Σελίδες

25 Ιανουαρίου 2013

Ιστορικά déjà vu

 
23/01/2013
Κάποιες εξηγήσεις σχετικά με το έργο στην Δέσποινα Ζευκιλή (αναδημοσίευση από το αθηνόραμα)

--
Πώς η χρυσή εποχή της ανοικοδόμησης έβαλε τα θεμέλια για την καθημερινή δυστυχία στη μεταπολεμική Ελλάδα; Δύο από τα βασικά μέλη της ομάδας Salon De Vortex, ο Γιάννης Γρηγοριάδης και ο Γιάννης Ισιδώρου, μας μίλησαν με αφορμή την εγκατάσταση με τίτλο «Η διαλεκτική της ανοικοδόμησης» που παρουσιάζεται στην CheapArt από τις 24/1 ως τις 16/2. 

Πώς προέκυψε η έκθεση και ποια είναι η κεντρική ιδέα;

Είναι μέρος του ευρύτερου προβληματισμού και των σχετικών πειραματισμών μας που αφορούν στο αστικό φαινόμενο: τις εντάσεις και τις μεταμορφώσεις του, το πλαίσιο της ιδεολογίας του και την στρατηγική του συστήματός του. Κατά κάποιον τρόπο αποτελεί συμπλήρωμα και συνέχεια της προ δύο ετών δουλειάς μας με τίτλο «Μοφερισμός, μια πρώτη αποτίμηση» (Salon de Vortex, Ιανουάριος 2011)
Στην τωρινή μας έκθεση, το όραμα για την “ανοικοδόμηση” στην Ελλάδα της δεκαετίας του '50 , συναντά το σημερινό κεντροευρωπαϊκό αίτημα για "αναπτυξιακή πολιτική", δημιουργώντας έτσι ένα ενδιαφέρον ιστορικό deja vu.
Η έκθεση έχει την μορφή μιας σύνθετης εγκατάστασης. Με ετερόκλιτα υλικά και πολλαπλές τεχνικές  παρουσιάζονται μεταξύ άλλων,  αρχεία και ευρήματα από την  "χρυσή εποχή" του μεταπολεμικού αναπτυσσόμενου τόπου, ηχητικά ντοκουμέντα, ανησυχητικά βίντεο μιας λεπτομερούς εξέτασης του αθηναϊκού πλήθους, ακριβείς αποτυπώσεις των ιχνών μιας μεσοτοιχίας, οικογενειακά κειμήλια και πλήθος τεκμηρίων της διαλεκτικής της ανοικοδόμησης στον ελληνικό πολιτικό χώρο.  Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης, μέσα από ερμηνείες και αναγωγές, κατασκευές και γλυπτά που σχολιάζουν την προπαγάνδα της ανοικοδόμησης μέσα από την αδρή υλικότητα και το βιομηχανικό αντικείμενο.
Με ποιον τρόπο δουλέψατε; Τι αποκομίσατε από την έρευνά σας σε σχέση με την ανοικοδόμηση στην Ελλάδα; Ήταν για σας μια διαδικασία «μάθησης»;
Εργαστήκαμε σαν καλλιτέχνες-ντετέκτιβ. Με επιτόπια έρευνα, εμπιστευτικά, με επιμονή και συνέπεια, αφήνοντας τα πάντα στην τύχη.
Αλληλοενημερωνόμαστε με αναφορές ακόμη και για τις λεπτομέρειες της καθημερινότητας, δεν βάζουμε κανέναν χρονικό περιορισμό στην έρευνα μας, ανταλλάσσουμε τα ευρήματα και το υλικό που προκύπτει, δουλεύουμε ανεξάρτητα και συνδυάζουμε τακτικά τα συμπεράσματά και τα αποτελέσματα των εργασιών μας. Η αφοσίωση, το χιούμορ, το παιχνίδι, η τυχαιότητα, είναι βασικές παραδοχές της διαδικασίας που ακολουθούμε.
Διαπιστώσαμε σε κάθε μας βήμα  ότι το πρόταγμα για την ανοικοδόμηση προφασιζόμενο ένα "δημόσιο συμφέρον" έγινε ένα πανίσχυρο ιδεολογικό όπλο και στήριξε την ιδιοτέλεια, δημιούργησε αποκλεισμούς, έπληξε ανεπανόρθωτα κάθε ικμάδα δημιουργικής δράσης υπέρ μιας τερατώδους κερδοσκοπίας. Με μια απολύτως κοινότοπη επαναλαμβανόμενη ρητορεία, ακροβατώντας σε μια εθνικιστικοθρησκευτική και οικονομικιστική ορολογία επί μισό και πλέον αιώνα βοήθησε στην περαιτέρω υποβάθμιση της εργασίας, και στον μετασχηματισμό της υστερικής απελπισίας που δημιούργησε η βιομηχανική επανάσταση, σε καθημερινή δυστυχία.
Η καλλιτεχνική διαδικασία είναι μια διαδικασία αυτογνωσίας. Η "χρήση" της πόλης, η τυχαία πρόσβαση και η παιγνιώδης εμπλοκή στους κώδικες, τα δίκτυα και τις δομές της, μας αποκαλύπτουν την πόλη ως ένα δυναμικό πεδίο μετασχηματισμών. Διευρύνοντας τον ορίζοντα της αντίληψής μας αυξάνουμε τις αντοχές μας και στεκόμαστε ψύχραιμα απέναντι στον ιλιγγιώδη γκρεμό του μηδενός, σε ένα περιβάλλον και  μια πόλη παραδομένη  στην αποξένωση, την αποτυχία, την θλίψη και την παρακμή.

Με ποιόν τρόπο διερευνώντας το παρελθόν με το συγκεκριμένο project μαθαίνουμε πράγματα για το σήμερα;
Θεωρούμε ως ενιαία χρονικά την μεταπολεμική περίοδο μέχρι και σήμερα αναγνωρίζοντας ιδιαιτερότητες και διαφοροποιήσεις. Η διερεύνηση του παρελθόντος εντείνει την απόλαυση του στοχασμού και των ενεργειών μας. Η ιστορία μας διδάσκει ότι τραγωδία και  φάρσα είναι σύμφυτες με την οργανωμένη ανθρώπινη δράση.

Τελευταία σε συγκεκριμένες διεθνείς εκθέσεις εκφράζεται ένα αίτημα για τη δυνατότητα της τέχνης να αποτελέσει εργαλείο πολιτικής εκπαίδευσης και ιστορικής αποσαφήνισης. Ποια είναι η δική σας γνώμη;
Πιστεύετε σε έναν καλώς εννοούμενο «διδακτισμό» του έργου τέχνης;

Ο "διαδακτισμός", όπως κι αν τον εννοήσουμε, η διαπαιδαγώγηση, η εκπαίδευση, οι προσπάθειες αποσαφήνισης της ιστορίας, είναι διαδικασίες χειραγώγησης και αξιώσεις εξουσίας που δεν σχετίζονται με την ζωντανή τέχνη καθεαυτή.
Δημιουργούμε υπέρ μιας τέχνης του νοήματος, μιας τέχνης υπερβατικής, δραστικής και παρούσας, που επιχειρεί να σταθεί πάνω και πέρα από τα ανταγωνιστικά πεδία της παραγωγής, των συναλλαγών, των ιδεολογικών τους πλαισίων και κάθε διακηρυγμένης βεβαιότητας.

Δέσποινα Ζευκιλή 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου