Σελίδες

29 Ιανουαρίου 2011

DAVOS: Ο γελωτοποιός του Βασιλιά


«Όπως όλα τα έργα του κλασικού θεάτρου, με τους βασιλιάδες τους, τις παρθένες τους, τον έρωτα και την προδοσία, πρέπει να έχουν πάντα και το γελωτοποιό του βασιλιά, έτσι και η παγκοσμιοποίηση έχει το Νταβός. (...)

Τον Ιανουάριο του 1971, η πρώτη συνδιάσκεψη που έγινε σ’ αυτό το χωριουδάκι των ελβετικών Άλπειων, αποτέλεσε την πρώτη σοβαρή απόπειρα να εμψυχωθεί η ευρωπαϊκή οικονομική τεχνοκρατία ώστε να μπορεί ν’ ανταγωνίζεται επάξια αυτή των ΗΠΑ. Ήταν ή επέτειος των 25 χρόνων από την ίδρυση του Κέντρου Βιομηχανικών Ερευνών και η συνδιάσκεψη επικεντρώθηκε σε τρία σημεία: τα έθνη σβήνουν και πρέπει να σβήσουν∙ οι επιχειρήσεις είναι πια στα χέρια των διαχειριστών και όχι των κλασικών κεφαλαιοκρατών οι μπίζνες πρέπει να καθοδηγούν την κοινωνία. Αυτό ακριβώς υποστήριξαν οι 160 σελίδες από τα πρακτικά της:

 "Σε αντίθεση με την ολοφάνερη παρακμή των περισσότερων ευρωπαϊκών κρατών, η βιομηχανία και το εμπόριο προσαρμόστηκαν πολύ γρήγορα στις καινούργιες πραγματικότητες, εν μέρει επειδή είναι πιο κοντά στη ζωή και δεν μπορούν να φορτώνουν για πολύ καιρό τα δικά τους σφάλματα στις πλάτες άλλων (…) Υπό κανονικές συνθήκες την πρωτοβουλία αναλαμβάνουν οι πολιτικοί. Τώρα όμως η βιομηχανία και το εμπόριο παίρνουν τα πράγματα στα χέρια τους".

Αυτή την ακραία άποψη ώθησε ακόμη μακρύτερα εκείνος που ανέλαβε πρώτος τις τύχες του Νταβός στα χέρια του, ο Κλάους Σβαμπ, ένας νέος καθηγητής του μάνατζμεντ που ευθύς αμέσως άρχισε να προσκαλεί τη διεθνή οικονομική τεχνοκρατία. (...)

Αυτό το Ευρωπαϊκό Συμπόσιο Μάνατζμεντ, που σύντομα μετεξελίχθηκε στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ ή απλά Νταβός, ήταν η πρώτη οργάνωση που εντόπισε προς τα πού θα έγερνε το κενό του δυτικού πολιτισμού. Έλαβε χώρα 7 μήνες πριν ο Νίξον διαλύσει τη συνθήκη του Μπρέτον Γουντς και ευθύς εξαρχής υποστήριξε, ότι η κοινωνία θα πρέπει να θεωρείται μέσα από το πρίσμα της οικονομίας και η οικονομία μέσα από το πρίσμα των διαχειριστών των μεγάλων ομίλων μάλλον παρά από αυτό των κλασικών καπιταλιστών. (...)

Ο Σβαμπ κατόρθωσε να φτιάξει μια σύγχρονη Αυλή, με όλα τα χαρακτηριστικά της ζωής των ανακτόρων: ελπίδα ότι θα καταφέρουμε να ασκήσουμε κάποια επιρροή∙ συμπεριφορές αυλικών, που τώρα βαπτίζονται '‘λόμπινγκ’' ή '‘δίκτυα’'∙ ισχυροί δούκες και πρίγκηπες ταπεινωμένοι που αναγκάζονται να γλύφουν το βασιλιά ή τους ανθρώπους του περιβάλλοντός του. Ο βασιλιάς του Νταβός ήταν μια ιδέα: βλέπουμε την κοινωνία μέσα από τα μάτια της οικονομίας. Αυλικοί ήταν οι μάνατζερς των μεγάλων ομίλων. Και ταπεινωμένοι πρίγκιπες, οι αιρετοί ηγέτες, οι πολιτικοί».

