Κρισολογίες
Εδώ και σαράντα χρόνια ακούω διαρκώς, από πρώτο χέρι, τη λέξη «κρίση»... Θυμάμαι π.χ. ακόμα κάτι διαβασμένους τροτσκιστές να μιλάνε το 1973 για «κρίση υπερσυσσώρευσης του κεφαλαίου» − κqι από κοντά διάφορα άλλα παρακλάδια «συνεπών» μελετητών του Κεφάλαιου και όλων των Grundrisse με τις υποσημειώσεις τους μαζί (ακόμα κι εγώ στρώθηκα και μελέτησα μέχρι και ένα «Ανέκδοτο κεφάλαιο του Α΄ βιβλίου του Κεφάλαιου», που είχε βγάλει το 1971 ο γαλλικός οίκος 10/18) −, πάντοτε βέβαια εννοώντας ότι η κρίση είναι «θανάσιμη» και όπου να ’ναι ο καπιταλισμός πάει στους σκουπιδοντενεκέδες της ιστορίας.
Αλλά για κρίση, και κρίση «σοβαρότατη» και πάσης φύσεως (οικονομική, πνευματική, οικολογική, κ.ο.κ.), μιλούσαν και άνθρωποι του ίδιου του συστήματος, απολογητές του ή περί αυτό, οι οποίοι διόλου δεν είχαν κατά νου το γκρέμισμά του. Να λ.χ. τι είχα ψαρέψει επί του θέματος από ένα «πρώην ξέγνοιαστο» περιοδικό και αναδημοσιεύσει στο Τέλος του Εικοστού Αιώνα το Σεπτέμβρη του 1981:
Αλλά για κρίση, και κρίση «σοβαρότατη» και πάσης φύσεως (οικονομική, πνευματική, οικολογική, κ.ο.κ.), μιλούσαν και άνθρωποι του ίδιου του συστήματος, απολογητές του ή περί αυτό, οι οποίοι διόλου δεν είχαν κατά νου το γκρέμισμά του. Να λ.χ. τι είχα ψαρέψει επί του θέματος από ένα «πρώην ξέγνοιαστο» περιοδικό και αναδημοσιεύσει στο Τέλος του Εικοστού Αιώνα το Σεπτέμβρη του 1981:
«Μετά τη σημερινή κρίση, πολλά προβλήματα θα έχουν βρει τη λύση τους ή τουλάχιστον νέες λύσεις θα έχουν δοθεί στα σημερινά προβλήματα. Μετά την κρίση. Το ζήτημα είναι πως τώρα βρισκόμαστε μέσα στον τυφώνα και πως τα προβλήματα πολλαπλασιάζονται, και κανείς δεν μπορεί να πει πότε θ’ αρχίσει η “ανάκαμψη”» (περιοδικό ΓΥΝΑΙΚΑ, 30/7/1980, παρακαλώ!).
Σαράντα χρόνια δεν είναι πολλά, αλλά δεν είναι και λίγα για να βγάλει κανείς κάποιο συμπέρασμα. Αν μάλιστα προσθέσω σε αυτά και τις άπειρες δεκαετίες, που μαθαίνω από δεύτερο χέρι (βιβλία) ότι η λέξη «κρίση» σερνόταν ακριβώς όπως σε αυτά, τότε θα έλεγα πως ένα συμπέρασμα όχι απλώς μπορεί να βγει, μα επιβάλλεται κιόλας!
Εάν η κρίση ήταν ακριβώς αυτό που πιστεύουν οι μαρξιστές από τότε τουλάχιστον που ο μεγάλος εκείνος Καρλ δημοσίευσε το Κομμουνιστικό Μανιφέστο, τουτέστιν κρίση θανάσιμη, τότε ασφαλώς ο καπιταλισμός θα είχε γκρεμιστεί εδώ κι έναν αιώνα. Γιατί δεν γίνεται να ισχυρίζεται κανείς επί διακόσια χρόνια ότι κατέχει την «επιστημονική γνώση των νόμων που κινούν την καπιταλιστική κοινωνία» και ότι με βάση αυτή τη γνώση η διάγνωσή του είναι πως «η κρίση του καπιταλισμού είναι θανάσιμη» ... και αυτός ο κακόμοιρος ο ασθενής να μην πεθαίνει!
Κάτι δεν πάει καλά με αυτή την επιστήμη.
Από την άλλη, εάν η κρίση ήταν αυτό που πιστεύουν κάθε φορά οι απολογητές του συστήματος από τότε τουλάχιστον που θέλησαν −στηριγμένοι στις δικές τους, «επιστημονικές» γνώσεις− να διαψεύσουν την προφητεία του Μαρξ, τότε ασφαλώς το σύστημά τους δεν θα έπεφτε από κρίση σε κρίση, ούτε θα πέφτανε από τα μπαλκόνια από καιρού εις καιρόν. Άρα και η δική τους «κρισολογική επιστήμη» μπάζει τόνους νερά.
Τι είναι κρίση ενός συστήματος;
Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να βάλουμε, έστω και σχηματικά, τα πράγματα σε μια τάξη. Ο αγώνας αυτοσυντήρησης που δίνει κάθε κοινωνικό σύστημα, είναι διμέτωπος: από τη μια μεριά προς τα μέσα, για την εσωτερική του συγκρότηση και συνοχή, μέσα από τη συστηματοποίηση των πολυποίκιλων ζωντανών δυνάμεων με τρόπο ώστε να αντλεί από αυτές ενέργεια χωρίς να ανατρέπεται από τη χαοτικότητά τους∙ και από την άλλη προς τα έξω, για την αντιμετώπιση άλλων συστημάτων που είτε το απειλούν, είτε του στερούν ζωτικούς πόρους. Επομένως, ένα κοινωνικό σύστημα μπορεί να περάσει κρίσεις είτε στο ένα μέτωπο, είτε στο άλλο, είτε και στα δυο μαζί.
Δεν είναι όμως κάθε κρίση που περνάει ένα κοινωνικό σύστημα οπωσδήποτε συστημική, ούτε κατ’ ανάγκη θανάσιμη. Μια σειρά από κρίσεις, μπορεί να είναι κρίσεις ανάπτυξης του συστήματος: τέτοιες μπορούμε να πούμε πως ήταν, σε ό,τι αφορά το καπιταλιστικό σύστημα, οι κρίσεις περί τη λεγόμενη βιομηχανική επανάσταση. Άλλες μπορεί να είναι κρίσεις επέκτασης: π.χ. αυτές περί την ιμπεριαλιστική επέλαση του καπιταλισμού. Άλλες κρίσεις, μπορεί να είναι κρίσεις προσαρμογής σε πιο διευρυμένα δεδομένα: π.χ. οι κρίσεις που ακολούθησαν την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ και την εισβολή του κεφαλαίου στην Κίνα.
