Σημειώστε ότι από ενστικτώδη σεβασμό προς τα μηχανήματα και για να μη μου λέει ότι δεν κατάλαβε καλά, ο διάλογος έγινε στη δική του γλώσσα, δηλαδή στα αγγλικά. 😊
Α.
Η πρώτη μου ερώτηση : Υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ ανθρώπινης νοημοσύνης και τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ);
Ορίστε η απάντηση του μηχανήματος:
«Ναι, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ της ανθρώπινης νοημοσύνης και της ΑΙ. Ιδού μερικές κεφαλαιώδεις διαφοροποιήσεις:
1. Προέλευση. Η ανθρώπινη νοημοσύνη είναι αποτέλεσμα βιολογικών διεργασιών του ανθρώπινου εγκεφάλου, ενώ η τεχνητή νοημοσύνη δημιουργήθηκε μέσα από τον προγραμματισμό και τον σχεδιασμό αλγορίθμων σε συστήματα υπολογιστών.
2. Μάθηση και Προσαρμοστικότητα. Η ανθρώπινη νοημοσύνη έχει την ικανότητα της μάθησης μέσα από εμπειρίες, της προσαρμογής σε νέες καταστάσεις και της γενίκευσης της γνώσης διαμέσου διαφορετικών πεδίων. Η ΑΙ, από την άλλη μεριά, για να μαθαίνει και να αποφασίζει, βασίζεται σε αλγόριθμους και σε δεδομένα (data), συχνά μέσα στο πλαίσιο συγκεκριμένων τομέων.
3. Δημιουργικότητα και Συναισθήματα. Η ανθρώπινη νοημοσύνη περιλαμβάνει τη δημιουργικότητα, τα συναισθήματα και τις υποκειμενικές εμπειρίες. Οι άνθρωποι μπορούν να σκέφτονται δημιουργικά, να εκφράζουν συναισθήματα και να έχουν ένα ευρύ φάσμα αισθητηριακών εμπειριών. Η ΑΙ, όπως έχει σήμερα, στερείται υποκειμενικών εμπειριών, συναισθημάτων και αληθινής δημιουργικότητας.
4. Συνείδηση και Αυτοσυνείδηση. Οι άνθρωποι διαθέτουν αυτογνωσία και συνείδηση, οι οποίες τους επιτρέπουν να έχουν ενδοσκοπικές σκέψεις και να κατανοούν τη δική τους ύπαρξη. Τα συστήματα AI, όπως είναι τώρα, δεν διαθέτουν συνείδηση ούτε αυτογνωσία.
5. Γνωστική Ευελιξία. Οι άνθρωποι έχουν μια αξιοσημείωτη ικανότητα να κινούνται ευέλικτα μεταξύ διαφορετικών εργασιών, να εφαρμόζουν τη γνώση από ένα τομέα σε έναν άλλο και να ανταπεξέρχονται στην ασάφεια και την αβεβαιότητα. Τα συστήματα AI είναι συνήθως πιο εξειδικευμένα και σχεδιασμένα για συγκεκριμένες εργασίες, χωρίς το ίδιο επίπεδο γνωστικής ευελιξίας.
6. Διαίσθηση και Κοινή Λογική. Οι άνθρωποι βασίζονται συχνά στη διαίσθηση και την κοινή λογική για να λαμβάνουν αποφάσεις και να κινούνται προσανατολισμένα μέσα στον κόσμο. Τα συστήματα ΑΙ γενικά στερούνται αυτήν τη διαισθητική κατανόηση και βασίζονται σε ρητούς κανόνες και σε μοντέλα επεξεργασίας δεδομένων.
7. Φυσικό Σώμα. Οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν με τον κόσμο μέσω φυσικών σωμάτων, γεγονός που επηρεάζει την αντίληψη, την κατανόηση και τις ενέργειές τους. Η AI στερείται, στις περισσότερες περιπτώσεις, φυσικού σώματος και λειτουργεί αποκλειστικά μέσω υπολογιστικών διαδικασιών.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ενώ η ΑΙ έχει σημειώσει σημαντικές προόδους σε ορισμένους τομείς, όπως η αναγνώριση προτύπων, η επεξεργασία γλώσσας και η επίλυση προβλημάτων, εξακολουθεί να υστερεί στην αντιγραφή (replication) ολόκληρου του φάσματος της ανθρώπινης νοημοσύνης και των ανθρώπινων ικανοτήτων.»
Β.
Βαστώντας προς στιγμή στην άκρη τα «η ΑΙ έτσι όπως είναι τώρα» και την αναφορά στην replication της ανθρώπινης νοημοσύνης», πέρασα στην επόμενη ερώτηση:
Με βάση την απάντησή σου, κατά ποια έννοια είναι λοιπόν κατάλληλη (appropriate) η χρήση της λέξης «νοημοσύνη» στον όρο «τεχνητή νοημοσύνη»; Πρόκειται για κάποιου είδους νοημοσύνη, ή μήπως δεν είναι παρά μια (τεχνικά εξελιγμένη) μηχανική επεξεργασία δεδομένων;
Η απάντηση :
«Η χρήση του όρου “νοημοσύνη” στον όρο “τεχνητή νοημοσύνη” αναφέρεται στην ικανότητα των συστημάτων AI να εκτελούν εργασίες που απαιτούν συνήθως ανθρώπινη νοημοσύνη. Ενώ η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να μην διαθέτει όλες τις ιδιότητες και τις αποχρώσεις της ανθρώπινης νοημοσύνης, εμφανίζει ορισμένες μορφές νοημοσύνης σε συγκεκριμένους τομείς. Τα συστήματα AI έχουν σχεδιαστεί για να επεξεργάζονται και να αναλύουν μεγάλους όγκους δεδομένων, να αναγνωρίζουν μοτίβα, να κάνουν προβλέψεις και να επιλύουν πολύπλοκα προβλήματα. Μπορούν να επιδείξουν ικανότητες όπως η επεξεργασία φυσικής γλώσσας, η αναγνώριση εικόνας, η σύνθεση ομιλίας και η λήψη αποφάσεων. Αυτές οι ικανότητες θεωρούνται ευφυείς επειδή περιλαμβάνουν την εφαρμογή αλγορίθμων και υπολογιστικών τεχνικών για την προσομοίωση γνωστικών διαδικασιών (simulation of cognitive processes).
Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η ΑΙ στερείται πολλών πτυχών της ανθρώπινης νοημοσύνης, όπως η συνείδηση, τα συναισθήματα, η δημιουργικότητα και η κοινή λογική. Τα συστήματα AI λειτουργούν μέσα σε προκαθορισμένες παραμέτρους και καθοδηγούνται από αλγόριθμους και δεδομένα, χωρίς την εγγενή κατανόηση και τις υποκειμενικές εμπειρίες που διαθέτουν οι άνθρωποι. Έτσι, ενώ η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να επιδείξει έξυπνη συμπεριφορά σε συγκεκριμένες εργασίες και τομείς, εξακολουθεί να είναι περιορισμένη στη συνολική κατανόησή της και στερείται της ολιστικής νοημοσύνης που διαθέτουν οι άνθρωποι.
Ο όρος “νοημοσύνη” χρησιμοποιείται στην ΑΙ για να περιγράψει την ικανότητά της να εκτελεί ορισμένες εργασίες αποτελεσματικά, αλλά είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τις διαφορές μεταξύ της τεχνητής νοημοσύνης και της ανθρώπινης νοημοσύνης.»
Γ.
Οπότε, παίρνοντας την πάσα, έθεσα την τρίτη και τελευταία μου (προς το παρόν) ερώτηση προς το μηχάνημα:
Η απάντηση που έδωσες με κάνει να αναρωτηθώ λοιπόν κατά πόσον η ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ γνωστικών διεργασιών (simulation of cognitive processes), την οποία τελεί η ΑΙ, είναι η ίδια μια νοήμων γνωστική διεργασία. Ένας άνθρωπος μπορεί να μιμηθεί ένα σκύλο, π.χ. στο γαύγισμα, αλλά όσο καλή κι αν είναι η προσομοίωση αυτή, δεν σημαίνει ότι ο άνθρωπος αυτός ΕΙΝΑΙ σκύλος, ούτε ότι η προσομοίωση του γαυγίσματος ΕΙΝΑΙ γαύγισμα σκύλου.
Ορίστε τι απάντησε το μηχάνημα:
«Είναι πολύ βάσιμο αυτό που έθεσες. Ενώ η ΑΙ μπορεί να προσομοιώσει ορισμένες γνωστικές διαδικασίες, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η ίδια η προσομοίωση έχει τις ίδιες ιδιότητες ή χαρακτηριστικά με την πρωτότυπη γνωστική διαδικασία. Στο παράδειγμά σου, το ότι ένας άνθρωπος προσομοιώνει τη συμπεριφορά ενός σκύλου μιμούμενος το γάβγισμα, αυτό δεν κάνει τον άνθρωπο σκύλο, ούτε η προσομοίωση του γαβγίσματος ισοδυναμεί με γνήσιο γάβγισμα σκύλου. Παρόμοια, τα συστήματα ΑΙ προσομοιώνουν γνωστικές διαδικασίες μέσω αλγορίθμων και υπολογιστικών μοντέλων, αλλά δεν διαθέτουν τους ίδιους υποκείμενους μηχανισμούς ή εμπειρίες με την ανθρώπινη γνώση.
Η ΑΙ μπορεί να προσομοιώσει ή να μιμηθεί ορισμένες πτυχές της ανθρώπινης νοημοσύνης, όπως η αναγνώριση προτύπων ή η κατανόηση της γλώσσας, αλλά το κάνει μέσω αλγορίθμων και υπολογισμών και όχι μέσω των ίδιων βιολογικών και γνωστικών διαδικασιών που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι. Ενώ τα συστήματα AI μπορούν να επιτύχουν εντυπωσιακά αποτελέσματα σε συγκεκριμένες εργασίες, δεν έχουν την ολιστική φύση της ανθρώπινης νοημοσύνης, συμπεριλαμβανομένων των υποκειμενικών εμπειριών, της συνείδησης και του πλήρους φάσματος των γνωστικών ικανοτήτων που διαθέτουν οι άνθρωποι. Η τεχνητή νοημοσύνη προσομοιώνει πτυχές της νοημοσύνης, αλλά δεν αποτελεί πλήρες αντίγραφο (replication) της ίδιας της ανθρώπινης νοημοσύνης.»
Συμπέρασμα;
Η «τεχνητή νοημοσύνη» δεν είναι
νοημοσύνη. Είναι απλώς προσομοίωση ορισμένων γνωστικών διαδικασιών.
Για περισσότερα, δείτε τις αναρτήσεις μας στον ειδικό φάκελο με τίτλο Τεχνοεπιστημονισμός.
