31 Ιανουαρίου 2017

Ομιλία του HS στη Στρούγκα για το "Μπολσεβίκικο μύθο"




«Γκρίζες είναι οι μέρες που περνούν. Μια-μια έσβησαν κι οι τελευταίες αναλαμπές ελπίδας. Ο τρόμος κι ο δεσποτισμός συνέτριψαν τη ζωή που γεννήθηκε τον Οκτώβρη. Τα συνθήματα της Επανάστασης εγκαταλείφθηκαν και τα ιδεώδη της πνίγηκαν στο αίμα του λαού. Η ανάσα του Χτες καταδικάζει εκατομμύρια ανθρώπους σε θάνατο κι η σκιά του Σήμερα σκεπάζει τη χώρα σαν πέπλο βαρύ. Η Δικτατορία ποδοπάτησε τις μάζες. Η Επανάσταση πέθανε. Το πνεύμα της κατέληξε φωνή βοώντος εν τη ερήμω. Είναι πια καιρός να ειπωθεί η αλήθεια για τους Μπολσεβίκους. Οι λευκές ταφόπλακες πρέπει ν’ ανοίξουν, η πραγματικότητα να βγει στο φως και να φανούν τα πήλινα πόδια του Φετίχ που έχει μαγέψει το διεθνές προλεταριάτο. Ο Μπολσεβίκικος μύθος πρέπει να καταστραφεί.»



1.
Μ’ αυτά τα πικρά λόγια κλείνει το βιβλίο του  Αλεξάντερ Μπέρκμαν Ο μπολσεβίκικος μύθος, που παρουσιάζουμε σήμερα χάρη στη φιλοξενία της «Στρούγκας». Ποιος είναι ο μπολσεβίκικος μύθος που «πρέπει να καταστραφεί»; Σε αυτή την όψη του βιβλίου θα εστιάσω εδώ, αφήνοντας στην άκρη την πολύ πλούσια καταγραφή του για ένα πλήθος άλλων όψεων της ζωής ─όπως τα πογκρόμ που υφίσταντο από τους Λευκούς οι εβραϊκές μειονότητες, τις αφηγήσεις για τον Νέστορα Μαχνό, τις συζητήσεις μέσα στους κόλπους των αναρχικών και άλλων επαναστατών στις
οποίες πήρε μέρος, τις πάμπολλες ολοζώντανες εικόνες από τη σκληρή καθημερινή ζωή, τις εξαιρετικές περιγραφές χαρακτήρων και προσώπων, κ.λπ.

Ποιος είναι λοιπόν ο μπολσεβίκικος μύθος που «πρέπει να καταστραφεί»; Είναι ο μύθος ότι το μπολσεβίκικο κόμμα, δηλαδή αυτό που λέμε «μαρξισμός-λενινισμός», οδήγησε τη ρώσικη επανάσταση προς μια σοσιαλιστική κατεύθυνση με στόχο την κομμουνιστική-αταξική κοινωνία και ότι, επομένως, μπορεί να εμπιστευτεί τον μπολσεβικισμό σαν «οδηγό» εάν στόχος του είναι ο αγώνας για μια τέτοια κοινωνία.

Καλώς. Μπορούμε όμως να εμπιστευτούμε (ποτέ τυφλά, εννοείται!) αυτόν που έκανε τούτη την καταγγελία, τον Αλεξάντερ Μπέρκμαν; Ποιος τελοσπάντων ήταν αυτός, με ποιο τρόπο και από ποια θέση, όχι μόνο ιδεολογική αλλά και πρακτική, κατήγγειλε τον «μπολσεβίκικο μύθο»;

2.
Ας ξεκινήσω από το μέσο, με το οποίο έκανε αυτή την καταγγελία. Ο μπολσεβίκικος μύθος δεν είναι ένα βιβλίο που γράφτηκε κατόπιν εορτής και από μια χρονική, διανοητική ή ψυχική απόσταση από τη ρώσικη επανάσταση. Ούτε είναι καρπός μιας θεωρητικής επεξεργασίας. Είναι το περιπετειώδες ημερολόγιο που βάστηξε ο Μπέρκμαν στα δυο χρόνια της συμμετοχής του σε αυτήν. Σημειώνει στον Πρόλογό του:

«Η επανάσταση δεν είναι μια απλή εξωτερική αλλαγή. Είναι η πλήρης ανατροπή της ζωής, το γκρέμισμα των κυρίαρχων παραδόσεων, ο εκμηδενισμός των κατεστημένων προτύπων. Ο συνηθισμένος, μετρημένος ρυθμός ζωής διακόπτεται, τα κατεστημένα κριτήρια θεωρούνται πια δυσλειτουργικά, οι παλιές συνήθειες ακυρώνονται. Η ύπαρξη μπαίνει σε νέες, αχαρτογράφητες περιοχές. Κάθε πράξη πρέπει να στηριχτεί στα δικά της πόδια. Ακόμα κι οι λεπτομέρειες απαιτούν καινούργιες, πρωτότυπες αποφάσεις. Το τυπικό, το οικείο, εξαφανίζονται∙ διαλύεται η συνοχή κι η αλληλεξάρτηση των μερών, που έως τότε αποτελούσαν ένα όλον. Νέες αξίες αρχίζουν να δημιουργούνται.

«Η εσωτερική ζωή της επανάστασης, στην οποία βρίσκεται και το μοναδικό της νόημα, είναι κάτι που αγνόησαν όλοι όσοι έγραψαν για τη Ρώσικη Επανάσταση. Πολλά βιβλία δημοσιεύτηκαν με θέμα αυτό το συγκλονιστικό κοινωνικό ξεσηκωμό, όμως ελάχιστα πιάνουν τον αληθινό σφυγμό του, διότι πραγματεύονται την πτώση και την άνοδο των θεσμών, του νέου Κράτους με τη δική του δομή, του Συντάγματος και των νόμων, δηλαδή αποκλειστικά και μόνο τις εξωτερικές εκδηλώσεις αυτής της επανάστασης, και σε κάνουν να ξεχάσεις σχεδόν την ύπαρξη των εκατομμυρίων ανθρώπων που εξακολουθούν να ζουν και να υπάρχουν πίσω από όλες αυτές τις ανατρεπτικές συνθήκες.

«Πολύ σωστά ο Ταιν είπε ότι, μελετώντας τη Γαλλική Επανάσταση, βρήκε μεν ένα σωρό στατιστικά στοιχεία, επίσημα ντοκουμέντα και διατάγματα που διαφωτίζουν σημαντικά τον πραγματικό χαρακτήρα εκείνης της εποχής, αλλά ότι την αυθεντική της έκφραση, το βαθύτερο νόημά της, το ανακάλυψε στη ζωή, στις σκέψεις και τα συναισθήματα του λαού, στις προσωπικές αντιδράσεις των ανθρώπων όπως τις κατέγραψαν στα απομνημονεύματα, τα ημερολόγια και τις επιστολές τους.»
Έχουμε να κάνουμε λοιπόν με το ημερολόγιο ενός επαναστάτη, δηλαδή με μια βιωματική καταγραφή, που δεν ξεκινάει ούτε «απέναντι», ούτε από κάποια προκατάληψη, αλλά τουναντίον από μια βαθιά θετική στάση απέναντι στο γεγονός, στο οποίο συμμετείχε.

3.
Ενός επαναστάτη μεν, αλλά αναρχικού θα πει κανείς, άρα εξ ορισμού «αντι-μπολσεβίκο». Πράγματι, ο Μπέρκμαν ήταν πασίγνωστος αναρχικός. Δεν θα επιμείνω στα «βιογραφικά» του. Γεννήθηκε το 1870 στο Βίλνο της σημερινής Λιθουανίας. Το 1888 μεταναστεύει στις ΗΠΑ και εμπλέκεται ως αναρχικός με το εκεί εργατικό κίνημα, που ήδη μετρούσε πολλούς νεκρούς ─μιλάμε για εποχές όπου οι απεργίες αντιμετωπίζονταν με κανόνια. Το 1892 πυροβολεί, χωρίς να σκοτώσει, το διευθυντή ενός εργοστασίου που θεωρήθηκε υπεύθυνος για το θάνατο 11 απεργών από τα πυρά της Πολιτοφυλακής. Κάνει 14 χρόνια φυλακή. Βγαίνοντας, βοηθάει στην ίδρυση του ελευθεριακού «σχολείου Φερέρ», που ιδρύθηκε το 1911 στη Νέα Υόρκη και λειτούργησε μέχρι το 1953. (Πήρε το όνομά του από τον Φρανσίσκο Φερέρ ι Γκουάρντια, αναρχικό δάσκαλο και ιδρυτή του κινήματος «Μοντέρνο Σχολείο» στην Ισπανία.) Το 1914, μαζί με τη συντρόφισσά του Έμμα Γκόλντμαν, ιδρύει μια Αντιπολεμική Λίγκα, το 1917 συλλαμβάνεται και μένει φυλακή ώσπου το Δεκέμβρη του 1919 τον φορτώνουν, μαζί με άλλους 250 στο μεταγωγικό Buford με προορισμό την επαναστατημένη Ρωσία.

Αναρχικός λοιπόν ο Μπέρκμαν. Προκατειλημμένος όμως κατά των μπολσεβίκων, με τίποτα!

4.
Πράγματι, ευθύς εξαρχής (και δεν ήταν ο μόνος αναρχικός τότε: θα δείτε π.χ. για τους Ουνιβερσαλιστές αναρχικούς, που άλλοι αναρχικοί τους αποκαλούσαν ειρωνικά «αναρχομπολσεβίκους») ο Μπέρκμαν συνεργάστηκε στενά με τους μπολσεβίκους, οι οποίοι άλλωστε τον σέβονταν, θεωρώντας τους, παρά τις βαθιές διαφωνίες του μαζί τους, γνήσιους επαναστάτες. Χαρακτηριστική είναι η αντίδρασή του όταν τη μέρα που πάτησαν το πόδι τους στο σοβιετικό έδαφος, ένας άλλος αναρχικός απευθύνθηκε στους μπολσεβίκους, λέγοντάς τους: «[Σ]ας προειδοποιώ. Δεν ανεχόμαστε καμιά καταπίεση. Αν προσπαθήσετε κάτι τέτοιο, θα υπάρξει πόλεμος αναμεταξύ μας». «Άκουγα εμβρόντητος τα λόγια του και δυσκολευόμουν να χωνέψω τι έλεγε», σημειώνει ο Μπέρκμαν και συνεχίζει:

Πήδησα πάνω στο βήμα. «Ας μην απαξιώσουμε τούτη τη μεγάλη ώρα με σκέψεις ανάξιές της», φώναξα. «Από εδώ και στο εξής είμαστε όλοι ένα. Ένα στο ιερό έργο της Επανάστασης, ένα στην υπεράσπισή της, ένα στον κοινό στόχο της ελευθερίας και της ευημερίας του λαού. Σοσιαλιστές και Αναρχικοί αφήνουμε πίσω τις θεωρητικές διαφορές μας. Είμαστε όλοι επαναστάτες τώρα και θα σταθούμε ακουμπώντας ο ένα πάνω στον άλλο. Μαζί θα πολεμήσουμε και θα δουλέψουμε για την Επανάσταση. Σύντροφοι, ήρωες των μεγάλων επαναστατικών αγώνων της Ρωσίας, σας χαιρετίζω στο όνομα των Αμερικανών πολιτικών εξόριστων και σας λέω στο όνομά τους: Ήρθαμε για να διδαχτούμε, όχι για να διδάξουμε. Να διδαχτούμε και να βοηθήσουμε!»

Σε αυτή τη στάση του, ο Μπέρκμαν έμεινε σταθερά συνεπής. Δούλεψε μαζί με τους μπολσεβίκους σε μια σειρά από σχέδια, όπως η κατασκευή ενός θέρετρου για τους εργάτες της Πετρούπολης, ή το «Μουσείο της Επανάστασης», που είχε στόχο να συλλέξει ιστορικό υλικό του επαναστατικού κινήματος στη Ρωσία από το ξεκίνημά του, εδώ κι εκατό σχεδόν χρόνια. Διότι δεν έπαυε να τους θεωρεί επαναστάτες. Για παράδειγμα, ακόμα και για έναν αρχηγό των «ειδικών δυνάμεων» της Τσεκά, της διαβόητης υπηρεσίας ασφάλειας των μπολσεβίκων, ο Μπέρκμαν σημειώνει:

Η απλότητα κι η ειλικρίνειά του είχαν αρχίσει να μου αρέσουν. Άνθρωπος χωρίς καμιά επιτήδευση, δεν έκανε βήμα πίσω προκειμένου να κάνει το καθήκον του απέναντι στην Επανάσταση. Η συμπεριφορά του απέναντι σε όσους θεωρούσε αντεπαναστάτες δεν ήταν πιο αυστηρή από τον προσωπικό του ασκητισμό. Θεωρούσε σαν προσωπική τραγωδία την αφαίρεση της ανθρώπινης ζωής, σαν μια σκληρή δοκιμασία στην οποία υπέβαλε τη συνείδησή του το επαναστατικό καθήκον. «Θα ήταν προδοσία ν’ αποφύγω αυτή τη δοκιμασία», μου είπε.

