30 Σεπτεμβρίου 2011

Κεφάλαια-γύπες

Φαίνεται πως χτες επιβεβαιωθήκαμε, δυστυχώς, για κάτι που γράφαμε το καλοκαίρι αμέσως μετά τη ... σωτήρια συμφωνία της 21ης Ιουλίου:
Αφού λοιπόν καταφέραμε να συνεχίσουμε στο δρόμο του «Δεκάλογου της Ουάσινγκτον» και των διαφόρων «σχεδίων Μπράντι», πάνω στα οποία στηρίχτηκαν τα επενδυτικά κεφάλαια-γύπες − όπως το θρυλικό Elliot Associates, που το 1995 αγόρασε 20,7 εκ. δολλάρια τραπεζικού χρέους του Περού, επωφελήθηκε από τη μετατροπή του σε ομόλογα και έτσι στη συνέχεια απαίτησε και έλαβε από το Περού 58 εκ. δολλάρια.
Δείτε εδώ και εδώ.

28 Σεπτεμβρίου 2011

Τα Σταφύλια της Οργής και η Εν Οίνω Αλήθεια


Η ασφάλεια μάζεψε κι άλλους χωροφύλακες, έδωσε νέες παραγγελίες για όπλα, και οι άνθρωποι που καθόντανε αναπαυτικά σε σπίτια που δεν έσταζαν, ένιωσαν στην αρχή κάποια συμπόνια, έπειτα αηδία, και τελικά ένα μίσος για τους ξενιτεμένους ανθρώπους.


Τζον Στάϊνμπεκ, Τα σταφύλια της οργής

24 Σεπτεμβρίου 2011 Σάββατο.

Στο πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνος στον Κολωνό, στήθηκε το Σάββατο που μας πέρασε ένα πατητήρι γεμάτο σταφύλια.  Η διαδικασία της σύνθλιψης (πάτημα) έλαβε χώρα καθώς συγγραφείς και εικαστικοί απήγγειλαν κείμενα σχετικά με το κρασί και την μέθη και ενώ μια μπάντα κρουστών πρόσθετε έντονο ρυθμό στην εκδήλωση. Το κοινό παρακολουθούσε με χαρά καθώς σερβίρονταν κρασί και μουσταλευριές. Ενενήντα δεμάτια από άχυρο που είχαν τοποθετηθεί ως "εξέδρα" γύρω από το κέντρο του γεγονότος συμπλήρωναν την εγκατάσταση.

Μετά το τέλος, με αυτά τα δεμάτια  χτίστηκε ένα εφήμερο μνημείο -κάτι σαν πύργος- το οποίο και περιέκλειε το πατητήρι. Μέσα του την επόμενη επρόκειτο να τοποθετηθούν ηχεία που αναμετέδιδαν επεξεργασμένα, ηχητικά αποσπάσματα της εκδήλωσης. Το πρόσκαιρο αυτό μνημείο θα παρέμενε στον χώρο για μια εβδομάδα.

Στις προθέσεις του έργου, ήταν το χτίσιμο του "μνημείου" να γίνει συλλογικά από θεατές και συμμετέχοντες πράγμα το οποίο και συνέβη εν μέρει. Αρχικά -όλοι βάλαμε ένα χεράκι "για το καλό"- ενώ ο αχυρένιος πύργος στήθηκε τελικά από τους υπαλλήλους που είχε παραχωρήσει ο δήμος Αθηναίων για την εκδήλωση.

Η πραγματική συλλογική δράση έλαβε τόπο αργά τη νύχτα όταν το πάρκο ήταν έρημο και δίπλα στο εφήμερο μνημείο υπήρχε μόνον ο φύλακας μιας ιδιωτικής εταιρίας ασφάλειας τον οποίο προσέλαβε το Υπουργείο πολιτισμού, που ήταν και συνδιοργανωτής μαζί με τον Δήμο Αθηναίων και το ΕΜΣΤ.
Μια ομάδα δεκαπέντε-είκοσι αστέγων, πιθανώς μπαγκλαντεσιανών, εμφανίστηκαν από το παρακείμενο στο πάρκο οικόπεδο όπου και διανυκτερεύουν. Αφού είπαν στον φρουρό να μην ανακατευτεί, ισχυρίστηκαν ότι χρειάζονται το άχυρο για να φτιάξουν στρώματα και να μην κοιμούνται κατάχαμα, πήραν ένα δεμάτι στην πλάτη ο καθένας και εξαφανίστηκαν.

Πολλές σκέψεις μπορεί να κάνει κανείς με αφορμή το περιστατικό.
Καταθέτω εδώ δύο.

Η πρώτη είναι για την διαδικασία κατά την οποία το προϊόν μιας καλλιτεχνικής δράσης, όπως αυτό του αχυρένιου πύργου βρίσκει το δρόμο μέσα από σειρά αμείλικτων γεγονότων ώστε εγκαίρως να αναδιατυπωθεί ως προς την χρήση του, και να εξυπηρετήσει μια πρώτη ανάγκη, γινόμενο κατάλυμα για άστεγους πρόσφυγες από το Μπακλαντές.
Βλέπουμε με ποιο τρόπο η ζωή ξεπερνάει και καταλύει το καλλιτεχνικό έργο. Ο  δημιουργός αδυνατεί να υπολογίσει -ώστε να περιλάβει στις προθέσεις του- μια χρήση που η ανάγκη, οι "περιστάσεις" καθ' αυτές, και όχι κάποια αποστασιοποιημένη "επινοητικότητα" ή "έμπνευση" δημιουργούν.

Η δημιουργία αυτών των συνθηκών που υποδεικνύουν και υπογραμμίζουν ένα από τα κεντρικά προβλήματα του αστικού πολιτισμού σήμερα, αξίζει την προσοχή μας και την περαιτέρω καλλιτεχνική μας έρευνα, έστω και αν συνέβη εδώ εντελώς τυχαία.
Καμία αλληλεγγύη, καμιά "συλλογικότητα" κανένας "συντονισμός" καμιά "από κοινού δράση" που συγκροτήθηκε κατά την εκδήλωση δεν μπορεί να συγκριθεί με την αντίστοιχη όσων βρέθηκαν να λεηλατούν αργότερα τον αχυρένιο πύργο.

Μια δεύτερη σκέψη είναι για την διαφορά στον βαθμό της έντασης της πρώτης δράσης, δηλαδή αυτή της πραγματοποίησης μιας θεσμοθετημένης καλλιτεχνικής εκδήλωσης, και της δεύτερης, δηλαδή αυτήν της αρπαγής των αχυροδεματιών μέσα στην νύχτα από μια ομάδα αστέγων προσφύγων.

Στην πρώτη στην οποία συμμετείχα μαζί με πολλούς φίλους και συναδέλφους καλλιτέχνες, και συγγραφείς, ο βαθμός της έντασης βρίσκονταν - κατά την υποκειμενική μου άποψη - στα χαμηλότερα επίπεδα, όπως ακριβώς συμβαίνει συνήθως στις εκδηλώσεις που μέσα σε ασφαλή θεσμικά πλαίσια απευθύνονται στο ευρύ κοινό.


Αντίθετα-αν και δεν έχω ακριβώς την εμπειρία παρά δευτερογενώς από αφηγήσεις των παππούδων μου, που ήρθαν διωγμένοι από τα παράλια της Μ. Ασίας, και τριτογενώς από μια πρόσφατη ανάγνωση του αριστουργήματος του Στάϊνμπεκ με τίτλο "Τα σταφύλια της οργής"- η ένταση της δράσης των Μπαγκλαντεσιανών προσφύγων, αυτών των "τουρκόσπορων" των "όκιοις" των "πάκιοις ,των  "βρομύλων" (οι λέξεις μόνον αλλάζουν), παίρνει μέσα στο μυαλό μου διαστάσεις μυθικές και με ταράζει και μόνο που φαντάζομαι την θέση τους. Τι εφιάλτης πραγματικά να βρεθείς να αγωνίζεσαι -δίχως την παραμικρή αναγνώριση- με σκοπό να μην κοιμάσαι κατάχαμα στον κοινό τόπο αυτόν· μιας πόλης που οι πολίτες της υπερασπίζονται κι αυτοί όσα η ζωή και οι αγώνες τους τους επέτρεψαν να θεωρούν στοιχειώδη.

Και πως να κατανοήσει ο ένας το "στοιχειώδες δικαίωμα" του άλλου?
Στην προσπάθεια να "βρεθούμε δίπλα δίπλα" η αλληλεγγύη συνήθως υποχωρεί μπροστά στην φιλανθρωπία,την ελιτίστικη "συμπόνια" και "κατανόηση" την χυδαία λαϊκίστικη πολιτική και την εκ του ασφαλούς αποπροσανατολιστική επιχειρηματολογία υπέρ αδυνάτων.

