27 Μαρτίου 2014

Ο Νόμος των Ερειπίων και οι Μεταμορφώσεις της Μητέρας





Ο Τζακ και ο Μάρρεϋ φίλοι, καθηγητές και οι δύο, κάνουν ένα περίπατο στις άκρες της πανεπιστημιούπολης συζητώντας, ο Τζακ ιδρυτής και πρόεδρος του τμήματος "χιτλερικών σπουδών" αφηγείται:
 
Είπα στο Μάρρεϋ πως ο Αλμπερτ Σπέερ ήθελε να χτίσει κτήρια που θα παρήκμαζαν με επιβλητικό τρόπο, εντυπωσιακά, σαν ρωμαικά ερείπια. Όχι να σκουριάζουν σαν παροπλισμένα πλοία η κακοσούλουπα φτωχόσπιτα από σιδερένιο σκελετό. Ήξερε πως ο Χίτλερ θα ευνοούσε οτιδήποτε θα μπορούσε να καταπλήξει τις ερχόμενες γενιές. Έκανε σχέδια για ένα κτήριο του Ράιχ, το οποίο θα κτίζονταν με ειδικά υλικά που θα του επέτρεπαν να καταρρεύσει με ρομαντικό τρόπο- ένα σχέδιο γκρεμισμένων τειχών, μισές κολώνες τυλιγμένες σε περικοκλάδες. Το ερείπιο είναι μέρος της δημιουργίας, είπα, που δείχνει μια τάση νοσταλγίας πίσω από την αρχή της ισχύος, μια τάση να οργανώσει αυτή την επιθυμία για τις γενιές του μέλλοντος.
- Δεν έχω εμπιστοσύνη στην νοσταλγία κανενός εκτός από την δική μου, είπε ο Μάρρεϋ. Η νοσταλγία είναι προϊόν της μη ικανοποίησης και της οργής. Είναι η τακτοποίηση διαφορών ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν. Όσο πιο δυνατή η νοσταλγία τόσο πιο κοντά έρχεται η βία. Ο πόλεμος είναι η μορφή που παίρνει η νοσταλγία, όταν οι άνθρωποι πιέζονται να πουν κάτι καλό για την πατρίδα τους.

από τον "Λευκό Θόρυβο",  του Ντον Ντελίλο 
και από το νοσταλγικό 1983

ΥΓ Izi. Σχετικά με τα ερείπια μιας εποχής.... Η "χιπστερική" μελαγχολία της θεωρίας, η αναπόληση ενός εξιδανικευμένου παρελθόντος, τα θετικά παραδείγματα και οι "στρογγυλεμένες" αφηγήσεις και οι αναπαραστάσεις μιας ολωσδιόλου αλλοτριωμένης καθημερινότητας είναι ο δείκτης της δυστυχίας μας.
 
Οι στήλες της φτηνής δημοσιογραφίας, τα μέτρια διηγήματα, οι ρετρό ακαδημαϊκοί, τα γλυκούλια αρχεία των μουσείων, τα "χάπενινκς", τα "ιβέντς" και τα "αφιερώματα", αλλά, και κυρίως, οι κινηματογραφικές ταινίες της θεαματικής βιομηχανίας, τα διεθνή μπεστ σέλλερς  τα παγκόσμια σουξέ, και οι σχεδιαστικές τάσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας, αν  ισχύουν όσα επισημαίνει ο Μάρρεϋ, δεν μας αφήνουν και πολλές ελπίδες...

Έχουμε πόλεμο!

Εκπομπές HS στο Beton 7 | #11

Γ. Β. Μάρτιν, Ρ. Βανεγκέμ, Γκ, Ντεμπόρ
1962
Αφιερωμένη στο Βαμπίρ της Μπορινάζ,

σε ορισμένες 

βασικές κοινοτοπίες 

σχετικές με τη μετάβαση από το ιερό στο θέαμα 

και στο σαβουάρ-βιβρ των νέων γενεών!

Καλεσμένη μας η αναλύτρια Χλόη Κολύρη

Πέμπτη 27/3, 5-7 μμ., Beton7 ArtRadio

26 Μαρτίου 2014

Το έλλειμμα ως κοινωνική κατασκευή | Κρίση 23

Ίαν Χάκινγκ
Στο πάρα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του The Social Construction of What?, ο Καναδός φιλόσοφος Ίαν Χάκινγκ (τρομερό επίθετο… και παίζει και ο επίσης δυνατός φιλόσοφος, περίπου συνομήλικός του, Πήτερ Χάκερ!) συζητάει διεξοδικά και σε πολλά πεδία την έννοια της «κοινωνικής κατασκευής» και των πολλών καταχρήσεών της, προσπαθώντας να αποκαταστήσει τη λογική των πραγμάτων και να οριοθετήσει τη χρήση από την κατάχρηση. Μεταξύ άλλων, αναφέρεται στην πολύκροτη, εκείνα τα χρόνια αλλά και μετάπειτα, υπόθεση Sokal και, σοβαρότερα, στη συναρπαστική διαμάχη μεταξύ του αγαπητού μας Μάρσαλ Σάλινς και του Gananath Obeyskere. 
 
Το θέμα είναι καυτό και θα επανέλθουμε κάποια στιγμή, διότι πολύς κόσμος έχει καταπιεί αμάσητες τις καταχρήσεις «κονστρουκτιβισμού», θεωρώντας ότι πρόκειται για επαναστατικές προτάσεις. Όπως θα καταλάβετε από το απόσπασμα που μετέφρασα εδώ, για εμάς η σκέψη του επί του θέματος έχει διπλό ενδιαφέρον. Σε ό,τι αφορά το ένα από τα δυο λοιπόν, πράγματι βρίσκουμε εντυπωσιακό το πόσο ισχνή εξακολουθεί να είναι −ακόμα και στους ριζοσπαστικούς κύκλους!− η κριτική της ίδιας της ιδέας της Οικονομίας και από εκεί της ιδέας του Ελλείμματος.
 
Οπωσδήποτε δεν μας διαφεύγει το γεγονός ότι πρόκειται για μια κεντρική ιδέα στον άξονα των κυρίαρχων ιδεών, μια ιδέα από την οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η απρόσκοπτη κυριαρχία τους. Ούτε μας διαφεύγει το γεγονός, ότι η ριζοσπαστική αντιπολίτευση σε αυτές τις ιδέες παρέμεινε εξαρχής «μαγεμένη» από την ψευτο-επιστημοσύνη της ιδέας της Οικονομίας, αφού ως γνωστόν αυτή η αντιπολίτευση συμφωνούσε με τους κυρίαρχους στον θεμελιακό ισχυρισμό της Οικονομίας, ότι αυτό που καθορίζει τον άνθρωπο και την κοινωνία είναι το πνεύμα της «αυτοσυντήρησης» και η συναφής με αυτό «ικανοποίηση των υλικών αναγκών». 

Γιατί τότε εντυπωσιαζόμαστε; Ίσως επειδή γνωρίζουμε, την ποιότητα των εξαιρέσεων σε αυτό τον κανόνα κι επειδή εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι το άλας δεν έχει ακόμα μωρανθεί. -

Σημ.  HS.
 
*
 
«(...) Στο έργο μου απέφυγα μέχρι τώρα να χρησιμοποιώ τον όρο “κοινωνική κατασκευή”, διότι διαπίστωσα ότι δεν με βοηθούσε σε τίποτα. Τις λίγες φορές που αναφέρθηκα σε αυτόν, ήταν για να οριοθετηθώ απέναντί του. Πρόκειται για ένα παραχρησιμοποιημένο και συνάμα σκοτεινό όρο, που κατάντησε μόδα και κώδικας. Έτσι, ενώ σε πολλά πεδία η έννοια της “κοινωνικής κατασκευής” υπήρξε αληθινά απελευθερωτική για κάποιους, πάρα πολλούς άλλους τους έκανε αυτάρεσκους, άνετους κι ωραίους, χαλαρούς και μοδάτους υπηρέτες ενός νέου δογματισμού. (...)