Αλλά είναι πολύ χαρακτηριστικό αυτό που κατέγραψε για τον ίδιο τον Λένιν, ο οποίος τον εκτιμούσε και με τον οποίο συναντήθηκε:

Η συνολική εντύπωσή μου από αυτή την επίσκεψη ήταν ότι είχα απέναντί μου έναν άνθρωπο με ξεκάθαρη άποψη και στόχο. Όχι οπωσδήποτε κάποιο μεγάλο άνδρα, αλλά σίγουρα έναν άντρα με άκαμπτο μυαλό κι αλύγιστη θέληση. Ένα άνθρωπο μη-συναισθηματικό, με τετράγωνο μυαλό, ευέλικτο στο σκέψη, αρκετά τολμηρό ώστε να ξαναδουλεύει τις μεθόδους του με βάση τις απαιτήσεις της στιγμής, αλλά έχοντας πάντα ξεκάθαρο το στρατηγικό του στόχο. Ένα «πρακτικό ιδεαλιστή», αφοσιωμένο στη με κάθε μέσο πραγμάτωση του Κομμουνιστικού οράματός του, βάζοντας για χάρη του σε δεύτερη μοίρα κάθε ανθρωπιστική και ηθική επιταγή. Έναν άνθρωπο ειλικρινά πεισμένο ότι ακόμα και οι χειρότερες μέθοδοι μπορεί να βοηθήσουν ένα καλό σκοπό αν χρειαστεί. Ένα Ιησουίτη της Επανάστασης, που θ’ αναγκάσει την ανθρωπότητα να ελευθερωθεί σύμφωνα με τη δική του ερμηνεία του Μαρξ. Κοντολογίς, ένα αδιάλλακτο επαναστάτη όπως το εννοούσε ο Νετσάγιεφ, έναν επαναστάτη ικανό, αν χρειαζόταν, να θυσιάσει ακόμα το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας προκειμένου να εξασφαλίσει το θρίαμβο της Κοινωνικής Επανάστασης. (…) 
Ο Λένιν είναι ένας μαχητής∙ κι έτσι πρέπει να είναι οι επαναστατικοί ηγέτες. Με αυτή την έννοια ο Λένιν είναι μεγάλος: μεγάλος στην αυτοσυνέπεια, στη μονοδιάστατη θέαση των πραγμάτων∙ μεγάλος στην ψυχική θετικότητά του, που είναι τόσο αυτοθυσιαστική όσο κι αμείλικτη με τους άλλους∙ μεγάλος στην πλήρη βεβαιότητά του πως μόνο το δικό του σχέδιο μπορεί να σώσει την ανθρωπότητα.

5.
Ε, λοιπόν, με αυτόν τον «τύπο επαναστάτη» κι αυτό το «σχέδιο επανάστασης» έρχεται σιγά-σιγά κι ολοένα και περισσότερο σε σύγκρουση ο Μπέρκμαν. Ας δούμε αυτά τα δυο πιο συγκεκριμένα.

Σε ό,τι αφορά τον μπολσεβίκικο «τύπο επαναστάτη», ο Μπέρκμαν ναι μεν εκτιμούσε βαθιά την έως ασκητισμού αυτοσυνέπεια και την αποφασιστικότητά τους, αλλά κατάλαβε ότι κάτι δεν πάει καλά καθώς διαπίστωνε βήμα-βήμα πως ετούτη η αμείλικτη αποφασιστικότητα και αυτοπεποίθηση συνδέονταν με μια βαθιά και έως απανθρωπιάς σκληρότητα, που έπαιρνε σβάρνα όλους όσους δεν υπάκουαν πειθήνια το «σχέδιο». Είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικό ότι ο Μπέρκμαν καταγράφει ─θα λέγαμε υπογραμμίζοντας─ πάνω από μια φορά τον τρόπο με τον οποίο οι μπολσεβίκοι διέγραφαν, και μέσα τους, κάθε αντίρρηση προς τη σκληρότητα αυτή χαρακτηρίζοντάς την «συναισθηματισμό»:

«Δεν πρέπει να είμαστε συναισθηματικοί [του είπε ο Κάρακχιαν, ένας διακεκριμένος μπολσεβίκος ηγέτης]. Θυμάμαι πόσο σκληρό ήταν, πίσω στα 1917, όταν χρειάστηκε να συλλάβω τους παλιούς συμφοιτητές μου. Ναι, με τα ίδια μου τα χέρια» −άπλωσε μπροστά τα δυο του χέρια, που ήταν λευκά και περιποιημένα− «αλλά τι άλλο να έκανα; Η Επανάσταση μάς επιβάλλει σκληρά καθήκοντα. Δεν πρέπει να είμαστε συναισθηματικοί.»

Ή έπειτα από την επίσκεψή του στην αγορά, όπου η Τσεκά κυνηγούσε αμείλικτα σαν «μαυραγορίτες» κάτι πεινασμένους που πάλευαν να πουλήσουν τα τελευταία από τα υπάρχοντά τους για ένα κομμάτι ψωμί, ενώ παραδίπλα τα μαγαζιά δούλευαν κανονικά:

Εκμεταλλεύτηκα την ευκαιρία για να τους επισημάνω όσα είδα το πρωΐ στην αγορά. Αντί ν’ αγανακτήσουν, όπως περίμενα, με επέπληξαν λέγοντάς μου ότι παραείμαι «συναισθηματικός».

Όπως ακριβώς του είχε πει και ο φίλος του μπολσεβίκος Ζορίν, όταν τον έπαυσε από τα καθήκοντά του γιατί αρνήθηκε να ξεσπιτώσει με το ζόρι τους ταλαίπωρους κατοίκους λίγων σπιτιών για χάρη των εργατικών θερέτρων στην Πετρούπολη.

Ολοένα και περισσότερο λοιπόν, ο Μπέρκμαν συνειδητοποιεί ότι έχει να κάνει μ’ έναν «επαναστατικό ιησουΐτισμό». Ένα «ιησουϊτισμό» που θέλει με κάθε τίμημα και κάθε μέσο να πραγματώσει ένα «Παράδεισο» πάνω στη γη ─ναι, αλλά τι σόι «παράδεισο» ακριβώς;

6.
Ποιο ήταν το «επαναστατικό σχέδιο» που υπηρετούσε αυτός ο «τύπος επαναστάτη»; Αναρίθμητες είναι οι καταγραφές του Μπέρκμαν, που το φανερώνουν ανάγλυφα. Στο Κίεβο λ.χ. σημειώνει:

Τα Σοβιετικά Εργατικά Σωματεία στεγάζονται σ’ ένα τεράστιο κτίριο, που προηγουμένως ήταν το ξενοδοχείο Σαβόι. Το 1918 και το 1919 έπαιξαν πάρα πολύ σημαντικό ρόλο, μιας και το έργο τους καλύπτει ολόκληρο το φάσμα των προλεταριακών συμφερόντων και οι αποφάσεις του στηρίζονται στην εκφρασμένη βούληση των βιομηχανικών μαζών. Όμως βαθμιαία, άρχισαν να υποβαθμίζουν τις εξουσίες αυτού του Σοβιέτ μεταβιβάζοντας τις ουσιαστικότερες λειτουργίες του στην Κυβέρνηση και μετατρέποντας τις εργατικές ενώσεις σε απλά εκτελεστικά και διοικητικά παραρτήματα της κρατικής μηχανής. Επιπλέον, τις θέσεις δεν καταλάμβαναν πλέον αιρετοί αντιπρόσωποι της βάσης, αλλά διορισμένοι Κομμουνιστές. Αυτό το εργατικό επιτελείο βρίσκεται σε χαώδη κατάσταση. Όπως και στο Χάρκοβο, ολόκληρο το εργατικό Σοβιέτ και τα περισσότερα διοικητικά συμβούλια των τοπικών σοβιέτ «εκκαθαρίστηκαν» ως μενσεβίκικα ή εχθρικά προς τους Κομμουνιστές, και στη θέση τους η Μόσχα διόρισε δικούς της ανθρώπους.

Μια κανονική κομματική κατάληψη του τσαρικού κράτους δηλαδή, και η πλήρης χρησιμοποίησή του όπως είχε, με ταυτόχρονη υποβάθμιση, αποδυνάμωση και υπονόμευση των μορφών οργάνωσης που δεν ήταν κληρονομιά του τσαρικού καθεστώτος, αλλά είχαν προέλθει από τον αγώνα της ίδιας της «βάσης». Με αποτέλεσμα φυσικά, μια κατάσταση που θυμίζει ολότελα τις παρόμοιες κωμικοτραγικές εικόνες που πέρασε στο έργο του ο Ντοστογιέφσκι μιλώντας για τον τσαρισμό:

Τα σοβιετικά θεσμικά όργανα παρουσιάζουν τη συνηθισμένη τυπική και θλιβερή εικόνα που είδα στη Μόσχα: ένα συνονθύλευμα κατάκοπων, τσακισμένων ανθρώπων, που δείχνουν πεινασμένοι και απαθείς. Οι διάδρομοι και τα γραφεία κατακλύζονται από ανθρώπους που ζητούν άδειες για να κάνουν κάτι, ή για να εξαιρεθούν από κάτι. Ο λαβύρινθος των νέων διαταγμάτων είναι τόσο πολύπλοκος, που οι υπάλληλοι προτιμούν ν’ ακολουθούν την ευκολότερη οδό: λύνουν τα περίπλοκα προβλήματα «δια της επαναστατικής μεθόδου», στηριγμένοι «στη συνείδησή» τους και προκαλώντας συνήθως κύματα δυσαρέσκειας στους αιτούμενους. Παντού βλέπεις τεράστιες ουρές, ενώ δίνει και παίρνει το γράψιμο και η μεταφορά «εγγράφων» και ντοκουμέντων από σμήνη σοβιετικών μπάρινι (κοπέλες) με ψηλοτάκουνα παπούτσια. Καπνίζουν τσιγάρα και κουβεντιάζουν φωναχτά τα προνόμια ορισμένων γραφείων με βάση το σύμβολο της σοβιετικής ζωής, δηλαδή το πάεκ [=σιτηρέσιο, δελτίο τροφίμων] που δίνουν εκειπέρα. Μόλις όμως εισβάλλει ο Κομμισάριος, πάντα βιαστικός μιας και γι’ άλλη μια φορά «τον καθυστέρησαν στη συνέλευση της Επιτροπής του Κόμματος», τότε καταλαγιάζει ο σαματάς και οι μπάρινι ξαναπέφτουν με τα μούτρα στη δουλειά. Εργάτες κι αγρότες με ξεσκούφωτα κεφάλια πλησιάζουν τα τεράστια τραπέζια των γραφείων. Με υπερβολικό σεβασμό, δουλικά σχεδόν, ζητούν πληροφορίες, κάποια «εντολή» προκειμένου να προμηθευτούν ρούχα, ή ένα «κουπόνι» για παπούτσια. «Δεν γνωρίζω», «πηγαίνετε στο επόμενο γραφείο», «πέρασε αύριο», είναι η συνηθισμένη απάντηση.

Και βέβαια:

Υπάρχουν «ειδικά» πάεκ για τα σημαντικά θεσμικά όργανα, όπως π.χ. η Κομιντέρν (η Γ΄ Διεθνής), το Ναρκομιντέλ  (Υπουργείο Εξωτερικών), το Σοβναρκόζ (Σοβιέτ Δημόσιας Οικονομίας), και άλλα. Τα μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος έχουν το προνόμιο να λαμβάνουν επιπλέον μερίδες μέσω των κομμουνιστικών οργανώσεών τους και εξυπηρετούνται κατά προτεραιότητα στα καταστήματα ενδυμάτων. Υπάρχει επίσης ένα «πάεκ Σοβναρκόμ», το καλύτερο απ’ όλα, για τους Κομμουνιστές αξιωματούχους, τους Κομμισάριους, τους πρωτοκλασάτους συμβούλους τους και για άλλους υψηλόβαθμους υπαλλήλους.

7.
Προοδευτικά λοιπόν, το μπολσεβίκικο «επαναστατικό σχέδιο» που είχε βαλθεί να φέρει σε πέρας αυτός ο αμείλικτος «τύπος επαναστάτη», αποκαλύπτεται στον Μπέρκμαν σαν μια τερατώδης «οργανωτική μανία» υπό την αυστηρή αιγίδα του Κόμματος εννοείται, η οποία:

α) Αφενός μεν οδήγησε σε ένα τρομακτικό τελμάτωμα ο,τιδήποτε με το οποίο πήγαινε να καταπιαστεί (εκτός ίσως της καταστολής!) ─ένα τελμάτωμα σαν αυτό που περιγράφει η ιστορία με τη χελώνα και τη σαραντοποδαρούσα… Ξέρετε, μια μέρα η χελώνα γυρνάει και λέει όλο θαυμασμό στη σαραντοποδαρούσα, «αλήθεια, πώς τα καταφέρνεις όταν κινείς το πρώτο πόδι σου, να κινείς την ίδια στιγμή και το τεσσαρακοστό;» … οπότε η σαραντοποδαρούσα, κολακευμένη, βάλθηκε να σκέφτεται πώς στ’ αλήθεια το καταφέρνει, με αποτέλεσμα να μείνει ακίνητη, να καθηλωθεί και να πεθάνει.

Σημειώνει ο Μπέρκμαν από μια συζήτηση στο περιθώριο της συνδιάσκεψης της Κομιντέρν μετά την Κρονστάνδη:

«Δεν έχεις ακούσει για τις μεγάλες απεργίες του περασμένου χειμώνα; Ο λόγος που ξέσπασαν, ήταν η πλήρης έλλειψη καυσίμων και υπεύθυνοι γι’ αυτό ήταν οι Μπολσεβίκοι», λέει ένας Ρώσος εργάτης.
«Με ποιο τρόπο;», ρωτάει ένας Γάλλος απεσταλμένος.
«Οι συνηθισμένες μπολσεβίκικες μέθοδοι. Επικεφαλής της Υπηρεσίας Καυσίμων της Πετρούπολης ήταν ένας άνθρωπος αποδεδειγμένης οργανωτικής ευφυΐας. Πως τον λένε; Δεν έχει σημασία. Είναι ένας παλιός επαναστάτης, που πέρασε δέκα χρόνια στο Σλίσελμπουργκ την εποχή του παλιού καθεστώτος. Χάρη σ’ αυτόν, από την πόλη δεν έλειψαν ούτε η ξυλεία, ούτε το κάρβουνο. Είχε μάλιστα οργανώσει κι ένα παράρτημα στη Μόσχα για τον ίδιο σκοπό. Είχε μαζέψει γύρω του ένα απόλυτα αποτελεσματικό προσωπικό. Ανάμεσά τους ήταν και πολλοί από τους Αμερικανούς πολιτικούς εξόριστους και είχαν πετύχει εκεί που προηγουμένως η Κυβέρνηση είχε αποτύχει. Αλλά μια μέρα του ήρθε του Ντζερζίνσκι [ο αρχηγός της Τσεκά] ότι αυτός ο άνθρωπος είχε απλωθεί περισσότερο απ’ ό,τι έπρεπε. Έκλεισαν λοιπόν το παράρτημα της Μόσχας και στην Πετρούπολη έβαλαν πάνω από αυτόν ένα πολιτικό Κομμισάριο, που παρεμβαλλόταν συνέχεια στο έργο του και το σαμποτάριζε. Αποτέλεσμα: καύσιμα μηδέν!».
«Μα γιατί έγιναν αυτά τα πράγματα; Τι έπαθαν μ’ αυτό τον άνθρωπο;», αναφώνησαν κάμποσοι απεσταλμένοι εκπρόσωποι.
«Ήταν Αναρχικός».
«Θα πρέπει να έγινε κάποια παρεξήγηση», είπε ένας Αυστραλός.
«Αυτή είναι η πολιτική των Κομμουνιστών σε ολόκληρη τη χώρα», απάντησε θλιμμένα ο Ρώσος.