Τίποτα δεν συγκροτείται σε αυτόν τον ανεστραμμένο κόσμο των ιχνών.
Τίποτα δεν συγκρατείται.
Σε κάθε απόπειρα αφομοίωσης της πραγματικότητας παρεμβάλλεται συστηματικά ο  κομφορμισμός, η ανταγωνιστικότητα, η παραγωγή και η κατανάλωση του θεάματος, και αυτό που τελικά καταφέρνουμε να συντηρήσουμε είναι ένα σύνολο εντυπώσεων που συσσωρεύονται καταλύοντας την συνείδηση.
Η αποσάθρωση αυτού του πλαισίου και η ανασυγκρότηση του αφομοιωτικού μηχανισμού είναι ένας από τους βασικούς λόγους πραγμάτωσης και ύπαρξης μιας τέχνης που μπορεί να δεσμευτεί απέναντι σε μια υπόσχεση. Την υπόσχεση να προωθήσει την επανασύνδεση της συνείδησης με τον αισθητό κόσμο, και μαζί την δυνατότητά της για λήψη νέων ερεθισμάτων, που θα αντικαταστήσουν αυτήν "την τεράστια μνήμη" που την κατακλύζει.

αφίσα: Γιαννης Γρηγοριαδης, In Vino Veritas- Οδηγίες Χρήσης




10 Σεπτεμβρίου 2011

Τι είναι οικονομία; | Αξία, Χρήμα, Μαγεία -Πρόλογος

Αποφασίσαμε να συντάξουμε μια σειρά κειμένων με γενικό τίτλο Αξία, Χρήμα και Μαγεία, με στόχο να συνδράμουμε στην απομάγευση της σκέψης πάνω στη φύση και τη λειτουργία του χρήματος και της χρηματικής σχέσης. Το πρώτο βήμα μας προς αυτή την κατευθυνση λοιπόν αφορά την απομάγευση της γενικής ιδέας με την οποία επενδύεται ιδεολογικά αυτή η σχέση, δηλαδή της οικονομίας.
 
Από το 1803 τουλάχιστον, όταν ο Jean-Baptiste Say είπε ότι «πολιτική οικονομία είναι η επιστήμη που μελετάει τους νόμους της οικονομίας», επικράτησε η ιδέα ότι η οικονομία αποτελεί μια πραγματική και αυτόνομη (δηλαδή με δικούς της «νόμους») δομή της κοινωνίας, όλων μάλιστα των κοινωνιών (απ' όπου και τα περί «οικονομίας των αρχαίων κοινωνιών», «οικονομίας του Μεσαίωνα», κ.ο.κ.), την οποία ακριβώς έρχεται να μελετήσει «επιστημονικά» η λεγόμενη πολιτική οικονομία. 
 
Αυτή η ιδέα ήταν καινοφανής. Στον αρχαίο κόσμο λ.χ., όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς ερευνώντας τον όρο οικονομία στο λεξικό Liddell-Scott, η λέξη «οικονομία» εννοούσε κατά βάση μια τέχνη διαχείρισης ─με στόχο την αυτάρκεια κατά το μέτρο και μόνο που η αυτάρκεια υπηρετούσε την ελευθερία της Πόλεως (καμιά σχέση ούτε καν με το «εξοικονομώ» του σημερινού σπαγκοραμμένου)─, και πάντως καθόλου μια πραγματική δομή της κοινωνίας, ανεξάρτητη από το δίκαιο, την ηθική και την πολιτική, και με δικούς της «νόμους». 
 
Το ίδιο διαπιστώνουμε και από το Μεσαιωνικό λεξικό του Κριαρά, ενώ από το Λεξικό του Godefroy μαθαίνουμε ότι για τον Νικόλαο Ορέσμ (1320-1382), σχολιαστή του Αριστοτέλη και σύμβουλο του βασιλιά Καρόλου του Ε΄, «οικονομία είναι η διαχείριση του οίκου με τάξη». Μάλιστα, κατ’ αυτόν, «­πολλοί Οικονόμοι (οι σημερινοί λογιστές-οικονομολόγοι) υποστηρίζουν πως πρέπει κανείς να διαφυλάσσει ή και να αυξάνει απεριόριστα τα χρήματά του» (Πολιτ., 1489), ενώ ο ίδιος έκρινε ότι το χρήμα δεν είναι ιδιοκτησία κανενός αλλά της συλλογικότητας.
 
Η καινοφανής πρόταση του Say ήρθε βέβαια να ικανοποιήσει το επιστημονικό πνεύμα της εποχής του, πνεύμα που έχει ανάγκη «πραγμάτων» για να ερευνά. Την ίδια όμως στιγμή, εισήγαγε και εδραίωσε μια μαγική, ή αν θέλετε πραγμοποιημένη, αντίληψη για το σύνολο εκείνο των δραστηριοτήτων και των σχέσεων που υφαίνονται με άξονα το χρήμα και την αύξηση της ιδιωτικής περιουσίας, κρύβοντάς τις πίσω από το όνομα «οικονομία» και την ιδέα ότι πρόκειται για μια πραγματική και υπεριστορική δομή των κοινωνιών.
 
Με τη βοήθεια του ανθρωπολόγου Paul Jorion, θα ξεκινήσουμε το φάκελό μας με τίτλο Αξία, Χρήμα και Μαγεία, με μια καίρια απάντηση στο ερώτημα «τι είναι οικονομία;». Χωρίς να ασπαζόμαστε τη συνολική οπτική του Ζοριόν, πιστεύουμε πως είναι πλούσια σε καίριες παρατηρήσεις. Προς το παρόν ας συγκρατήσουμε δυο πράγματα:

1. Τη συνάφεια αυτού που λέει εδώ ο Ζοριόν για «το νούμερο που αναγράφεται στην ετικέτα» με αυτά που λέει π.χ. ο Φρανσουά Φουρκέ για τη «δυνητική ή πλασματική αξία»∙

2. Την επισήμανση του Ζοριόν, ότι η λεγόμενη ‘‘οικονομία’’ δεν είναι παρά «ένας ορισμένος τρόπος θεώρησης της δραστηριότητας των ανθρώπων, η θεώρηση της δραστηριότητάς του κάτω από μια συγκεκριμένη οπτική», την οπτική της χρηματικής τιμής. Με άλλα λόγια, η οικονομία δεν έχει να κάνει καθόλου, ούτε με την παραγωγή, ούτε με την κατανάλωση, ούτε με τη χρησιμότητα, ούτε με τη χρηστικότητα, ούτε με την ανθρώπινη φύση, ούτε με τις λεγόμενες «υλικές ανάγκες» και την ικανοποίησή τους, ούτε με καμιά από όλες αυτές τις παραπλανητικές λέξεις, με τις οποίες αυτή η θεώρηση προσπαθεί να δικαιωθεί. 
 
Οι αναρτήσεις μας για το θέμα οικονομία και χρήμα βρίσκονται συγκεντρωμένες εδώ - Σημ. HS.
 
*

 Κάθε πράγμα έχει την τιμή του
 
Ορισμένοι συγγραφείς πιστεύουν πως είναι πολύ σοφό να αναρωτηθούν σήμερα πάνω στην έννοια της λέξης ‘‘οικονομία’’. Σκέφτονται ότι δεν έχουμε προσδιορίσει με ακρίβεια το αντικείμενο της οικονομικής επιστήμης κι ότι πρέπει οπωσδήποτε να αποσαφηνιστεί ‘‘τι είναι αυτό, για το οποίο μιλούν οι οικονομολόγοι’’. Ωστόσο οι παλιότεροι συγγραφείς δεν είχαν τέτοιες ανησυχίες. Γι’ αυτούς, το πράγμα ήταν απλό: η οικονομία μιλάει για τα πλούτη, γι’ αυτά που φτιάχνουν την περιουσία.
 
Ε λοιπόν, το να ξεκινήσει κανείς από αυτό το σημείο, απ' όπου ξεκινούσαν οι παλιοί συγγραφείς, ήταν και εξακολουθεί να είναι το καλύτερο: τα πλούτη δεν φτιάχνονται μόνο από τα ακριβά πράγματα, δηλαδή από πράγματα που πουλιούνται σε υψηλές τιμές, αλλά κι από πράγματα που πουλιούνται φθηνά, αρκεί να είναι σε μεγάλη ποσότητα. Πράγμα που σημαίνει, ότι τα πλούτη φτιάχνονται από πράγματα που αποτιμώνται σε συνάρτηση με τη χρηματική τιμή τους. 
 