Χρειαζόμαστε λοιπόν ένα «μετρητή σοβαρότητας» της κρίσης, για να καταλάβουμε τι είδους κρίση είναι. Ποιο θα μπορούσε να είναι το «μέτρο» του; Μα ασφαλώς η κατάσταση του ανθρωπολογικού τύπου, ο οποίος συνέχει και ζωογονεί το συγκεκριμένο σύστημα. Διότι κάθε κοινωνικό σύστημα συγκροτείται κατά πρώτιστο λόγο επάνω σε μια ορισμένη αντίληψη για τον άνθρωπο και το ανθρώπινο (άρα και το απάνθρωπο), την οποία κατορθώνει να παρουσιάζει ως καθολική και η οποία αποτελεί το ζωντανό συνδετικό υλικό όλων των άλλων εκδηλώσεών του (θεσμοί, ήθη, κ.ο.κ.).
- Εφόσον αυτός ο κυρίαρχος ανθρωπολογικός τύπος παραμένει σφριγηλός, οι κρίσεις που βλέπουμε δεν είναι παρά «τοπολογικές», ας πούμε, μεταλλάξεις του συστήματος: αναπτύξεις, επεκτάσεις ή προσαρμογές του χωρίς κατάργηση της «ιδιοπροσωπίας» του.
- Κρίση συστημική, επομένως, έχουμε μόνο από τη στιγμή που − ακόμα κι αν κανένα κύμα δεν ταράζει ακόμα την επιφάνεια! − ματαιώνεται, διαρρηγνύεται και πλήττεται ο κυρίαρχος ανθρωπολογικός τύπος.
- Αλλά η συστημική κρίση δεν πρέπει να θεωρείται, εσπευσμένα, ως θανάσιμη. Θανάσιμη κρίση ενσκήπτει όταν, ενώ μαίνεται κρίση συστημική, κάνει την εμφάνισή του και προελαύνει, μέσα από ζωντανά παραδείγματα − έστω και «αθόρυβα» ακόμα −, μια νέα αντίληψη για τον άνθρωπο, ένας νέος ανθρωπολογικός τύπος.
Είναι λοιπόν σημαντικό, για να τσεκάρουμε το «μετρητή» μας, να εξετάσουμε την κατάσταση του κυρίαρχου σήμερα ανθρωπολογικού τύπου. Όμως ποιος ακριβώς είναι αυτός;
Ο κυρίαρχος σήμερα ανθρωπολογικός τύπος είναι σε κρίση;
Εδώ είναι το μεγάλο «τυφλό σημείο» των περισσότερων αντίπαλων του κυρίαρχου συστήματος! Έχοντας γοητευτεί από τη φαινομενική ευταξία της θεωρίας της υπεραξίας, αναλώθηκαν και αναλώνονται σε μετρήσεις των αυξομειώσεων του ποσοστού της, και για το πραγματικά καυτό ζήτημα, για τη φύση του κυρίαρχου ανθρωπολογικού τύπου −το «τι τύπος ανθρώπου είναι ο κυρίαρχος τύπος στον καπιταλισμό;», για να το πω απλουστευτικά−, δεν έχουν να πουν παρά δυο-τρεις πολύ φτωχές κοινοτοπίες: «άπληστος, επιθετικός, τυφλωμένος με το κέρδος, εγωκεντρικός», κ.λπ.
Μόνο που, εάν ο κυρίαρχος ανθρωπολογικός τύπος ήταν μόνον αυτά, τότε δεν θα μπορούσε να είχε στήσει ούτε κοινωνικό σύστημα, ούτε καν πολιτικό σώμα, πολύ δε λιγότερο ένα σώμα κυρίαρχων ιδεών! Ούτε, βέβαια, θα είχε πετύχει να επιβάλλει σε καθολική κλίμακα ένα τόσο ισχυρό σύμβολο και ταυτόχρονα σύστημα, το χρήμα!
Είναι λοιπόν επείγον να επιδιορθώσουμε − για να μην πω: κατασκευάσουμε εξ αρχής − το δικό μας «μετρητή σοβαρότητας της κρίσης». Είναι επείγον να κατανοήσουμε βαθύτερα τον κυρίαρχο ανθρωπολογικό τύπο. Να δούμε από πού αντλεί «καύσιμα», τι τον ενθουσιάζει, τι τον συντηρεί και τι τον συνέχει∙ ώστε να βρούμε, μετά, και τι τον «αρρωσταίνει».
Επί τροχάδην, ο κυρίαρχος ανθρωπολογικός τύπος:
- αντλεί καύσιμα από τη γενέθλια εναντίωσή του στην εμπρόσωπη απολυταρχία∙
- τον ενθουσιάζει η ιδέα της «εξατομίκευσης», τόσο ως απόλυτης κατάφασης της ιδιωτικότητας όσο και ως δυνατότητας εξίσωσης της ατομικής του περιουσίας με τον πλούτο όλου του κόσμου∙
- συντηρείται από την υπαγωγή των ενεργειών του σε ένα σύστημα, όχι απολυταρχικού τύπου αλλά του απρόσωπου τύπου ενός τεχνικού συστήματος∙ και
- συνέχεται από το όραμα της τεχνικής υπέρβασης όλων των ορίων και τον τεχνολογικό μεσσιανισμό (ακόμα και με την έννοια της προσδοκίας, ότι η ανάπτυξη της τεχνολογίας θα θάψει τον καπιταλισμό).
Αν όμως προσπαθήσουμε να δούμε καθαρά κι αν βάλουμε αυτά τα δεδομένα στο «μετρητή» μας και τον κουρδίσουμε, τι λέτε ότι θα μας δείξει αναφορικά με τη σημερινή κρίση;
67 σχόλια:
Καλή η ανάλυσή σας ή μάλλον η κριτική σας προς τους νομοτελειό-πληκτους, για να συνοψίσω λίγο τα πράγματα. Τίποτε ανθρώπινο δεν αντικαθίσταται παρά με ανθρώπινη δράση..ακόμα κι αν είναι ταξικώς ταγμένη να το αντικαταστήσει..Ετσι λοιπον ας επαναλάβουμε στους μαρξο-μπαρουφολόγους τα αυτονόητα.
Απο την άλλη αγαπητέ, καμμιά "ανθρωπολογία" δεν αποκλείει τίποτα, αφου είναι πιθανόν και αυτό το φάντασμα που σας καταδιώκει, απ'οτι έχω καταλάβει και σε άλλες αναρτήσεις σας, να μην είναι τίποτε άλλο απο ένα ακόμα τερατώδες σημείον ισορροπίας..