John Ralston Saul, The Collapse of Globalism and the reinvention of the World (2005)


Σημ. HS Διαβάστε εδώ μια παλιότερη παρουσίαση του βιβλίου τού Σάουλ για το σύγχρονο κορπορατισμό. 



12 σχόλια:

  1. Τώρα βρισκόμαστε πέρα από την ταπείνωση και τον εξευτελισμό, όροι που προϋποθέτουν μια υποτυπώδη συνείδηση.
    Στην περίπτωση του σημερινού αιρετού μας ηγέτη όμως έχει εκλείψει και αυτό.
    Έχουμε να κάνουμε με πράγμα.
    Μπορούμε να βλέπουμε τον αιρετό μας ως έναν φάκελο, ένα φαξ, ένα λαπτοπ κτλ. όχι όμως ως άνθρωπο και τα "μηχανικό του ασυνείδητο" τον ωθεί στις διατυπώσεις περί θυσιών αιμορραγιών κτλ. ανθρώπινα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ναι... μόνο που δεν μας επιβλήθηκε με τα τανκς. Ψηφίστηκε. Κι αυτό εδώ είναι το "τυφλό σημείο" στους καθρέφτες μας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ωραία τα λες αλλά απτόν Μεσαίωνα έχουνε γίνει άπειρες τέτοιες αλλαγές, π.χ. τώρα δεν έχουμε άλλους τιτλούχους ευγενείς χωρίς να στοιχίσει σε πληβείους αυτή η εξέλιξη. Τα πάντα ρει άλλωστε

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. @ Γιώργο,
    σωστά, έχουν γίνει άπειρες αλλαγές, άλλωστε στο Μεσαίωνα δεν έβλεπαν την κοινωνία μέσα από το πρίσμα της οικονομίας. Παρολαυτά η αναλογία που κάνει ο Saul με την Αυλή νομίζω ότι στέκει καλά. (Άλλωστε η κατεξοχήν βασιλική Αυλή, αυτή του Λουδοβίκου του 14ου στη Γαλλία, έλαμψε τέλη 17ου με αρχές 18ου αιώνα, όταν ο Μεσαίωνας ήταν για τα θυμαράκια.)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Και οι δύο παραλληλισμοί και και αυτή του "ταπεινομένου πρίγκηπα" του Saul και αυτή του ανδροειδούς του ανώνυμου (καθώς και ο απόλυτα παραπλανητικός τίτλος της ανάρτησης περι "γελοτοποιού") στην ουσία εξαιρούν την περίπτωση του μισθοφόρου, ο οποίος συνειδητά και με συγκεκριμένα ανταλλάγματα ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ, εκτελεί εντολές αναδιατάσσοντας τους ηθικούς φραγμούς κατα το δοκούν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. @ Stonehead,
    κάνεις λάθος. Γιατί, ενώ η ιδιότητα του πρίγκιπα ("ανώτατος άρχοντας κρατιδίου") δεν αποκλείει καθόλου αυτή του μισθοφόρου και επομένως την υπερκαλύπτει, η ιδιότητα του μισθοφόρου δεν υπερκαλύπτει αυτή του πρίγκιπα. Μισθοφόρος μπορεί να είναι κι ο τελευταίος κλητήρας` δεν μπορεί όμως, αυτός, να αναδιατάσσει κ.λπ., κ.λπ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ο Hollowsky έχει δίκιο Stonehead. Ίσως να μη γνωρίζεις τι ήταν ο πρίγκιπας μέσα στο φεουδαρχικό σύστημα.

