1Ο Max Eastman [στο βιβλίο του Marxism: Is it Science? (1940)] νομίζει πως, αν ο Μαρξισμός θέλει να βοηθήσει την επανάσταση, θα πρέπει να γίνει περισσότερο επιστημονικός.
Αυτό είναι παρανόηση. Στην πραγματικότητα, τίποτα δεν είναι πιο συντηρητικό από την επιστήμη. Η επιστήμη τοποθετεί τις σιδηροδρομικές γραμμές. Και για τους επιστήμονες είναι πρώτιστης σημασίας, ότι το έργο τους θα πρέπει ν' ακολουθεί αυτές τις γραμμές.
Αυτό είναι παρανόηση. Στην πραγματικότητα, τίποτα δεν είναι πιο συντηρητικό από την επιστήμη. Η επιστήμη τοποθετεί τις σιδηροδρομικές γραμμές. Και για τους επιστήμονες είναι πρώτιστης σημασίας, ότι το έργο τους θα πρέπει ν' ακολουθεί αυτές τις γραμμές.
L. Wittgenstein, Αφορισμοί και Εξομολογήσεις
(Επιλογή, εισαγωγή, μετάφραση, σημειώσεις, επιμέλεια Κωστή Μ. Κωβαίου, εκδ. ΚΑΡΔΑΜΙΤΣΑ, 1993)
2.
Η επιστήμη και η
βιομηχανία, και η πρόοδός τους, μπορεί νάναι το ανθεκτικότερο πράγμα
αυτού του κόσμου. Οποιαδήποτε εικασία για μια επερχόμενη κατάρρευση της
επιστήμης και της βιομηχανίας είναι για την ώρα, και για πολλά χρόνια
ακόμη, ένα σκέτο όνειρο. Ίσως η επιστήμη και η βιομηχανία, μετά και μέσα
από ατέλειωτες συμφορές, να ενώσουν ξανά τον κόσμο, να τον συνοψίσουν,
με άλλα λόγια, σε ένα ενιαίο όλον, στο οποίο βέβαια η ειρήνη θάναι το
τελευταίο πράγμα που θα μπορεί να βρει μια στέγη.
Γιατί είναι η επιστήμη και η βιομηχανία που αποφασίζουν τους πολέμους - έτσι τουλάχιστον φαίνεται.
Ludwig Wittgenstein (1947)
Φωνή βοώντος εν τη αριστερή ερήμω…
ΑπάντησηΔιαγραφήΑγαπητοί Ανώνυμοι,
ΑπάντησηΔιαγραφήη έρημος που λέγεται καθαγιασμός της επιστήμης, δεν έχει πολιτικό πρόσημο - κι αυτό είναι ίσως το πιο ανησυχητικό...
Η μόνη περίπτωση η επιστήμη να μην είναι συντηρητική είναι κάποια εκδήλωσή της να βρίσκεται στο βρεφικό στάδιο. Πριν, δηλαδή, στηθούν οι γραμμές του τρένου. Ή (η άλλη μόνη περίπτωση) να εκτροχιαστεί.
ΑπάντησηΔιαγραφήΦοβάμαι ότι η επιστήμη υποκαθιστά τη θρησκεία στην ικανοποίηση μιας βαθύτερης ανάγκης του πειραγμένου είδους μας. Οι επιστήμονες, σαν άλλοι επίσκοποι, οφείλουν να καταρτίσουν ευαγγέλια. Το ενδιαφέρον βρίσκεται στη στιγμή των λεγόμενων επιστημονικών ανατροπών. Αυτές, όμως, διαρκούν πολύ λίγο.
Και όλο το σύστημα επιβεβαιώνει τη ματαιότητα του επιστημονικού καθήκοντος.
Αγαπητέ HollowSky
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυμφωνούμε. Απλώς κινηθήκαμε στο πνεύμα της ανάρτησης που μιλά για τη βοήθεια που δύναται να παρέχει στην επανάσταση ένας «περισσότερο επιστημονικός» μαρξισμός.