Η κατάχρηση του όρου «κοινωνική κατασκευή»;
Επί τις ουσίας, αυτό που υποστηρίζουν όσοι λένε ότι το Χ αποτελεί κοινωνική κατασκευή, είναι ότι
- το Χ δεν ήταν αναπόφευκτο να υπάρξει, ή δεν ήταν αναπόφευκτο να είναι όπως είναι τώρα∙ 
- το Χ, ή το Χ όπως είναι τώρα, δεν καθορίζεται από τη φύση των πραγμάτων∙ 
- δεν είναι κάτι το μοιραίο, αλλά προήλθε ή διαμορφώθηκε από κοινωνικά γεγονότα, δυνάμεις, την ιστορία, πράγματα δηλαδή που θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά.
Αυτό που θέλουν να πουν, είναι ότι πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως κάτι που μοιάζει αναπόφευκτο μέσα στην παρούσα κατάσταση πραγμάτων, δεν ήταν όντως αναπόφευκτο. Το ουσιαστικό ερώτημα όμως, είναι: Τι είναι αυτό που κατασκευάζεται, τι είναι αυτό που επιδέχεται κατασκευή, όταν μιλάει κανείς για “κοινωνική κατασκευή”;
Ας πάρουμε για παράδειγμα τις μετανάστριες στον Καναδά. Οι γυναίκες που μεταναστεύουν από τον τόπο τις, το κάνουν εξαιτίας συγκεκριμένων κοινωνικών συνθηκών που επικρατούν εκεί. Είναι εντελώς ανόητο να μιλάμε εν προκειμένω για “κοινωνική κατασκευή” αφού οι κοινωνικές συνθήκες, που επικρατούν τις πατρίδες τους, είναι τέτοιες που αναπόφευκτα τους γεννούν φόβο να παραμείνουν εκεί και την ελπίδα ότι μπορούν να βρουν χέρι βοήθειας κάπου αλλού. Από τη στιγμή που ο όρος “μετανάστρια” τείνει να γίνει στον Καναδά μια ταμπέλα που με κάποιο τρόπο στιγματίζει αυτές τις γυναίκες, τότε, σε αυτό το πλαίσιο, έχει πραγματικά νόημα να υποστηρίξει κανείς ότι ο στιγματισμός δεν είναι διόλου αναπόφευκτος αλλά αποτελεί κοινωνική κατασκευή, δηλαδή ότι μέσα σε αυτό το οριοθετημένο πλαίσιο και με τις ανάλογες υποδηλώσεις ο όρος “μετανάστρια” αποτελεί κοινωνική κατασκευή. (...) 

Τι μπορούμε να ονομάζουμε «κοινωνική κατασκευή»;

Γι’ αυτό πρέπει να ξεκαθαρίσουμε, τι είναι αυτό που επιδέχεται κοινωνική κατασκευή και τι όχι.  Να σημειώσουμε λοιπόν, πρώτα-πρώτα, με ποιον τρόπο η θέση ότι «το Χ δεν ήταν αναπόφευκτο να υπάρξει», θέτει το γενικό πλαίσιο της συζήτησης γύρω από το κατά πόσον το Χ αποτελεί «κοινωνική κατασκευή».

Εάν οι πάντες γνωρίζουν ότι το Χ είναι το ενδεχόμενο αποτέλεσμα μιας σειράς κοινωνικών διεργασιών, τότε δεν χρησιμεύει σε τίποτα να λέμε ότι είναι “κοινωνικά κατασκευασμένο”. Οι άνθρωποι αρχίζουν να συζητούν ότι το Χ είναι “κοινωνική κατασκευή” μόνο όταν θεωρούν ότι στην παρούσα κατάσταση πραγμάτων, το Χ εκλαμβάνεται ως δεδομένο και εμφανίζεται σαν αναπόφευκτο.

Αυτή η πρόταση δεν θέτει έναν όρο για το τι είναι το ίδιο το Χ.  Θέτει τον όρο, βάσει του οποίου μπορεί να υποστηριχτεί η άποψη ότι το Χ αποτελεί κοινωνική κατασκευή. Αν δεν υπάρχει αυτός ο όρος, κανείς δεν ασχολείται για το αν το Χ είναι “κοινωνική κατασκευή”, ή τελοσπάντων ασχολείται μόνο όποιος έχει την τάση να αερολογεί.

Γι’ αυτό το λόγο, λοιπόν, δεν θα βρείτε κανένα σοβαρό βιβλίο να συζητάει ότι οι τράπεζες, το χρηματοπιστωτικό σύστημα, τα μπλοκ επιταγών, το χρήμα, τα δολλάρια, τα συμβόλαια, τα τελωνεία, ο βρετανικός θρόνος ή η Fed [η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ] είναι “κοινωνικές κατασκευές”. Όλα αυτά τα πράγματα ανήκουν στο πεδίο των συμβάσεων και των θεσμών, και οι πάντες γνωρίζουν ότι οι συμβάσεις και οι θεσμοί είναι αποτέλεσμα ιστορικών συμβάντων και κοινωνικών διεργασιών. Γι’ αυτό και κανείς δεν λέει ότι πρόκειται για “κοινωνικές κατασκευές”. Απεναντίας, αποτελούν μέρος αυτού που ο Τζον Σερλ αποκαλεί κοινωνική πραγματικότητα. (...)

Εφόσον λοιπόν η Fed είναι ολοφάνερα καρπός κοινωνικών διεργασιών και συμβάσεων, δηλαδή οι πάντες ξέρουν ότι δεν προέκυψε μοιραία και αναπόφευκτα,  ένα βιβλίο με τίτλο Η Fed ως κοινωνική κατασκευή δεν θα ήταν παρά μια σαχλαμάρα∙ και θα είχαμε κάθε δικαίωμα να σκεφτούμε ότι ο συγγραφέας του παίζει το χαρτί της “κοινωνική κατασκευή” απλώς και μόνο για να βγάλει παραδάκι. 

Η Οικονομία ως κοινωνική κατασκευή

Απεναντίας, όμως, μπορούμε να φανταστούμε ένα αληθινά συναρπαστικό βιβλίο με τίτλο Η Οικονομία ως κοινωνική κατασκευή. Κάθε μέρα μας πληροφορούν για τα σκαμπανεβάσματα της Οικονομίας κι εμείς αντιδρούμε με φόβο ή με ευφορία. Κι όμως, αυτό το θαυμαστό είδωλο, την Οικονομία, πολύ σπάνια το έβλεπες να φιγουράρει στις εφημερίδες πριν από 40 χρόνια. 

Για ποιο λόγο δεν αμφισβητούμε καθόλου την ιδέα “Οικονομία”; Μια χαρά μπορεί να υποστηρίξει κανείς, ότι αυτή η ιδέα, ως αναλυτικό εργαλείο, σαν ένας τρόπος για να σκεφτόμαστε τη ζωή στη βιομηχανική κοινωνία,  δεν είναι παρά μια κοινωνική κατασκευή. Προσέξτε: δεν μιλάμε για την οικονομία της Σουηδίας το έτος 2000, αλλά για το γεγονός ότι η ίδια η ιδέα της Οικονομίας, αυτή η φαινομενικά αναπόφευκτη και αναπότρεπτη ιδέα, μπορεί πράγματι να θεωρηθεί ως κοινωνική κατασκευή.

Στο μεταξύ, ένα πλάσμα ακόμα πιο τρομαχτικό την Οικονομία έχει ξεπροβάλλει μέσα από τη χρηματοοικονομική ζούγκλα. Είναι το Έλλειμμα! Πρόκειται για το μεγάλο αντιδραστικό πολιτικό σύνθημα των αρχών της δεκαετίας του 1990. Το Έλλειμμα ως κοινωνική κατασκευή θα μπορούσε να είναι ο τίτλος ενός άλλου συναρπαστικού βιβλίου. Φυσικά, το έλλειμμα γεννήθηκε μέσα από τον υπέρμετρο δανεισμό κατά την πρόσφατη ιστορία. Αλλά δεν είναι αυτό το ζήτημα. Το θέμα αυτού του βιβλίου θα είναι η κατασκευή της ιδέας του ελλείμματος. Μπορούμε να διαβλέψουμε την επιχειρηματολογία του. Η ιδέα του ελλείμματος κατασκευάστηκε σαν μια απειλή, σαν ένα στοιχείο πίεσης σε βάρος της πλειοψηφίας των ανθρώπων, ένα εργαλείο χρήσιμο για την αποκατάσταση της ηγεμονίας του κεφαλαίου και για τη συστηματική και ανελέητη αποδιάρθρωση του κοινωνικού ιστού. Κατασκευάστηκε σαν ένα τέχνασμα, χάρη στο οποίο οι φτωχοί θα αποδέχονταν οικειοθελώς να γίνουν φτωχότεροι μέχρις εξαθλίωσης.
 
Εδώ πρέπει να επιμείνω ιδιαίτερα στη δύσκολη διάκριση μεταξύ αντικειμένου και ιδέας. Η προϋπόθεση που έθεσα παραπάνω προκειμένου να χαρακτηριστεί κάτι ως «κοινωνική κατασκευή» δεν ισχύει για τα αντικείμενα (το έλλειμμα ή την οικονομία ως αντικείμενα). Είναι σαφές πως η σημερινή οικονομία και το σημερινό έλλειμμά μας δεν είναι κάτι το αναπόφευκτο, αλλά ενδεχόμενο αποτέλεσμα σωρείας ιστορικών συμβάντων. Η προϋπόθεση που έθεσα, αφορά στις ιδέες για την οικονομία και το έλλειμμα. Η ιδέα της Οικονομίας και η ιδέα του Ελλείμματος εμφανίζονται, μαζί με όλα όσα υποδηλώνουν, σαν κάτι το μοιραίο και αναπόφευκτο. (…).»