Χαιρετώ.
@ Eriugena,
χαίρομαι που βρήκες καλή την ανάλυση. Δεν ξέρω τι ακριβώς έχεις καταλάβει για το "φάντασμα που με καταδιώκει", αλλά ίσως σε διαφωτίσει καλύτερα ένα σχόλιό μου στην αμέσως προηγούμενη ανάρτηση - λέω εκεί:
1. Είναι σίγουρο πως "ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις".
2. Αντίθετα από ό,τι λέει η ιστορική αισιοδοξία των αριστερών, κεντρώων τε και δεξιών απόγονων του Διαφωτισμού, η πραγματικότητα είναι πως απολύτως ΟΛΑ τα σχέδια είναι και θα είναι πάντοτε δυνατόν να εκτραπούν από το όποιο καλό τους ξεκίνημα στη φρίκη.
3. Διότι "έχουν ταραγμόν αι φύσεις των βρωτών" και είναι τρεπτές τόσο προς το καλό όσο και προς το κακό.
4. Γι' αυτό και βρίσκω μάλλον απλουστευτική και κάπως "αυτοκτονική" (=ματαιώνει από τη ρίζα της κάθε πρόταση και σύμπραξη) την άποψη, ότι για την κακή τροπή των όποιων σχεδίων φταίει το ότι ήταν σχέδια.
5. Παρολαυτά, όσο περισσότερο ένα σχέδιο ορίζει σαν κριτήριο επιτυχίας του τη μαζικότητα, τόσο πιο έκθετο είναι στην ολοκληρωτική εκτροπή - ενώ από την άλλη, βέβαια, όσο περισσότερο ένα σχέδιο ορίζει σαν κριτήριο επιτυχίας του την ατομικότητα, τόσο πιο έκθετο είναι στην τρέλα.
6. Κινούμαστε στην κόψη του ξυραφιού.
@hollowsky
Ποιον τύπο αντικαθιστά στην κυριαρχία και επί ποιου άλλου κυριαρχεί ο σημερινός ανθρωπολογικός τύπος που με ακρίβεια περιγράφεις και πότε γίνεται αυτή η αλλαγή?
@Eriugena
κάθε συνεπείς αναγνώστης των HF αναμένει την εξήγηση σου σχετικά με το φάντασμα που καταδιώκει τον hollowsky
θα έπαιρνε χρόνο να αναλύσω αυτό που ονόμασα ως φάντασμα της ανθρωπολογίας, και θα σας έτρωγα πολύτιμο χρόνο. Θα έλεγα συνοπτικώς πως και μένα με έλκει αυτό το σύνολο των "ανθρωπολογικών" εξηγήσεων για την ενσωμάτωση ή μη των υποκειμένων σε ένα ας το πούμε σύστημα. Αυτό που με προβληματίζει κάπως είναι η κυκλικότητα τους, που αποκλείει και αυτή ως κυκλικότητα την δυναμική δομή των πραγμάτων. Σαν να έχουμε φύγει απο τον υλιστικό, τεχνοκρατικό ή αλλο αισιόδοξο φαταλισμό, και να έχουμε εγκλωβιστεί σε μια μορφή νέας ουσιολογίας. Μακριά απο εμέ κάθε αλτουσεριανή ή άλλη δομιστική εξαφάνιση του υποκειμένου. Ίσως το 5, και το 6, με καλύπτει μάλλον.
Ελπίζω να μην σας κούρασα..καλή μας νύχτα
Κοίτα να δεις φιλαράκο που είχα πει ότι δεν θα σου ξανάρθω.
Είναι περασμένη η ώρα και το μόνο που μπορώ να πω, είναι ότι με έκανες και έκανα την αυτοκριτική μου.
Ήμουν πεπεισμένη ότι είχα να κάνω με κάποιον που αν μη τι άλλο, αυτά που έγραφε ήταν τεκμηριωμένες απόψεις και όχι λόγια που λένε κάποιοι παλαίμαχοι φορτηγατζήδες, παίζοντας Θανάση στα συνοικιακά καφενεία. Ξέρεις από εκείνους που στην καμπίνα του φορτηγού έχουν αναρτημένη την Τζούλια ξεβράκωτη.
Φιλαράκο έκανα λάθος έπεσα έξω!
Αλήθεια μήπως έχεις κάνει φορτηγατζής;
Και μα την αλήθεια, θα μπορούσε κανείς ακόμη και έγω που ε, δεν μπορώ να πω ότι έχω εντρυφήσει στον Μαρξισμό και ούτε παίζω στα δάκτυλα των χεριών μου το κεφάλαιο,δεν θυμάμαι καλά καλά τις "Θέσεις για το Φόυερμπαχ" ούτε την "Κριτική του προγράμματος της Γκότα" (αυτά σου τα γράφω για να δείξω ότι έχω διαβάσει κάποια πράγματα, κοκορεύομαι δηλαδή, χα,χα)
Θα μπορούσε λοιπόν να καταρρίψει με δυο κουβέντες αυτά που λες, αλλά φιλαράκο η ώρα είναι 12, αύριο έχω ιατρείο πρωί πρωί, χειρουργείο μάλιστα και μου είναι δύσκολο μετά από μια δύσκολη μέρα, να κάτσω να σου γράψω στα σοβαρά.
Και γιατί σου γράφω;
Ε, αφού όπως λες ο ΙZI σου έδωσε πάσα, εγώ λέω να το παίξω "αβανταδόρικα" για να σου φέρω σχόλια να γίνει κουβέντα.
Ξέρω πως γίνεται, μόνον, μη βαράτε όλοι μαζί παιδιά, ένας ένας.
ΥΓ Νο 1:Παρ' όλ΄αυτά δεν ξέρω γιατί, είμαι σίγουρη ότι δεν έχω παίσει έξω.
Ξέρεις, γνωρίζεις, δεν είσαι φορτηγατζής και δεν συχνάζεις σε συνοικιακά καφενεία,κυρίως δεν κάνεις κέφι την Τζούλια.
Αλλά φίλε μου από ποιο πηγάδι πίνεις νερό, τι διάβολο, πώς μεταφράζεις αυτά που διαβάζεις, πώς δέχεσαι, πως έχεις τόση θολούρα στο μυαλό,μήπως έχεις διαβάσει πολύ και χάθηκες στην μετάφραση;
ΥΓ Νο 2 : Δεν έχω κανένα πρόβλημα με τα συνοικιακά καφενεία, σέβομαι τους απόμαχους της δουλειάς που μπορεί να συχνάζουν εκεί, αλλά δεν εκτιμώ καθόλου τους φορτηγατζήδες.