β) Αφετέρου, η «οργανωτική μανία» οδήγησε σ’ ένα ολοένα και περισσότερο εντεινόμενο φαύλο κύκλο, καθώς το μόνο που συμπέραιναν εκείνοι οι «ιησουΐτες της επανάστασης» από το τελμάτωμα ήταν κράτος, ακόμα περισσότερο κράτος, συγκεντρωτισμός, ακόμα περισσότερος συγκεντρωτισμός:

[Απρίλιος 1920.] Σχεδόν όλοι οι ατβιέστινι (ιθύνοντες) Κομμουνιστές πήγαν στη Μόσχα για να συμμετάσχουν στο 9ο Συνέδριο του Κόμματος. Τα θέματα προς συζήτηση ήταν πολύ σοβαρά κι ο Λένιν με τον Τρότσκι είχαν κιόλας δώσει την κατευθυντήρια γραμμή: στρατιωτικοποίηση της εργασίας. Η συζήτηση θα περιστρεφόταν γύρω από την πρόταση για την αντικατάσταση της σημερινής συνεργατικής μορφής διεύθυνσης των εργοστασίων από την εντινάλιτσιε  (μονοπρόσωπη διεύθυνση). «Πρέπει να μάθουμε από την αστική τάξη», είπε ο Λένιν, «και να τους χρησιμοποιήσουμε για το δικό μας σκοπό».
Μεταξύ των εργατών ξεσηκώθηκε ισχυρή αντίθεση στο καινούργιο αυτό πλάνο, αλλά ο Τρότσκι υποστήριξε κάθετα ότι τα συνδικάτα είχαν αποτύχει να διευθύνουν τη βιομηχανία. Το προτεινόμενο σύστημα, είπε, θα οργανώσει πιο αποτελεσματικά την παραγωγή. Αντίθετα, οι εργάτες υποστήριζαν ότι δεν τους είχε δοθεί η ευκαιρία να διευθύνουν πραγματικά την παραγωγή, διότι ο υπερβολικός κρατικός συγκεντρωτισμός είχε αφαιρέσει όλες τις αρμοδιότητες από τα τις εργατικές ενώσεις. Η εντινάλιτσιε, υποστήριξαν, σημαίνει ότι τα εργοστάσια και τις βιοτεχνίες θα τα διευθύνει ένας και μόνον άνθρωπος, ο λεγόμενος σπετ (ειδικός, τεχνοκράτης), αποκλείοντας τους εργάτες από αυτήν. 

Θα σημειώσω σαν ιδιαίτερα χαρακτηριστική την απάντηση του Τρότσκι σ’ αυτές τις αντιρρήσεις, την οποία δεν μας μεταφέρει ο Μπέρκμαν αλλά τη διαβάζουμε από τον ίδιο τον μπολσεβίκο ηγέτη στο βιβλίο του Τρομοκρατία κι επανάσταση (1920):

Η υποκατάσταση της εξουσίας της εργατικής τάξης από την εξουσία του Κόμματος δεν έχει τίποτε το αυθαίρετο και καταβάθος δεν είναι υποκατάσταση, διότι οι κομμουνιστές εκφράζουν τα θεμελιώδη συμφέροντα της εργατικής τάξης.» (!!!)

8.
Το πού οδήγησε αυτή η τερατογένεση, ο Μπέρκμαν δεν άργησε να το δει με τα ίδια του τα μάτια του όταν ξέσπασε η εξέγερση της Κρονστάνδης και το πώς αντιμετωπίστηκε από τους μπολσεβίκους, παρά τις απεγνωσμένες προσπάθειες που έκανε μαζί με την Έμμα Γκόλντμαν για να γεφυρώσουν το χάσμα με τους εξεγερμένους, προσπάθειες που οι μπολσεβίκοι αγνόησαν ολοκληρωτικά ─κάτι που υπογράμμισε και ο Βικτόρ Σερζ, φίλος τότε του Τρότσκι και υποστηρικτής του μπολσεβικισμού που λέγοντας για την Κρονστάνδη, ότι «από απανθρωπιά, ένα άνευ λόγου έγκλημα διαπράχτηκε σε βάρος του προλεταριάτου και της αγροτιάς».

Οι ίδιοι οι μπολσεβίκοι θ’ αργήσουν λίγο περισσότερο να συνειδητοποιήσουν τις συνέπειες του «τύπου επαναστάτη» και του «επαναστατικού σχεδίου» τους. Διαβάζοντας κανείς τις υποσημειώσεις μας πάνω στα πρόσωπα που αναφέρει ο Μπέρκμαν στο ημερολόγιό του, θα διαπιστώσει ότι τα 8/10 των αναφερόμενων μπολσεβίκων αγωνιστών κατέληξαν σε γκουλάγκ και οι περισσότεροι εκτελέστηκαν από το ίδιο τους το Κόμμα κάποια χρόνια αργότερα, στις περίφημες «σταλινικές εκκαθαρίσεις»: Βλάντιμιρ Σάτοφ, Σεργκέι Ζόριν, Γκριγκόρι Ζινόβιεφ, Καρλ Ράντεκ, Λεβ Κάρακχιαν, Νικολάι Κρεστίνσκι, Μιχαήλ Καλίνιν, Μιχαήλ Τόμσκι, Ευγένιος Πρεομπραζένσκι, Κριστιάν Ρακόφσκι, Μάρτιν Λάτσις, Γιάκοβ Πέτερς, Νικολάι Κούζμιν, Ιωσήφ Ούνσλιχτ, Λέον Τρότσκι, κ.ά. Εκατόμβη!

9.

Σήμερα, με την άνεση των 100 χρόνων που μας χωρίζουν από τη ρώσικη επανάσταση, μπορούμε ίσως να πούμε ότι ο Μπέρκμαν έπρεπε να είχε καταλάβει εξαρχής το μπολσεβίκικο «επαναστατικό σχέδιο». Άλλωστε, ο ίδιος ο Λένιν το είχε πει ξεκάθαρα μόλις λίγους μήνες μετά τον Οκτώβρη του 1917, για την ακρίβεια στις 5 Μαΐου του 1918, απαντώντας στους τότε «αριστερούς κομμουνιστές» Μπουχάριν, Οσίνσκι, κ.ά., οι οποίοι είχαν διατυπώσει στην εφημερίδα Κομμουνιστής (20 Απριλίου 1918) τις αντιρρήσεις τους για τις θέσεις του σχετικά με τα «άμεσα καθήκοντα» της επανάστασης:

«Εφόσον η επανάσταση στη Γερμανία καθυστερεί, καθήκον μας είναι να μαθητεύσουμε στο γερμανικό κρατικό καπιταλισμό, να κάνουμε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να τον αφομοιώσουμε και να μη φοβηθούμε να υιοθετήσουμε δικτατορικές μεθόδους προκειμένου να επιταχύνουμε την αφομοίωση του. Καθήκον μας είναι να επιταχύνουμε την αντιγραφή του γερμανικού κρατικού καπιταλισμού πολύ περισσότερο απ' όσο ο [τσάρος] Πέτρος επιτάχυνε την αφομοίωση του δυτικού πολιτισμού από τη βάρβαρη Ρωσία, και να μη διστάσουμε να χρησιμοποιήσουμε κάθε βάρβαρο μέσο στον αγώνα κατά της βαρβαρότητας (...) Ο κρατικός καπιταλισμός είναι ένα βήμα προς τα εμπρός σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση πραγμάτων [στη σοβιετική Ρωσία].»(!!!)


Και για όποιους είχαν ακόμα αμφιβολίες, το έκανε ακόμα σαφέστερο απαντώντας στην Εργατική Αντιπολίτευση το Δεκέμβριο του 1920:

«Η παραγωγή είναι πάντοτε αναγκαία, όχι η δημοκρατία. Η δημοκρατία στην παραγωγή είναι κάτι που γεννά μια σειρά από ριζικά λαθεμένες ιδέες.»

Ο Μπέρκμαν όμως δεν είχε ούτε την άνεση της χρονικής απόστασης, αλλά ούτε και τη διάθεση της ψυχικής απόστασης. Έδωσε ένα αγώνα, που ίσως εκ των υστέρων να μοιάζει μάταιος, αλλά που κατά τη γνώμη μου είναι εξαιρετικά καρποφόρος μιας κι αποκάλυψε από τα μέσα, και μας αποκάλυψε, την τραγωδία του «επαναστατικού ιησουϊτισμού» στη μπολσεβίκικη μορφή της. Κι εδώ, υπάρχει πράγματι ένα δίδαγμα, που όσοι αγωνίζονται για μια καλύτερη κοινωνία δεν θα πρέπει με τίποτα να προσπεράσουν. Διότι ο «επαναστατικός ιησουϊτισμός» δεν ήταν κάποιο παροδικό φαινόμενο, σχετικό με ορισμένες πολύ ιδιαίτερες ιστορικές περιστάσεις, όπως λ.χ. η πολεμική κατάσταση και ο αποκλεισμός, με τον οποίο ήρθε αντιμέτωπη εξαρχής η ρώσικη επανάσταση. Απεναντίας, πρόκειται για ένα διαρκώς παρόντα κίνδυνο σε κάθε απελευθερωτικό εγχείρημα, στο βαθμό που η αλλαγή του κόσμου σημαίνει κατά πρώτιστο λόγο αλλαγή των ίδιων των ανθρώπων που μετέχουν σε αυτήν καθώς, όπως είδαμε ότι επισήμανε ο Μπέρκμαν στον πρόλογο του ημερολογίου του,

Με άλλα λόγια, το «υποκείμενο της αλλαγής» πρέπει να ξέρει ν’ αλλάζει και τον εαυτό του ─κι αυτό δεν είναι ούτε αυτονόητο, ούτε κάτι το εύκολο, και πολύ λιγότερο κάτι που γίνεται λίγο-πολύ αυτόματα «αρκεί να υπάρχουν οι κατάλληλες κοινωνικές συνθήκες». Ν’ αλλάζει τον εαυτό του τι σημαίνει; Σημαίνει, πιο συγκεκριμένα, να συνειδητοποιήσει ότι δεν πολεμάς την αλλοτρίωση με αλλοτριωμένα μέσα!

Με αυτή την έννοια θα έλεγα ότι, στην καλύτερη περίπτωση, οι άνθρωποι εκείνοι δεν συνειδητοποίησαν το σκοπό στον οποίο είχαν ταχθεί. Φαντάστηκαν δηλαδή, πως ένας σκοπός τόσο πανανθρώπινης εμβέλειας όπως η οικοδόμηση μιας «αταξικής κοινωνίας» δεν απαιτούσε κάτι παραπάνω από την «κατάληψη του κράτους», το «τσάκισμα του ταξικού εχθρού» και το «γκρέμισμα της αντίπαλης τάξης».


 Στρούγκα, 20.01.2017


27 σχόλια:

LeftG700 είπε...

Φίλε Hollowsky,


Έτσι, για ‘‘ζέσταμα’’: :-)

The popular counter-revolution translated the demand for freely-elected soviets into one for 'soviets without Communists.' If the Bolshevik dictatorship fell, it was only a short step to chaos, and through chaos to a peasant rising, the massacre of the Communists, the return of the émigrés, and in the end, through the sheer force of events, another dictatorship, this time anti-proletarian. Dispatches from Stockholm and Tallinn testified that the émigrés had these very perspectives in mind: dispatches which, incidentally, strengthened the Bolshevik leaders' intention of subduing Kronstadt speedily and at whatever cost. We were not reasoning in the abstract. We knew that in European Russia alone there were at least 50 centres of peasant insurrection. To the south of Moscow, in the region of Tambov, Antonov, the Right Social Revolutionary school teacher, who proclaimed the abolition of the Soviet system and the re-establishment of the Constituent Assembly, had under his command a superbly organised peasant army, numbering several tens of thousands. He had conducted negotiations with the Whites. (Tukhachevsky suppressed this Vendée around the middle of 1921.)

Τάδε έφη όχι ο Λένιν ούτε ο Τρότσκι αλλά ο Victor Serge (Memoirs of a Revolutionary 1901-1941, σελ. 128-9.)


Τα λέμε

LeftG700 είπε...

Ας συνεχίσουμε την προθέρμανση, μια και το πούλμαν με την αντίπαλη ομάδα δεν έφτασε ακόμα: :-)


Εις Ελόγου Σας χωρία της Λιοδώρας, όλα από Ζάτουνα έως Ασπρα Οσπήτια. Ευθύς όπου λάβετε το παρόν μου να ακούσετε την φωνήν του γενναιοτάτου χιλιάρχου Δημητράκη Πλαπούτα, τον οποίον διορίζω με πληρεξουσιότητα να πάρη τα άρματα σας και όλοι μαζύ να ελθήτε το ογληγορώτερον κατά το χρέος σας. Του έδωσα άδεια δια εκείνους από εσάς όπου δεν θελήσουν να θύση και να απολέση με φωτιά και τζεκούρι, οι δε λοιποί είσθε εις την αγάπην μου και κάμνετε το χρέος σας με προυθυμίαν, και ελπίζω ότι θ’ ακολουθήσετε χωρίς δυσκολίας. Ακολουθήσατε λοιπόν καθώς σας γράφω και ακολουθήσατε τον Καπιτάν Δημητράκη να προφθάσετε το ογληγορώτερον.

15 Ιουνίου 1822, Σαραβάλι εκ της πολιορκίας Πατρών,

Ο Στρατηγός Θεόδωρος Κολοκοτρώνης


ΥΓ Καπετάν Θοδωράκη!!! Κι εσύ ιησουίτης επαναστάτης;;;

HollowSky είπε...