‘‘Κάθε πράγμα έχει την τιμή του’’, λέει το λαϊκό ρητό και δεδομένου ότι τα περισσότερα πράγματα απ’ όσα κυκλοφορούν σήμερα έχουν πράγματι μια τιμή, μέσα από αυτό το πρίσμα έρχεται καθημερινά αντιμέτωπος με την οικονομία ο καθένας, χωρίς να είναι οικονομολόγος. 
 
Αυτή η τιμή είναι το νούμερο που αναγράφεται στην ετικέτα και δείχνει το χρηματικό ποσό που ζητάει εκείνος που πουλάει από εκείνον που αγοράζει, για να του παραχωρήσει την ιδιοκτησία του πωλούμενου πράγματος. Και βέβαια υπάρχει και τιμή που έχει να κάνει με την προσωρινή παραχώρηση ενός πράγματος, χωρίς μεταβίβαση της ιδιοκτησίας του: είναι η τιμή του ενοικίου που ζητάει ο εκμισθωτής από τον ενοικιαστή.
 
Με δυο λόγια, εμπορεύματα είναι τα πράγματα που έχουν μια [χρηματική] τιμή.

Αυτό ακριβώς εννοούμε όταν λέμε ‘‘οικονομία’’! Εννοούμε ανθρώπους, οι οποίοι ενεργούν είτε ως πωλητές, είτε ωςαγοραστές (ή είτε ως εκμισθωτές, ή ως ενοικιαστές). Με άλλα λόγια, οικονομία είναι η ανθρώπινη διάδραση κάτω από την οπτική, και στην προοπτική, της χρηματικής τιμής. Δεν είναι παρά ένας ορισμένος τρόπος θεώρησης της δραστηριότητας των ανθρώπων∙ είναι η θεώρηση της δραστηριότητάς τους κάτω από μια συγκεκριμένη οπτική.» 
 
Πωλ Ζοριόν, Η σχέση μεταξύ αξίας και τιμής (Ιούλιος 2008)
 

Ο Λούκατς και ο Σταλινισμός


Γκιόργκι Λούκατς (1885-1971)
Ο Γκέοργκ Λούκατς, πέρ' από τη σπουδαία συμβολή του στην ιστορία των ιδεών, υπήρξε η εμβληματική εκείνη μορφή στην οποία συνοψίστηκε κατά κάποιον τρόπο η μοίρα των στοχαστών μιας άλλης εποχής, όταν το αξίωμα του Αριστοτέλη περί του ανθρώπου ως "ζώου πολιτικού" επαληθευόταν πειστικότερα απ' ό,τι στη δική μας εποχή, η οποία έχει προ πολλού εναποθέσει την πολιτική δραστηριότητα στους image makers και στους χορηγούς των ΜΜΕ.

Ο Λούκατς ανήκει στην ομάδα εκείνων των στοχαστών που δεν αποποιήθηκαν τη "στράτευση του πνεύματος", παρά το κόστος και τους κινδύνους που συνόδευσαν πάντοτε τη "στράτευση" των φιλοσόφων - από τον Πλάτωνα έως τον Χάιντεγγερ. Στο κείμενο που μεταφράζουμε θα παρακολουθήσουμε την ιδεολογική οδύσσεια του Λούκατς, η οποία, όπως την αφηγείται ο Μίκαελ Λαίβυ, φάνηκε να καταλήγει κάποτε στην Ιθάκη της νεότητάς του - πέρ' από τις Συμπληγάδες "των δύο συστημάτων που θριάμβευσαν κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο: τον σταλινισμό και τον 'αμερικάνικο τρόπο ζωής'".

Βέβαια, ο Λούκατς δεν έζησε ώς την παρούσα φάση της "παγκοσμιοποίησης" για να διαπιστώσει τη συνταύτιση των δύο "συστημάτων" σε ένα και μοναδικό, την πλήρη συγχώνευση της Σκύλλας του σταλινισμού με τη Χάρυβδη της χρηματιστικής μονοκρατορίας. Ο ωμός, ακατέργαστος σταλινισμός, παρά το γεγονός ότι από καιρό βρίσκεται (επί θεωρητικού επιπέδου) στα απόβλητα της ιστορίας, επανεμφανίζεται (μιλάμε τώρα για τη χώρα μας) ως ένα είδος ιδεολογικού παλαιοημερολογιτισμού απελπισμένων ανθρώπων, αποπροσανατολισμένων, χαμένων ψυχών που παραδέρνουν μέσα στα αδιέξοδα της οσημέραι εντεινόμενης πολιτικής αναποτελεσματικότητας και ανυποληψίας.

Αυτός ο φαντασματικός "σταλινισμός" βρίσκει πρόσφορο έδαφος όχι μόνο στους κόλπους του εκφυλισμένου πλέον "κομμουνιστικού" κόμματος, αλλά, απροσδοκήτως πλην ευλόγως, και στον πυρήνα, στη βαθύτερη σκέψη του "συστήματος": Σε πονήματα νεόκοπων "αντικειμενικών" μελετητών και "αναθεωρητών" της νεώτερης ιστορίας, εντός και εκτός πανεπιστημίου, οι οποίοι αναδεικνύουν και αξιοποιούν (αντιστρέφοντας ενίοτε τα ιδεολογικά πρόσημα) τον παρελθόντα σταλινισμό ως άλλοθι του παρόντος αντικομμουνισμού (τους).

Και μπορούν να προβαίνουν σε τέτοιου είδους "αναθεωρητικές" λαθροχειρίες επειδή ακριβώς έχουν ως άτυπους συμμαχητές, συνεταίρους ή συμπαίκτες τα θλιβερά εγγόνια και δισέγγονα του Στάλιν -είτε πρόκειται για τους σημερινούς "κομμουνιστές" οι οποίοι τελούν ανά τακτικά διαστήματα το τελετουργικό της "επαναστατικής γυμναστικής" τους κραδαίνοντας και μαγαρίζοντας σύμβολα και λάβαρα που δεν τους ανήκουν, είτε πρόκειται για αυτομαστιγούμενους πρώην αριστερούς που σπεύδουν να προλάβουνε το τραίνο της "προόδου" ενώνοντας τη μίζερη θρηνωδία τους με τη θριαμβεύουσα χορωδία του "προοδευτικού" αντικομμουνισμού.

Σημείωμα του Μεταφραστή (Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος)
στο Michael Loewy: Ο Λούκατς και ο σταλινισμός
(εκδόσεις ΕΡΑΣΜΟΣ Αθήνα 2009)


06 Σεπτεμβρίου 2011

Δέκα Θέσεις για τον Μαρξισμό σήμερα (1950)


 
Καρλ Κορς
1.Στο εξής δεν έχει νόημα να αναρωτιόμαστε κατά πόσον η διδασκαλία του Μάρξ και του Ενγκελς στην εποχή μας είναι θεωρητικώς αποδεκτή και πρακτικώς εφαρμόσιμη.

2.Όλες οι απόπειρες για την αποκατάσταση της μαρξιστικής θεωρίας ως συνόλου και στην αρχική της λειτουργία ως θεωρίας της κοινωνικής επανάστασης της εργατικής τάξης είναι σήμερα αντιδραστικές ουτοπίες.

3. Εν τούτοις, για καλό καθώς και για κακό, βασικά στοιχεία της διδασκαλίας του Μαρξ διατηρούν την δύναμή τους , αφού άλλαξαν λειτουργία και θέατρο. Επί πλέον , η πράξη του παλαιού μαρξιστικού κινήματος έδωσε ισχυρή ώθηση σε διάφορες πρακτικές που φέρνουν  αντιμέτωπους σήμερα τους λαούς και τις τάξεις.

4.Το πρώτο βήμα, για να ξαναστηθεί στα πόδια της μια επαναστατική θεωρία και πράξη, είναι η ρήξη μ' αυτόν τον μαρξισμό που έχει την αξίωση να μονοπωλεί την πρωτοβουλία της επανάστασης και την θεωρητική και πρακτική της καθοδήγηση.

5.Ο Μαρξ δεν είναι σήμερα παρά ένας από τους πολλούς προδρόμους, θεμελιωτές και συνεχιστές του σοσιαλιστικού κινήματος της εργατικής τάξης. Όχι λιγότερο σημαντικοί είναι οι λεγόμενοι ουτοπικοί σοσιαλιστές, από την εποχή του Τόμας Μουρ ως την δική μας. Όχι λιγότερο σημαντικός ένας μεγάλος αντίπαλος του Μάρξ, όπως ο Μπλανκί, και αδιάλλακτοι εχθροί, όπως ο Προυτόν και ο Μπακούνιν. Όχι λιγότερο σημαντικές στο τέλος, είναι οι πιο πρόσφατες εξελίξεις όπως ο γερμανικός ρεβιζιονισμός, ο γαλλικός συνδικαλισμός και ο ρώσικος μπολσεβικισμός.