Άτιμη φάρα αδερφέ μου, άτιμη.
Πιάνουν λεφτά, δεν ξέρουν τίποτα για τους νόμους και την διαλεκτική της φύσης έστω και ενστικτώδικα , είναι με λίγα λόγια, γιαλαντζί δερβίσιδες.
ΥΓ Νο3 Συγνώμη για το "γλωσσικό" αλλά με αυτά που διάβασα δεν μου βγήκε διαφορετικά.
Rosa Lou
Καλά καλά.
Άκου "παίσει" με άλφα γιώτα!
Rosa Lou
Eriugena,
κατανοητές οι επιφυλάξεις για τον κίνδυνο "νέας ουσιολογίας". Οπότε, με βάση τα 1,2,3,4,5,6, να συμπληρώσω: για μένα, η ουσία του ανθρώπου είναι ότι δεν έχει ουσία - όμως αυτή είναι η ουσία του.
Ή αλλιώς: ο άνθρωπος είναι ον τρεπτόν - αλλά αυτό είναι.
(και κάπου εδώ κάηκαν τα λαμπάκια της Ροζαλίτα!)
@ Rosa Lou,
αφιερωμένο εξαιρετικά:
http://www.youtube.com/watch?v=IxPDHd2NwIQ
και μια συστημένη επιστολή:
http://www.youtube.com/watch?v=ieugRd0bQ50
Θερμές ευχές για ταχεία ανάρρωση και καλή βδομάδα.
Α ρε hollow, μην την πειράζεις ρε συ την Ρόζα γιατί είναι σε κύκλο επιστημόνων και θα μας σβήσει πάλι με τα συμπεράσματα που σπάνε τούβλα (όπως μόνον η διαλεκτική μπορεί... θυμάσαι).
Eriugena και Hollow,
Σχετικά με το παράδοξο του κυκλικού μοντέλου στην ανθρωπολογία βρήκα ένα ενδιαφέρον κείμενο:
http://capital-revolution.blogspot.com/2011/12/blog-post.html
(Το έχω μεταφράσει στα γρήγορα αν κάπου δεν βγάζει νόημα διορθώστε με.)
Οι τελευταίες αναρτήσεις σας είναι και οι δύο εξαιρετικές
Παρά την ένσταση του Eriugena η οποία είναι γόνιμη νομίζω πως ο προβληματισμός που εκθέτεις HollowSky είναι θεμελιώδης και συνάμα με τη παράθεση του κειμένου από τον Παναγιώτη εγώ προσωπικά βλέπω συμπληρωματικά τον ανθρωπολογικό τύπο με την ευθύγραμμη χρονικότητα που πολύ όμορφα αναφέρεται ως βάση της ιδεολογίας της εργασίας -γιατί περί ιδεολογίας πρόκειται.
Νομίζω στη βάση όλων των μεγάλων προβλημάτων της δυτικής σκέψης και πράξης βρίσκεται η αντίθεση υποκειμένου-αντικειμένου. Θεωρώ πως η διαχωριστική γραμμή μεταξύ του πόλου υποκείμενα και του πόλου αντικείμενα , μεταξύ ανθρώπου και φύσης είναι εσφαλμένη. Ο άνθρωπος είναι εντός της -κύριας νεωτερικής κατασκευής που ονομάζεται- Φύσης. Πως θα διασωθεί η ελευθερία; Αυτό είναι το ζήτημα μας. Μα η ελευθερία άραγε γεννήθηκε σε έναν κόσμο που επικρατούσε η αντίθεση υποκειμένου-αντικειμένου ή η ενότητα τους; Γιατί το να κάνεις διαλεκτική του υποκειμενού-αντικειμένου και τελικά να ανάγεις τα πάντα στο υποκείμενο ή στο αντικείμενο δεν βλέπω τι είδους διαλεκτική είναι -εδώ εντάσσονται κατ' ουσίαν και όλοι οι διαχωριστικοί (πλατωνικοί-στωικιστικοί-χριστιανικοί;...) δυισμοί μας φύσης και ανθρώπινης ιστορίας, σκέψης και πράξης, ''ιδέας'' και ''ύλης'' κ.λπ....
Η ενίσχυση της υπεροχής του ενός πόλου είναι όντως αδιέξοδη.
Η ανάρτησή σου θεωρώ πως ιχνηλατεί εξαιρετικά τα «τυφλά σημεία» των περισσότερων αντίπαλων του κυρίαρχου συστήματος -που αν έβλεπαν καθαρά, θα έβλεπαν στο ανθρωπολογικό τύπο το δικό τους πρόσωπο!
Δημήτρης.
Υ.γ: Δεν συμφωνώ με τη φράση (άρα και το απάνθρωπο). Η αποκλειστικότητα της ανθρωπινότητας θεωρώ πως είναι νεωτερικό -μισαλλόδοξο- φαινόμενο. O βάρβαρος, ο άπιστος κ.λπ άνθρωποι είναι και μάλιστα ενδεχόμενα μισητοί, όχι όμως υπ/απάνθρωποι.
Ως προς την επισήμανση για τον τεχνολογικό μεσσιανισμό -με την οποία συμφωνώ και τη συνάφεια που αυτή έχει με τον ψυχολογικό άνθρωπο του ''αστικού'' πολιτισμού- θα προσθέσω τούτο:
Παράλληλα μ’ αυτό το βιομηχανικό ερζάτς της διονυσιακής φαλλοφορίας [pin up girls του κινηματογράφου, ψυχαναλυτικοί συμβούλοι μοντέρνας τέχνης, cover girls των λαικών περιοδικών, μπροσούρες σεξουαλικής αγωγής, λαικό roman noir μυθιστόρημα] μια νέου είδους αποκαλυπτική φιλολογία καθιέρωσε τους νέους Δαίμονες: τα παιδικά τραύματα, τα komplex, το coitus interruptus, τον «Ανίκανο Άντρα» και την «Αναφρόδιτη Γυναίκα», και υπεραντισταθμίστηκε από μια νέα σωτηριολογία, από μια μυθοποίηση της ψυχιατρικής που μεταμόρφωσε τους ψυχαναλυτές σ’ ένα ερζάτς των directeurs de conscience της Καθολικής Εκκλησίας και των Μάγων-θεραπευτών των πρωτόγονων λαών.