Πολύ αγαπητέ LeftG350,

παραθέτεις βλέπω από τα «Απομνημονεύματα» ενός πραγματικά πολύ ταλαιπωρημένου, διχασμένου κι αμφιταλαντευόμενου μπολσεβίκου, που έχει τη βαθιά συμπάθειά μου. Όχι μόνο τον κυνήγησε ο Στάλιν, αλλά τον αποκήρυξε και ο Τρότσκι, στον οποίο στάθηκε παρολαυτά έως τέλους. Για να καταλάβεις τι εννοώ, θα μπορούσες να παραθέσεις και από το τελευταίο και κατά κάποιο τρόπο «συμπερασματικό» κεφάλαιο του ίδιου βιβλίου, όπως ας πούμε:

When the Central Committee of the Bolshevik Party met in December 1918 to study methods of attacking domestic counterrevolution, it had a conscious choice to make among the weapons it could present to the new regime. It could have instituted public revolutionary tribunals(allowing secret trial in certain specified cases) and, within these tribunals, permitted the right of defense, and ensured judicial strictness. It preferred to set up the Cheka, that is to say, an Inquisition with secret proceedings, and to exclude from this body any right of defense and any control by public opinion. In doing this, the Central Committee probably followed the line of least resistance; it also followed psychological impulses which are comprehensible to any student of Russian history, but which have nothing in common with Socialist principles. (σ.σ. 442-443)

Πέρα από αυτό, η επίκληση «έκτακτων συνθηκών» για την επιβολή και τη διαιώνιση επ’ αόριστον κάθε λογής δικτατορικών μέτρων αποτελεί, όπως θάπρεπε να ξέρεις, κλασικότατο τρικ όλων των αυταρχικών και πολύ περισσότερο των ολοκληρωτικών καθεστώτων (το ζούμε και σήμερα). Διότι με αυτό το τρικ θεωρούν ότι απαντούν προκαταβολικά σε κάθε αντίρρηση, σηκώνοντας αθώα τους ώμους και λέγοντας «κάτω από αυτές τις συνθήκες δεν θα μπορούσε να γίνει τίποτα διαφορετικό». Η ιστορία σαν μονόδρομος και η ζωή με παρωπίδες δηλαδή. Το θέμα ωστόσο το συνοψίζει παραπάνω ο αγαπητός σου Βικτόρ Σερζ: «Είχαν να κάνουν μια πολύ συνειδητή επιλογή … Θα μπορούσαν να …, αλλά προτίμησαν να … [Μόνο που] αυτό δεν είχε τίποτα κοινό με τις αρχές του Σοσιαλισμού».

Καταλαβαίνω ότι σου είναι ανυπόφορο να δεχτείς ότι ο μπολσεβικισμός δούλεψε σαν εργαλείο εγκαθίδρυσης ενός κρατικού καπιταλισμού γερμανικού τύπου στη Ρωσία και τίποτε άλλο. Ο Λένιν τουλάχιστον, το είχε παραδεχτεί δημόσια ευθύς εξαρχής!

Όσο για τον Κολοκοτρώνη, έχω την … εντύπωση ότι δεν είχε καμιά σχέση με το Σοσιαλισμό, ούτε τον Κομμουνισμό, και πως δεν έκανε επανάσταση για να χτίσει μια αταξική κοινωνία. Αν έχεις άλλες πληροφορίες, θα χαιρόμουν να τις μοιραζόσουν μαζί μου. ;-)

Πρόσεξε μόνο μη μου καείς στο ζέσταμα! :-) :-))

HollowSky είπε...

Υ.Γ. Και για να σε προλάβω σχετικά με το "ολοκληρωτικό καθεστώς": το λέει ο ίδιος ο αγαπητός σου Σερζ >>> https://www.marxists.org/archive/serge/1935/notes-russia.htm

Με την ευκαιρία, είδα το θεατρικό ΟΜΠΙΝΤΑ του Γιώργου Κοτανίδη. Αξίζει να το δεις (και να το φιλοσοφήσεις).

ΛΥΓΚΕΑΣ είπε...

Left 700 :

Μάλλον 100 χρόνια καταστροφής και προδοσίας ,δεν είναι αρκετά για σένα για να μετακινηθείς.
Δεν πειράζει!!! Δώσε λίγο χρόνο ακόμα ,κάτι μπορεί να γίνει.
Συγχώρεσε το ύφος μου, αλλά κάθε φορά που ακούω υπερασπιστές του σταλινικού αίσχους ,δυναμικούς ή μη , με πιάνει αδιαθεσία.!!!

B.H είπε...

Μη χαλάτε τη ζαχαρένια σας παιδιά! Το να είναι κανείς σταλινικός, ντούρος ή σε ήχο πλάγιο, δεν έχει να κάνει με τη λογική ούτε η συζήτηση μαζί του υπόκειται σε λογικά επιχειρήματα. Είναι συναισθηματικό το θέμα κι έχει να κάνει με μια ορισμένη «πρόσδεση» και συμπάθεια στο «ματσούκι». Υπό τον όρο βέβαια να το κρατάμε «εμείς». Κι αυτό ντρέπεται να το πει. Πρόκειται για ξέχωρη ράτσα ανθρώπων μαζί με ρατσιστές, γραφειοκράτες και… ρεπουμπλικάνους - ου δε φείδομαι των «Δημοκρατικών» και άλλων. Όσο για τους Μπολσεβίκους, ήταν από την ανθρώπινη στόφα που ανερυθρίαστα αποκαλούνε σήμερα στον κόσμο των επιχειρήσεων, leaders.

Χάρηκα το διάβασμα του ημερολογίου του Αλέξανδρου Μπέρκμαν. Πρόκειται για άνθρωπο με καλή καρδιά και προσεκτικό στις κρίσεις του. Και έζησε μια πλούσια ζωή. Γι αυτό γράφει και καλά. Βέβαια τα γεγονότα στα οποία αναφέρεται άρχισαν να μας απασχολούν πολύ, εδώ και 40 χρόνια και τα περισσότερα ζητήματα τα ‘χουμε λυμένα πια. Εκτός λοιπόν από μια εκ των υστέρων δικαίωση είναι πάντα διαπαιδαγωγικό να ακούς έναν αυτόπτη τόσο έντιμο και ευαίσθητο και πάντα σού βαθαίνει λίγο ακόμα τη ματιά. Γιάννη ευχαριστούμε για το δώρο.

HollowSky είπε...

Βασίλη, οι ευχαριστίες αξίζουν πρώτα στον Κώστα Δεσποινιάδη!

B.H είπε...

...να μην ευχαριστήσω δηλαδή και τον μεταφραστή?

Crass Hopper είπε...

Το σχόλιο που εκπλήσσει σε αυτή την ανάρτηση είναι αυτό που τσιτάρει Κολοκοτρώνη!
Σε ανάρτηση για την υπόθεση μιας επανάστασης ταξικά προσανατολισμένης παρεμβάλλεται ο λόγος ενός "μεγάλου Έλληνα"(βλ. Καθημερινή).
Άλλο ένα μπέρδεμα της αριστεράς.
Είναι αυτή δηλαδή η πατριωτική κοινοτοπία που ξεκινάει με το Θουκυδίδη (τον καταγραφέα μιας αρχαίας πολιτικής ζωής) και το φαντασιακό μιας "αρχαίας δημοκρατίας"και τελειώνει με τον Κολοκοτρώνη (το απόλυτο στρατόκαυλέ είδωλο των χουντικών και των αξιωματικών του στρατού, τον Ήρωα). Και καλά, καταλαβαίνουμε την αριστερά που αναπολεί τους καπετάνιους, τον ΕΛΑΣ την ΟΠΛΑ και την "Εθνική" αντίσταση, αυτή την αριστερά δηλαδή που τώρα κυβερνά, αλλά και οι μαρξιστές-λενινιστές;!
Αυτές οι βλακείες οδηγούν τους ελληναράδες να πιστεύουν ότι τελικά η ηλιοφάνεια του τόπου οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στους ίδιους. Αυτούς που θεωρούν τον ήλιο δικό τους δηλαδή :-)

Όμως σύντροφοι, με τη διαλεκτική δεν ήταν που διευθετούνταν τα πάντα;
Ε, νατα τώρα...

LeftG700 είπε...

Although you had the right to remain silent, knowing that everything you would say could be used and would be used against you, you choose to comment on my comments.

Keep up the ‘‘good’’ work!

See you later in ‘‘court’’, suckers! ;-) :-)

Λέον Τ. είπε...

Είναι χοντράδα να κατηγορούν μερικοί τον LeftG700 για σταλινικό, ενώ είναι σίγουρα τροτσκιστής. Δεν τον ξέρω αλλά αυτό μου λέει η αναφορά του στον Κολοκοτρώνη. Ο Κολοκοτρώνης, ένας οπλαρχηγός-αρχιστράτηγος έδωσε τα πάντα για την επανάσταση του 21 και λίγο μετά αποκηρύχτηκε, κρίθηκε ένοχος έσχατης προδοσίας, διαπομπεύτηκε και ρίχτηκε στη φυλακή από το ίδιο το κράτος που στήθηκε χάρη στον αγώνα του. Ένας Τρότσκι του 1821 δηλαδή. Τεταρτοδιεθνιστή σύντροφε LeftG700 μη δίνεις σημασία στα αναρχόπαιδα, από ιστορία ήταν πάντα μηδενικούρες!

izi είπε...

Γεια σου λεφτυ κι από μένα. Επ ουδενί μη τσιμπάς στις προκλήσεις :-)
Πάντως, όπως και να χει, διάβασε το βιβλίο πριν βιαστείς να καταδικάσεις τον αναρχικό Μπέρκμαν. Εκτός της πολύ καλής δουλειάς του Χόλοου και η ουσία των όσων γράφει ο Α.Μ. αξίζει την προσοχή σου.
Πως μπλέχτηκε ο τροτσκιστής Κολοκοτρώνης τώρα με την υπόθεση της ρώσικης επανάστασης και το μπολσεβικικό πραξικόπημα που την διέλυσε είναι μια άλλη ιστορία. Η επισήμανση επ αυτού και του Χόλοου και του Γκρας Χοπερ μάλλον το καλύπτου το θέμα.
Ο "τροτσκισμός", αυτή η απόκλιση, η derive του διεθνισμού, γοήτευε πάντα τους αριστερούς και καταλάμβανε πολύ τόπο στο φαντασιακό τους.
Η πειραματική διάθεση ...αυτό το χριστιανικό, πως το λέγαν να δεις, αυτό που το ένα χέρι δεν γνωρίζει τι κάνει το άλλο
Ναι είναι γοητευτικό, το καταλαβαίνω!
(σε ψιλιάστηκε και ο φίλος Λεον Τ.)

Τα λέμε.

LeftG700 είπε...

Ωραία, φίλε μου Hollowsky και izi και άλλοι φίλοι. Όπως βλέπω, έφτασε το πούλμαν με την ομάδα σας. Ας παίξουμε λίγο μπάλα. Όμως, να το ξεκαθαρίσω: εμείς, για την ώρα, θα παίξουμε με τα δεύτερα. :-) Την πρώτη ομάδα τη φυλάμε για το σχετικό άρθρο, που συμφωνήσαμε να μπει εδώ υπό προϋποθέσεις.

Μίλησα μέσω δύο ιστορικών προσωπικοτήτων. Κι ο αγαπητός Hollowsky, με τη σύμφωνη γνώμη τού Crass Hopper και του izi βάλθηκε να ξεκάνει και τους δύο –σαν δεν ντρέπεται, πεθαμένους αθρώποι! :-)

Τον πρώτο επιχείρησε να τον βγάλει από τη μέση, υποβαθμίζοντας το κριτικό του πνεύμα απέναντι προς όλα τα ρεύματα της Αριστεράς σε «διχασμό» και «αμφιταλάντευση». Φαντάζομαι ότι με ένα ψαξιματάκι εδώ δεν θα δυσκολευτεί κάποιος να συλλάβει τον φίλο Hollowsky να κατακεραυνώνει κατ’ επανάληψη τη μανιχαϊστική σκέψη που βλέπει παντού και πάντα μόνο δύο χρώματα, το άσπρο και το μαύρο. Κι όμως, επειδή ο Σερξ περιέλαβε στην κριτική του και την Αναρχία, από την οποία και προερχόταν, μας τον παρουσιάζει ως περίπου διχασμένη πολιτική προσωπικότητα και παλάντζα, αντί να τον έχει ως παράδειγμα ανθρώπου που δεν έβλεπε μόνο ασπρόμαυρες διχρωμίες, αλλά μπορούσε να διακρίνει όλα τα χρώματα, μαζί και τις αποχρώσεις τους. Παρ’ όλα αυτά, επειδή τον θέλει με την μεριά του, μας βάζει ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά του. Το οποίο με δικαιώνει 100%, αφού αποδεικνύει ότι ο Σερζ αποτελεί έναν απόλυτα αξιόπιστο μάρτυρα που βεβαιώνει ότι η περίπτωση της Κρονστάνδης είναι πολύ πιο σύνθετη από αυτό που θέλουν να μας παρουσιάζουν οι αναρχικοί, αναρχίζοντες και ελευθεριακοί μαζί με τους πάσης φύσεως (‘‘σταλινικούς’’) ‘‘αντισταλινικούς’’.

Με τον δεύτερο, όμως, τον Κολοκοτρώνη, ο Hollowsky τα έκανε κυριολεκτικά μούσκεμα, αφού εμφανίστηκε σαν Κνίτης (τυχαίο το όνομα, το ίδιο καλά ταιριάζουν και άλλοι εκπρόσωποι του εγχώριου αντικαπιταλισμού, τρανό επιτόπιο παράδειγμα ο φίλος μας ο Crass Hopper) που του δείχνουν το φεγγάρι κι εκείνος επιθεωρεί με εμβρίθεια το δάχτυλο-δείκτη για να τσεκάρει αν το νύχι του έχει το σωστό μήκος!


ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

LeftG700 είπε...