Harvard University Press, 1999


13 Μαρτίου 2014

Εκπομπές HS στο Beton7 | #10


Τα καυτά ερωτήματα που συσσωρεύτηκαν από τις προηγούμενες εκπομπές, απειλούν να ανατινάξουν τα μυαλά μας! 

Κατασκευή καταστάσεων ή οικοδόμηση κινήματος;
Πειραματισμός ή πρωτοπορία;
Τέχνη ή Πολιτική;
Διαλεκτική ή Τριλεκτική;
Τρότσκι ή Τρόκκι;

Ο δρόμος για το Μάη είναι στρωμένος με χειμώνες
και οι χειμώνες με ζεστές συναντήσεις
γύρω από μια κούπα κρασί στο σταυροδρόμι.



Η Άνοιξη δεν αργεί πολύ.


Πέμπτη, 13.03.14, 5 με 7 μ.μ. από το Beton7 ArtRadio

UPDATE 18.03!  
Ανέβηκε και η εκπομπή της 13.03, 
όπου ξεκινώντας από τους StingRays
μπλέξαμε με τους καταστασιακούς ακόμα και τον Vygotsky, 
εδώ



10 Μαρτίου 2014

Ο Χένριχ αποστομώνει τους καιροσκόπους



Ζούμε σε ένα κόσμο που “υπό την απειλή των όπλων", κυριολεκτικά πολλές φορές, βρισκόμαστε στην θέση που πρέπει να δώσουμε μια και μόνη απάντηση. Ζούμε σ' ένα  κόσμο γεμάτο ψευτοδιλήμματα που θέτουν κάθε λογής απατεώνες. Με τους Έλληνες ή με τους Τούρκους, με τους εργάτες ή με το κεφάλαιο,  με την ανάπτυξη ή με την οπισθοδρόμηση, με τους φτωχούς ή με τους πλούσιους, χριστιανισμός ή ισλάμ, πρόοδος ή συντήρηση, αριστερά ή δεξιά και τελικά βρέχει ή δε βρέχει;
 
Την απάντηση σε πατέρες του τυχοδιωκτισμού και τυχοδιώκτες πατέρες την δίνει ο Χένριχ. Το 1982 ή να ταν το 83, ο Χένριχ Γκλάντνεϋ ήταν δεκατεσσάρων ετών και ο πατέρας του Τζακ  γύρω στα πενήντα. Σε κάθε περίπτωση ο Χένριχ συνιστά εκ νέου “σχολή” στην διαλογική αντιμετώπιση του μικροαστικού πατερναλισμού και των λούμπεν-διανοούμενων με ανησυχίες περί ουσίας, αλήθειας, ταυτότητας, ευθύνης κτλ.

Να πως περιγράφει το κατόρθωμα του υιού ο πατέρας:

Ο Χένριχ είναι δεκατεσσάρων χρονών, συχνά μας αποφεύγει και είναι στις κακές του. Άλλες πάλι φορές είναι ανησυχητικά υπάκουος. Έχω μια υποψία πως η πρόθυμη υποχώρηση στις επιθυμίες μας και τις απαιτήσεις μας είναι κάτι σαν όπλο για να εκτοξεύει κατηγορίες εναντίον μας. (...) Τον πήγαινα με τ' αυτοκίνητο στο σχολείο  μετά από κάποια απουσία εξαιτίας αρρώστιας με πυρετό. (...)

-        Θα βρέξει απόψε
-        Βρέχει τώρα, είπα
-        Το ράδιο είπε απόψε
-        Κοίτα στο παρμπρίζ, είπα, και πες μου, βρέχει ή δεν βρέχει;
-        Εγώ σου λέω μόνο τι είπαν.
-        Επειδή το είπε το ραδιόφωνο δεν σημαίνει πως εμείς δεν πρέπει να πιστεύουμε στα μάτια μας.
-        Τα μάτια μας; Τα μάτια μας βλέπουν συχνότερα λάθος από ότι σωστά. Έχει αποδειχτεί επιστημονικά. Δεν ξέρεις τις θεωρίες που λένε πως τίποτα δεν είναι όπως μας φαίνεται; Δεν ξέρεις πως δεν υπάρχει παρελθόν, παρόν ή μέλλον παρά μονάχα στο μυαλό μας. Οι λεγόμενοι νόμοι της κίνησης δεν είναι παρά μια μεγάλη απάτη.
Ακόμη κι ένας ήχος μπορεί να ξεγελάσει το μυαλό. Επειδή δεν ακούς κανέναν ήχο , δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν ήχοι που ακόμη και τα σκυλιά δεν μπορούν να ακούσουν ποτέ. Ήχοι μεγάλης συχνότητας, που έρχονται από κάπου.
-        Βρέχει ή δεν βρέχει, ρώτησα.
-        Δεν θα ήθελα να είμαι υποχρεωμένος να αποφανθώ.
-        Κι αν κάποιος σε σημάδευε μ' ένα πιστόλι στο κεφάλι σου;
-        Ποιος εσύ;
-        Κάποιος. Ένας τύπος με καπαρντίνα και φιμέ γυαλιά. Κρατάει ένα πιστόλι στο κεφάλι σου και σου λέει: “Βρέχει ή δεν βρέχει; Όλο κι όλο που έχεις να κάνεις είναι να πεις την αλήθεια, και τότε θα πάρω το πιστόλι μου, θ ανέβω στο πρώτο αεροπλάνο και θα εξαφανιστώ”.
-        Ποια αλήθεια θέλει; Θέλει την αλήθεια κάποιου που ταξιδεύει σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός σ' έναν άλλο γαλαξία; Θέλει την αλήθεια κάποιου που είναι σε τροχιά γύρο από άστρο νετρονίου; Ίσως αν αυτοί οι άνθρωποι μπορούσαν να μας δουν μέσα από ένα τηλεσκόπιο, να νόμιζαν πως είμαστε εξηνταπέντε πόντους ύψος και πως βρέχει χτες αντί για σήμερα.
-        Κρατάει το πιστόλι στο δικό σου κεφάλι. Θέλει τη δική σου αλήθεια.
-        Και τι ωφελεί η αλήθεια μου. Η αλήθεια μου δεν σημαίνει τίποτα. Τι θα συμβεί δηλαδή αν αυτός ο τύπος έρχεται από έναν πλανήτη διαφορετικού ηλιακού συστήματος; ¨οτι εμείς το λέμε  βροχή το λένε αυτοί σαπούνι. Ότι λέμε εμείς μήλα, το λένε βροχή. Λοιπόν τι υποτίθεται ότι θα του πω;
-        Τ' όνομά του είναι Φράνκ Τζ. Σμόλευ και είναι από το Σαιντ Λούι.
-        Θέλει να μάθει αν βρέχει τώρα τούτη ακριβώς τη στιγμή;
-        Μάλιστα, εδώ και τώρα.
-        Υπάρχει κάτι σαν το τώρα; Το τώρα έρχεται και φεύγει πριν προφτάσεις να το αναφέρεις. Πως μπορώ να πω κατηγορηματικά πως βρέχει τώρα αν το λεγόμενο “τώρα” σου γίνεται “τότε” αμέσως μόλις το προφέρω;
-        Είπες πως δεν υπάρχει παρελθόν, παρόν ή μέλλον.
-        Υπάρχει αλλά μόνο στα ρήματα
-        Η βροχή είναι ουσιαστικό. Έχουμε βροχή εδώ, σ' αυτήν ακριβώς την τοποθεσία, σε οποιονδήποτε χρόνο , μέσα στα επόμενα δύο λεπτά που θα απαντήσεις στην ερώτηση.
-        Μα πως να μιλάει κανείς για αυτήν ακριβώς την τοποθεσία ενώ βρίσκεται σ' ένα όχημα που κινείται; Αυτό είναι το πρόβλημά μας.
-        Απλώς δώσε μου μια απάντηση, εντάξει Χένριχ;
-        Το καλύτερο που θα μπορούσα να κάνω είναι να μαντέψω.
-        Αλλά το βλέπεις ότι βρέχει.
-        Βλέπω και τον ήλιο να κινείται στον ουρανό. Αλλά κινείται ο ήλιος ή η γη γυρίζει;
-        Δεν δέχομαι την αναλογία.
-        Είσαι λοιπόν τόσο βέβαιος πως είναι βροχή. Πως το ξέρεις πως δεν είναι θειικό οξύ από τα εργοστάσια που βρίσκονται πέρα από το ποτάμι; Πώς ξέρεις πως δεν είναι ραδιενεργός βροχή από έναν πόλεμο με την Κίνα; Θέλεις μιας απάντηση εδώ και τώρα.
-        Μπορείς να αποδείξεις εδώ και τώρα ότι αυτό το πράγμα είναι βροχή; Τι είναι βροχή εν πάση περιπτώσει;
-        Είναι αυτό το πράγμα που πέφτει από τον ουρανό και σε κάνει μούσκεμα
-        Εγώ δεν είμαι βρεγμένος. Εσύ είσαι;
-        Εντάξει, είπα, θαυμάσια.
-        Όχι σοβαρά σε ρωτάω, είσαι;
-        Εξαιρετικά, του είπα. Πέτυχες μια νίκη για την αβεβαιότητα, το τυχαίο, το χάος. Ο θρίαμβος της επιστήμης.
-        Καλά κορόιδευε εσύ τώρα.
-        Οι σοφιστές κι αυτοί που διυλίζουν τον κώνωπα χαίρονται το θρίαμβό τους.
-        Μάλιστα μπορείς να ειρωνεύεσαι όσο θέλεις. Δεν με νοιάζει.
Τι να γίνεται σήμερα, τριάντα χρόνια μετά, ο Χένριχ
 