Όλη αυτή η συστηματικά καλλιεργημένη σεξουαλική αγωνία (ας αναλογιστούμε το τι σημαίνει η έρευνα του Kinsey για τη σεξουαλική ζωή των Αμερικανών γενικά, τη θέση και το κοινωνικό ρόλο των ψυχαναλυτών και των διαφόρων «Συμβούλων»-Advisers, στην αμερικάνικη ζωή από τα σχολεία μέχρι τα εργοστάσια) εκφράζει και παραμορφώνει όλη την ανεδαφική, τη μεταφυσική αστάθεια, όλη τη βασική άγνοια του σημερινού ανθρώπου για το Α και το Ω της ζωής του, για τη πηγή, την ουσία και το έσχατο νόημα της ύπαρξης του μέσα στον κόσμο και ταυτόχρονα, όλη τη μαγική ανάγκη των σημερινών ανθρώπων να πιστέψουν σε μια επιστημονική εξήγηση όλων των προβλημάτων που, όπως ένα Μεσσίας, θα έρθει «ἵνα ζωὴν ἔχωσι καὶ περισσὸν ἔχωσιν.»
Κώστας Παπαιωάννου
Δημήτρης.
Εξακολουθώ να αναρωτιέμαι:
Ποιητής είναι αυτός που αναρωτιέται γιατί δεν ποιούν οι άλλοι, δίχως να ποιεί ο ίδιος τίποτα ή μήπως είναι αυτός που τελικώς και παρά τις όποιες αντιξοότητες, ποιεί;
Ζωγράφος είναι αυτός που βλαστημά (και με το δίκιο του, είν’ η αλήθεια) όλη αυτή τη χυδαιότητα που περιφέρεται ως ζωγραφική ή αυτός που τελικώς ζωγραφίζει;
Όσοι λοιπόν αποστρεφόμαστε το απάνθρωπο, γιατί δεν συστήνουμε ένα ελάχιστο συλλογικό ανθρώπινο (να δούμε και δια ζώσης πώς είναι) όπου και όπως το μπορούμε, αλλά απλώς ψάχνουμε να βρούμε τις αιτίες που όλοι οι άλλοι δεν είναι ανθρώπινοι; Μήπως το ίδιο – κατ’ αναλογία - κάνουν όλοι, όντας απάνθρωποι ή «ανθρώπινοι»;
Γιατί, τελικώς, μετά τις όποιες διανοητικές μεταμορφώσεις μας …επιστρέφουμε πάντα στο σπίτι;
Έξω δια παντός (Eriugena)
Στην άμμο της ερήμου. Αλλά να μην το γράφουμε μόνο. Το θέμα είναι να το βιώσουμε. Η ανθρωπότητα να γίνει βίωμα και να μην παραμένει εσαεί όραμα.
Λοιπόν, να ετοιμάσω τις βαλίτσες μου; Ελαφριές θα’ ναι, αφού διαθέτω μόνο αέρα κοπανιστό και δεν επιθυμώ να πάρω μαζί μου ούτε γνώσεις ούτε εμπειρίες ούτε βιβλία ούτε επιστημονικές ή φιλοσοφικές ομελέτες. Μου αρκεί να είμαι ανθρώπινος.
@ Παναγιώτη,
πολύ ενδιαφέρον το άρθρο, θέλει όμως κι άλλο στρώσιμο η μετάφραση.
Για μένα πάντως, η ζωή μας δεν μπορεί να γίνει ποτέ "πεδίο ελεύθερα επιλεγμένων εμπειριών" και μόνο, διότι πάντοτε αντιμετωπίζουμε και θα αντιμετωπίζουμε στη ζωή δεδομένα που δεν έχουμε επιλέξει.
Πιστεύω λοιπόν πως το κυρίως ζητούμενο είναι, πώς θα απαντήσουμε από τη θέση ενός ελεύθερου όντος σε όλο το φάσμα των προκλήσεων της ζωής... ακόμα κι αν είμαστε ριγμένοι στη φυλακή.
Τούτο όμως σημαίνει κατάδυση στην υπαρκτική ελευθερία, χωρίς την οποία δεν μπορεί να σταθεί ούτε η πολιτική ελευθερία.
@ Δημήτρη,
σ' ευχαριστώ για την ενθάρρυνση και για τις παρεμβάσεις σου, που όπως πάντα βαστούν τη συζήτηση σε ψηλό επίπεδο.
Πράγματι η διαλεκτική υποκειμένου-αντικειμένου είναι προβληματική, ιδίως όταν ως αντικείμενο εκλαμβάνεται ένας άλλος άνθρωπος - όπως συμβαίνει σε όλες τις μορφές αποξένωσης, υποδούλωσης και καταδυνάστευσης.
Θα έλεγα, πως εκείνο που αξίζει να ερευνήσουμε, είναι η διαλεκτική υποκειμένου-υποκειμένου, για την οποία έχει προσπαθήσει να πει κάποια πράγματα κι ο Υβ Λε Μανάκ (στο "Η κρυφή γοητεία του υλισμού"). Μόνο εδώ μπορεί ν' αρχίσει να αίρεται η ξενότητα.
@ Ανώνυμοι,
ασφαλώς έχεις δίκιο. Τα πράγματα πείθουν, πράγματι, μόνον όταν αποκτούν σώμα.
@ Cortex,
παραλίγο να σε ξεχάσω! Καλή ερώτηση. Θα έλεγα, ότι ο προηγούμενος τύπος είναι αυτός που χοντρικά λέμε μεσαιωνικός άνθρωπος. (Μιλάμε πάντα για τη Δύση.)
Χαιρετώ πάλι, μια ερώτηση.
Θα με ενδιέφερε να μάθω εάν υπάρχει το ελεύθερο αναδημοσίευσης κειμένων από τον άλλο ιστότοπο σας -happy few;
Με ρητή παραπομπή βέβαια προς το site.
Έχετε παράγει εξαιρετικό έργο.
Ευχαριστώ για τις αφορμές που δίνουν οι αναρτήσεις και για τα καλά λόγια.
Δημήτρης.
@ Δημήτρη
βεβαίως είναι ελεύθερη η αναπαραγωγή κειμένων από το happyfew αρκεί, όπως λες, να γίνεται αναφορά της προέλευσης (και, θα προσέθετα, να μην αλλοιώνονται).
Σ' ευχαριστούμε κι εμείς για τα εδώ γόνιμα περάσματά σου.
