Με την ευκαιρία της επιδημιολαγνείας των ημερών:
"[...] Για τον ίδιο λόγο άλλωστε δεν τρέφω την παραμικρή εμπιστοσύνη προς το ουτοπιστικό κίνημα στο σύνολό του, εφόσον δεν πρόκειται ν' αποφύγει την παγίδα της οικοδόμησης μιας ορθολογικής και τέλειας πολιτείας, δηλαδή μιας πολιτείας όπου η Τεχνική θα είναι τά πάντα ἐν πᾶσι.
Μπροστά σε αυτές τις προβλέψεις και τις δυνατότητες, απέναντι σε αυτές τις προφανείς λογικές σκέψεις, έχω να θέσω δυο ερωτήματα, τα οποία αφορούν στο «πώς» της μεταβατικής περιόδου και στο ανθρώπινο ιδεώδες που προτείνεται.
γρουτς γρουτς
Το πρώτο μου ερώτημα: Με ποιο τρόπο μπορούμε κοινωνικά, πολιτικά, ηθικά και ανθρώπινα να φτάσουμε εκεί; Πώς θα επιλυθούν τα τρομακτικά προβλήματα της ανεργίας και τα φοβερά οικονομικά προβλήματα, που προξενούνται π.χ. από την αυτοματοποίηση, εάν βεβαίως θελήσουμε αληθινά να την εφαρμόσουμε; Πώς θα πειστεί το σύνολο της ανθρωπότητας να μην γεννάει πια παιδιά με φυσικό τρόπο; Πώς θα πείσουν τους ανθρώπους να υποβάλλονται σε διαρκείς και αυστηρούς υγειονομικούς ελέγχους; Πώς θα δεχτεί ο άνθρωπος να αλλάξει ριζικά την παραδοσιακή διατροφή του; Τι θα απογίνει το ένα δισεκατομμύριο πεντακόσια εκατομμύρια άνθρωποι, που ασχολούνται σήμερα με τη γεωργία και δεν θα χρειάζονται πια; Σε ποια απασχόληση θα στραφούν, δεδομένου μάλιστα ότι αυτό πρέπει να γίνει πάρα πολύ γρήγορα αν σκεφτούμε, ότι σύμφωνα με τις εξαγγελίες αυτό θα συμβεί μέσα στα επόμενα πενήντα χρόνια; Πώς θα ισοκατανεμηθεί αυτός ο πληθυσμός σε όλη την επιφάνεια της Γης, δεδομένου ότι μόνο με την ισοκατανομή θα μπορέσει να χωρέσει ο πλανήτης τετραπλάσιους κατοίκους από όσους έχει σήμερα; Με ποιο τρόπο θα εδραιωθεί μεταξύ των διαφορετικών εθνών ένα modus vivendi ώστε να μοιράσουν τους πλανήτες, τον έλεγχο των εναέριων οδών, τους δορυφόρους, κ.τ.λ.; Ή, αν αυτό δεν είναι δυνατόν, πώς θα καταφέρουν να εξαφανίσουν τις εθνικές δομές; (εφόσον είτε το ένα πρέπει να γίνει, είτε το άλλο).
Υπάρχουν πολλά ακόμα «πώς;», αλλά κανείς δεν μιλάει γι’ αυτά. Όταν όμως σκεφτούμε πόσα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα (όχι και τόσο σοβαρά άλλωστε) προξένησε ο άνθρακας και το πετρέλαιο ― και ότι δεν έχουμε καταφέρει να τα επιλύσουμε πραγματικά ενάμιση αιώνα τώρα! ―, μπορούμε στ’ αλήθεια να πιστέψουμε ότι θα καταφέρουμε να απαντήσουμε σε όλα αυτά τα απείρως πολυπλοκότερα «πώς;» μέσα στον επόμενο ενάμιση αιώνα;
Στην πραγματικότητα υπάρχει μόνο ένας δρόμος και κανένας άλλος: η πιο ολοκληρωτική παγκόσμια δικτατορία που έχει υπάρξει ποτέ. Είναι ακριβώς το μοναδικό μέσον, που μπορεί να επιτρέψει την πλήρη άνθιση της Τεχνικής και την επίλυση των τρομακτικών προβλημάτων που συσσωρεύει. Είναι όμως εύκολο να καταλάβουμε, ότι οι επιστήμονες και οι τεχνοκράτες προτιμούν να μη σκέφτονται αυτό το ενδεχόμενο και, πηδώντας ανέμελα πάνω από αυτή τη σκοτεινή και άχαρη μεταβατική περίοδο, θέλουν να προσγειώνονται όρθιοι στο Χρυσό Αιώνα της Τεχνικής. Μπορούμε ωστόσο να αναρωτηθούμε ταπεινά αν θα βγούμε ποτέ από αυτή τη μεταβατική περίοδο και εάν αξίζουν τα βάσανα και το αίμα που μας προαναγγέλλει. [...]
Ζακ Ελλύλ, Το Τεχνικό Σύστημα (1977)
μετάφραση Γ.Δ. Ιωαννίδης
υπό έκδοση
Σημ. HS. -"Πώς θα πείσουν τους ανθρώπους να υποβάλλονται σε διαρκείς και αυστηρούς υγειονομικούς ελέγχους;"
- Μα Ζακ, μπρίκια κολλάμε; Ξεκινάμε με "ιατρικά ένθετα" σε όλες τις εφημερίδες, πολλαπλασιάζουμε την ανήσυχη φροντίδα περί του σώματος-κατσαβιδοτεχνήματος, και μετά πλακώνουμε τη μια εξωτική "πανδημία" μετά την άλλη. Compris?