Ο  ορκισμένος διώκτης του Χένριχ, ο στοιχειωμένος απατεώνας, συνεχίζει να μοιράζει ευθύνες. Τις προάλλες μας έλεγε ότι υπηρετεί το τάδε κόμμα του κοινοβουλίου νοιώθοντας, έλεγε, μια βαθιά ηθική πρόκληση και υποχρέωση. Ένα αίσθημα δικαίου κτλ.

Άλλη φορά τον πετύχαμε να σχολιάζει "κάκιστες μεταφράσεις", "μέτρια φιλμ" "άνισες" παραστάσεις και "επιμελητικές αστοχίες".  Δε σταματά να μιλάει για τις καινοτομίες, τις χαμένες ευκαιρίες για τον τόπο, την δράση, την ανάπτυξη και την δημιουργία. Tις δυ-να-τό-τη-τες. Να είμαστε ανοικτοί (με το αζημίωτο). Να πάρουμε παράδειγμα από "αυτούς" που κάνουν τα πράγματα σωστά "εκεί πέρα", λέει, ενώ ψάχνει αυτό το "εμείς" που τόσο λείπει.  Ευχήθηκε στο πατέρα Παΐσιο "όπου βρίσκεται" να έχει βρει το θεό του.  Να το ξανα σκεφτούμε, να το ξανα ξεκινήσουμε, να το ξανα χτίσουμε, να το ξαν'ανοίξουμε...
 
Ευλόγησε τα γένια του.  Κάνοντας παρατηρήσεις επί της ορθογραφίας και της ορθής σύνταξης, αναζήτησε  την ποίηση που λείπει και που επιτέλους  "θα μιλήσει στις ψυχές των ανθρώπων", σε "τούτα τα χώματα" για τα οποία είναι μάλιστα κι υπερήφανος...

Για τον Χένριχ οι έρευνες συνεχίζονται* Ο ταλαίπωρος πατέρας του διαλόγου, ο Τζακ, είναι ο αφηγητής και βασικός πρωταγωνιστής του μυθιστορήματος του Ντον Ντελίλο με τίτλο “Λευκός Θόρυβος”. Ένα βιβλίο με θέμα τον θάνατο. Το προτείνω ανεπιφύλακτα.

* την περίπτωση του ποιητή Christian Bök που παρουσίασε στην παρέα χτες ο Θοδωρής Χιώτης, αξίζει να την προσέξετε και φυσικά του Kurt Schwitters που είναι και μια βασική επιρρόη του (μας)


01 Μαρτίου 2014

Τέχνη και Εξορκισμός | Μανιφέστα 29

Henri Michaux (1899-1984)
 
Θα ήταν πραγματικά εξαιρετικό αν μια τέλεια αρμονία μπορούσε να προκύψει από τα γεγονότα που συμβαίνουν κάθε χρόνο. Πάντα υπάρχουν μερικά που κολλάνε στο λαιμό σου. Tα κρατάς μέσα σου. Σε πονάνε.Ένα πράγμα που μπορείς να κάνεις παρ' όλ’ αυτά είναι το εξής: εξορκισμός. Κάθε κατάσταση σημαίνει συνάρτηση. Εκατοντάδες συναρτήσεις.
 
Θα ήταν ανήκουστο αυτό το σύνολο καταστάσεων να καταλήξει σε κάτι πλήρως ικανοποιητικό ή να υπάρξει ένας άνθρωπος, οσοδήποτε ενεργητικός, που να μπορεί να αντιπαλέψει όλες αυτές τις συναρτήσεις αποτελεσματικά.Ένα πράγμα που μπορείς να κάνεις παρ' όλ’ αυτά: εξορκισμός. Εξορκισμός, μια σθεναρή αντίδραση, ένας πολιορκητικός κριός, είναι το αληθινό ποίημα του φυλακισμένου. Μέσα στον ίδιο το χώρο της οδύνης και της εμμονής, εισάγεις μια τέτοια ανάταση, τέτοια υπέροχη βία, συγκολλημένη στο σφυροκόπημα των λέξεων, που η συμφορά διαλύεται σταδιακά, αντικαθιστώμενη από μία αιθέρια δαιμονική επικράτεια-μια περιοχή θαυμάτων!  

 

Σημ. Ιζι. Αυτά από τον ποιητή Ανρί Μισώ.  Τα "αναμετέδωσε" τις προάλλες στην γιορτή για το δεύτερο τεύχος του φρμκ η "χαπίφια" συντρόφισσα Κ. Η από "το βήμα του Camp"Τα γράφουμε και τα λέμε, και θα τα ξαναλέμε με κάθε ευκαιρία, στην προσπάθειά μας να καταστήσουμε ξεκάθαρη την υπόθεση που μας αφορά. Ο Μισώ ήταν ζωγράφος, ταξιδευτής, ιδιότυπος χιουμορίστας, τυχερός και άτυχος. Έγραψε ποιήματα. Δεν γνωρίζουμε αν "μίλησαν στις ψυχές των ανθρώπων", σίγουρα σε κάποιες  θα μίλησαν, δεν έχουμε τα στατιστικά.  Ο Ανρί Μισώ δεν είναι "άνθρωπος του έθνους μας" δεν γεννήθηκε σε "ετούτα τα χώματα".  Είναι αδελφή ψυχή και φύλακας άγγελος. Κι αυτός όπως εμείς, περιφρονούσε τις γκροτέσκες αξιολογήσεις, ασκώντας με συνέπεια την ενεργητική κριτική, την δημιουργική άρνηση απέναντι στην πραγματικότητα. Γεννήθηκε το 1899 μακριά από δω, στη Ναμύρ, στις Αρδένες.




Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Ετικέτες

1000 ρέγγες (7) 1100 (1) 1789 (2) 1837 (1) 1846 (1) 1848 (1) 1850 (1) 1871 (1) 1900 (2) 1907 (1) 190cm (4) 1917 (12) 1919 (1) 1936 (2) 1939 (1) 1940 (1) 1943 (2) 1944 (1) 1946 (1) 1947 (1) 1950 (2) 1952 (1) 1957 (1) 1965 (3) 1967 (1) 1968 (5) 1969 (1) 1978 (2) 1980 (1) 1983 (1) 2003 (1) 2006 (1) 2008 (9) 2015 (1) Α. Μπορντίγκα/A. Bordiga (1) Α. Σβιατόγκορ/А. Святогор (1) Α.Ι. (7) Α.Κέννυ/A. Kenny (1) Α.Κοντ/A.Comte (1) Α.Ντ.Μονκρετιέν/A.de Montchretien (1) αγάπη (5) Αγγλία (3) Αγία Πετρούπολη (1) Αδάμ Σμιθ/Adam Smith (9) Αθήνα (13) Αιδ. Μπίλι/Rev Billy (1) Άινσταϊν (1) Αισχύλος (1) Άκης Πάνου (1) Ακρόπολη (2) Αλαίν Καγιέ/Alain Caillé (1) Άλαν Τιούρινγκ/Alan Turing (2) Άλασνταιρ Μακιντάιρ/Alasdair MacIntyre (1) Αλβέρτος ο Μέγας (1) Αλέκα Παπαρήγα (1) Αλέξανδρος Κοζέβ/Alexandre Kojève (2) Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1) Αλέξανδρος Σμέμαν/Александр Шмеман (1) Αλέξανδρος Σοκούροφ/Алекса́ндр Соку́ров (1) Αλέξανδρος Τομπάζης (1) Αλέξανδρος Τρόκκι/Alexander Trocchi (1) Αλεξάντερ Μπέρκμαν/Александр Беркман (3) Αλέξης Ασλάνογλου (2) Αλέξης Καλοφωλιάς (1) Αλέξης ντε Τοκβίλ/Alexis deTocqueville (3) αλήθεια (27) Αληthεια (2) Αλκιβιάδης (1) αλλοτρίωση (61) Αλμπέρ Καμύ/Albert Camus (2) Άλμπερτ Σπέερ/Albert Speer (2) Άλμπερτ Φίνεϊ/Albert Finney (1) Αλμπέρτο Καβαλκάντι/Alberto Cavalcanti (2) Άλμπρεχτ Ντύρερ/Albrecht Duhrer (1) Άλντους Χάξλεϊ/Aldus Haxley (1) Αλταμίρα (6) Αλφειός (1) Αναξίμανδρος (1) ανάπτυξη (17) αναρχισμός (11) Ανδρέας Εμπειρίκος (1) Ανδρέας Παπανδρέου (1) ανθρώπινα πιράνχας (33) ανθρωπολογία (3) Άννα Άρεντ/Hannah Arendt (8) Άννα Ιβάνοβνα Μπελιάι/Анна Ивановна Беляй (1) Άννα Κοκκίνου (1) Ανρί Ντεμπριγιώ/Henry Debrillaut (1) Ανρί Λεφέβρ/Henri Lefebre (4) Ανρί Μισώ/Henry Michaux (2) Άνσελμ Γιάπε/Anselm Jappe (1) Άνταμ Κέρτις/Adam Curtis (1) Αντίνοος (1) Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ/Antoine de Saint-Exupéry (1) Αντρέ Κερτέζ/André Kertész (1) Αντρέ Ορλεάν/André Orléan (5) Άντυ Γουώρχολ/Andy Warhol (2) Αντώνης Κουτρουμπής (1) αξία (13) Άρβο Περτ/Arvo Pärt (2) Αργυριάδης-Καλούμενος-Μπάτσης (1) Άρης Αλεξάνδρου (3) Άρης Κωνσταντινίδης (1) Άρης Μπερλής (1) Άρθουρ Λένινγκ/Arthur Lehning (1) Αρθούρος Σοπενχάουερ/Arthur Schopenhauer (3) Αριστοτέλης (14) Άσγκερ Γιόρν/Asger Jorn (22) Άυν Ραντ/Ayn Rand (3) Αφρική (2) Β. Γκ. Ζέμπαλντ/W. G. Sebald (2) Β.Α. Μότσαρτ/W.A/ Mozart (1) Βαγγέλης Αρτέμης (2) Βαλεντίν Βολόσινοφ/Валенти́н Воло́шинов (1) Βάλτερ Μπένγιαμιν/Walter Benjamin (6) Βανς Πάκαρντ/Vance Packard (2) Βασίλης Ηλιακόπουλος (2) Βασίλης Στρατιώτης (1) Βενετιά (1) Βενσάν Ντεκόμπ/Vincent (1) Βενσάν Ντεκόμπ/Vincent Descombes (18) Βέρνερ Χέρτσογκ/Werner Herzog (1) Βερολίνο (3) βία (20) Βιετνάμ (2) Βίκτωρ Μπούλλα/Виктор Буллаa (1) Βίκτωρ Ουγκώ/Victor Hugo (1) Βίκτωρ Σερζ/Ви́ктор Киба́льчич (1) Βίκτωρ Σκλόφκσι/Ви́ктор Шкло́вский (3) Βίκτωρ Φρανκλ/Victor Frankl (2) Βίλεμ Φλούσερ/Vilem Flusser (1) Βίνσεντ Μπράουν/Vincent Browne (1) βιοτεχνολογία (6) Βλαδίμιρος Λένιν/Влади́мир Ле́нин (6) Βλαντίμιρ Μαγιακόφκι/Влади́мир Маяко́вский (2) βοηθήματα μνήμης (11) Γαλλία (8) Γένεσις (1) Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος (4) Γερμανία (9) Γιάννηδες (1) Γιάννης Γρηγοριάδης (9) Γιάννης Ισιδώρου (4) Γιάννης Κάτρης (1) Γιάννης Πεδιώτης (3) Γιάννης Ρίτσος (3) Γιάννης Σκαρίμπας (3) Γιάννης Τσέγκος (1) Γιόζεφ Μπλοχ/Joseph Bloch (1) Γιόζεφ Ντίτζγκεν/Josef Dietzgen (1) γιορτή (18) Γιούργκεν Χάμπερμας/Jurgen Habermas (2) Γιόχαν Γκριμονπρέ/Johan Grimonprez (1) Γιόχαν Χουιζίνγκα/Johan Huizinga (3) Γιώργος Γαϊτάνος (1) Γιώργος Μακρής (1) Γιώργος Νικολαΐδης (1) Γιώργος Σεφέρης (2) Γιώργος Χαντζής (1) Γκ. Κ. Τσέστερτον/G.K. Chesterton (5) Γκαίτε/Goethe (1) Γκέοργκ Ζίμελ/Georg Simmel (4) Γκετζ Άλυ/Götz Aly (1) Γκι Αμπέιγ/Guy Abeille (1) Γκίλμπερτ Ράιλ/Gilbert Ryle (3) Γκιόργκι Λίγκετι/György Ligeti (1) Γκιόργκι Λούκατς/György Lukács (4) Γκουίντο Καβαλκάντι/Guido Cavalcanti (1) Γκυ Ντεμπόρ/Guy Debord (23) Γκύντερ Άντερς/Günther Anders (9) γλώσσα (21) Γουάλας Στήβενς/Wallace Stevens (1) Γουδή (1) Γουίλιαμ Ήγγλετον/William Eggleton (1) Γουίλιαμ Μπάροους/William Burroughs (2) Γουίλιαμ Σαίξπηρ/William Shakespeare (3) Γούντι Άλλεν/Woody Allen (1) Γρηγόρης Βαλτινός (1) Δανία του Βορρά (2) Δανία του Νότου (5) Δελφοί (1) Δέσποινα Ζευκιλή (1) Δημήτρης Δημητριάδης (1) Δημήτρης Καραγιάννης (1) Δημήτρις Βεργέτης (1) δημιουργικότητα (8) Διεθνής (1) δικαιοσύνη (12) δοκιμασίες (3) Δουβλίνο (1) Δραπετσώνα (1) δυσφορία (30) Ε. Άνσκομπ/E. Anscombe (4) Ε. Βιλ/E. Will (1) Έ. Λ. Μάστερς / Ε. L. Masters (1) Ε.Ε. Κάμινγκς/E.E. Cummings (1) Ε.