Hollow, σχετικά και με την απάντηση στον cortex ίσως να ήταν κατατοπιστική και μια παραπομπή στο περίφημο "Μοναχικό Πλήθος"(1949) του Ρήσμαν, (έχει εκδοθεί στα ελληνικά από τις Νησίδες) όπου και αναφέρεται σχετικά με αυτό τον "μοντέρνο" ανθρωπολογικό τύπο σε τρεις που ακολουθούν:
α.ο παραδοσιοστρεφής ---αισθάνεται το αντίκτυπο της κουλτούρας του ως ενότητας, αλλά μολαταύτα διαμεσολαβείται από τον συγκεκριμένο,μικρό αριθμό ατόμων με τα οποία είναι σε καθημερινή επαφή.
β.ο ενδοστρεφής ---έχει από νωρίς ενσωματώσει ένα ψυχικό γυροσκόπιο , που το έχουν θέσει σε λειτουργία οι γονείς του και μπορεί να δεχτεί αργότερα σήματα από αρχές που προσομοιάζουν στους γονείς του.Αν παραστρατήσει είτε υπακούοντας από εσωτερικές παρορμήσεις είτε στις κυμαινόμενες φωνές των συγκαιρινών του ενδέχεται να αισθανθεί ενοχή.....
γ.ο ετεροστρεφής αντίθετα μαθαίνει να ανταποκρίνεται σε σήματα από έναν κύκλο πολύ ευρύτερο πλέον. Η οικογένεια δεν είναι η σφιχτοδεμένη μονάδα στην οποία ανήκει αλλά μέρος ενός ευρύτερου συνόλου.
Είναι κοσμοπολίτης. Το σύνορο ανάμεσα στο οικείο και το ξένο έχει καταργηθεί.
Αυτά αναπτύσσει, και αφορούν στην νέου τύπου τεχνολογική οικονομική και κοινωνική οργάνωση που υποδέχτηκε και πραγμάτωσε την εκβιομηχάνιση από το 1650 και για τους επόμενους τρεις αιώνες.
Θα προσπαθήσουμε να αναφερθούμε αναλυτικότερα σε μελλοντική μας ανάρτηση
Φίλε HollowSky,
Αφού δηλώσουμε προκαταβολικά πως μας βρίσκει σύμφωνους η κριτική στις διαρκείς προφητείες για επικείμενη κατάρρευση του καπιταλισμού, μερικές βασικές απορίες:
1) Σε τι ακριβώς συνίσταται κατ' εσένα η μεγαλοσύνη τού Μαρξ, από τη στιγμή που χαρακτηρίζεις φαινομενικά εύτακτη τη θεωρία τής υπεραξίας (άρα και της αξίας) και απορρίπτεις τη βασική ιδέα τού ιστορικού υλισμού (η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων είναι αυτή που δημιουργεί τελικά -μετά από τις σχετικές κοινωνικοπολιτικές "μεταβάσεις" και "μεταπλάσεις"- τον κυρίαρχο ανθρωπολογικό τύπο);
2) Μέσα από ποιες διεργασίες κατά την άποψή σου αναδύεται αυτός ο κυρίαρχος ανθρωπολογικός τύπος που περιγράφεις (αφού, όπως είπαμε παραπάνω, απορρίπτεις τον ιστορικό υλισμό);
Είναι η πρώτη φορά που μπαίνουμε εδώ. Θα παρακαλούσαμε να μη μας παραπέμψεις για την απάντηση σε άλλες αναρτήσεις. Δεκτές κι αυτές, κανένα πρόβλημα. Αλλά είναι χρήσιμο (και πρακτικό) να έχουμε κάποιες απαντήσεις "απ' έξω"! ;-)
Τα λέμε
Αγαπητοί G700,
πολύ δικιολογημένες και εύστοχες οι ερωτήσεις σας. Οπωσδήποτε είναι δύσκολο ν' απαντηθούν εδώ αλλά οφείλω να το προσπαθήσω - θα το κάνω αύριο.
Υπομονή. :-)
Τα λέμε
leftG700,
στην θεωρεία του Φετιχισμού ο Μαρξ αναφέρει ότι " η αξία είναι ένα υλοποιημένο φάντασμα ", αποφεύγει όμως να κάνει το ερώτημα: το φάντασμα ποιανού;
...ίσως αν το έκανε να κατέληγε στο ότι η αξία δεν είναι μια ουσία μέσα στα πράγματα, αλλά μια αναπαράσταση, η αναπαράσταση της εξουσίας.
Για τα υπόλοιπα ερωτήματα κι εγώ ακόμα περιμένω απ' αυτόν τον παλιοHollow μια εύκολη και σύντομη απάντηση.
Φίλε HollowSky,
Κανένα πρόβλημα! Όποτε μπορέσεις (μη τρελαθούμε κιόλας! :-) ).
Να κάνουμε μόνο μια διευκρίνιση (αν μας έχεις μπερδέψει) -και μια παράκληση (αν όχι):
Δ ε ν είμαστε το g700.blogspot.com. Αυτοί είναι απλώς τα ξαδέρφια μας! ;-) Αλλά έχουμε αγεφύρωτες διαφορές (όχι κτηματικές... ;-) ) Εμείς είμαστε το l e f t g700.blogspot.com
Τώρα, η παράκληση (στην περίπτωση που δεν μας έχεις μπερδέψει):
Προς Θεού, μη κάνεις τέτοια εκ παραδρομής λάθη στο όνομά μας! Θέλεις να βρεθούμε με καμιά προειδοποίηση διαγραφής, στα καλά καθούμενα και μάλιστα γιορτιάτικα; ;-)
Τα λέμε
Φίλε panagiotis,
Μα είναι γεγονός ότι δεν δίνει την απάντηση, έστω κι αν δεν διατυπώνει ευθέως το ερώτημα; Η απάντηση δεν είναι ότι η αξία των προϊόντων είναι το υλοποιημένο (στα προϊόντα) φάντασμα των ανισότιμων και αλλοτριωμένων (πραγμοποιημένων) κοινωνικών σχέσεων, που, ασφαλώς είναι σχέσεις εξουσίας; Μ' αυτή την έννοια η αξία είναι μια αναπαράσταση. Αλλά, στη μορφή τού εμπορεύματος, μια υλική αναπαράσταση. Εξ άλλου, κάτι ανάλογο δεν συμβαίνει και με την αξία χρήσης; Π.χ.: ένα σαμπουάν έχει μια συγκεκριμένη αξία χρήσης. Κι αυτή φάντασμα είναι! Αναπαράσταση. Μέχρι τη στιγμή όμως, που θα αρχίσεις να λούζεις τα μαλλιά σου. Μετά το λούσιμο μπορείς να "νιώσεις" αυτή την αξία στο χέρι σου, αν το περάσεις ανάμεσα από τα μαλλιά σου. Τότε γίνεται ...χειροπιαστή! ;-)
Κάπως έτσι το είδαμε το ζήτημα που έθεσες.