Η αρχαία διαισθητική γλώσσα της ποίησης, απορρίφθηκε από τον κομμουνισμό (επειδή ο μύθος και η θρησκεία είναι ντυμένα με ποιητική γλώσσα) και αλλού απλώς μιλιέται λανθασμένα (η τρέχουσα άποψη του κοινού είναι ότι η μουσικότητα, η αφαιρετικότητα και το παλιομοδίτικο λεξιλόγιο είναι τα μόνα χαρακτηριστικά της ποίησης, ενώ η ποιητική δεκτικότητα σε κάθε μορφωμένο άνθρωπο έχει ατροφήσει είτε από πεποίθηση – εκεί που η ποιητική σκέψη θεωρείται μη «σοβαρή» διανοητική λειτουργία - είτε από άγνοια). Ο μοναδικός θεμιτός τρόπος μεταβίβασης χρήσιμων γνώσεων είναι η επιστημονική πρόζα που διασφαλίζει τη λογική από τον «κατακλυσμό της μυθογραφικής φαντασιοκοπίας» που αντιμετωπίζεται από τα ορθολογικά δόγματα ως ανοησία αν όχι ως «σατανισμός».
"Οι θεότητες των λογικών σταθερών" (ως το αξιοπερίεργο του «σύγχρονου πολιτισμού» που επισημαίνει και ο Wittgenstein) λατρεύονται από τις όντως ποικίλων και αντίθετων πολιτικών πρόσημων, μάζες και είναι αυτές (οι θεότητες/μάζες) που διοικούν τον κόσμο, μέσω των ειδώλων της εξουσίας τους.
Όσο για την αντί-εξ-ουσία, «πιστεύουμε» πως είναι ιδιότητα (παρεπόμενο) της ελεύθερης, ποιητικής σκέψης (ως ευρύτερη ικανότητα πρόσληψης και μεταβίβασης της πολύσημης γνώσης που εμπεριέχει και τον ορθολογισμό, εκεί όπου δύναται αυτός να εφαρμοστεί) και όχι δόγμα πίστης σε μια λογική αντί-μέθοδο που κινείται όπως η δεμένη σε κλωστή χρυσόμυγα γύρω από την λογική της εξουσίας, η οποία και θρέφεται από την κεντρομόλο δύναμη της χρυσόμυγας.
η επιστήμη είναι ένα είδος θρησκείας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι χειρότερη από την θρησκεία ή τη φιλοσοφία.
ΑπάντησηΔιαγραφήαντί να χαρακτηριστούν η επιστήμη μη συντηρητική και η θρησκεία συντηρητική, θα έλεγα ότι και οι δυο παρουσιάζουν εξέλιξη, πολύ διαφορετικής ταχύτητας. η επιστήμη αλλάζοντας παραδείγματα, πειραματικές μεθόδους κοκ, η θρησκεία επανερμηνεύοντας τα δόγματα της ή προσθέτοντας νέα
Ο Ν. Λυγερός γράφει:
ΑπάντησηΔιαγραφή«Κάθε άνθρωπος αναγνωρίζει τα όρια της νοημοσύνης του κι ακόμα καλύτερα της γνώσης του. Άρα είναι πνευματικά υποχρεωμένος να δεχτεί ότι υπάρχουν πράγματα που δεν γνωρίζει και που δεν μπορεί καν να καταλάβει. Γι' αυτόν, αυτά τα πράγματα ανήκουν σ' ένα αφηρημένο σύνολο. Η ένωση όλων αυτών των συνόλων δημιουργεί μία δομή η οποία εξελίσσεται σε μύθο μετά τη διαδικασία της μυθοποίησης. Κανένας δεν κατασκεύασε αυτήν την οντότητα αλλά όλοι συνολικά τη δημιούργησαν ολικά».
