Θανάσιμος εναγκαλισμός

[…] Αυτό που θ’ αντικρίσει εκεί, ιδίως στη ζώνη των φραγμών και στη ζώνη των βολών διώξεως, του είναι αδύνατον να το πιστέψει. Στην έκθεσή του, επιστρέφοντας, θα γράψει…

ότι καίτοι είχεν αντικρύσει εικόνας ανθρωποσφαγής εις τα πεδία μαχών εν Μακεδονία και Μικρά Ασία, εν τούτοις το μακάβριον και φρικιαστικόν θέαμα όπερ αντίκρυσεν εις τον μεταξύ του 731 και 717 χώρον, υπερέβαινε τας δυνατότητας της φαντασίας του. Όλη σχεδόν η ορατή, κατά μήκος της μεταξύ των δύο υψωμάτων κορυφογραμμής, ζώνη πλάτους 150 περίπου μέτρων ήτο κεκαλυμμένη δια πτωμάτων, εγκατεσπαρμένων κατά σωρούς, μεταξύ των οποίων, ως διακοσμητικόν συμπλήρωμα, προέβαλλον αποκεκομμένα μέλη κατατεμαχισθέντω μαχητών. Η μακάβριος εντύπωσις εκορυφούτο δια της θέας θανασίμων εναγκαλισμών* αντιπάλων, εξ ων ουκ ολίγοι από ελληνικής πλευράς. Ανάλογον εικόνα θα παρουσίαζαν ασφαλώς και αι εκατέρωθεν της κορυφογραμμής προς τα χαράδρας Πρόι Μαθ και Πρόι Βέλες κατερχόμεναι κλιτείς. 

* Θανάσιμος εναγκαλισμός, συχνό θέαμα της στάσης των σωμάτων νεκρών στρατιωτών στους πολέμους θέσεων (χαρακωμάτων). Στον θανάσιμο εναγκαλισμό, οι αντίπαλοι στρατιώτες, έχοντας τραυματίσει θανάσιμα ο ένας τον άλλον, αγκαλιάζονται σφικτά μέχρι να επέλθει ο θάνατος. Το περίεργο αυτό φαινόμενο, ως ανθρώπινη ιδιαιτερότητα, δεν γνωρίζει ιεραρχία. Στα χαρακώματα της χερσονήσου της Καλλίπολης ανευρέθησαν κατά την κατασκευή του εκεί μνημείου τα εναγκαλισμένα σώματα του Βρετανού λοχαγού L.J. Walters και του Τούρκου υπολοχαγού Mustafa Asim.

Πέτρος Αρτάνης, Ελευθερία,

εκδ. ΕΨΙΛΟΝ, Κέρκυρα 2009