Χ. Γονατάς (1) Έζρα Πάουντ/Ezdra Pound (1) εικονική δημόσια σφαίρα (5) εικονογραφημένα κείμενα (10) εκπομπές (58) Ελβετία (1) Έλεν Κέλλερ/Helen Keller (1) Ελένη Ηλιοπούλου (1) Ελένη Μπέλλου (1) Ελευθερία (42) Ελευθεριακός (1) Ελίας Κανέττι/Elias Canetti (1) Εμίλ Μπενβενίστ/Emile Beneveniste (1) Εμίλ Ντυρκέμ/Emile Durkheim (1) Εμίλ Σιοράν/Emil Cioran (1) Έμιλυ Ντίκινσον/Emily Dickinson (2) Εμμανουήλ Καντ/Emmanuel Kant (2) Εμμανουήλ Λεβινάς/Emmanuel Levinas (3) Εμμανουήλ Μουνιέ/Emmanuel Mounier (1) Έντσο Τραβέρσο/Enzo Traverso (1) εξατομίκευση (46) εξέγερση (10) εξουσία (38) επανάσταση (25) επαναστατικός χαρτοπολτός (4) επιβίωση (5) επιστήμη (23) Έρασμος/Erasmus (1) εργασία (23) Ερίκ Σατί/Eric Satie (1) Έρικ Χομπσμπάουμ/Eric Hobsbaum (1) Έρνεστ Γκέλνερ/Ernest Gellner (1) Ερνστ Γιούνγκερ/Ernst Junger (2) Ερνστ Κασσίρερ/Ernst Cassirer (3) Ερνστ Μπλοχ/Ernst Bloch (1) ΕΡΩΔΙΟΣ (1) ΕΣΗΕΑ (2) ΕΣΣΔ (1) Ετιέν Ντε λα Μποεσί/Etien De la Boetie (1) Ευγένιος Ενρικέζ/Eugène Enriquez (1) Ευγένιος Ζαμιάτιν/Евге́ний Замя́тинn (1) Ευγένιος Ιονέσκο/Eugene Ionesco (1) ευρωπαϊκή προοπτική (49) ευτυχία (11) Ζ.-Ζ. Ρουσσώ/J.-J. Rousseau (1) Ζ.-Π. Βουαγιέ/J.-P. Voyer (5) Ζ.-Π. Ντιτέιγ/J.-P. Duteuil (1) Ζ.-Π. Ντυπουΐ/J.-P. Dupuy (1) Ζ.-Π. Σαρτρ/J.-P. Sartre (2) Ζακ Ελλύλ/Jacques Ellul (29) Ζακ Λακάν/Jacques Lacan (6) Ζακ Μπουβρές/Jacques Bouveresse (2) Ζακ Ντεριντά/Jacques Derrida (2) Ζακ Πρεβέρ/Jacques Prévert (2) Ζακ Σαπίρ/Jacques Sapir (2) Ζαν Ιτάρ/Jean Itard (1) Ζαν Μορώ/Jeanne Moreau (1) Ζαν Μπωντριγιάρ/Jean Baudrillard (1) Ζαν-Λυκ Γκοντάρ/Jean Luc Godard (3) Ζαν-Πιέρ Βερνάν/Jean Pierre Vernant (1) Ζαπατίστας (1) Ζάχα Χαντίντ/Zahā Ḥadīd (1) Ζάχος Παπαζαχαρίου (1) Ζεράρ Νταβί/Gerard Davy (1) Ζερμαίν Γκρηρ/Germaine Greer (1) Ζήσης Κοτιώνης (2) Ζήσης Σαρίκας (5) Ζιλ Ντελέζ/Gilles Deleuze (2) Ζιλ Ντωβέ/Gilles Dauve (1) Ζορ Βον/Zohr Vaughan (1) Ζύγκμουντ Μπάουμαν/Zygmunt Bauman (3) Ζυλ Ντωβέ/Gilles Dauvé (3) ζωή (46) Ζωρζ Μπατάιγ/Georges Bataille (1) ηθική (34) ΗΠΑ (19) Θανάσης Σβώλος (1) Θάτσερ/Thatcher (1) θέαμα/spectacle (14) Θένια Κουτρουμπή (1) Θεολόγος Βοσταντζόγλου (1) Θεός (16) Θεοφάνης Μελάς (2) Θεσσαλονίκη (2) Θήοντορ Ρόζακ/Theodore Roszak (1) θλίψη (12) Θοδωρής Χιώτης (1) Θόδωρος Ζιάκας (1) Θουκυδίδης (2) Ι.Θ. Κακριδής (1) Ίαν Χάκινγκ/Ian Hacking (3) Ιβάν Παβλόφ/Ива́н Па́влов (1) Ιβάν Τουργκένιεφ/Иван Тургенев (1) Ίγγα Κρεστενσεν/Inger Christensen (1) ιδρύματα τέχνης (7) ικέτες και ξένιοι (6) Ιλιάδα (1) Ιράν (1) Ισαάκ Μπ. Σίνγκερ/Isaac B. Singer (1) Ισπανία (1) Ισπαχάν (1) ιστορία (41) ισχύς (22) Ιχάμπ Χασσάν/Ihab Hassan (1) Ιωάννα Τσιβάκου (1) Ιωάννης ο Θεολόγος (1) Ιωσήφ Στάλιν/Ио́сиф Ста́лин (2) Κ.Π. Καβάφης (3) Κ.Σ. Λιούις/C.S. Lewis (4) Κάθλην Ρέιν/Kathleen Raine (1) καλλιτέχνες (24) Καλοκαίρι (8) Κάρελ Φουνκ/Karel Funk (1) Κάρεν Κίλιμνικ/Karen Kilimnik (1) Καρλ Γκέοργκ Μπύχνερ/Karl Georg Büchner (1) Καρλ Κορς/Karl Korsch (3) Καρλ Κράους/Karl Kraus (3) Καρλ Μαρξ/Karl Marx (33) Καρλ Πολάνυι/Karl Polanyi (2) Καρλ Σμιτ/Karl Schmidt (1) Καρλομάγνος (1) Κάρολος Δαρβίνος/Charles Darwin (1) Καρτέσιος/Descartes (7) Καταστασιακή Διεθνής/Internationale Situationniste (9) καταστασιακοί/situationnistes (20) Κατερίνα Αθανασίου (1) Κατερίνα Ηλιοπούλου (8) Κέβιν Κέλι/Kevin Kelly (2) Κεν Λόουτς/Ken Loach (1) Κεν Ρόμπινσον/Ken Robinson (1) Κένεθ Γκέργκεν/Kenneth Gergen (1) κενό (18) κεφαλαιοκρατία (38) Κίνα (1) Κλάους Κάρστενσον/Claus Carstensen (1) Κλερ Οζιάς/Claire Auzias (1) Κλωντ Λεβί-Στρώς/Claude Lévi-Strauss (4) Κομμούνα (1) κομμουνισμός (10) Κόνσταντ/Constant Niewenhuys (1) Κοπεγχάγη (1) Κόρα Ντάιαμοντ/Cora Diamond (1) Κορνήλιος Καστοριάδης (10) Κουρτ Βάιλ/Kurt Weil (1) Κουρτ Σβίττερς/Kurt Schwitters (1) κράτος (14) κρίση (33) Κριστιάν Ντελακαμπάιν/Christiane Delacampaigne (1) Κριστίν Λαγκάρντ/Christine Laguarde (1) Κριστόφ Κισλόφσκι/Krzysztof Kieslowski (1) Κρίστοφερ Λας/Christopher Lasch (4) Κροστάνδη (1) κυριαρχία (13) Κωνσταντίνος Καραμανλής (1) Κωνσταντίνος Ματσούκας (1) Κώστας Βάρναλης (1) Κώστας Δεσποινιάδης (4) Κώστας Κολημένος (1) Κώστας Παπαϊωάννου (7) Κώστας Χριστοδούλου (1) Κωστής Βελόνης (1) Κωστής Παπαγιώργης (2) Λ. Βίττγκενσταϊν/L. Wittgenstein (16) Λα Μετρί/ La Mettrie (1) Λάζαρος Αρσενίου (3) Λάκι Λουτσιάνο/Lucky Luciano (1) Λάμπρος Κωνσταντάρας (1) Λάο Τσε/老子 (1) Λαρς φον Τρίερ/Lars von Trier (1) λενινισμός (6) Λεξικό Κριαρά (1) Λεξικό Liddell-Scott (2) Λέο Στράους/Leo Strauss (1) Λεόν Βαλράς/Léon Walras (2) Λέσχη Φιλελεύθερης Ανάγνωσης (1) Λετονία (1) Λετριστές/Lettristes (1) Λέων Σεστώφ/Лев Шесто́в (2) Λέων Τρότσκι/Лев Тро́цкий (3) Λιούις Μάμφορντ/Lewis Mumford (10) λογική (3) Λογιόλα/Loyola (1) Λόγος (26) λογοτεχνία (25) Λονδίνο (3) Λουί Αραγκόν/Louis Aragon (1) Λουί Μαλ/Louis Mal (1) Λουΐ ντε Σαιν Ζυστ/Louis de Saint Juste (1) Λουί Ντυμόν/Louis Dumont (7) Λουίς Αλτουσέρ/Louis Althusser (1) Λουίς Μπουνιουέλ/Louis Buñuel (3) Λουσιέν Μαλζόν/Lucien Malson (1) Λουσίντα και Ντέιβις Μάτλοκ/L & D Matlock (1) Λυγκέας (2) Λωτρεαμόν/Lautréamont (7) Μ. Γκωσέ/M. Gauchet (1) Μάης '68 (1) Μάικ Κέλυ/Mike Kelley (1) Μάικλ Χάρντ/Michael Hardt (1) Μάκης Μηλάτος (1) Μακιαβέλλι/Machiavelli (4) Μάλκολμ Λόουρι/Malcolm Lowry (1) Μάλκολμ Χ/Malcolm X (1) μανιφέστα (65) Μανόλης Λαμπρίδης (1) Μανώλης Αναγνωστάκης (3) Μαξ Βέμπερ/Max Weber (2) Μαξ Ήστμαν/Max Eastman (1) Μαρακές (1) Μάρθα Γκέλχορν/Martha Gellhorn (1) Μαρί ντε Ενζέλ/Marie de Hennezel (1) Μαρίνα Τσβετάγιεβα/Мари́на Цвета́ева (3) Μάρσαλ Σάλινς/Marshall Sahlins (5) Μαρσέλ Μαριέν/Marcel Mariën (1) Μαρσέλ Μως/Marcel