« Η ιστορία και ο μύθος θεωρούνται παραδοσιακά ως ανταγωνιστικά στοιχεία. Οι μεν πιστεύουν ότι η ιστορία είναι πιο αξιόλογη από τη μυθολογία διότι δεν εμπεριέχει τεχνητές ιδανικεύσεις, οι δε πιστεύουν ότι η ιστορία είναι απλώς μια καταγραφή της πραγματικότητας κι ότι η μυθολογία είναι η ουσία της ιστορίας. Αυτό όμως το ανταγωνιστικό πλαίσιο δεν είναι παραγωγικό. Ενώ η πραγματικότητα υπάρχει. Είναι πιο αποτελεσματικό να τα ερμηνεύσουμε ως συμπληρωματικά στοιχεία. Η ιστορία μέσω της σύνθεσης δημιουργεί μυθολογία. Και η μυθολογία μέσω της ανάλυσης αναδεικνύει ιστορικά γεγονότα. Η ιστορία και η μυθολογία λειτουργούν ως ένα ζευγάρι, το οποίο όμως δεν είναι συμμετρικό ως προς την τελεολογία. Ενώ η ιστορία ακολουθεί το παρελθόν για να μην ξεχαστεί, η μυθολογία τείνει προς το μέλλον για να δημιουργήσει. Μέσω του δόγματος, η ιστορία παράγει μύθους. Και η μυθολογία, μέσω της στρατηγικής, παράγει ιστορίες. Η μία λειτουργεί με την άλλη και όχι από μόνη της. Το μοντέλο είναι ανάλογο με το μαγνητικό δίπολο, διότι υπάρχουν γραμμές δυναμικού. Και οι πιο απόμακρες είναι αυτές που ονομάζουμε ακριτικά στοιχεία. Τα ακριτικά στοιχεία ως προεκτάσεις του πυρήνα, λειτουργούν φυσιολογικά ως μετασχηματιστές της ιστορίας σε μυθολογία. Μερικοί το θεωρούν αρνητικό. Ο λόγος είναι όμως απλός. Μόνο η μυθολογία είναι ικανή ν’ αντισταθεί στις πιέσεις των αντιπάλων. Είναι εύκολο γι’ αυτούς να ξαναγράψουν, να διαγράψουν και να παραγράψουν την ιστορία. Ενώ είναι πολύ πιο δύσκολο ν’ αλλάξεις τη μυθολογία. Είναι πιο βαθιά στερεωμένη μέσα στη συλλογική συνείδηση ενός λαού. Κατά συνέπεια, τα ακριτικά στοιχεία ενισχύουν την ιστορία μέσω του μύθου».
«…από την ανικανότητά μας να σκεπτόμαστε ποιητικά – να αναλύουμε δηλαδή το λόγο σε πρωτογενείς εικόνες και ρυθμούς και να τον ανασυνθέτουμε σε διαφορετικά ταυτοχρόνως επίπεδα σκέψης και με πολλαπλά νοήματα – πηγάζει η χρεοκοπία μας να σκεπτόμαστε με σαφήνεια και στον πεζό λόγο. Στην πρόζα ο καθένας σκέπτεται μονοσήμαντα κάθε χρονική στιγμή και κανένας συνδυασμός λέξεων δεν απαιτείται να περιλαμβάνει περισσότερα του ενός νοήματα. ωστόσο οι εικόνες που ενδημούν μέσα στις λέξεις πρέπει ασφαλώς να σχετίζονται εάν θέλουμε η περίοδος να βγάζει κάποιο νόημα. Τούτη η απλή ανάγκη έχει λησμονηθεί στις μέρες μας και εκείνο που θεωρείται ως τρέχων πεζός λόγος είναι η μηχανική παράθεση στερεότυπων συστοιχιών λέξεων χωρίς το μέλημα των εικόνων που εμπεριέχουν. Το μηχανικό ύφος το οποίο εξυπηρετούσε το λογιστήριο έχει διεισδύσει τώρα στο πανεπιστήμιο και ορισμένα άψυχα παραδείγματά του απαντούν στις εργασίες διαπρεπών λογίων…».