Τα λέμε
Αγαπητοί LeftG700,
δεν σας μπέρδεψα με τους G700 – τι 700 δηλαδή, ούτε 500 δεν θα ’ναι σε λίγο φίλοι μου! Λοιπόν, έχουμε και λέμε:
1.
Η φαινομενική ευταξία, και επομένως το πρόβλημα, της μαρξικής θεωρίας της αξίας βρίσκεται στο ότι παρουσιάζει τη συσσώρευση του κεφαλαίου σαν αποτέλεσμα ενός συνόλου οικονομικών λογισμών, που στην πραγματικότητα ποτέ δεν γίνονται, δεν μπορούν να γίνουν, δεν χρειάζεται να γίνουν κι ούτε σημαίνουν τίποτα. Εννοώ όλο αυτό το πακέτο, που λέει [Α] ότι «τα εμπορεύματα ανταλλάσσονται στην αξία τους», «το μέγεθος της αξίας αυτής καθορίζεται από το ποσόν της κοινωνικά αναγκαίας εργασίας που είναι ενσωματωμένη στο κάθε εμπόρευμα», «αυτό το ποσόν της κοινωνικά αναγκαίας εργασίας είναι συνάρτηση του κοινωνικά αναγκαίου χρόνου εργασίας, που απαιτείται για την παραγωγή κάθε εμπορεύματος» − από το οποίο πακέτο έρχεται να υποδείξει τη θεωρία της υπεραξίας, δηλαδή [Β] ότι υπάρχει ένα εμπόρευμα, η εργασία, που «δεν ανταλλάσσεται στην αξία του», διότι ο εργαζόμενος πληρώνεται για «λιγότερη αξία» από όση παράγει στο χρόνο που δουλεύει, πράγμα που σημαίνει ότι η υπεραξία συνδέεται με το κομμάτι της «υπερεργασίας».
Το Β στηρίζεται στο Α, οπότε αν το Α δεν στηρίζεται πουθενά, πέφτει και το Β μαζί του. Πού στηρίζεται το Α; Στην προσπάθεια των Άνταμ Σμιθ και Ντέιβιντ Ρικάρντο (που τα είπανε αυτά) να εξηγήσουν τις αποκλίσεις των τιμών − το λεγόμενο «παράδοξο της αξίας» − και να εκλογικεύσουν το καπιταλιστικό σύστημα. Στην πραγματικότητα όμως, το σύστημα δουλεύει χωρίς ποτέ κανείς να μετράει ούτε τον «κοινωνικά αναγκαίο χρόνο εργασίας», ούτε το «ποσό της κοινωνικά αναγκαίας εργασίας», ούτε κατ’ επέκταση το «μέγεθος» της αξίας, πολύ απλά διότι αυτά δεν μπορούν να μετρηθούν αφού είναι καθαρές διανοητικές αφαιρέσεις − για να μην πω, ότι η ιδέα του «ενσωματωμένου» ποσού εργασίας είναι αποκύημα απλά μαγικής σκέψης!
Πάει λοιπόν το Α, άρα μαζί του και το Β. Μήπως με αυτό θέλω να πω, ότι όλα είναι μια χαρά στον καπιταλισμό και δεν υπάρχει εκμετάλλευση; ΦΥΣΙΚΑ ΟΧΙ! Απλώς, αυτό που προκύπτει, και λέω, είναι πως κάνει λάθος ο Μαρξ όταν και όποτε προτείνει (με τη θεωρία της αξίας) ότι ο καπιταλισμός είναι πρωτίστως και κατ’ ουσίαν ένα σύστημα οικονομικής εκμετάλλευσης και πως, επομένως, η αναπαραγωγή και η επιβίωσή του εξαρτώνται από οικονομικού τύπου παραμέτρους και λογισμούς.
[συνέχεια από κάτω]
[συνέχεια]
Γιατί στην πραγματικότητα, ο καπιταλισμός είναι πρωτίστως και ουσιαστικά ένα σύστημα κυριαρχίας και το ζήτημα δεν βρίσκεται στην εκμετάλλευση της εργασίας, δεν βρίσκεται στην απόσπαση ή όχι «υπεραξίας», δεν βρίσκεται στην «υπερεργασία», δηλαδή σε μια «επιπλέον» εργασία αλλά σε κάτι πρωταρχικότερο: Στο γεγονός ότι το συμβόλαιο εργασίας αφαιρεί εξαρχής από τον εργαζόμενο κάθε δυνατότητα λόγου (άρα ελέγχου και απόφασης) πάνω σε αυτό που κάνει, και στον καταμερισμό του, για όσες ώρες εργάζεται κάθε μέρα, κάθε βδομάδα, κάθε μήνα, κάθε χρόνο, σε όλη του τη ζωή − ενώ την ίδια στιγμή, το λόγο τον μονοπωλεί ο κεφαλαιοκράτης.
Πράγμα που σημαίνει, ότι στην πραγματικότητα δεν ισχύει καν το ότι η εργασία, ή μάλλον η εργασιακή δύναμη, είναι εμπόρευμα που το πουλάει ο εργαζόμενος (και πληρώνεται μόνο για ένα κομμάτι του, όπως λέει η μαρξική θεωρία της αξίας). Το εμπόρευμα είναι ένα προϊόν της εργασίας, που πουλιέται σε μια τιμή. Η εργασιακή δύναμη δεν είναι προϊόν, αλλά «ένα σύνολο δεξιοτήτων». Όταν χάνεις κάθε λόγο πάνω στο πώς θα χρησιμοποιήσεις αυτό το σύνολο δεξιοτήτων του, τότε αυτό που συμβαίνει δεν είναι ότι το πουλάς σαν εμπόρευμα έναντι μιας (έστω και πλασματικής) τιμής. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι «πουλάς» τον έλεγχό σου, το λόγο σου πάνω σε αυτό το σύνολο. Δεν πουλάς «ένα μέρος του στην αξία του», όπως λέει η θεωρία της υπερεργασίας/υπεραξίας. Το «ξεπουλάς» ολόκληρο, εξαρχής. Κι όλα τα άλλα, τα περί «μεγέθους αξίας», κ.ο.κ., είναι σκέτα φαντάσματα.
Η μεγαλοσύνη του Μαρξ βρίσκεται επομένως σε όλο εκείνο το νήμα του έργου του, όπου ανέδειξε τον καπιταλισμό ως σύστημα κυριαρχίας. Όπου όμως τον έθεσε σαν ένα οικονομικό σύστημα εκμετάλλευσης, όπου μπερδεύτηκε με λογιστικές και με «μεγέθη και υποστάσεις της αξίας», κ.ο.κ., εκεί απλώς τα θόλωσε τα πράγματα.