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ


Φίλε Hollowsky, προφανώς και ο Καπιτάν Θοδωράκης δεν έχει σχέση με την αταξική κοινωνία. Έχει όμως σχέση και μάλιστα πολύ στενή με την Επανάσταση. Όπου, σε μία άλλου τύπου επανάσταση (αν προτιμάς: στην κατηγορία είδους «εθνικοαπελευθερωτική επανάσταση», που εντάσσεται βεβαίως βεβαίως στην ίδια κατηγορία γένους «επανάσταση» με οποιαδήποτε άλλη επανάσταση –ξέρεις, υπάρχουν κι αυτά τα ρημάδια τα επίπεδα αφαίρεσης, που βοηθάνε την ανθρώπινη νόηση να κατανοεί τον κόσμο και να ερμηνεύει τα φαινόμενα, το ξέχασες;) αποδεικνύεται ένας πρώτης τάξεως ‘‘σταλινικός’’ (ή/και λενινιστής, τροτσκιστής κ.λπ.). Αυτό ήταν το φεγγάρι που προσπάθησα να σου δείξω, φίλε Hollowsky. Σταμάτα να κοιτάς το δάχτυλό μου με το φακό τού Σέρλοκ Χολμς! :-)

Αλλά, δεν θα σε αφήσω παραπονεμένο. Αφού δεν σου κάνει ο Κολοκοτρώ, θα τον αφήσω στην άκρη και θα σε πάω σε έναν άλλον επαναστάτη, που εντάσσεται στην κατηγορία τών ταξικοκοινωνικών επαναστατών και όχι σε αυτήν τών εθνικοανεξαρτησιακών. Είπε λοιπόν αυτός, κάποια μέρα τού μακρινού 1791:

Tout le bien que vous avez fait était un devoir rigoureux. L’ omission de celui que vous pouvez faire est une prévarication, le mal que vous feriez un crime de lèse-nation et de lèse-humanite. […] La moindre resource laissée au despotisme rétablira bientôt sa puissance.

Με άλλα, ελληνικά λόγια, μας λέει ο κυριούλης αυτός ότι η ορθή απάντηση στο αμείλικτο ερώτημα «τι μπορεί να σημαίνει ότι κάποιος δεν είναι ή δεν επιθυμεί να είναι τόσο ενάρετος και αγαθός όσο οφείλει να είναι;» έχει ως εξής: «η παράλειψη του αγαθού που μπορεί κανείς να πραγματώσει συνιστά ρήξη στην αλληλεγγύη τών πολιτών, η δε παραγόμενη ζημιά είναι έγκλημα κατά τού έθνους (lèse-nation) και κατά τής ανθρωπότητας (lèse-humanite)»

Μιλάμε για ‘‘σταλίνα’’ (ή λενίνα, τρότσκα κ.λπ.) τού κερατά, όχι αστεία! :-)


Τα λέμε


ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ταύτα και μένω μεθ’ υπολήψεως. Μερικές ατάκες για κάποιους άλλους φίλους, καθώς και κάποιες εξηγήσεις στο φίλο Leon T. θα ακολουθήσουν αργότερα. Καλή Κυριακή και νίκη στην ομάδα σας (με την προϋπόθεση ότι δεν παίζει με τη δική μου! :-) ).

LeftG700 είπε...

Φίλε μου ΛΥΓΚΕΑ,


Μπροστά σε αυτά που έχω ακούσει στο τσαρδί μας από εκπροσώπους όλων τών ρευμάτων τής ελληνικής Αριστεράς, τα δικά σου λόγια ακούγονται σαν ...φιλοφρόνηση! :-) Κι έπειτα, δεν είμαι μυγιάγγιχτος, οι πολιτικές αντιπαραθέσεις τα έχουν αυτά. Από την άλλη, βέβαια, είμαι υποχρεωμένος να σου πω ότι το συμπέρασμά σου πως αποτελώ έναν «υπερασπιστή τού σταλινικού αίσχους» (υιοθετώ τις λέξεις σου, αλλά όχι και τα νοήματα που δίνεις σε αυτές) είναι απολύτως φανταστικό.

Δεν πειράζει!!! Σου δίνω λίγο χρόνο ακόμα, κάτι μπορεί να γίνει. :-)


Τα λέμε

LeftG700 είπε...

Φίλε Β.Η.,


Πότε πρόλαβες να μου πάρεις τα συναισθηματικά μέτρα και να διαπιστώσεις «πρόσδεση στο ματσούκι», βρε θηρίο; Βουλωμένο γράμμα διαβάζεις! :-)

Δεν βλέπεις όμως ούτε δέκα ίντσες μπροστά από τα μάτια σου. Βρε μπουμπούνα (με την καλή έννοια :-) ), για να μη σε πάω σε άλλα: αν ήμουν αυτό που ισχυρίζεσαι, θα μου μίλαγαν σε αυτούς τούς τόνους ο Hollowsky και ο izi και θα μιλούσα εγώ σε αυτούς όπως τούς μιλάω; Έλεος!


Τα λέμε (αλλά βγάλε τη σκέψη σου από τον αυτόματο πιλότο, γύρνα τη στο manual, ρε γαμώτο!)

LeftG700 είπε...

Βρε καλώς τον το «αντιεθνικιστή» τον Crass Hopper!

Ο Θεός να σε φυλάει από τέτοιους «αντιεθνικιστές», όπως θα έλεγε κι ο Μεγάλος.

Κι ο Θεός να τον έχει καλά, όπως θα έλεγε κι ο Μιχαλολιάκος!

LeftG700 είπε...

Φίλε Λέον Τ.,


Δεν ξέρω πόσο θα σε απογοητεύσω, αλλά θέλω να είμαι ειλικρινής: δεν αυτοπροσδιορίζομαι ως τροτσκιστής, γιατί, απλούστατα δεν είμαι. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν υπολήπτομαι τον «δικό σου» για κάποιες πλευρές τής πολιτικής του προσωπικότητας (αλλά κι αυτό με τη σειρά του δεν σημαίνει πως κλείνω τα μάτια και στις δικές του αμαρτίες –μία από αυτές την επισυνάπτει ο φίλος μου ο Hollowsky, παραπάνω). Ήταν κι αυτή ένας από τους λόγους που έκαναν τον Βλαδίμηρο να γράψει στην πολιτική του διαθήκη ότι χρυσός και άγιος ο Λέοντας, αλλά μία τάση στις «διοικητικές μεθόδους» την έχει και να τον προσέχετε.

Φυσικά, ούτε και «σταλινικός» είμαι. Δεν αποδέχομαι καν τον όρο (για να καταλάβεις: ουδέποτε έχω αποκαλέσει κάποιον Κουκουέ από αυτούς που κατά καιρούς με έχουν στολίσει στο μπλογκ όπου γράφω «σταλινινικό») και δεν νομίζω ότι ο Ιωσήφ είχε κάποια δική του θεωρητική συνεισφορά τόσο σημαντική για να δικαιούται να αντιπροσωπεύει δική του τάση. Ούτε οι επιδόσεις του στην καταστολή (στο «ματσούκι» που λέει ο φίλος μας ο Β.Η. ;-) ) αρκούν για να μιλάει κανείς για «σταλινισμό», κατά την άποψή μου.[*] Γι’ αυτό και επίσης όταν αναφέρομαι σε αυτόν το συγκεκριμένο -ισμό, φροντίζω να βάζω πάντα εισαγωγικά.

[*] Διότι «το ματσούκι», άλλοτε δίκαιο κι άλλοτε άδικο, είναι ίδιον κάθε εξουσίας που κάποιοι φρόντισαν να το φορτώσουν στον Ιωσήφ, με τελικό σκοπό να βγάλουν από τη μέση όλο το κομμουνιστικό κίνημα.


Τα λέμε

LeftG700 είπε...

Φίλε μου izi,


Δεν τσιμπάω, δεν τσιμπάω. Κι αν κάνω πως τσιμπάω, είναι για να δίνω απαντήσεις! –όσο μού κόβει τουλάχιστον. :-)


Τα λέμε


ΥΓ Πήρα με καθυστέρηση είδηση από τα συμφραζόμενα σχολίων εδώ ότι κι εσύ ανήκεις στην κατηγορία εκείνων που είναι απαραίτητοι σε κάθε σπίτι, αν θέλει να κάνει προκοπή. :-) Άρα, και οι ευχές καθυστερημένες θα είναι:

Πολύχρονος και Δημιουργικός εφ’ όλης τής ύλης! ;-) :-)

LeftG700 είπε...

Φίλε izi,


Διάβασα λίγο διαγώνια το σχόλιό σου και μου διέφυγε στην πρώτη ανάγνωση. Έριξα όμως και μία δεύτερη, σαν καλό παιδί. Το λοιπόν:

Το βιβλίο ήδη το έχω αγοράσει, εξαργυρώνοντας κάποιες αλλαγές βιβλίων που μου έφεραν στις γιορτές δώρο (μαζί αγόρασα και ένα άλλο τού Μπέρκμαν: Το αλφαβητάρι τού αναρχισμού) και ήδη έχω αρχίσει την ανάγνωση, κρατώντας και τις αναγκαίες σημειώσεις. Και δεν έχω δηλώσει ότι καταδικάζω κανέναν Μπέρκμαν. Θεωρώ τους ειλικρινείς αναρχικούς και δη τους επαναστάτες όπως αυτός, πεπλανημένα παιδιά τής Αριστεράς. Και τα πεπλανημένα παιδιά σου δεν τα καταδικάζεις. Μπορεί να αντιπαρατίθεσαι μαζί τους και να προσπαθείς να καταρρίψεις τις πλάνες τους, αλλά δεν τα καταδικάζεις. Έτσι το βλέπω εγώ.


Τα λέμε

HollowSky είπε...

Αγαπητέ LeftG350,
με λίγο ψαξιματάκι, που λες κι εσύ, θα βρεις εδωπέρα κριτική και προς την Αναρχία. Ω ναι! Το έκανες; Ω όχι! Πάει το ένα. Πάμε στ' άλλα, σβέλτα.

Βικτόρ Σερζ και Κρονστάνδη: (…) The problem is, in truth, much vaster than the event of Kronstadt, which was only an episode. Wright and L.D. Trotsky support a highly simple thesis: that the Kronstadt uprising was objectively counter-revolutionary and that the policy of Lenin’s and Trotsky’s Central Committee at that time was correct before, during and after. Correct this policy was, on an historic and moreover grandiose scale, which permitted it to be tragically and dangerously false, erroneous, in various specific circumstances. That is what it would be useful and courageous to recognize today instead of affirming the infallibility of a general line of 1917-1923. There remains broadly the fact that the uprisings of Kronstadt and other localities signified to the party the absolute impossibility of persevering on the road of War Communism. The country was dying of bitter-end state-ification. Who then was right? The Central Committee which clung to a road without issue or the masses driven to extremities by famine? It seems to me undeniable that Lenin at that time committed the greatest mistake of his life. Need we recall that a few weeks before the establishment of the NEP, Bukharin published a work on economics showing that the system in operation was indeed the first phase of socialism? For having advocated, in his letters to Lenin, measures of reconciliation with the peasants, the historian Rozhkov had just been deported to Pskov. Once Kronstadt rebelled, it had to be subdued, no doubt. But what was done to forestall the insurrection? Why was the mediation of the Petrograd anarchists [εννοεί τους Αλεξάντερ Μπέρκμαν και Έμμα Γκόλντμαν] rejected? Can one, finally, justify the insensate and, I repeat, abominable massacre of the vanquished of Kronstadt who were still being shot in batches in the Petrograd prison three months after the end of the uprising? (...)

Όι! Στη συνέχεια εξετάζει «από πότε άρχισε να εκφυλίζεται ο Μπολσεβικισμός;», για να προσδιορίσει ότι αυτό συνέβη ήδη από τη «μαύρη μέρα» of the glorious year of 1918 when the Central Committee of the party decided to permit the Extraordinary Commissions to apply the death penalty on the basis of secret procedure, without hearing the accused who could not defend themselves (…)

Όι, όι! Αλλά περίμενε, έχει και ... κατωσέντονο!

HollowSky είπε...

(κατωσέντονο)

Ιδού λοιπόν πώς καταλήγει ο Βικτόρ Σερζ για το «πολυσύνθετο», όπως το λες, θέμα της Κρονστάνδης:

(…) The Kronstadt episode simultaneously poses the questions of the relations between the party of the proletariat and the masses, of the internal regime of the party (the Workers’ Opposition was smashed), of socialist ethics (all Petrograd was deceived by the announcement of a White movement in Kronstadt), of humaneness in the class struggle and above all in the struggle within our classes. Finally it puts us today to the test as to our self-critical capacity. (Στο Victor Serge, Once More: Kronstadt, Απρίλιος 1938).

Ο Σερζ λοιπόν μπορεί να άργησε κάμποσο (απ’ όπου το «διχασμένος» κι «αμφιταλαντευόμενος») μέχρι να φτάσει ως εκεί την αυτοκριτική του ικανότητα, αλλά την έφτασε! Εσύ φίλε LeftG350, που το παίζεις κι υπερασπιστής της τιμής του από εμένα τον κακό, πόσο θ’ αργήσεις ακόμα; Πόσο θα κρύβεσαι πίσω από προσχήματα του τύπου «η περίπτωση της Κρονστάνδης είναι πολύ πιο σύνθετη» και μπλα-μπλα-μπλα;

Αλλά όποιος δε θέλει να ζυμώσει, 100 χρόνια κοσκινάει… Έτσι και με την επανάσταση του Κολοκοτρώνη και τα … «επίπεδα αφαίρεσης», που τα χειρίζεσαι μαεστρικά για να μη κοσκινίσεις. Ανήκουν, λες, «στο ίδιο γένος» μια επανάσταση που στοχεύει να στήσει ένα αστικοδημοκρατικό κράτος με μια επανάσταση που στοχεύει να το καταλύσει με ορίζοντα μάλιστα (κοινό σημείο μαρξιστών κι αναρχικών, αν σου διαφεύγει) το «μαρασμό του κράτους»; Μα τότε να βάλουμε στο «ίδιο γένος» και τη … «βιομηχανική επανάσταση», μιας κι έχει κι αυτή τη λέξη «επανάσταση». Ίσως και την … «επανάσταση στα λίπστικ», γιατί όχι; Στον ανθυποπλατωνισμό σου όλα αυτά χωράνε! Αχαχούχα! :-)

Είπα να σου τσιτάρω κάτι από τα τόσα κομμάτια, όπου ο Μαρξ δηλώνει πως η κομμουνιστική επανάσταση δεν μπορεί να μοιάζει με καμιά από τις επαναστάσεις του παρελθόντος, αλλά θα ήταν πια σαν να κλέβω εκκλησία. :-)

Λοιπόν, για να σοβαρευτούμε: περιμένω το κείμενό σου. Μόνο μη μου καείς στο ζέσταμα!

Χριστίνα Παπαγγελή είπε...