ΑπάντησηΔιαγραφήRobert Graves, (Ρόμπερτ Γκρέιβς) 1948
'Η Λευκή Θεά'
(Ιστορική γραμματική του ποιητικού μύθου)
Κεφάλαιο 13, παράγραφος 1
Κάκτος 1998
@ tamistas και Ανώνυμοι,
ΑπάντησηΔιαγραφήπολύ εύστοχες οι παρεμβάσεις σας, με βρίσκουν επί της ουσίας σύμφωνω και σας ευχαριστώ για τη συμβολή.
Μου άρεσε πολύ και η ιδέα του Ν. Λυγερού για τη συμπληρωματικότητα ιστορίας και μύθου, που λειτουργούν "λειτουργούν ως ένα ζευγάρι, το οποίο όμως δεν είναι συμμετρικό ως προς την τελεολογία. Ενώ η ιστορία ακολουθεί το παρελθόν για να μην ξεχαστεί, η μυθολογία τείνει προς το μέλλον για να δημιουργήσει".
Τι πιο συντηρητικό από έναν διανοούμενο...
ΑπάντησηΔιαγραφήένας εργάτης...
ΑπάντησηΔιαγραφή«[...]Η αφήγηση ιστοριών (storytelling) είναι λοιπόν μια πιο σύνθετη λειτουργία από ότι μπορεί να φαίνεται με την πρώτη ματιά: δεν είναι απλώς "να πούν ιστορίες" στους εργαζομένους, για να κρύψουν την πραγματικότητα, ένα πέπλο παραπλανητικής φαντασίας, αλλά και να μοιραστούν ένα σύνολο πεποιθήσεων που είναι σε θέση να παράγουν την ευαισθητοποίηση και την καθοδήγηση της ροής των συναισθημάτων, με λίγα λόγια, να δημιουργηθεί ένας δεσμευτικός συλλογικός μύθος «οι ιστορίες μπορεί να είναι φυλακές», γράφει ο David Boje. Όταν αργότερα εγγράφηκαν σε ιστορίες χαρακτήρες και πλοκή, θα συμμετέχουμε με άλλους που περιμένουν από εμάς να ανταποκριθούμε, συζητήσουμε και εξελίξουμε με έναν ορισμένο τρόπο. Στην οικογένεια, έχουμε συγκεκριμένους ρόλους να παίξουμε, συγκεκριμένες πτυχές που επαναλαμβάνονται συνεχώς. Είμαστε προσκολλημένοι σε κάποιες ιστορίες, παίρνουμε τον χαρακτήρα μας και παρακολουθούμε κορυφαία στιγμή που θα παίξουν την αγαπημένη μας σκηνή. Στις ιστορίες και τις αφηγήσεις μπορεί να συμμετέχει το πανοραμικό βλέμμα της ηγεμονίας της εξουσίας. Τι είναι λοιπόν μια ιστορία; Τι σημαίνει "ακολουθήστε" μια ιστορία; [...]"
ΑπάντησηΔιαγραφή"[...]Μόλις καταλάβουμε γιατί η αφήγηση (storytelling) έχει γίνει η κεντρική διαχείριση των υποθέσεων: ότι πραγματοποιεί το συντονισμό των εργασιών, την αλληλεπίδραση των τεχνικών, την κοινότητα των πρακτικών, την προώθηση των αλλαγών, η αφήγηση υποτίθεται ότι εξασφαλίζει εξίσου καλά όσο η αστυνομία την συνέχεια μιας παιδαγωγικής της αλλαγής.[...] "
Christian Salmon
Το storytelling της εξουσίας και η τεχνική (επιστήμη) βάζουν χέρι - χερι τις ράγες...