6.Ιδιαιτέρως κρίσιμα στο μαρξισμό είναι τα ακόλουθα σημεία
   α. Το ότι πρακτικώς εξαρτήθηκε από μη αναπτυγμένες οικονομικές και πολιτικές συνθήκες στην Γερμανία και σ'όλες τις χώρες της κεντρικής Ευρώπης όπου θα αποκτούσε πολιτική σημασία
   β. Η απόλυτη προσκόλλησή του σε πολιτικές μορφές της αστικής επανάστασης.
   γ.Το να θεωρεί χωρίς συζήτηση την προηγούμενη οικονομική κατάσταση της Αγγλίας ως πρότυπο για την μελλοντική εξέλιξη ολων των χωρών και ως προκαταρκτικό όρο για την μετάβαση προς το σοσιαλισμό.
Σ' αυτό προσθέτουμε:
   δ.Τις συνέπειες των επανηλλημένων απελπισμένων και αντιφατικών αποπειρών του να καταργήσει αυτές τις συνθήκες

7.Απ'αυτές τις συνθήκες πράγματι προέκυψαν:
   α)Η υπερεκτίμηση του Κράτους ως αποφασιστικού οργάνου της κοινωνικής επανάστασης.
   β)Η μυστικιστική ταύτιση της ανάπτυξης της καπιταλιστικής οικονομίας με την κοινωνική επανάσταση της εργατικής τάξης
   γ) Η διφορούμενη κανονική ανάπτυξη αυτής της πρώτης μορφήςτης μαρξιστικής θεωρίας της επανάστασης με το μπόλιασμα με μια θεωρία της κομμουνιστικής επανάστασης σε δ'υο φάσεις· αυτή η θεωρία, στρεφόμενη αφ' ενός εναντίον του Μπλανκί και αφέτέρου εναντίον του Μπακούνιν, αποσπά ταχυδακτυλουργικά από το σημερινό κίνημα την πραγματική χειραφέτηση της εργατικής τάξης τοποθετώντας της σε ένα αόριστο μέλλον.

8.Αυτό είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα βάση του οποίου κατατάσουμε την ανάπτυξη του λενινισμού ή μπολσεβικισμού· και μ' αυτήν την καινούρια μορφή μεταφέρθηκε ο μαρξισμός στην Ρωσία και την Ασία.
Ταυτόχρονα έγινε η ανάπτυξη του μαρξιστικού σοσιαλισμού , που από θεωρία επαναστατική, έγινε καθαρή ιδεολογία. Αυτή η ιδεολογία θα μπορούσε να είναι και ήταν, υποταγμένη σε μια ολόκληρη σειρά διάφορων σκοπών.

9.Απ΄αυτήν την άποψη πρέπει να κρίνουμε με κριτικό πνεύμα  τις δύο ρώσικες επαναστάσεις, του 1917 και του 1928*, και απάυτήν την άποψη πρέπει να ορίζουμε τις λειτουργείες που εκπλήρωσε σήμερα ο μαρξισμός στην Ασία και σε παγκόσμια κλίμακα.

10. Η εξουσία, να κανονίζουν όπως θέλουν την παραγωγή της ίδιας τους της ζωής οι εργάτες, δεν θα πηγάσει από το ότι θα καταλάβουν, στις διεθνείς και παγκόσμιες αγορές, τις θέσεις που εγκατέλειψε ο αυτο-αναιρούμενος και δήθεν ελεύθερος ανταγωνισμός των μονοπολιακών ιδιοκτητών των μέσων παραγωγής. Αυτή η εξουσία δεν μπορεί να προκύψει παρά από την συντονισμένη επέμβαση όλων των τάξεων που σήμερα είναι αποκλεισμένες , σε μια παραγωγή, που και σήμερα ήδη, τείνει προς την μονοπολιακή και σχεδιασμένη ρύθμιση, σε όλες τις σχέσεις.
 
 Karl Korsch: Δέκα Θέσεις για τον Μαρξισμό Σήμερα (1950)
 


* YΓ Ιzi Υποθέτουμε πως τα γεγονότα στα οποία αναφέρεται ο συγγραφέας μιλώντας για "ρωσική επανάσταση του 1928"-και για τα οποία κρίσιμα υπήρξε το έτος αυτό- είναι:
α) το λεγόμενο "σοβιετικό θερμιδόρ" δηλαδή η αποφασιστική νίκη και ο θρίαμβος της "σταλινικής γραφειοκρατίας" πάνω στην επαναστατική πρωτοπορία, στο μπολσεβίκικο κόμμα και το πρόγραμμα του Λένιν, η υποκατάσταση στην εργατική τάξη και το κόμμα της, του νέου διευθυντικού στρώματος που ήδη θεμελιώνει την δική του κυριαρχία, απαλλαγμένη στο εξής από κάθε έλεγχο, πάνω στην νέα κοινωνία
β) τα "έκτακτα" μέτρα της σοβιετικής γραφειοκρατίας εναντίων των εύπορων χωρικών (των "Κουλάκων") μέσα στις συνθήκες άμεσου κινδύνου λιμού, που αποτέλεσε την πανικόβλητη έναρξη της βίαιης "ολοκληρωτικής κολεκτιβοποίησης της γεωργίας", καθώς και της εντατικής και γρήγορης εκβιομηχάνισης . 
Η μετάφραση και η υποσημείωση εδώ είναι του Μανόλη Λαμπρίδη από το 1976. Για περισσότερα κείμενα του Κ. Κορς, εδώ.



Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Ετικέτες

1000 ρέγγες (7) 1100 (1) 1789 (2) 1837 (1) 1846 (1) 1848 (1) 1850 (1) 1871 (1) 1900 (2) 1907 (1) 190cm (4) 1917 (12) 1919 (1) 1936 (2) 1939 (1) 1940 (1) 1943 (2) 1944 (1) 1946 (1) 1947 (1) 1950 (2) 1952 (1) 1957 (1) 1965 (3) 1967 (1) 1968 (5) 1969 (1) 1978 (2) 1980 (1) 1983 (1) 2003 (1) 2006 (1) 2008 (9) 2015 (1) Α. Μπορντίγκα/A. Bordiga (1) Α. Σβιατόγκορ/А. Святогор (1) Α.Ι. (7) Α.Κέννυ/A. Kenny (1) Α.Κοντ/A.Comte (1) Α.Ντ.Μονκρετιέν/A.de Montchretien (1) αγάπη (5) Αγγλία (3) Αγία Πετρούπολη (1) Αδάμ Σμιθ/Adam Smith (9) Αθήνα (13) Αιδ. Μπίλι/Rev Billy (1) Άινσταϊν (1) Αισχύλος (1) Άκης Πάνου (1) Ακρόπολη (2) Αλαίν Καγιέ/Alain Caillé (1) Άλαν Τιούρινγκ/Alan Turing (2) Άλασνταιρ Μακιντάιρ/Alasdair MacIntyre (1) Αλβέρτος ο Μέγας (1) Αλέκα Παπαρήγα (1) Αλέξανδρος Κοζέβ/Alexandre Kojève (2) Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1) Αλέξανδρος Σμέμαν/Александр Шмеман (1) Αλέξανδρος Σοκούροφ/Алекса́ндр Соку́ров (1) Αλέξανδρος Τομπάζης (1) Αλέξανδρος Τρόκκι/Alexander Trocchi (1) Αλεξάντερ Μπέρκμαν/Александр Беркман (3) Αλέξης Ασλάνογλου (2) Αλέξης Καλοφωλιάς (1) Αλέξης ντε Τοκβίλ/Alexis deTocqueville (3) αλήθεια (27) Αληthεια (2) Αλκιβιάδης (1) αλλοτρίωση (61) Αλμπέρ Καμύ/Albert Camus (2) Άλμπερτ Σπέερ/Albert Speer (2) Άλμπερτ Φίνεϊ/Albert Finney (1) Αλμπέρτο Καβαλκάντι/Alberto Cavalcanti (2) Άλμπρεχτ Ντύρερ/Albrecht Duhrer (1) Άλντους Χάξλεϊ/Aldus Haxley (1) Αλταμίρα (6) Αλφειός (1) Αναξίμανδρος (1) ανάπτυξη (17) αναρχισμός (11) Ανδρέας Εμπειρίκος (1) Ανδρέας Παπανδρέου (1) ανθρώπινα πιράνχας (33) ανθρωπολογία (3) Άννα Άρεντ/Hannah Arendt (8) Άννα Ιβάνοβνα Μπελιάι/Анна Ивановна Беляй (1) Άννα Κοκκίνου (1) Ανρί Ντεμπριγιώ/Henry Debrillaut (1) Ανρί Λεφέβρ/Henri Lefebre (4) Ανρί Μισώ/Henry Michaux (2) Άνσελμ Γιάπε/Anselm Jappe (1) Άνταμ Κέρτις/Adam Curtis (1) Αντίνοος (1) Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ/Antoine de Saint-Exupéry (1) Αντρέ Κερτέζ/André Kertész (1) Αντρέ Ορλεάν/André Orléan (5) Άντυ Γουώρχολ/Andy Warhol (2) Αντώνης Κουτρουμπής (1) αξία (13) Άρβο Περτ/Arvo Pärt (2) Αργυριάδης-Καλούμενος-Μπάτσης (1) Άρης Αλεξάνδρου (3) Άρης Κωνσταντινίδης (1) Άρης Μπερλής (1) Άρθουρ Λένινγκ/Arthur Lehning (1) Αρθούρος Σοπενχάουερ/Arthur Schopenhauer (3) Αριστοτέλης (14) Άσγκερ Γιόρν/Asger Jorn (22) Άυν Ραντ/Ayn Rand (3) Αφρική (2) Β. Γκ. Ζέμπαλντ/W. G. Sebald (2) Β.Α. Μότσαρτ/W.A/ Mozart (1) Βαγγέλης Αρτέμης (2) Βαλεντίν Βολόσινοφ/Валенти́н Воло́шинов (1) Βάλτερ Μπένγιαμιν/Walter Benjamin (6) Βανς Πάκαρντ/Vance Packard (2) Βασίλης Ηλιακόπουλος (2) Βασίλης Στρατιώτης (1) Βενετιά (1) Βενσάν Ντεκόμπ/Vincent (1) Βενσάν Ντεκόμπ/Vincent Descombes (18) Βέρνερ Χέρτσογκ/Werner Herzog (1) Βερολίνο (3) βία (20) Βιετνάμ (2) Βίκτωρ Μπούλλα/Виктор Буллаa (1) Βίκτωρ Ουγκώ/Victor Hugo (1) Βίκτωρ Σερζ/Ви́ктор Киба́льчич (1) Βίκτωρ Σκλόφκσι/Ви́ктор Шкло́вский (3) Βίκτωρ Φρανκλ/Victor Frankl (2) Βίλεμ Φλούσερ/Vilem Flusser (1) Βίνσεντ Μπράουν/Vincent Browne (1) βιοτεχνολογία (6) Βλαδίμιρος Λένιν/Влади́мир Ле́нин (6) Βλαντίμιρ Μαγιακόφκι/Влади́мир Маяко́вский (2) βοηθήματα μνήμης (11) Γαλλία (8) Γένεσις (1) Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος (4) Γερμανία (9) Γιάννηδες (1) Γιάννης Γρηγοριάδης (9) Γιάννης Ισιδώρου (4) Γιάννης Κάτρης (1) Γιάννης Πεδιώτης (3) Γιάννης Ρίτσος (3) Γιάννης Σκαρίμπας (3) Γιάννης Τσέγκος (1) Γιόζεφ Μπλοχ/Joseph Bloch (1) Γιόζεφ Ντίτζγκεν/Josef Dietzgen (1) γιορτή (18) Γιούργκεν Χάμπερμας/Jurgen Habermas (2) Γιόχαν Γκριμονπρέ/Johan Grimonprez (1) Γιόχαν Χουιζίνγκα/Johan Huizinga (3) Γιώργος Γαϊτάνος (1) Γιώργος Μακρής (1) Γιώργος Νικολαΐδης (1) Γιώργος Σεφέρης (2) Γιώργος Χαντζής (1) Γκ. Κ. Τσέστερτον/G.K. Chesterton (5) Γκαίτε/Goethe (1) Γκέοργκ Ζίμελ/Georg Simmel (4) Γκετζ Άλυ/Götz Aly (1) Γκι Αμπέιγ/Guy Abeille (1) Γκίλμπερτ Ράιλ/Gilbert Ryle (3) Γκιόργκι Λίγκετι/György Ligeti (1) Γκιόργκι Λούκατς/György Lukács (4) Γκουίντο Καβαλκάντι/Guido Cavalcanti (1) Γκυ Ντεμπόρ/Guy Debord (23) Γκύντερ Άντερς/Günther Anders (9) γλώσσα (21) Γουάλας Στήβενς/Wallace Stevens (1) Γουδή (1) Γουίλιαμ Ήγγλετον/William Eggleton (1) Γουίλιαμ Μπάροους/William Burroughs (2) Γουίλιαμ Σαίξπηρ/William Shakespeare (3) Γούντι Άλλεν/Woody Allen (1) Γρηγόρης Βαλτινός (1) Δανία του Βορρά (2) Δανία του Νότου (5) Δελφοί (1) Δέσποινα Ζευκιλή (1) Δημήτρης Δημητριάδης (1) Δημήτρης Καραγιάννης (1) Δημήτρις Βεργέτης (1) δημιουργικότητα (8) Διεθνής (1) δικαιοσύνη (12) δοκιμασίες (3) Δουβλίνο (1) Δραπετσώνα (1) δυσφορία (30) Ε. Άνσκομπ/E. Anscombe (4) Ε. Βιλ/E. Will (1) Έ. Λ. Μάστερς / Ε. L. Masters (1) Ε.Ε. Κάμινγκς/E.E. Cummings (1) Ε.