Πολύ ενδιαφέρον φαίνεται (αλήθεια, πώς επέζησε από τις εκκαθαρίσεις;;;)!
Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και οι "Αναμνήσεις ενός επαναστάτη" του Βικτόρ Σερζ, πολύ συγκλονιστική μαρτυρία (σημειωτέον ότι κι εκείνος ξεκίνησε από το αναρχικό κίνημα), με πολλές διαφωτιστικές λεπτομέρειες και τεκμήρια!
(http://anagnosi.blogspot.gr/2015/01/1.html
και http://anagnosi.blogspot.gr/2015/01/2.html)


Χριστίνα Παπαγγελή είπε...

Sorry, μόλις είδα ότι υπάρχουν πολλές αναφορές του Σερζ στα σχόλια, οπότε κομίζω γλαύκας ες Αθήνας!!!! Anyway, συγχαρητήρια κι ευχαριστούμε για το ωραίο βιβλίο που μας περιμένει χάρη στη μετάφραση!!!

HollowSky είπε...

@ Χριστίνα,
σ' ευχαριστώ για τις δυο πολύ καλές παραπομπές, που εμπλουτίζουν αυτά τα ελάχιστα που ειπώθηκαν εδώ για τον Σερζ. Η Αθήνα χρειάζεται τη γλαύκα, διότι της έχει πετάξει μακριά από καιρό! :-)
Για τον Μπέρκμαν, θα δεις από το βιβλίο.

Mπάμπης είπε...

Κι επειδή τούτη τη χρονιά, στην 100ή επέτειο της Ρώσικης Επανάστασης πολλά θα ειπωθούν και πολλοί θα φαντασιωθούν διάφορα, ας πάρουμε υπόψη μας μία σύντομη κατηγορηματική πρόταση του βασανιστικά στοχαστικού Βίκτορα. Τρία χρόνια πριν το τέλος του στο Μεξικό, κι ενώ οι συζητήσεις γύρω απο το τι θα επακολουθήσει του τέλους του Β Π.Πολέμου δίναν και πέρναν(νέες επαναστάσεις και δεν συμαζεύεται), θα γράψει στα "Carnets" του (1936-1947), στις 16 Νοεμβρίου 1944:
"Ceux qui pensent encore en les termes théoriques de 1917-1918 (voire de 1871!) se situent sur le plan de l'illusion désastreuse."
Καταστροφικές αυταπάτες!

izi είπε...

Λεφτ, ευχαριστώ για τις ευχές, να σαι καλά.
Υπάρχουν σημεία στα σχόλια της αντίπαλης ομάδας που τα κάνεις στην άκρη ενώ θα βοηθούσαν στην κουβέντα. πχ αυτό του ΒΗ που πάει "Όσο για τους Μπολσεβίκους, ήταν από την ανθρώπινη στόφα που ανερυθρίαστα αποκαλούν σήμερα στον κόσμο των επιχειρήσεων, leaders."
Το πήρα τυχαία αλλά κάτι προσδίδει που έχει μια σημασία (κατά τη γνώμη μου ισχύει και η κριτική στην "καπατσωσύνη" νομίζω πως είναι σημαντική. Προσωπικά οι καπάτσοι με ανατρίχιαζαν πάντα, πάντα μου βρωμούσαν)
Υπάρχουν και άλλα που δεν τα είδες...
Η διαφορά μας είναι ριζική μιας και στην δική μου θεώρηση, η αριστερά, και εννοώ την κριτική θέση, οφείλει να είναι σε κάποιο βαθμό και πεπλανημένη. Αλλιώς δεν γίνεται.
Αλλιώς είμαστε ντουβάρια!
Και ένα ακόμη. Ενώ επιμένεις να προσδιορίζεται ο συνομιλητής σου ως προς την πολιτική του στράτευση εσύ, έτσι τουλάχιστον όπως μας τα λες εδώ σα να ξεγλιστράς μιας και πότε εκτιμάς τους πάντες πότε τους κατακεραυνώνεις, ανάλογα την κουβέντα. Εμένα αυτό μ'αρέσει, μ'αρεσει το απροσδιόριστο ως προς τις στρατεύσεις, εσύ λες άλλα (επ' αυτού) υποστηρίζοντας τι; Έχω μπερδευτεί ρε συ λεφτυ. Μήπως είσαι λενινιστής τελικά ;-)
Τέλος,
θα σε παρακαλούσα να μου πεις ποιοι ήταν μη πεπλανημένα παιδιά της αριστεράς για να συνεννοηθούμε;(εκτός από τα ντουβάρια)
Πιστεύεις πως υπάρχει μια τάση -και στάση- της αριστεράς που δεν ήταν πεπλανημένη;(εκτός από τα καπατσωντούβαρα της "δράσης" που στήσανε τις γκιλοτίνες τα "λαϊκά" δικαστήρια, τα στρατόπεδα εργασίας, τα αποσπάσματα, τις κρεμάλες, τα οικονομικά πλάνα, τις λαϊκές συνελεύσεις, τους χρωματιστούς στρατούς... αλλά τι λέω; Πάλι παρασύρθηκα! Δεν ήταν αυτοί καλέ κύριε, ήταν ένα κακό παιδάκι, να να εκεί το κοριτσάκι με τις κοτσίδες , η Ιστορία )
Λοιπόν, την Παρασκευή, άσχετο, θα έχουμε ποίηση και μετά πάρτι. Με μουσικάρες. Έλα.
Στο αρχηγείο του οχτρού. Έχουμε εισοδίσει. Στο Ρομάντσο, στο κέντρο.
Θα γίνει χαμός. (θα βάλουμε αύριο ανακοίνωση κι εδώ)
Να τραγουδάκι-μόλις μου το θύμισε μια φίλη, επί άλλου συφραζομένου αλλά κολλάει και στο αφιερώνω.
Τα λέμε...
https://youtu.be/AWtCittJyr0