Mauss (1) Μαρσέλ Ντυσάν/Marcel Duchamp (1) Μάρτζορι Πέρλοφ/Marjorie Perloff (1) Μάρτζορι Ρόουλινγκ/Marjorie Rowling (1) Μάρτιν Λούθερ Κινγκ/M.L. King (1) Μάρτιν Μπούμπερ/Martin Buber (1) Μάρτιν Χάιντεγγερ/Martin Heidegger (5) μελαγχολία (5) Μελούνα (1) Μέριλυν (1) Μεσαίωνας (7) Μέση Ανατολή (1) μεταμοντέρνο (10) μεταμορφωτική δύναμη (34) μηδέν (11) μηδενισμός (35) Μηνάς Εμμανουήλ (1) Μίλτος Θεοδοσίου (2) Μίλτος Σαχτούρης (2) Μίλτων Φρίντμαν/Milton Friedmann (1) Μιριέλ Μπαρμπερί/Muriel Barbery (1) Μισέλ Αλιετά/Michel Aglietta (1) Μισέλ Ουελμπέκ/Michel Houellebecq (3) Μισέλ Πικολί/Michel Piccoli (1) Μισέλ Σερ/Michel Serres (1) Μισέλ Τουρνιέ/Michel Tournier (2) Μισέλ Φουκώ/Michel Foucault (12) ΜΙΤ (1) Μίχαελ Λέβι/Michael Loewy (2) Μιχαήλ Θερβάντες/Miguel Cervantes (1) Μιχαήλ Μπακούνιν/Михаил Бакунин (2) Μιχαήλ Μπαχτίν/Михаи́л Бахти́н (1) Μιχαηλάγγελος Αντονιόνι/Michelangelo Antonioni (2) Μιχάλης Πάγκαλος (1) Μόμπυ Ντικ (1) Μόρις Ντρούρι/Maurice Drury (1) μουσική (36) Μουσταφά Καγιάτι/Mustafa Khayati (1) μοφερισμός/mofferism (6) Μπαρούχ Σπινόζα/Baruch Spinoza (1) Μπάρυ Άνσγουωρθ/Barry Unsworth (1) Μπέλα Ταρ/Béla Tarr (1) Μπέρναρντ Μάντεβιλ/Bernard Mandeville (1) Μπέρτολντ Μπρεχτ/Bertold Brecht (3) Μπίφο Μπεράρντι/Bifo Berardi (2) Μπλεζ Πασκάλ/Blaise Pascal (1) Μπομπ Ντύλαν/Bon Dylan (1) Μπρέτον Γουντς (1) Μπριζίτ Μπαρντό/Brigitte Bardot (2) Μύκονος (1) μυστικισμός (1) Μωρίς Μερλώ-Ποντύ/Maurice Merleau-Ponty (2) Ν.Α. Μπερντγιάεφ/ Н/ А. Бердя́ев (1) Ν.Γ. Πεντζίκης (1) Ναζίμ Χικμέτ (1) ναζιστοφασισμός (29) ναρκισσισμός (10) Νασρεντίν Χότζας (1) ναυαγοί (2) Νέα Ζηλανδία (1) Νέα Υόρκη (2) Νεάντερταλ (1) νεοφιλελευθερισμός (12) Νίκος Εγγονόπουλος (3) Νίκος Ζαχαριάδης (2) Νίκος Καρούζος (4) Νίκος Μπελογιάννης (1) Νίκος Σκοπλάκης (1) Νίκος Buccanier Κούρκουλος (7) Νόαμ Τσόμσκι/Noam Chomsky (1) Νόρμπερτ Ελίας/Norbert Elias (1) νους (24) Νούτσιο Όρντινε/Nuccio Ordine (1) Ντ. Ουίγκινς/D. Wiggins (2) Ντ. Χάνκοκ/D. Hancock (1) Ντέιβιντ Λυντς/David Lynch (3) Ντέιβιντ Μπομ/David Bohm (1) Ντέιβιντ Ρικάρντο/David Ricardo (4) Ντέιβιντ Χιούμ/David Hume (4) Ντέσμοντ Μόρις/Desmont Morris (1) Ντμίτρι Πρίγκοφ/Дми́трий При́гов (1) Ντον Ντελίλο/Don Delillo (2) Ντόναλντ Γουίνικοτ/Donald Winnicott (2) Ντονέλα Μήντοους/Donella Meadows (1) Ξενοδοχείο των Ξένων (2) Ξενοφών (3) ξεψάρωμα (3) Ο. Σ. Βίκτορ/H. St Victor (1) Οδύσσεια (2) οικονομία (52) Οκτάβιο Πας/Octavio Paz (2) Όλγα Γερογιαννάκη (1) όλεθρος (29) Όμηρος (1) ομιλίες (13) ΟΟΣΑ (1) Ορφέας Απέργης (2) Όσκαρ Ουάιλντ/Oskar Wilde (2) Ουίσταν Ώντεν/Wystan Auden (3) Ουόλτ Ουΐτμαν/Walt Whitman (1) Π.Α.Ρενουάρ/P.A.Renoir (1) Π.Μ.Σ. Χάκερ/P.M.S. Hacker (6) παιδεία (7) παιχνίδι (7) Παναγιώτης Κονδύλης (10) Παπάγος (1) παπαρολογία (7) παράδοση (4) παραμύθιασμα (2) Παρίσι (1) Πάρνηθα (1) Πασκάλ Ενζέλ/Pascal Engel (1) Πάσχος Μανδραβέλης (3) Πέδρο Ματέο/Pedro Mateo (1) Πέπη Ρηγοπούλου (1) περιπέτεια (3) Πέτρος Αρτάνης (1) Πέτρος Κορνήλιος/Pierre Corneille (1) Πέτρος Παπαθανασίου (1) Πήτερ Γκητς/P.T. Geach (2) Πήτερ Κρηφτ/Peter Kreeft (1) Πήτερ Μπρουκ/Peter Brook (1) Πήτερ Ουίντς/Peter Winch (2) Πήτερ Ουότκινς/Peter Watkins (1) Πιέρ Μανάν/Pierre Manent (1) Πιέρ Μπουρντιέ/Pierre Bourdieu (1) Πιέρ-Ζοζέφ Προυντόν/Pierre-Joseph Proudhon (1) Πλαστήρας (2) Πλάτωνας (4) πλουραλισμός (1) ποίηση (68) πολεμικά κείμενα (11) πόλεμος (26) πόλη (25) πολιτική (49) Ποτάμι (1) προαίρεση (1) προεκλογικά μηνύματα (9) προλεταριάτο (47) Προμηθέας (1) προπαγάνδα (57) Πωλ Βιριλιό/Paul Virilio (1) Πωλ Βαλερύ/Paul Valery (1) Πωλ Ζοριόν/Paul Jorion (1) Πωλ Ζωγραφάκης (1) Πωλ Λαφάργκ/Paul Lafargue (2) Πωλ Ρικέρ/Paul Ricoeur (2) Ρ. ΜακΝαμάρα/R. MacNamara (3) Ραούλ Βανεγκέμ/Raoul Vaneigem (6) Ραούλ Σουρίτα/Raul Zurita (1) Ρας Ρίις/Rush Rhees (1) Ράσελ Τζάκομπι/Russel Jacobi (3) Ρέι Μπράντμπερι/Ray Bradbury (1) Ρέιμοντ Κάρβερ/Raymond Carver (1) Ρενέ Ζιράρ/René Girard (10) Ρενέ Κλερ/ René Clair (1) Ρισελιέ/Richelieu (1) Ρίτα Γκαβέρα (1) Ρίτσαρντ Κόμπντεν/Richard Cobden (1) Ρίτσαρντ Μοράν/Richard Moran (1) Ρίτσαρντ Ρόρτι/Richard Rorty (7) Ροβεσπιέρος (1) Ρόζα Λούξεμπουργκ/Rosa Luxembourg (3) Ρόζενταλ-Γιούντιν (1) ρομαντισμός (4) Ρομπέρ Αντέλμ/Robert Antelme (1) Ρόμπερτ Οπενχάϊμερ/Robert Oppenheimer (1) Ρόμπερτ Ρέντφορντ/Robert Redford (1) Ρόμπερτ Φρανκ/Robert Frank (1) Ρόμπερτ Χας/Robert Hass (2) Ρομπέρτο Χουαρόθ/Roberto Juarroz (1) Ρουμανία (1) Ρωσία (3) Σ. Μπενβενούτο/S. Benvenuto (1) Σ. Πιρόν/S. Piron (1) Σαίξπηρ/Shakespeare (1) Σαν Φρανσίσκο (1) σαπουνόφουσκες (10) Σαρλ Μπωντλέρ/Charles Baudeilaire (1) Σαρλ Μπωντλέρ/Charles Baudeilaire (1) Σαρλ Πεγκί/Charles Péguy (1) Σαρλ Φουριέ/Charles Fourier (1) Σβετλάνα Αλεξίεβιτς/Светлана Алексиевич (1) Σέρεν Κίρκεγκωρ/Søren Kierkegaard (5) Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλου (1) Σέσιλ ντε Μιλ/Cecil DeMille (1) σθένος (4) Σιμόν Βέιλ/Simone Weil (6) Σιμόν Λέις/Simon Leys (1) σινεμά (44) Σίνεντ Ο'Κόνορ/Sinead O'Connor (1) Σίντνεϊ Λιουμέτ/Sidney Lumet (1) Σίσυφος (1) σκεπτικισμός (6) Σκιπίων ο Αφρικανός (1) σκουπιδοντενεκέδες (1) Σλαβόι Ζίζεκ/Slavoj Žižek (4) Σόνια (1) σοσιαλδημοκρατία (7) Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα (1) Σουηδία (3) Σουν Τζου/ 孫子 (1) σουρεαλισμός (7) σοφία (6) Σπύρος Κυριαζόπουλος (7) σταλινισμός (14) Σταμάτης Γονίδης (1) Σταμάτης Πολενάκης (1) Στάνλεϊ Κάβελ/Stanley Cavell (2) Στάνλεϊ Κιούμπρικ/Stanley Kubrick (1) Στάντις Λώουντερ/Standish Lawder (2) Στέλιος Κούλογλου (1) Στέλιος Ράμφος (1) Στεφάν Λαβινιότ/Stéphane Lavignotte (1) Στέφανος Λουπάσκο/Stephan Lupasco (4) Στέφανoς Ροζάνης (8) Στήβεν Πίνκερ/Steven Pinker (2) στρατόπεδα εργασίας (10) στρατόπερα αναψυχής (1) Σύλβια Πλαθ/Sylvia Plath (1) Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου (3) Σύνταγμα (1) σχετικισμός (2) Σωκράτης (4) σώμα (3) Τ.