Χ. Γονατάς (1) Έζρα Πάουντ/Ezdra Pound (1) εικονική δημόσια σφαίρα (5) εικονογραφημένα κείμενα (10) εκπομπές (58) Ελβετία (1) Έλεν Κέλλερ/Helen Keller (1) Ελένη Ηλιοπούλου (1) Ελένη Μπέλλου (1) Ελευθερία (42) Ελευθεριακός (1) Ελίας Κανέττι/Elias Canetti (1) Εμίλ Μπενβενίστ/Emile Beneveniste (1) Εμίλ Ντυρκέμ/Emile Durkheim (1) Εμίλ Σιοράν/Emil Cioran (1) Έμιλυ Ντίκινσον/Emily Dickinson (2) Εμμανουήλ Καντ/Emmanuel Kant (2) Εμμανουήλ Λεβινάς/Emmanuel Levinas (3) Εμμανουήλ Μουνιέ/Emmanuel Mounier (1) Έντσο Τραβέρσο/Enzo Traverso (1) εξατομίκευση (46) εξέγερση (10) εξουσία (38) επανάσταση (25) επαναστατικός χαρτοπολτός (4) επιβίωση (5) επιστήμη (23) Έρασμος/Erasmus (1) εργασία (23) Ερίκ Σατί/Eric Satie (1) Έρικ Χομπσμπάουμ/Eric Hobsbaum (1) Έρνεστ Γκέλνερ/Ernest Gellner (1) Ερνστ Γιούνγκερ/Ernst Junger (2) Ερνστ Κασσίρερ/Ernst Cassirer (3) Ερνστ Μπλοχ/Ernst Bloch (1) ΕΡΩΔΙΟΣ (1) ΕΣΗΕΑ (2) ΕΣΣΔ (1) Ετιέν Ντε λα Μποεσί/Etien De la Boetie (1) Ευγένιος Ενρικέζ/Eugène Enriquez (1) Ευγένιος Ζαμιάτιν/Евге́ний Замя́тинn (1) Ευγένιος Ιονέσκο/Eugene Ionesco (1) ευρωπαϊκή προοπτική (49) ευτυχία (11) Ζ.-Ζ. Ρουσσώ/J.-J. Rousseau (1) Ζ.-Π. Βουαγιέ/J.-P. Voyer (5) Ζ.-Π. Ντιτέιγ/J.-P. Duteuil (1) Ζ.-Π. Ντυπουΐ/J.-P. Dupuy (1) Ζ.-Π. Σαρτρ/J.-P. Sartre (2) Ζακ Ελλύλ/Jacques Ellul (29) Ζακ Λακάν/Jacques Lacan (6) Ζακ Μπουβρές/Jacques Bouveresse (2) Ζακ Ντεριντά/Jacques Derrida (2) Ζακ Πρεβέρ/Jacques Prévert (2) Ζακ Σαπίρ/Jacques Sapir (2) Ζαν Ιτάρ/Jean Itard (1) Ζαν Μορώ/Jeanne Moreau (1) Ζαν Μπωντριγιάρ/Jean Baudrillard (1) Ζαν-Λυκ Γκοντάρ/Jean Luc Godard (3) Ζαν-Πιέρ Βερνάν/Jean Pierre Vernant (1) Ζαπατίστας (1) Ζάχα Χαντίντ/Zahā Ḥadīd (1) Ζάχος Παπαζαχαρίου (1) Ζεράρ Νταβί/Gerard Davy (1) Ζερμαίν Γκρηρ/Germaine Greer (1) Ζήσης Κοτιώνης (2) Ζήσης Σαρίκας (5) Ζιλ Ντελέζ/Gilles Deleuze (2) Ζιλ Ντωβέ/Gilles Dauve (1) Ζορ Βον/Zohr Vaughan (1) Ζύγκμουντ Μπάουμαν/Zygmunt Bauman (3) Ζυλ Ντωβέ/Gilles Dauvé (3) ζωή (46) Ζωρζ Μπατάιγ/Georges Bataille (1) ηθική (34) ΗΠΑ (19) Θανάσης Σβώλος (1) Θάτσερ/Thatcher (1) θέαμα/spectacle (14) Θένια Κουτρουμπή (1) Θεολόγος Βοσταντζόγλου (1) Θεός (16) Θεοφάνης Μελάς (2) Θεσσαλονίκη (2) Θήοντορ Ρόζακ/Theodore Roszak (1) θλίψη (12) Θοδωρής Χιώτης (1) Θόδωρος Ζιάκας (1) Θουκυδίδης (2) Ι.Θ. Κακριδής (1) Ίαν Χάκινγκ/Ian Hacking (3) Ιβάν Παβλόφ/Ива́н Па́влов (1) Ιβάν Τουργκένιεφ/Иван Тургенев (1) Ίγγα Κρεστενσεν/Inger Christensen (1) ιδρύματα τέχνης (7) ικέτες και ξένιοι (6) Ιλιάδα (1) Ιράν (1) Ισαάκ Μπ. Σίνγκερ/Isaac B. Singer (1) Ισπανία (1) Ισπαχάν (1) ιστορία (41) ισχύς (22) Ιχάμπ Χασσάν/Ihab Hassan (1) Ιωάννα Τσιβάκου (1) Ιωάννης ο Θεολόγος (1) Ιωσήφ Στάλιν/Ио́сиф Ста́лин (2) Κ.Π. Καβάφης (3) Κ.Σ. Λιούις/C.S. Lewis (4) Κάθλην Ρέιν/Kathleen Raine (1) καλλιτέχνες (24) Καλοκαίρι (8) Κάρελ Φουνκ/Karel Funk (1) Κάρεν Κίλιμνικ/Karen Kilimnik (1) Καρλ Γκέοργκ Μπύχνερ/Karl Georg Büchner (1) Καρλ Κορς/Karl Korsch (3) Καρλ Κράους/Karl Kraus (3) Καρλ Μαρξ/Karl Marx (33) Καρλ Πολάνυι/Karl Polanyi (2) Καρλ Σμιτ/Karl Schmidt (1) Καρλομάγνος (1) Κάρολος Δαρβίνος/Charles Darwin (1) Καρτέσιος/Descartes (7) Καταστασιακή Διεθνής/Internationale Situationniste (9) καταστασιακοί/situationnistes (20) Κατερίνα Αθανασίου (1) Κατερίνα Ηλιοπούλου (8) Κέβιν Κέλι/Kevin Kelly (2) Κεν Λόουτς/Ken Loach (1) Κεν Ρόμπινσον/Ken Robinson (1) Κένεθ Γκέργκεν/Kenneth Gergen (1) κενό (18) κεφαλαιοκρατία (38) Κίνα (1) Κλάους Κάρστενσον/Claus Carstensen (1) Κλερ Οζιάς/Claire Auzias (1) Κλωντ Λεβί-Στρώς/Claude Lévi-Strauss (4) Κομμούνα (1) κομμουνισμός (10) Κόνσταντ/Constant Niewenhuys (1) Κοπεγχάγη (1) Κόρα Ντάιαμοντ/Cora Diamond (1) Κορνήλιος Καστοριάδης (10) Κουρτ Βάιλ/Kurt Weil (1) Κουρτ Σβίττερς/Kurt Schwitters (1) κράτος (14) κρίση (33) Κριστιάν Ντελακαμπάιν/Christiane Delacampaigne (1) Κριστίν Λαγκάρντ/Christine Laguarde (1) Κριστόφ Κισλόφσκι/Krzysztof Kieslowski (1) Κρίστοφερ Λας/Christopher Lasch (4) Κροστάνδη (1) κυριαρχία (13) Κωνσταντίνος Καραμανλής (1) Κωνσταντίνος Ματσούκας (1) Κώστας Βάρναλης (1) Κώστας Δεσποινιάδης (4) Κώστας Κολημένος (1) Κώστας Παπαϊωάννου (7) Κώστας Χριστοδούλου (1) Κωστής Βελόνης (1) Κωστής Παπαγιώργης (2) Λ. Βίττγκενσταϊν/L. Wittgenstein (16) Λα Μετρί/ La Mettrie (1) Λάζαρος Αρσενίου (3) Λάκι Λουτσιάνο/Lucky Luciano (1) Λάμπρος Κωνσταντάρας (1) Λάο Τσε/老子 (1) Λαρς φον Τρίερ/Lars von Trier (1) λενινισμός (6) Λεξικό Κριαρά (1) Λεξικό Liddell-Scott (2) Λέο Στράους/Leo Strauss (1) Λεόν Βαλράς/Léon Walras (2) Λέσχη Φιλελεύθερης Ανάγνωσης (1) Λετονία (1) Λετριστές/Lettristes (1) Λέων Σεστώφ/Лев Шесто́в (2) Λέων Τρότσκι/Лев Тро́цкий (3) Λιούις Μάμφορντ/Lewis Mumford (10) λογική (3) Λογιόλα/Loyola (1) Λόγος (26) λογοτεχνία (25) Λονδίνο (3) Λουί Αραγκόν/Louis Aragon (1) Λουί Μαλ/Louis Mal (1) Λουΐ ντε Σαιν Ζυστ/Louis de Saint Juste (1) Λουί Ντυμόν/Louis Dumont (7) Λουίς Αλτουσέρ/Louis Althusser (1) Λουίς Μπουνιουέλ/Louis Buñuel (3) Λουσιέν Μαλζόν/Lucien Malson (1) Λουσίντα και Ντέιβις Μάτλοκ/L & D Matlock (1) Λυγκέας (2) Λωτρεαμόν/Lautréamont (7) Μ. Γκωσέ/M. Gauchet (1) Μάης '68 (1) Μάικ Κέλυ/Mike Kelley (1) Μάικλ Χάρντ/Michael Hardt (1) Μάκης Μηλάτος (1) Μακιαβέλλι/Machiavelli (4) Μάλκολμ Λόουρι/Malcolm Lowry (1) Μάλκολμ Χ/Malcolm X (1) μανιφέστα (65) Μανόλης Λαμπρίδης (1) Μανώλης Αναγνωστάκης (3) Μαξ Βέμπερ/Max Weber (2) Μαξ Ήστμαν/Max Eastman (1) Μαρακές (1) Μάρθα Γκέλχορν/Martha Gellhorn (1) Μαρί ντε Ενζέλ/Marie de Hennezel (1) Μαρίνα Τσβετάγιεβα/Мари́на Цвета́ева (3) Μάρσαλ Σάλινς/Marshall Sahlins (5) Μαρσέλ Μαριέν/Marcel Mariën (1) Μαρσέλ Μως/Marcel