Στην πτώση του Αδάμ (Σμιθ), αμαρτήσαμε όλοι

«(...) Η τιμωρία ήταν το έγκλημα. Μην υπακούοντας στο Θεό για να ικανοποιήσει τις επιθυμίες του, βάζοντας την αγάπη του εαυτού του πάνω από την αγάπη για Εκείνον, ο άνθρωπος καταδικάστηκε να γίνει ο σκλάβος των αχόρταγων σωματικών επιθυμιών: ένα περιορισμένο και ανίδεο πλάσμα παρατημένο σ' έναν άχαρο και σκέτα υλικό κόσμο για να μοχθεί, να υποφέρει και μετά να πεθαίνει. Φτιαγμένος από "αγκάθια και τσουκνίδες", αντιστεκόμενος στις προσπάθειές μας, ο κόσμος, είπε ο Αυγουστίνος, "δεν προσφέρει το καλό που υπόσχεται: είναι ψεύτης και εξαπατά". Η εξαπάτηση έγκειται στην αδυναμία του να κατευνάσει τους φιλήδονους πόθους μας για γήινα αγαθά, για κυριαρχία και για σαρκική απόλαυση. Έτσι, η μοίρα του ανθρώπου είναι "να κυνηγάει το ένα πράγμα μετά το άλλο, και τίποτα να μην μένει διαρκώς κοντά του [...] οι ανάγκες του πληθύνονται τόσο που δεν μπορεί να βρει το μοναδικό αναγκαίο, μια απλή και απαράλλαχτη φύση".

Όμως ο Θεός ήταν ελεήμων. Μας έδωσε την Οικονομία. Τον καιρό του Άνταμ Σμιθ, η ανθρώπινη αθλιότητα είχε μεταμορφωθεί στη θετική γνώση του πώς να τα βγάζεις πέρα με τις αιώνιες ανεπάρκειές μας: πώς να αντλείς τη μέγιστη δυνατή ικανοποίηση από μέσα που είναι πάντα λιγότερα από τις επιθυμίες μας. Ήταν η ίδια Ιουδαιοχριστιανική Ανθρωπολογία, απλώς αστικοποιημένη, και τελικά ένα ελαφρώς ενθαρρυντικότερο πρόγραμμα σχετικά με τις δυνατότητες επένδυσης που παρέχει ο ανθρώπινος πόνος. 

Σ' ένα διάσημο δοκίμιο που κοσμεί το πεδίο, ο Λάιονελ Ρόμπινς διαπιστώνει ρητά ότι η γένεση της Οικονομίας είναι η οικονομία της Γένεσης. "Διωχτήκαμε απ' τον Παράδεισο", γράφει, "δεν έχουμε ούτε αιώνια ζωή, ούτε απεριόριστα μέσα ικανοποίησης" - απεναντίας, μια ζωή μέσα στη σπάνη, όπου το να επιλέξεις ένα καλό πράγμα σημαίνει ότι στερείσαι κάτι άλλο. Κι αν η Οικονομία είναι ζοφερή, αυτό συμβαίνει επειδή αποτελεί την επιστήμη τής μετά το προπατορικό αμάρτημα συνθήκης. Και ο χόμο εκονόμικους που κατοικεί στην πρώτη σελίδα οποιουδήποτε εγχειριδίου "Γενικών Αρχών της Οικονομίας" είναι ο Αδάμ.(...)»

Marshall Sahlins, Waiting for Foucault, still (1993)

επιλογή–μετάφραση, Νίκος Buccaniero Κούρκουλος
(πρώτη δημοσίευση, ιστοσελίδα Happyfew, Μάιος 2003)