    Η δημιουργία του φεουδαρχικού συστήματος διαχείρισης της εξουσίας οφείλεται στην επιβολή του εθιμικού δικαίου των γερμανογενών φύλων, το οποίο αντικατέστησε σταδιακά, από τα μέσα του 4ου αιώνα, τους κωδικοποιημένους θεσμούς της δυτικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Η πεμπτουσία αυτού του πολιτειακού και κοινωνικού συστήματος συνίσταται κυρίως στη σχέση υποταγής που συνδέει τον ηγέτη με την ακολουθία των υποτακτικών του, τους "βασάλους". Οι υποτακτικοί ορκίζονταν πίστη στο πρόσωπο του ηγεμόνα, τον στηρίζαν ενεργά σε πολεμικές και πολιτικές διενέξεις και απολάμβαναν και αυτοί, ως αντάλλαγμα και επιβράβευση, τα προνόμια από τη νομή της εξουσίας. Να σημειωθεί ότι η σχέση ηγέτη-βασάλου λειτουργούσε και σε ψηλότερα κλιμάκια της πολιτικής και κοινωνικής ιεραρχίας, αν και δεν ήταν αυτός ο κανόνας. Π.χ. ένας πρίγκιπας ήταν υποτακτικός κάποιου άλλου, πλουσιότερου και ισχυρότερου άρχοντα στην περιοχή δικαιοδοσίας του, πάντα όμως σε συσχετισμό με την κατοχή και αξιοποίηση γεωργικών και δασικών εκτάσεων. Για παράδειγμα, ο βασιλιάς της Αγγλίας κατά το 12ο αιώνα, ο οποίος ήταν ταυτόχρονα και δούκας της Νορμανδίας, Ανζού, Βρετάνης κλπ., ήταν υποτακτικός του βασιλιά της Γαλλίας.

    Επομένως ο όρος "ταπεινωμένος πρίγκιπας" του Saul αναφέρεται, προφανώς, στον πρίγκιπα-"βασάλο". Αυτό λέει η ιστορία.

    Το πιο καυτό θέμα όμως είναι αυτό για το "τυφλό σημείο στους καθρέφτες μας", που αναφέρθηκε προηγουμένως.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Με καλύψατε, με μια μικρή επιφύλαξη για το αν και κατά πόσο ο "τελευταίος κλητήρας" δεν μπορεί να αναδιατάσσει κτλ.
    Με την έννοια ότι το μεταμοντέρνο "σκηνικό" πια δεν βασίζεται πλέον σε καμία "διαδοχή" αλλά μάλλον στην "συνύπαρξη" και το αέναο παρός αντικαθιστά την Ιστορία.
    Το τυφλό σημείο....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. @ Ιστορικέ, Stonehead,

    πράγματι το "τυφλό σημείο" είναι το δυσκολότερο να εντοπίσουμε ... Δεν βλέπεις τίποτα και σου έρχεται από εκεί που δεν το περιμένεις! Δύσκολο θέμα. Θα προσπαθήσω σιγά σιγά να το στριφογυρίσω σε ... επόμενες αναρτήσεις. Είπε κανείς "φέξε μου και γλύστρησα";
    :-)))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Το τυφλό σημείο βρίσκεται κάπου εδώ.
    Ο πολιτικά αδαής αρθρογράφος, κοινότοπος, (κράτος πατερούλης, δημοσιονομικό κτλ.)κομφορμιστής,καιροσκόπος (υποστηρικτής της δήθεν σφαιρικής αποψης).
    Αυτά συγκροτούν το τυφλό σημείο.


    http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_1_30/01/2011_430720

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Ναι, ίσως έχει ένα δίκιο κι ο Stonehead γιατι θα πρέπει να υπολογίσουμε το γραφειοκρατικό φαινόμενο του πρίγκηπα-κλητήρα.
    (ειδικότερα στα δικά μας ανατολικά χωράφια)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Ενδιαφέρουσα αυτή η εικόνα της Αυλής!

    ΑπάντησηΔιαγραφή