Mauss (1) Μαρσέλ Ντυσάν/Marcel Duchamp (1) Μάρτζορι Πέρλοφ/Marjorie Perloff (1) Μάρτζορι Ρόουλινγκ/Marjorie Rowling (1) Μάρτιν Λούθερ Κινγκ/M.L. King (1) Μάρτιν Μπούμπερ/Martin Buber (1) Μάρτιν Χάιντεγγερ/Martin Heidegger (5) μελαγχολία (5) Μελούνα (1) Μέριλυν (1) Μεσαίωνας (7) Μέση Ανατολή (1) μεταμοντέρνο (10) μεταμορφωτική δύναμη (34) μηδέν (11) μηδενισμός (35) Μηνάς Εμμανουήλ (1) Μίλτος Θεοδοσίου (2) Μίλτος Σαχτούρης (2) Μίλτων Φρίντμαν/Milton Friedmann (1) Μιριέλ Μπαρμπερί/Muriel Barbery (1) Μισέλ Αλιετά/Michel Aglietta (1) Μισέλ Ουελμπέκ/Michel Houellebecq (3) Μισέλ Πικολί/Michel Piccoli (1) Μισέλ Σερ/Michel Serres (1) Μισέλ Τουρνιέ/Michel Tournier (2) Μισέλ Φουκώ/Michel Foucault (12) ΜΙΤ (1) Μίχαελ Λέβι/Michael Loewy (2) Μιχαήλ Θερβάντες/Miguel Cervantes (1) Μιχαήλ Μπακούνιν/Михаил Бакунин (2) Μιχαήλ Μπαχτίν/Михаи́л Бахти́н (1) Μιχαηλάγγελος Αντονιόνι/Michelangelo Antonioni (2) Μιχάλης Πάγκαλος (1) Μόμπυ Ντικ (1) Μόρις Ντρούρι/Maurice Drury (1) μουσική (36) Μουσταφά Καγιάτι/Mustafa Khayati (1) μοφερισμός/mofferism (6) Μπαρούχ Σπινόζα/Baruch Spinoza (1) Μπάρυ Άνσγουωρθ/Barry Unsworth (1) Μπέλα Ταρ/Béla Tarr (1) Μπέρναρντ Μάντεβιλ/Bernard Mandeville (1) Μπέρτολντ Μπρεχτ/Bertold Brecht (3) Μπίφο Μπεράρντι/Bifo Berardi (2) Μπλεζ Πασκάλ/Blaise Pascal (1) Μπομπ Ντύλαν/Bon Dylan (1) Μπρέτον Γουντς (1) Μπριζίτ Μπαρντό/Brigitte Bardot (2) Μύκονος (1) μυστικισμός (1) Μωρίς Μερλώ-Ποντύ/Maurice Merleau-Ponty (2) Ν.Α. Μπερντγιάεφ/ Н/ А. Бердя́ев (1) Ν.Γ. Πεντζίκης (1) Ναζίμ Χικμέτ (1) ναζιστοφασισμός (29) ναρκισσισμός (10) Νασρεντίν Χότζας (1) ναυαγοί (2) Νέα Ζηλανδία (1) Νέα Υόρκη (2) Νεάντερταλ (1) νεοφιλελευθερισμός (12) Νίκος Εγγονόπουλος (3) Νίκος Ζαχαριάδης (2) Νίκος Καρούζος (4) Νίκος Μπελογιάννης (1) Νίκος Σκοπλάκης (1) Νίκος Buccanier Κούρκουλος (7) Νόαμ Τσόμσκι/Noam Chomsky (1) Νόρμπερτ Ελίας/Norbert Elias (1) νους (24) Νούτσιο Όρντινε/Nuccio Ordine (1) Ντ. Ουίγκινς/D. Wiggins (2) Ντ. Χάνκοκ/D. Hancock (1) Ντέιβιντ Λυντς/David Lynch (3) Ντέιβιντ Μπομ/David Bohm (1) Ντέιβιντ Ρικάρντο/David Ricardo (4) Ντέιβιντ Χιούμ/David Hume (4) Ντέσμοντ Μόρις/Desmont Morris (1) Ντμίτρι Πρίγκοφ/Дми́трий При́гов (1) Ντον Ντελίλο/Don Delillo (2) Ντόναλντ Γουίνικοτ/Donald Winnicott (2) Ντονέλα Μήντοους/Donella Meadows (1) Ξενοδοχείο των Ξένων (2) Ξενοφών (3) ξεψάρωμα (3) Ο. Σ. Βίκτορ/H. St Victor (1) Οδύσσεια (2) οικονομία (52) Οκτάβιο Πας/Octavio Paz (2) Όλγα Γερογιαννάκη (1) όλεθρος (29) Όμηρος (1) ομιλίες (13) ΟΟΣΑ (1) Ορφέας Απέργης (2) Όσκαρ Ουάιλντ/Oskar Wilde (2) Ουίσταν Ώντεν/Wystan Auden (3) Ουόλτ Ουΐτμαν/Walt Whitman (1) Π.Α.Ρενουάρ/P.A.Renoir (1) Π.Μ.Σ. Χάκερ/P.M.S. Hacker (6) παιδεία (7) παιχνίδι (7) Παναγιώτης Κονδύλης (10) Παπάγος (1) παπαρολογία (7) παράδοση (4) παραμύθιασμα (2) Παρίσι (1) Πάρνηθα (1) Πασκάλ Ενζέλ/Pascal Engel (1) Πάσχος Μανδραβέλης (3) Πέδρο Ματέο/Pedro Mateo (1) Πέπη Ρηγοπούλου (1) περιπέτεια (3) Πέτρος Αρτάνης (1) Πέτρος Κορνήλιος/Pierre Corneille (1) Πέτρος Παπαθανασίου (1) Πήτερ Γκητς/P.T. Geach (2) Πήτερ Κρηφτ/Peter Kreeft (1) Πήτερ Μπρουκ/Peter Brook (1) Πήτερ Ουίντς/Peter Winch (2) Πήτερ Ουότκινς/Peter Watkins (1) Πιέρ Μανάν/Pierre Manent (1) Πιέρ Μπουρντιέ/Pierre Bourdieu (1) Πιέρ-Ζοζέφ Προυντόν/Pierre-Joseph Proudhon (1) Πλαστήρας (2) Πλάτωνας (4) πλουραλισμός (1) ποίηση (68) πολεμικά κείμενα (11) πόλεμος (26) πόλη (25) πολιτική (49) Ποτάμι (1) προαίρεση (1) προεκλογικά μηνύματα (9) προλεταριάτο (47) Προμηθέας (1) προπαγάνδα (57) Πωλ Βιριλιό/Paul Virilio (1) Πωλ Βαλερύ/Paul Valery (1) Πωλ Ζοριόν/Paul Jorion (1) Πωλ Ζωγραφάκης (1) Πωλ Λαφάργκ/Paul Lafargue (2) Πωλ Ρικέρ/Paul Ricoeur (2) Ρ. ΜακΝαμάρα/R. MacNamara (3) Ραούλ Βανεγκέμ/Raoul Vaneigem (6) Ραούλ Σουρίτα/Raul Zurita (1) Ρας Ρίις/Rush Rhees (1) Ράσελ Τζάκομπι/Russel Jacobi (3) Ρέι Μπράντμπερι/Ray Bradbury (1) Ρέιμοντ Κάρβερ/Raymond Carver (1) Ρενέ Ζιράρ/René Girard (10) Ρενέ Κλερ/ René Clair (1) Ρισελιέ/Richelieu (1) Ρίτα Γκαβέρα (1) Ρίτσαρντ Κόμπντεν/Richard Cobden (1) Ρίτσαρντ Μοράν/Richard Moran (1) Ρίτσαρντ Ρόρτι/Richard Rorty (7) Ροβεσπιέρος (1) Ρόζα Λούξεμπουργκ/Rosa Luxembourg (3) Ρόζενταλ-Γιούντιν (1) ρομαντισμός (4) Ρομπέρ Αντέλμ/Robert Antelme (1) Ρόμπερτ Οπενχάϊμερ/Robert Oppenheimer (1) Ρόμπερτ Ρέντφορντ/Robert Redford (1) Ρόμπερτ Φρανκ/Robert Frank (1) Ρόμπερτ Χας/Robert Hass (2) Ρομπέρτο Χουαρόθ/Roberto Juarroz (1) Ρουμανία (1) Ρωσία (3) Σ. Μπενβενούτο/S. Benvenuto (1) Σ. Πιρόν/S. Piron (1) Σαίξπηρ/Shakespeare (1) Σαν Φρανσίσκο (1) σαπουνόφουσκες (10) Σαρλ Μπωντλέρ/Charles Baudeilaire (1) Σαρλ Μπωντλέρ/Charles Baudeilaire (1) Σαρλ Πεγκί/Charles Péguy (1) Σαρλ Φουριέ/Charles Fourier (1) Σβετλάνα Αλεξίεβιτς/Светлана Алексиевич (1) Σέρεν Κίρκεγκωρ/Søren Kierkegaard (5) Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλου (1) Σέσιλ ντε Μιλ/Cecil DeMille (1) σθένος (4) Σιμόν Βέιλ/Simone Weil (6) Σιμόν Λέις/Simon Leys (1) σινεμά (44) Σίνεντ Ο'Κόνορ/Sinead O'Connor (1) Σίντνεϊ Λιουμέτ/Sidney Lumet (1) Σίσυφος (1) σκεπτικισμός (6) Σκιπίων ο Αφρικανός (1) σκουπιδοντενεκέδες (1) Σλαβόι Ζίζεκ/Slavoj Žižek (4) Σόνια (1) σοσιαλδημοκρατία (7) Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα (1) Σουηδία (3) Σουν Τζου/ 孫子 (1) σουρεαλισμός (7) σοφία (6) Σπύρος Κυριαζόπουλος (7) σταλινισμός (14) Σταμάτης Γονίδης (1) Σταμάτης Πολενάκης (1) Στάνλεϊ Κάβελ/Stanley Cavell (2) Στάνλεϊ Κιούμπρικ/Stanley Kubrick (1) Στάντις Λώουντερ/Standish Lawder (2) Στέλιος Κούλογλου (1) Στέλιος Ράμφος (1) Στεφάν Λαβινιότ/Stéphane Lavignotte (1) Στέφανος Λουπάσκο/Stephan Lupasco (4) Στέφανoς Ροζάνης (8) Στήβεν Πίνκερ/Steven Pinker (2) στρατόπεδα εργασίας (10) στρατόπερα αναψυχής (1) Σύλβια Πλαθ/Sylvia Plath (1) Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου (3) Σύνταγμα (1) σχετικισμός (2) Σωκράτης (4) σώμα (3) Τ.