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Ετικέτες

1000 ρέγγες (7) 1100 (1) 1789 (2) 1837 (1) 1846 (1) 1848 (1) 1850 (1) 1871 (1) 1900 (2) 1907 (1) 190cm (4) 1917 (12) 1919 (1) 1936 (2) 1939 (1) 1940 (1) 1943 (2) 1944 (1) 1946 (1) 1947 (1) 1950 (2) 1952 (1) 1957 (1) 1965 (3) 1967 (1) 1968 (5) 1969 (1) 1978 (2) 1980 (1) 1983 (1) 2003 (1) 2006 (1) 2008 (9) 2015 (1) Α. Μπορντίγκα/A. Bordiga (1) Α. Σβιατόγκορ/А. Святогор (1) Α.Ι. (7) Α.Κέννυ/A. Kenny (1) Α.Κοντ/A.Comte (1) Α.Ντ.Μονκρετιέν/A.de Montchretien (1) αγάπη (5) Αγγλία (3) Αγία Πετρούπολη (1) Αδάμ Σμιθ/Adam Smith (9) Αθήνα (13) Αιδ. Μπίλι/Rev Billy (1) Άινσταϊν (1) Αισχύλος (1) Άκης Πάνου (1) Ακρόπολη (2) Αλαίν Καγιέ/Alain Caillé (1) Άλαν Τιούρινγκ/Alan Turing (2) Άλασνταιρ Μακιντάιρ/Alasdair MacIntyre (1) Αλβέρτος ο Μέγας (1) Αλέκα Παπαρήγα (1) Αλέξανδρος Κοζέβ/Alexandre Kojève (2) Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1) Αλέξανδρος Σμέμαν/Александр Шмеман (1) Αλέξανδρος Σοκούροφ/Алекса́ндр Соку́ров (1) Αλέξανδρος Τομπάζης (1) Αλέξανδρος Τρόκκι/Alexander Trocchi (1) Αλεξάντερ Μπέρκμαν/Александр Беркман (3) Αλέξης Ασλάνογλου (2) Αλέξης Καλοφωλιάς (1) Αλέξης ντε Τοκβίλ/Alexis deTocqueville (3) αλήθεια (27) Αληthεια (2) Αλκιβιάδης (1) αλλοτρίωση (61) Αλμπέρ Καμύ/Albert Camus (2) Άλμπερτ Σπέερ/Albert Speer (2) Άλμπερτ Φίνεϊ/Albert Finney (1) Αλμπέρτο Καβαλκάντι/Alberto Cavalcanti (2) Άλμπρεχτ Ντύρερ/Albrecht Duhrer (1) Άλντους Χάξλεϊ/Aldus Haxley (1) Αλταμίρα (6) Αλφειός (1) Αναξίμανδρος (1) ανάπτυξη (17) αναρχισμός (11) Ανδρέας Εμπειρίκος (1) Ανδρέας Παπανδρέου (1) ανθρώπινα πιράνχας (33) ανθρωπολογία (3) Άννα Άρεντ/Hannah Arendt (8) Άννα Ιβάνοβνα Μπελιάι/Анна Ивановна Беляй (1) Άννα Κοκκίνου (1) Ανρί Ντεμπριγιώ/Henry Debrillaut (1) Ανρί Λεφέβρ/Henri Lefebre (4) Ανρί Μισώ/Henry Michaux (2) Άνσελμ Γιάπε/Anselm Jappe (1) Άνταμ Κέρτις/Adam Curtis (1) Αντίνοος (1) Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ/Antoine de Saint-Exupéry (1) Αντρέ Κερτέζ/André Kertész (1) Αντρέ Ορλεάν/André Orléan (5) Άντυ Γουώρχολ/Andy Warhol (2) Αντώνης Κουτρουμπής (1) αξία (13) Άρβο Περτ/Arvo Pärt (2) Αργυριάδης-Καλούμενος-Μπάτσης (1) Άρης Αλεξάνδρου (3) Άρης Κωνσταντινίδης (1) Άρης Μπερλής (1) Άρθουρ Λένινγκ/Arthur Lehning (1) Αρθούρος Σοπενχάουερ/Arthur Schopenhauer (3) Αριστοτέλης (14) Άσγκερ Γιόρν/Asger Jorn (22) Άυν Ραντ/Ayn Rand (3) Αφρική (2) Β. Γκ. Ζέμπαλντ/W. G. Sebald (2) Β.Α. Μότσαρτ/W.A/ Mozart (1) Βαγγέλης Αρτέμης (2) Βαλεντίν Βολόσινοφ/Валенти́н Воло́шинов (1) Βάλτερ Μπένγιαμιν/Walter Benjamin (6) Βανς Πάκαρντ/Vance Packard (2) Βασίλης Ηλιακόπουλος (2) Βασίλης Στρατιώτης (1) Βενετιά (1) Βενσάν Ντεκόμπ/Vincent (1) Βενσάν Ντεκόμπ/Vincent Descombes (17) Βέρνερ Χέρτσογκ/Werner Herzog (1) Βερολίνο (3) βία (20) Βιετνάμ (2) Βίκτωρ Μπούλλα/Виктор Буллаa (1) Βίκτωρ Ουγκώ/Victor Hugo (1) Βίκτωρ Σερζ/Ви́ктор Киба́льчич (1) Βίκτωρ Σκλόφκσι/Ви́ктор Шкло́вский (3) Βίκτωρ Φρανκλ/Victor Frankl (2) Βίλεμ Φλούσερ/Vilem Flusser (1) Βίνσεντ Μπράουν/Vincent Browne (1) βιοτεχνολογία (6) Βλαδίμιρος Λένιν/Влади́мир Ле́нин (6) Βλαντίμιρ Μαγιακόφκι/Влади́мир Маяко́вский (2) βοηθήματα μνήμης (11) Γαλλία (8) Γένεσις (1) Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος (4) Γερμανία (9) Γιάννηδες (1) Γιάννης Γρηγοριάδης (9) Γιάννης Ισιδώρου (4) Γιάννης Κάτρης (1) Γιάννης Πεδιώτης (3) Γιάννης Ρίτσος (3) Γιάννης Σκαρίμπας (3) Γιάννης Τσέγκος (1) Γιόζεφ Μπλοχ/Joseph Bloch (1) Γιόζεφ Ντίτζγκεν/Josef Dietzgen (1) γιορτή (18) Γιούργκεν Χάμπερμας/Jurgen Habermas (2) Γιόχαν Γκριμονπρέ/Johan Grimonprez (1) Γιόχαν Χουιζίνγκα/Johan Huizinga (3) Γιώργος Γαϊτάνος (1) Γιώργος Μακρής (1) Γιώργος Νικολαΐδης (1) Γιώργος Σεφέρης (2) Γιώργος Χαντζής (1) Γκ. Κ. Τσέστερτον/G.K. Chesterton (5) Γκ. Ράιλ/G. Ryle (1) Γκαίτε/Goethe (1) Γκέοργκ Ζίμελ/Georg Simmel (4) Γκετζ Άλυ/Götz Aly (1) Γκι Αμπέιγ/Guy Abeille (1) Γκίλμπερτ Ράιλ/Gilbert Ryle (2) Γκιόργκι Λίγκετι/György Ligeti (1) Γκιόργκι Λούκατς/György Lukács (4) Γκουίντο Καβαλκάντι/Guido Cavalcanti (1) Γκυ Ντεμπόρ/Guy Debord (23) Γκύντερ Άντερς/Günther Anders (9) γλώσσα (21) Γουάλας Στήβενς/Wallace Stevens (1) Γουδή (1) Γουίλιαμ Ήγγλετον/William Eggleton (1) Γουίλιαμ Μπάροους/William Burroughs (2) Γουίλιαμ Σαίξπηρ/William Shakespeare (3) Γούντι Άλλεν/Woody Allen (1) Γρηγόρης Βαλτινός (1) Δανία του Βορρά (2) Δανία του Νότου (5) Δελφοί (1) Δέσποινα Ζευκιλή (1) Δημήτρης Δημητριάδης (1) Δημήτρης Καραγιάννης (1) Δημήτρις Βεργέτης (1) δημιουργικότητα (8) Διεθνής (1) δικαιοσύνη (12) δοκιμασίες (3) Δουβλίνο (1) Δραπετσώνα (1) δυσφορία (30) Ε. Άνσκομπ/E. Anscombe (4) Ε. Βιλ/E. Will (1) Έ. Λ. Μάστερς / Ε. L. Masters (1) Ε.Ε. Κάμινγκς/E.E. Cummings (1) Ε.Χ. Γονατάς (1) Έζρα Πάουντ/Ezdra Pound (1) εικονική δημόσια σφαίρα (5) εικονογραφημένα κείμενα (10) εκπομπές (58) Ελβετία (1) Έλεν Κέλλερ/Helen Keller (1) Ελένη Ηλιοπούλου (1) Ελένη Μπέλλου (1) Ελευθερία (42) Ελευθεριακός (1) Ελίας Κανέττι/Elias Canetti (1) Εμίλ Μπενβενίστ/Emile Beneveniste (1) Εμίλ Ντυρκέμ/Emile Durkheim (1) Εμίλ Σιοράν/Emil Cioran (1) Έμιλυ Ντίκινσον/Emily Dickinson (2) Εμμανουήλ Καντ/Emmanuel Kant (2) Εμμανουήλ Λεβινάς/Emmanuel Levinas (3) Εμμανουήλ Μουνιέ/Emmanuel Mounier (1) Έντσο Τραβέρσο/Enzo Traverso (1) εξατομίκευση (46) εξέγερση (10) εξουσία (38) επανάσταση (25) επαναστατικός χαρτοπολτός (4) επιβίωση (5) επιστήμη (23) Έρασμος/Erasmus (1) εργασία (23) Ερίκ Σατί/Eric Satie (1) Έρικ Χομπσμπάουμ/Eric Hobsbaum (1) Έρνεστ Γκέλνερ/Ernest Gellner (1) Ερνστ Γιούνγκερ/Ernst Junger (2) Ερνστ Κασσίρερ/Ernst Cassirer (3) Ερνστ Μπλοχ/Ernst Bloch (1) ΕΡΩΔΙΟΣ (1) ΕΣΗΕΑ (2) ΕΣΣΔ (1) Ετιέν Ντε λα Μποεσί/Etien De la Boetie (1) Ευγένιος Ενρικέζ/Eugène Enriquez (1) Ευγένιος Ζαμιάτιν/Евге́ний Замя́тинn (1) Ευγένιος Ιονέσκο/Eugene Ionesco (1) ευρωπαϊκή προοπτική (49) ευτυχία (11) Ζ.-Ζ. Ρουσσώ/J.-J. Rousseau (1) Ζ.-Π. Βουαγιέ/J.-P. Voyer (5) Ζ.-Π. Ντιτέιγ/J.-P. Duteuil (1) Ζ.-Π. Ντυπουΐ/J.-P. Dupuy (1) Ζ.-Π. Σαρτρ/J.-P. Sartre (2) Ζακ Ελλύλ/Jacques Ellul (29) Ζακ Λακάν/Jacques Lacan (6) Ζακ Μπουβρές/Jacques Bouveresse (2) Ζακ Ντεριντά/Jacques Derrida (2) Ζακ Πρεβέρ/Jacques Prévert (2) Ζακ Σαπίρ/Jacques Sapir (2) Ζαν Ιτάρ/Jean Itard (1) Ζαν Μορώ/Jeanne Moreau (1) Ζαν Μπωντριγιάρ/Jean Baudrillard (1) Ζαν-Λυκ Γκοντάρ/Jean Luc Godard (3) Ζαν-Πιέρ Βερνάν/Jean Pierre Vernant (1) Ζαπατίστας (1) Ζάχα Χαντίντ/Zahā Ḥadīd (1) Ζάχος Παπαζαχαρίου (1) Ζεράρ Νταβί/Gerard Davy (1) Ζερμαίν Γκρηρ/Germaine Greer (1) Ζήσης Κοτιώνης (2) Ζήσης Σαρίκας (5) Ζιλ Ντελέζ/Gilles Deleuze (2) Ζιλ Ντωβέ/Gilles Dauve (1) Ζορ Βον/Zohr Vaughan (1) Ζύγκμουντ Μπάουμαν/Zygmunt Bauman (3) Ζυλ Ντωβέ/Gilles Dauvé (3) ζωή (46) Ζωρζ Μπατάιγ/Georges Bataille (1) ηθική (34) ΗΠΑ (19) Θανάσης Σβώλος (1) Θάτσερ/Thatcher (1) θέαμα/spectacle (14) Θένια Κουτρουμπή (1) Θεολόγος Βοσταντζόγλου (1) Θεός (16) Θεοφάνης Μελάς (2) Θεσσαλονίκη (2) Θήοντορ Ρόζακ/Theodore Roszak (1) θλίψη (12) Θοδωρής Χιώτης (1) Θόδωρος Ζιάκας (1) Θουκυδίδης (2) Ι.Θ. Κακριδής (1) Ίαν Χάκινγκ/Ian Hacking (3) Ιβάν Παβλόφ/Ива́н Па́влов (1) Ιβάν Τουργκένιεφ/Иван Тургенев (1) Ίγγα Κρεστενσεν/Inger Christensen (1) ιδρύματα τέχνης (7) ικέτες και ξένιοι (6) Ιλιάδα (1) Ιράν (1) Ισαάκ Μπ. Σίνγκερ/Isaac B. Singer (1) Ισπανία (1) Ισπαχάν (1) ιστορία (41) ισχύς (22) Ιχάμπ Χασσάν/Ihab Hassan (1) Ιωάννα Τσιβάκου (1) Ιωάννης ο Θεολόγος (1) Ιωσήφ Στάλιν/Ио́сиф Ста́лин (2) Κ.Π. Καβάφης (3) Κ.Σ. Λιούις/C.S. Lewis (4) Κάθλην Ρέιν/Kathleen Raine (1) καλλιτέχνες (24) Καλοκαίρι (8) Κάρελ Φουνκ/Karel Funk (1) Κάρεν Κίλιμνικ/Karen Kilimnik (1) Καρλ Γκέοργκ Μπύχνερ/Karl Georg Büchner (1) Καρλ Κορς/Karl Korsch (3) Καρλ Κράους/Karl Kraus (3) Καρλ Μαρξ/Karl Marx (33) Καρλ Πολάνυι/Karl Polanyi (2) Καρλ Σμιτ/Karl Schmidt (1) Καρλομάγνος (1) Κάρολος Δαρβίνος/Charles Darwin (1) Καρτέσιος/Descartes (7) Καταστασιακή Διεθνής/Internationale Situationniste (9) καταστασιακοί/situationnistes (20) Κατερίνα Αθανασίου (1) Κατερίνα Ηλιοπούλου (8) Κέβιν Κέλι/Kevin Kelly (2) Κεν Λόουτς/Ken Loach (1) Κεν Ρόμπινσον/Ken Robinson (1) Κένεθ Γκέργκεν/Kenneth Gergen (1) κενό (18) κεφαλαιοκρατία (38) Κίνα (1) Κλάους Κάρστενσον/Claus Carstensen (1) Κλερ Οζιάς/Claire Auzias (1) Κλωντ Λεβί-Στρώς/Claude Lévi-Strauss (4) Κομμούνα (1) κομμουνισμός (10) Κόνσταντ/Constant Niewenhuys (1) Κοπεγχάγη (1) Κόρα Ντάιαμοντ/Cora Diamond (1) Κορνήλιος Καστοριάδης (10) Κουρτ Βάιλ/Kurt Weil (1) Κουρτ Σβίττερς/Kurt Schwitters (1) κράτος (14) κρίση (33) Κριστιάν Ντελακαμπάιν/Christiane Delacampaigne (1) Κριστίν Λαγκάρντ/Christine Laguarde (1) Κριστόφ Κισλόφσκι/Krzysztof Kieslowski (1) Κρίστοφερ Λας/Christopher Lasch (4) Κροστάνδη (1) κυριαρχία (13) Κωνσταντίνος Καραμανλής (1) Κωνσταντίνος Ματσούκας (1) Κώστας Βάρναλης (1) Κώστας Δεσποινιάδης (4) Κώστας Κολημένος (1) Κώστας Παπαϊωάννου (7) Κώστας Χριστοδούλου (1) Κωστής Βελόνης (1) Κωστής Παπαγιώργης (2) Λ. Βίττγκενσταϊν/L. Wittgenstein (17) Λα Μετρί/ La Mettrie (1) Λάζαρος Αρσενίου (3) Λάκι Λουτσιάνο/Lucky Luciano (1) Λάμπρος Κωνσταντάρας (1) Λάο Τσε/老子 (1) Λαρς φον Τρίερ/Lars von Trier (1) λενινισμός (6) Λεξικό Κριαρά (1) Λεξικό Liddell-Scott (2) Λέο Στράους/Leo Strauss (1) Λεόν Βαλράς/Léon Walras (2) Λέσχη Φιλελεύθερης Ανάγνωσης (1) Λετονία (1) Λετριστές/Lettristes (1) Λέων Σεστώφ/Лев Шесто́в (2) Λέων Τρότσκι/Лев Тро́цкий (3) Λιούις Μάμφορντ/Lewis Mumford (10) λογική (3) Λογιόλα/Loyola (1) Λόγος (26) λογοτεχνία (25) Λονδίνο (3) Λουί Αραγκόν/Louis Aragon (1) Λουί Μαλ/Louis Mal (1) Λουΐ ντε Σαιν Ζυστ/Louis de Saint Juste (1) Λουί Ντυμόν/Louis Dumont (7) Λουίς Αλτουσέρ/Louis Althusser (1) Λουίς Μπουνιουέλ/Louis Buñuel (3) Λουσιέν Μαλζόν/Lucien Malson (1) Λουσίντα και Ντέιβις Μάτλοκ/L & D Matlock (1) Λυγκέας (2) Λωτρεαμόν/Lautréamont (7) Μ. Γκωσέ/M. Gauchet (1) Μάης '68 (1) Μάικ Κέλυ/Mike Kelley (1) Μάικλ Χάρντ/Michael Hardt (1) Μάκης Μηλάτος (1) Μακιαβέλλι/Machiavelli (4) Μάλκολμ Λόουρι/Malcolm Lowry (1) Μάλκολμ Χ/Malcolm X (1) μανιφέστα (65) Μανόλης Λαμπρίδης (1) Μανώλης Αναγνωστάκης (3) Μαξ Βέμπερ/Max Weber (2) Μαξ Ήστμαν/Max Eastman (1) Μαρακές (1) Μάρθα Γκέλχορν/Martha Gellhorn (1) Μαρί ντε Ενζέλ/Marie de Hennezel (1) Μαρίνα Τσβετάγιεβα/Мари́на Цвета́ева (3) Μάρσαλ Σάλινς/Marshall Sahlins (5) Μαρσέλ Μαριέν/Marcel Mariën (1) Μαρσέλ Μως/Marcel Mauss (1) Μαρσέλ Ντυσάν/Marcel Duchamp (1) Μάρτζορι Πέρλοφ/Marjorie Perloff (1) Μάρτζορι Ρόουλινγκ/Marjorie Rowling (1) Μάρτιν Λούθερ Κινγκ/M.L. King (1) Μάρτιν Μπούμπερ/Martin Buber (1) Μάρτιν Χάιντεγγερ/Martin Heidegger (5) μελαγχολία (5) Μελούνα (1) Μέριλυν (1) Μεσαίωνας (7) Μέση Ανατολή (1) μεταμοντέρνο (10) μεταμορφωτική δύναμη (34) μηδέν (11) μηδενισμός (35) Μηνάς Εμμανουήλ (1) Μίλτος Θεοδοσίου (2) Μίλτος Σαχτούρης (2) Μίλτων Φρίντμαν/Milton Friedmann (1) Μιριέλ Μπαρμπερί/Muriel Barbery (1) Μισέλ Αλιετά/Michel Aglietta (1) Μισέλ Ουελμπέκ/Michel Houellebecq (3) Μισέλ Πικολί/Michel Piccoli (1) Μισέλ Σερ/Michel Serres (1) Μισέλ Τουρνιέ/Michel Tournier (2) Μισέλ Φουκώ/Michel Foucault (12) ΜΙΤ (1) Μίχαελ Λέβι/Michael Loewy (2) Μιχαήλ Θερβάντες/Miguel Cervantes (1) Μιχαήλ Μπακούνιν/Михаил Бакунин (2) Μιχαήλ Μπαχτίν/Михаи́л Бахти́н (1) Μιχαηλάγγελος Αντονιόνι/Michelangelo Antonioni (2) Μιχάλης Πάγκαλος (1) Μόμπυ Ντικ (1) Μόρις Ντρούρι/Maurice Drury (1) μουσική (36) Μουσταφά Καγιάτι/Mustafa Khayati (1) μοφερισμός/mofferism (6) Μπαρούχ Σπινόζα/Baruch Spinoza (1) Μπάρυ Άνσγουωρθ/Barry Unsworth (1) Μπέλα Ταρ/Béla Tarr (1) Μπέρναρντ Μάντεβιλ/Bernard Mandeville (1) Μπέρτολντ Μπρεχτ/Bertold Brecht (3) Μπίφο Μπεράρντι/Bifo Berardi (2) Μπλεζ Πασκάλ/Blaise Pascal (1) Μπομπ Ντύλαν/Bon Dylan (1) Μπρέτον Γουντς (1) Μπριζίτ Μπαρντό/Brigitte Bardot (2) Μύκονος (1) μυστικισμός (1) Μωρίς Μερλώ-Ποντύ/Maurice Merleau-Ponty (2) Ν.