Κ.Παπατσώνης (2) Τ.Σ. Έλλιοτ/T.S. Elliot (3) Τάκης Μίχας (2) Ταλίν (1) Τάλκοτ Πάρσονς/Talcott Parsons (1) Τάσος Λάγγης (2) Τέοντορ Αντόρνο/Theodor Adorno (1) τέχνη (71) τεχνικό σύστημα (40) τεχνοκρατία (28) τεχνολογικός μεσσιανισμός (41) τεχνοσάχλα (16) Τζ. Μπένθαμ/J. Bentham (1) Τζ. Ρ. Σάουλ/J. R. Saul (8) Τζ. Σενμπάουμσφελντ/G. Schönbaumsfeld (1) Τζ. Στ. Μιλλ/J. St. Mill (1) Τζ.Ρ.Ρ. Τόλκιν/J.R.R. Tolkien (1) Τζακ Α. Γκόλντστοουν/Jack A. Goldstone (1) Τζέημς Μπάλντουιν/James Baldwin (1) Τζέφρεϊ Χερφ/Jeffrey Herf (1) Τζον Γκρέι/John Gray (1) Τζον Κ. Γκαλμπρέιθ/John K. Galbraith (1) Τζον Λοκ/John Locke (3) Τζον Μ. Κούτσι/John M. Coetzee (2) Τζον Ρωλς/John Rawls (2) Τζον Σερλ/John Searle (6) Τζον Στάινμπεκ/John Steinbeck (1) Τζον Φ. Κέννεντυ/John F. Kennedy (3) Τζον Φόουλς/John Fowles (1) Τζον Χιούστον/John Houston (1) Τζον Ώστιν/John Austin (1) Τζορτζ Όργουελ/George Orwell (4) Τζορτζ Στάινερ/George Steiner (2) Τζόρτζιο Αγκάμπεν/Giorgio Agamben (4) Τζουζέπε Πίνοτ-Γκαλίτσιο/Giuseppe Pinot-Gallizio (1) Τζούλια Κρίστεβα/Julia Cristeva (1) Τομά Λεπετιέ/Thomas Lepeltier (1) Τομάς Ιμπάνιεθ/Tomás Ibáñez (1) Τόμας Πίντσον/ Thomas Pynchon (1) Τόμας Ρηντ/Thomas Reid (2) Τόμας Χομπς/Thomas Hobbes (4) Τόνι Νέγκρι/Toni Negri (2) Τόνι Σουάρτζ/Tony Schwartz (1) τραγωδία (10) Τρανσχιουμανισμός (1) Τριλεκτική (11) Τριστάν Τζαρά/Tristan Tzara (1) Τρόικα (21) Τσαρλς Ντέιβενπορτ/Charles Davenport (1) Τσαρλς Ράιτ Μιλλς/Charles Wright Mills (1) Τσαρλς Σ. Περς/Charles S. Peirce (1) Τσαρλς Τέιλορ/Charles Taylor (1) Τσαρλς Φορτ/Charles Fort (1) τυραννία (14) Υβ Λε Μανάκ/Yves Le Manach (9) Υβ Μισώ/Yves Michaud (1) υλισμός (13) υπαρξισμός (3) υποκείμενο (29) υπομονή (2) Φ. Ε. Ρεϊνάλ/F. E. Reynal (1) Φ. Σελίν/. Céline (1) Φ.Ντ. Πητ/F.D.Peat (1) Φαινομενολογία (1) Φελίξ Γκουαταρί/Félix Guattari (1) Φερνάντο Αρρραμπάλ/Fernando Arrabal (1) Φερνάντο Πεσσόα/Fernando Pessoa (2) Φθινόπωρο (1) Φίγκαρο (1) Φίλιπ Λάρκιν/Philip Larkin (1) Φιλοσοφία (78) Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι/Фёдор Достоевский (5) Φλαν Ο' Μπράϊαν/Flann O' Brien (1) Φουκουσίμα (3) Φρ. Ένγκελς/Fr. Engels (7) Φρ. Νίτσε/Fr. Nietsche (11) Φρ. Σιμιάν/Fr. Simiand (1) Φρ. Φουρκέ/Fr. Fourquet (1) Φράνσις Μπέικον/Francis Bacon (1) Φρανσουά Γκρουά/François Grua (1) Φρανσουά Καραντέκ/François Caradec (1) Φρανσουά Λυοτάρ/François Lyotard (1) Φρανσουά Φουρκέ/François Fourquet (1) Φραντς Κάφκα/Frantz Kafka (2) Φρέντερικ Τέιλορ/Frederick Taylor (1) Φρέντερικ Τζέιμσον/Frederick Jameson (1) Φρήντριχ Γιάκομπι/Friedrich Jacobi (1) Φρήντριχ Έμπερτ/Fredrich Ebert (1) Φρήντριχ Μουρνάου/Friedrich Murnau (1) Φρήντριχ Χάγιεκ/Friedriech Hayek (2) Φριτς Λάιστ/Fritz Leist (1) φρμκ (13) Φρόιντ/Freud (5) Φώτης Τερζάκης (1) Χ. Λ. Μπόρχες/J. L. Borges (2) Χ. Μ. Εντσενσμπέργκερ/H. M. Enzensberger (1) Χάιμε Σεμπρούν/Jaime Semprun (1) χαρά (5) Χάρβαρντ (1) Χάρης Βλαβιανός (1) Χάρι Χόλε (1) Χάρυ Γκουγκενχάιμ/Harry Guggenheim (1) Χάρυ Φράνκφουρτ/Harry Frankfurt (1) Χέγκελ/Hegel (12) Χέερτ Μακ/Geert Mak (3) Χένρικ Ίψεν/H. Ibsen (1) Χέρμαν Μέλβιλ/Herman Melville (1) Χέρμπερτ Μαρκούζε/Herbert Marcuse (2) Χιλή (1) Χίλντε ντε Μπράιν/Hilde de Bruijn (1) χιούμορ (29) Χιροσίμα (4) Χλόη Κολλύρη (1) Χουάλ Βίβες/Juan Vives (1) χρήμα (14) χρήμα και μαγεία (21) Χρήστος Βακαλόπουλος (1) Χριστός (3) χρόνος (10) ψυχή (12) ωφελιμισμός (13) A.I. (6) Ange S. Vlachos (1) Bar Beduin (1) Beatnics (1) beton7 (12) BHL (2) Biennale (2) Bloomberg (1) Bob Dylan (1) Bob Marley (1) Bodies (3) Bruce Springsteen (1) Cinemarian (3) CNN (1) dada (2) dangerfew (77) David Bowie (1) DAVOS (2) Descombes (1) DOCUMENTA (1) Einsatzgruppe D (1) EMAF (1) Frank Zappa (3) Gaston Bachelard/Γκαστόν Μπασλάρ (1) Happyfew (5) HighSpeedAcces (1) Hippies (1) Hollowsky (164) Iggy Pop (1) Il Consigliere (3) intothepill (2) izi (231) Janitoring (1) Jazz (2) Jeffrey Lee Pierce (1) Jimmy Cliff (1) Joe Strummer (1) Johnny Cash (2) Keith Richards (1) La Tribune (1) Malaguena (1) Mark Twain (1) Miles Davis (2) Monty Python (1) Muppet Show (1) nem68 (1) Nick Cave (1) Nosotros (1) psonia (4) RadioBubble (61) Renty (3) Ringo Star (1) RSA (1) Salon De Vortex (5) Scott Asheton (1) Serajevomag (1) sexbox (2) socialmedia (2) Tales from the Crypt (1) TESTS! (6) TwixtLab (1) UNICEF (1) urban hacking (13) Wall Street Journal (1) wobblies (2) Zακ Μπουβρές/Jacques Bouveresse (1) Zabriskie Point (1) zi (1) Zoviets (1)