Κ.Παπατσώνης (2) Τ.Σ. Έλλιοτ/T.S. Elliot (3) Τάκης Μίχας (2) Ταλίν (1) Τάλκοτ Πάρσονς/Talcott Parsons (1) Τάσος Λάγγης (2) Τέοντορ Αντόρνο/Theodor Adorno (1) τέχνη (71) τεχνικό σύστημα (40) τεχνοκρατία (28) τεχνολογικός μεσσιανισμός (41) τεχνοσάχλα (16) Τζ. Μπένθαμ/J. Bentham (1) Τζ. Ρ. Σάουλ/J. R. Saul (8) Τζ. Σενμπάουμσφελντ/G. Schönbaumsfeld (1) Τζ. Στ. Μιλλ/J. St. Mill (1) Τζ.Ρ.Ρ. Τόλκιν/J.R.R. Tolkien (1) Τζακ Α. Γκόλντστοουν/Jack A. Goldstone (1) Τζέημς Μπάλντουιν/James Baldwin (1) Τζέφρεϊ Χερφ/Jeffrey Herf (1) Τζον Γκρέι/John Gray (1) Τζον Κ. Γκαλμπρέιθ/John K. Galbraith (1) Τζον Λοκ/John Locke (3) Τζον Μ. Κούτσι/John M. Coetzee (2) Τζον Ρωλς/John Rawls (2) Τζον Σερλ/John Searle (6) Τζον Στάινμπεκ/John Steinbeck (1) Τζον Φ. Κέννεντυ/John F. Kennedy (3) Τζον Φόουλς/John Fowles (1) Τζον Χιούστον/John Houston (1) Τζον Ώστιν/John Austin (1) Τζορτζ Όργουελ/George Orwell (4) Τζορτζ Στάινερ/George Steiner (2) Τζόρτζιο Αγκάμπεν/Giorgio Agamben (4) Τζουζέπε Πίνοτ-Γκαλίτσιο/Giuseppe Pinot-Gallizio (1) Τζούλια Κρίστεβα/Julia Cristeva (1) Τομά Λεπετιέ/Thomas Lepeltier (1) Τομάς Ιμπάνιεθ/Tomás Ibáñez (1) Τόμας Πίντσον/ Thomas Pynchon (1) Τόμας Ρηντ/Thomas Reid (2) Τόμας Χομπς/Thomas Hobbes (4) Τόνι Νέγκρι/Toni Negri (2) Τόνι Σουάρτζ/Tony Schwartz (1) τραγωδία (10) Τρανσχιουμανισμός (1) Τριλεκτική (11) Τριστάν Τζαρά/Tristan Tzara (1) Τρόικα (21) Τσαρλς Ντέιβενπορτ/Charles Davenport (1) Τσαρλς Ράιτ Μιλλς/Charles Wright Mills (1) Τσαρλς Σ. Περς/Charles S. Peirce (1) Τσαρλς Τέιλορ/Charles Taylor (1) Τσαρλς Φορτ/Charles Fort (1) τυραννία (14) Υβ Λε Μανάκ/Yves Le Manach (9) Υβ Μισώ/Yves Michaud (1) υλισμός (13) υπαρξισμός (3) υποκείμενο (29) υπομονή (2) Φ. Ε. Ρεϊνάλ/F. E. Reynal (1) Φ. Σελίν/. Céline (1) Φ.Ντ. Πητ/F.D.Peat (1) Φαινομενολογία (1) Φελίξ Γκουαταρί/Félix Guattari (1) Φερνάντο Αρρραμπάλ/Fernando Arrabal (1) Φερνάντο Πεσσόα/Fernando Pessoa (2) Φθινόπωρο (1) Φίγκαρο (1) Φίλιπ Λάρκιν/Philip Larkin (1) Φιλοσοφία (78) Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι/Фёдор Достоевский (5) Φλαν Ο' Μπράϊαν/Flann O' Brien (1) Φουκουσίμα (3) Φρ. Ένγκελς/Fr. Engels (7) Φρ. Νίτσε/Fr. Nietsche (11) Φρ. Σιμιάν/Fr. Simiand (1) Φρ. Φουρκέ/Fr. Fourquet (1) Φράνσις Μπέικον/Francis Bacon (1) Φρανσουά Γκρουά/François Grua (1) Φρανσουά Καραντέκ/François Caradec (1) Φρανσουά Λυοτάρ/François Lyotard (1) Φρανσουά Φουρκέ/François Fourquet (1) Φραντς Κάφκα/Frantz Kafka (2) Φρέντερικ Τέιλορ/Frederick Taylor (1) Φρέντερικ Τζέιμσον/Frederick Jameson (1) Φρήντριχ Γιάκομπι/Friedrich Jacobi (1) Φρήντριχ Έμπερτ/Fredrich Ebert (1) Φρήντριχ Μουρνάου/Friedrich Murnau (1) Φρήντριχ Χάγιεκ/Friedriech Hayek (2) Φριτς Λάιστ/Fritz Leist (1) φρμκ (13) Φρόιντ/Freud (5) Φώτης Τερζάκης (1) Χ. Λ. Μπόρχες/J. L. Borges (2) Χ. Μ. Εντσενσμπέργκερ/H. M. Enzensberger (1) Χάιμε Σεμπρούν/Jaime Semprun (1) χαρά (5) Χάρβαρντ (1) Χάρης Βλαβιανός (1) Χάρι Χόλε (1) Χάρυ Γκουγκενχάιμ/Harry Guggenheim (1) Χάρυ Φράνκφουρτ/Harry Frankfurt (1) Χέγκελ/Hegel (12) Χέερτ Μακ/Geert Mak (3) Χένρικ Ίψεν/H. Ibsen (1) Χέρμαν Μέλβιλ/Herman Melville (1) Χέρμπερτ Μαρκούζε/Herbert Marcuse (2) Χιλή (1) Χίλντε ντε Μπράιν/Hilde de Bruijn (1) χιούμορ (29) Χιροσίμα (4) Χλόη Κολλύρη (1) Χουάλ Βίβες/Juan Vives (1) χρήμα (14) χρήμα και μαγεία (21) Χρήστος Βακαλόπουλος (1) Χριστός (3) χρόνος (10) ψυχή (12) ωφελιμισμός (13) A.I. (6) Ange S. Vlachos (1) Bar Beduin (1) Beatnics (1) beton7 (12) BHL (2) Biennale (2) Bloomberg (1) Bob Dylan (1) Bob Marley (1) Bodies (3) Bruce Springsteen (1) Cinemarian (3) CNN (1) dada (2) dangerfew (77) David Bowie (1) DAVOS (2) Descombes (1) DOCUMENTA (1) Einsatzgruppe D (1) EMAF (1) Frank Zappa (3) Gaston Bachelard/Γκαστόν Μπασλάρ (1) Happyfew (5) HighSpeedAcces (1) Hippies (1) Hollowsky (164) Iggy Pop (1) Il Consigliere (3) intothepill (2) izi (231) Janitoring (1) Jazz (2) Jeffrey Lee Pierce (1) Jimmy Cliff (1) Joe Strummer (1) Johnny Cash (2) Keith Richards (1) La Tribune (1) Malaguena (1) Mark Twain (1) Miles Davis (2) Monty Python (1) Muppet Show (1) nem68 (1) Nick Cave (1) Nosotros (1) psonia (4) RadioBubble (61) Renty (3) Ringo Star (1) RSA (1) Salon De Vortex (5) Scott Asheton (1) Serajevomag (1) sexbox (2) socialmedia (2) Tales from the Crypt (1) TESTS! (6) TwixtLab (1) UNICEF (1) urban hacking (13) Wall Street Journal (1) wobblies (2) Zακ Μπουβρές/Jacques Bouveresse (1) Zabriskie Point (1) zi (1) Zoviets (1)