Α. Μπερντγιάεφ/ Н/ А. Бердя́ев (1) Ν.Γ. Πεντζίκης (1) Ναζίμ Χικμέτ (1) ναζιστοφασισμός (29) ναρκισσισμός (10) Νασρεντίν Χότζας (1) ναυαγοί (2) Νέα Ζηλανδία (1) Νέα Υόρκη (2) Νεάντερταλ (1) νεοφιλελευθερισμός (12) Νίκος Εγγονόπουλος (3) Νίκος Ζαχαριάδης (2) Νίκος Καρούζος (4) Νίκος Μπελογιάννης (1) Νίκος Σκοπλάκης (1) Νίκος Buccanier Κούρκουλος (7) Νόαμ Τσόμσκι/Noam Chomsky (1) Νόρμπερτ Ελίας/Norbert Elias (1) νους (24) Νούτσιο Όρντινε/Nuccio Ordine (1) Ντ. Ουίγκινς/D. Wiggins (2) Ντ. Χάνκοκ/D. Hancock (1) Ντέιβιντ Λυντς/David Lynch (3) Ντέιβιντ Μπομ/David Bohm (1) Ντέιβιντ Ρικάρντο/David Ricardo (4) Ντέιβιντ Χιούμ/David Hume (4) Ντέσμοντ Μόρις/Desmont Morris (1) Ντμίτρι Πρίγκοφ/Дми́трий При́гов (1) Ντον Ντελίλο/Don Delillo (2) Ντόναλντ Γουίνικοτ/Donald Winnicott (2) Ντονέλα Μήντοους/Donella Meadows (1) Ξενοδοχείο των Ξένων (2) Ξενοφών (3) ξεψάρωμα (3) Ο. Σ. Βίκτορ/H. St Victor (1) Οδύσσεια (2) οικονομία (52) Οκτάβιο Πας/Octavio Paz (2) Όλγα Γερογιαννάκη (1) όλεθρος (29) Όμηρος (1) ομιλίες (13) ΟΟΣΑ (1) Ορφέας Απέργης (2) Όσκαρ Ουάιλντ/Oskar Wilde (2) Ουίσταν Ώντεν/Wystan Auden (3) Ουόλτ Ουΐτμαν/Walt Whitman (1) Π.Α.Ρενουάρ/P.A.Renoir (1) Π.Μ.Σ. Χάκερ/P.M.S. Hacker (6) παιδεία (7) παιχνίδι (7) Παναγιώτης Κονδύλης (10) Παπάγος (1) παπαρολογία (7) παράδοση (4) παραμύθιασμα (2) Παρίσι (1) Πάρνηθα (1) Πασκάλ Ενζέλ/Pascal Engel (1) Πάσχος Μανδραβέλης (3) Πέδρο Ματέο/Pedro Mateo (1) Πέπη Ρηγοπούλου (1) περιπέτεια (3) Πέτρος Αρτάνης (1) Πέτρος Κορνήλιος/Pierre Corneille (1) Πέτρος Παπαθανασίου (1) Πήτερ Γκητς/P.T. Geach (2) Πήτερ Κρηφτ/Peter Kreeft (1) Πήτερ Μπρουκ/Peter Brook (1) Πήτερ Ουίντς/Peter Winch (2) Πήτερ Ουότκινς/Peter Watkins (1) Πιέρ Μανάν/Pierre Manent (1) Πιέρ Μπουρντιέ/Pierre Bourdieu (1) Πιέρ-Ζοζέφ Προυντόν/Pierre-Joseph Proudhon (1) Πλαστήρας (2) Πλάτωνας (4) πλουραλισμός (1) ποίηση (68) πολεμικά κείμενα (11) πόλεμος (26) πόλη (25) πολιτική (49) Ποτάμι (1) προαίρεση (1) προεκλογικά μηνύματα (9) προλεταριάτο (47) Προμηθέας (1) προπαγάνδα (57) Πωλ Βιριλιό/Paul Virilio (1) Πωλ Βαλερύ/Paul Valery (1) Πωλ Ζοριόν/Paul Jorion (1) Πωλ Ζωγραφάκης (1) Πωλ Λαφάργκ/Paul Lafargue (2) Πωλ Ρικέρ/Paul Ricoeur (2) Ρ. ΜακΝαμάρα/R. MacNamara (3) Ραούλ Βανεγκέμ/Raoul Vaneigem (6) Ραούλ Σουρίτα/Raul Zurita (1) Ρας Ρίις/Rush Rhees (1) Ράσελ Τζάκομπι/Russel Jacobi (3) Ρέι Μπράντμπερι/Ray Bradbury (1) Ρέιμοντ Κάρβερ/Raymond Carver (1) Ρενέ Ζιράρ/René Girard (10) Ρενέ Κλερ/ René Clair (1) Ρισελιέ/Richelieu (1) Ρίτα Γκαβέρα (1) Ρίτσαρντ Κόμπντεν/Richard Cobden (1) Ρίτσαρντ Μοράν/Richard Moran (1) Ρίτσαρντ Ρόρτι/Richard Rorty (7) Ροβεσπιέρος (1) Ρόζα Λούξεμπουργκ/Rosa Luxembourg (3) Ρόζενταλ-Γιούντιν (1) ρομαντισμός (4) Ρομπέρ Αντέλμ/Robert Antelme (1) Ρόμπερτ Οπενχάϊμερ/Robert Oppenheimer (1) Ρόμπερτ Ρέντφορντ/Robert Redford (1) Ρόμπερτ Φρανκ/Robert Frank (1) Ρόμπερτ Χας/Robert Hass (2) Ρομπέρτο Χουαρόθ/Roberto Juarroz (1) Ρουμανία (1) Ρωσία (3) Σ. Μπενβενούτο/S. Benvenuto (1) Σ. Πιρόν/S. Piron (1) Σαίξπηρ/Shakespeare (1) Σαν Φρανσίσκο (1) σαπουνόφουσκες (10) Σαρλ Μπωντλέρ/Charles Baudeilaire (1) Σαρλ Μπωντλέρ/Charles Baudeilaire (1) Σαρλ Πεγκί/Charles Péguy (1) Σαρλ Φουριέ/Charles Fourier (1) Σβετλάνα Αλεξίεβιτς/Светлана Алексиевич (1) Σέρεν Κίρκεγκωρ/Søren Kierkegaard (5) Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλου (1) Σέσιλ ντε Μιλ/Cecil DeMille (1) σθένος (4) Σιμόν Βέιλ/Simone Weil (6) Σιμόν Λέις/Simon Leys (1) σινεμά (44) Σίνεντ Ο'Κόνορ/Sinead O'Connor (1) Σίντνεϊ Λιουμέτ/Sidney Lumet (1) Σίσυφος (1) σκεπτικισμός (6) Σκιπίων ο Αφρικανός (1) σκουπιδοντενεκέδες (1) Σλαβόι Ζίζεκ/Slavoj Žižek (4) Σόνια (1) σοσιαλδημοκρατία (7) Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα (1) Σουηδία (3) Σουν Τζου/ 孫子 (1) σουρεαλισμός (7) σοφία (6) Σπύρος Κυριαζόπουλος (7) σταλινισμός (14) Σταμάτης Γονίδης (1) Σταμάτης Πολενάκης (1) Στάνλεϊ Κάβελ/Stanley Cavell (2) Στάνλεϊ Κιούμπρικ/Stanley Kubrick (1) Στάντις Λώουντερ/Standish Lawder (2) Στέλιος Κούλογλου (1) Στέλιος Ράμφος (1) Στεφάν Λαβινιότ/Stéphane Lavignotte (1) Στέφανος Λουπάσκο/Stephan Lupasco (4) Στέφανoς Ροζάνης (8) Στήβεν Πίνκερ/Steven Pinker (2) στρατόπεδα εργασίας (10) στρατόπερα αναψυχής (1) Σύλβια Πλαθ/Sylvia Plath (1) Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου (3) Σύνταγμα (1) σχετικισμός (2) Σωκράτης (4) σώμα (3) Τ.Κ.Παπατσώνης (2) Τ.Σ. Έλλιοτ/T.S. Elliot (3) Τάκης Μίχας (2) Ταλίν (1) Τάλκοτ Πάρσονς/Talcott Parsons (1) Τάσος Λάγγης (2) Τέοντορ Αντόρνο/Theodor Adorno (1) τέχνη (71) τεχνικό σύστημα (40) τεχνοκρατία (28) τεχνολογικός μεσσιανισμός (41) τεχνοσάχλα (16) Τζ. Μπένθαμ/J. Bentham (1) Τζ. Ρ. Σάουλ/J. R. Saul (8) Τζ. Σενμπάουμσφελντ/G. Schönbaumsfeld (1) Τζ. Στ. Μιλλ/J. St. Mill (1) Τζ.Ρ.Ρ. Τόλκιν/J.R.R. Tolkien (1) Τζακ Α. Γκόλντστοουν/Jack A. Goldstone (1) Τζέημς Μπάλντουιν/James Baldwin (1) Τζέφρεϊ Χερφ/Jeffrey Herf (1) Τζον Γκρέι/John Gray (1) Τζον Κ. Γκαλμπρέιθ/John K. Galbraith (1) Τζον Λοκ/John Locke (3) Τζον Μ. Κούτσι/John M. Coetzee (2) Τζον Ρωλς/John Rawls (2) Τζον Σερλ/John Searle (6) Τζον Στάινμπεκ/John Steinbeck (1) Τζον Φ. Κέννεντυ/John F. Kennedy (3) Τζον Φόουλς/John Fowles (1) Τζον Χιούστον/John Houston (1) Τζον Ώστιν/John Austin (1) Τζορτζ Όργουελ/George Orwell (4) Τζορτζ Στάινερ/George Steiner (2) Τζόρτζιο Αγκάμπεν/Giorgio Agamben (4) Τζουζέπε Πίνοτ-Γκαλίτσιο/Giuseppe Pinot-Gallizio (1) Τζούλια Κρίστεβα/Julia Cristeva (1) Τομά Λεπετιέ/Thomas Lepeltier (1) Τομάς Ιμπάνιεθ/Tomás Ibáñez (1) Τόμας Πίντσον/ Thomas Pynchon (1) Τόμας Ρηντ/Thomas Reid (2) Τόμας Χομπς/Thomas Hobbes (4) Τόνι Νέγκρι/Toni Negri (2) Τόνι Σουάρτζ/Tony Schwartz (1) τραγωδία (10) Τρανσχιουμανισμός (1) Τριλεκτική (11) Τριστάν Τζαρά/Tristan Tzara (1) Τρόικα (21) Τσαρλς Ντέιβενπορτ/Charles Davenport (1) Τσαρλς Ράιτ Μιλλς/Charles Wright Mills (1) Τσαρλς Σ. Περς/Charles S. Peirce (1) Τσαρλς Τέιλορ/Charles Taylor (1) Τσαρλς Φορτ/Charles Fort (1) τυραννία (14) Υβ Λε Μανάκ/Yves Le Manach (9) Υβ Μισώ/Yves Michaud (1) υλισμός (13) υπαρξισμός (3) υποκείμενο (29) υπομονή (2) Φ. Ε. Ρεϊνάλ/F. E. Reynal (1) Φ. Σελίν/. Céline (1) Φ.Ντ. Πητ/F.D.Peat (1) Φαινομενολογία (1) Φελίξ Γκουαταρί/Félix Guattari (1) Φερνάντο Αρρραμπάλ/Fernando Arrabal (1) Φερνάντο Πεσσόα/Fernando Pessoa (2) Φθινόπωρο (1) Φίγκαρο (1) Φίλιπ Λάρκιν/Philip Larkin (1) Φιλοσοφία (77) Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι/Фёдор Достоевский (5) Φλαν Ο' Μπράϊαν/Flann O' Brien (1) Φουκουσίμα (3) Φρ. Ένγκελς/Fr. Engels (7) Φρ. Νίτσε/Fr. Nietsche (11) Φρ. Σιμιάν/Fr. Simiand (1) Φρ. Φουρκέ/Fr. Fourquet (1) Φράνσις Μπέικον/Francis Bacon (1) Φρανσουά Γκρουά/François Grua (1) Φρανσουά Καραντέκ/François Caradec (1) Φρανσουά Λυοτάρ/François Lyotard (1) Φρανσουά Φουρκέ/François Fourquet (1) Φραντς Κάφκα/Frantz Kafka (2) Φρέντερικ Τέιλορ/Frederick Taylor (1) Φρέντερικ Τζέιμσον/Frederick Jameson (1) Φρήντριχ Γιάκομπι/Friedrich Jacobi (1) Φρήντριχ Έμπερτ/Fredrich Ebert (1) Φρήντριχ Μουρνάου/Friedrich Murnau (1) Φρήντριχ Χάγιεκ/Friedriech Hayek (2) Φριτς Λάιστ/Fritz Leist (1) φρμκ (13) Φρόιντ/Freud (5) Φώτης Τερζάκης (1) Χ. Λ. Μπόρχες/J. L. Borges (2) Χ. Μ. Εντσενσμπέργκερ/H. M. Enzensberger (1) Χάιμε Σεμπρούν/Jaime Semprun (1) χαρά (5) Χάρβαρντ (1) Χάρης Βλαβιανός (1) Χάρι Χόλε (1) Χάρυ Γκουγκενχάιμ/Harry Guggenheim (1) Χάρυ Φράνκφουρτ/Harry Frankfurt (1) Χέγκελ/Hegel (12) Χέερτ Μακ/Geert Mak (3) Χένρικ Ίψεν/H. Ibsen (1) Χέρμαν Μέλβιλ/Herman Melville (1) Χέρμπερτ Μαρκούζε/Herbert Marcuse (2) Χιλή (1) Χίλντε ντε Μπράιν/Hilde de Bruijn (1) χιούμορ (29) Χιροσίμα (4) Χλόη Κολλύρη (1) Χουάλ Βίβες/Juan Vives (1) χρήμα (14) χρήμα και μαγεία (21) Χρήστος Βακαλόπουλος (1) Χριστός (3) χρόνος (10) ψυχή (12) ωφελιμισμός (13) A.I. (6) Ange S. Vlachos (1) Bar Beduin (1) Beatnics (1) beton7 (12) BHL (2) Biennale (2) Bloomberg (1) Bob Dylan (1) Bob Marley (1) Bodies (3) Bruce Springsteen (1) Cinemarian (3) CNN (1) dada (2) dangerfew (77) David Bowie (1) DAVOS (2) Descombes (1) DOCUMENTA (1) Einsatzgruppe D (1) EMAF (1) Frank Zappa (3) Gaston Bachelard/Γκαστόν Μπασλάρ (1) Happyfew (5) HighSpeedAcces (1) Hippies (1) Hollowsky (163) Iggy Pop (1) Il Consigliere (3) intothepill (2) izi (231) Janitoring (1) Jazz (2) Jeffrey Lee Pierce (1) Jimmy Cliff (1) Joe Strummer (1) Johnny Cash (2) Keith Richards (1) La Tribune (1) Malaguena (1) Mark Twain (1) Miles Davis (2) Monty Python (1) Muppet Show (1) nem68 (1) Nick Cave (1) Nosotros (1) psonia (4) RadioBubble (61) Renty (3) Ringo Star (1) RSA (1) Salon De Vortex (5) Scott Asheton (1) Serajevomag (1) sexbox (2) socialmedia (2) Tales from the Crypt (1) TESTS! (6) TwixtLab (1) UNICEF (1) urban hacking (13) Wall Street Journal (1) wobblies (2) Zακ Μπουβρές/Jacques Bouveresse (1) Zabriskie Point (1) zi (1) Zoviets (1)