Κι αυτά τα δυο δεν συνδέονται, όπως νομίζετε, με την ιδέα λ.χ. πως η αξία είναι απλώς μια υλική αναπαράσταση των σχέσεων κυριαρχίας. Γιατί από κανένα ποσοστό υπερεργασίας και υπεραξίας δεν εξαρτάται ούτε η αναπαραγωγή, ούτε η κρίση του καπιταλισμού.
[συνέχεια]
Πράγματι ο Μαρξ προσπάθησε να «αποδείξει», με τη θεωρία της υπερεργασίας/υπεραξίας, ότι η αξία αποτελεί έκφραση ταξικών σχέσεων κυριαρχίας. Όλοι όμως οι συλλογισμοί, με τους οποίους το προσπάθησε, θόλωσαν το ζήτημα αντί να το ξεκαθαρίσουν.
Αντί να μείνει στο ότι, με την υπογραφή του συμβολαίου εργασίας ο εργαζόμενος χάνει εξαρχής και σε όλο της το μήκος το λόγο πάνω στην εργασία του, βάλθηκε να αποδείξει ότι ένα μέρος της εργασίας ανταλλάσσεται «στην αξία της» κι ένα μόνο άλλο μέρος το ιδιοποιείται ο καπιταλιστής ως «υπερεργασία/υπεραξία».
Αυτόματα, η προσοχή στράφηκε προς την πιο μερική και πιο ποσοτική όψη του ζητήματος. Το πρόβλημα παύει να είναι πρόβλημα κοινωνικής ελευθερίας, και κατασκευής θεσμών ελευθερίας, παύει να είναι ότι ο εργαζόμενος πάει και παράγει πυρηνικά όπλα ή διατροφικά σκουπίδια … και γίνεται ότι «ένα μέρος της εργασίας του μένει απλήρωτο» − κι ας παράγει δηλητήρια, μηχανές ισοπέδωσης, εργαλεία βασανισμού, κ.ο.κ., ακριβώς επειδή έχει χάσει κάθε λόγο πάνω στην εργασία του και όχι, επιτέλους, επειδή ένα μέρος της μένει απλήρωτο!
Πρόκειται, κι ελπίζω να συμφωνείτε σε αυτό, για τραγική μετατόπιση του προβλήματος, η οποία οφείλεται ακριβώς σε όλες αυτές τις επινοήσεις των αστών οικονομολόγων περί «μεγέθους της αξίας», κ.λπ., του πακέτου Α, τις οποίες ατυχώς υιοθέτησε ο Μαρξ σαν αφετηρία της σκέψης του για να στήσει το πακέτο Β − και από την οποία τραγική μετατόπιση πάσχει ριζικά όλο το κομμουνιστικό, σοσιαλιστικό και αναρχικό κίνημα που υιοθέτησε αυτές τις ιδέες του, προς χαράν των εργατοπατέρων.
Τώρα, αυτή η τραγική μετατόπιση έχει μήπως να κάνει με την ιστορικο-υλιστική φιλοσοφία του Μαρξ; Ναι, έχει να κάνει, και αυτό θα δείξω παρακάτω.
[συνεχίζεται από κάτω]
(Η συνέχεια - σχετικά με τον ιστορικό υλισμό - θα έρθει λίγο αργότερα. Τρέχω τώρα!)
Φίλε HollowSky,
Εμείς τουλάχιστον, συναντάμε πολλά προβλήματα στην απάντησή σου. Θα προσπαθήσουμε να τα εξηγήσουμε, όχι με τη σειρά που παραθέτεις τις σκέψεις σου, αλλά πηγαίνοντας από το γενικό στο ειδικό.
Το γενικότερο:
Εντοπίζεις τη μεγαλοσύνη τού Μαρξ στις πτυχές εκείνες τού έργου του που αποκαλύπτουν ότι ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα κυριαρχίας. Δηλαδή, εξουσίας. Μα, αν γι’ αυτό είναι μεγάλος ο Μαρξ, τι να πούμε για τον καημένο τον Φουκώ λόγου χάρη, ο οποίος αποκάλυψε ότι οι σχέσεις εξουσίας κρύβονται ακόμα και στις πιο ασήμαντες λεπτομέρειες της καθημερινής ζωής; Ότι είναι …Θεός;;;
Προχωρώντας παρακάτω τώρα: Ποιο στοιχείο/χαρακτηριστικό τού καπιταλισμού επισήμανε και, γι’ αυτό ξεμπρόστιασε τον καπιταλισμό ως κυριαρχικό σύστημα; Από όσα ισχυρίζεσαι παρακάτω περιγράφοντας ποιο κατ’ εσένα είναι το αγκάθι τού καπιταλισμού, το εντοπίζεις μάλλον στην αποξένωση (αλλοτρίωση) τού παραγωγού (εργαζόμενου) από το προϊόν τής εργασίας του και από τις εργασιακές διαδικασίες γενικότερα για τα οποία βεβαίως μίλησε κι ο Μαρξ. Κακά και ανόσια όλα αυτά, χωρίς αμφιβολία, όμως, παρά τις σελίδες επί σελίδων που τους αφιέρωσε ο Μαρξ, δεν εστίασε εκεί για να προσδιορίσει τη φύση τού καπιταλισμού. Και η φύση τού καπιταλισμού, κατά Μαρξ, είναι πρώτα και πάνω από όλα εκμεταλλευτική (και το ιδιαίτερο ‘‘ταλέντο’’ του να τη σκεπάζει με πέπλα ισότητας και δικαιοσύνης…). Δεν μπορούσε για τον Μαρξ να είναι διαφορετικά από τη στιγμή που θεωρεί την υλική παραγωγή και αναπαραγωγή των κοινωνιών ως τη βάση για κάθε κοινωνική σχέση που δεν μπορεί παρά να είναι σχέση ανισοτιμίας και επομένως κυριαρχίας σε κάθε ταξική κοινωνία.
Αξία και υπεραξία:
Εδώ φοβόμαστε ότι κάνεις σοβαρά λάθη. Αλήθεια, όλοι οι οικονομικοί (υπο)λογισμοί που αναφέρεις ότι «στην πραγματικότητα ποτέ δεν γίνονται, δεν μπορούν να γίνουν, δεν χρειάζεται να γίνουν κι ούτε σημαίνουν τίποτα» είναι φαντάσματα; Δεν έχεις ακούσει ποτέ για χρονομέτρηση στο εργοστάσιο; Και δεν σου έτυχε ποτέ να ακούσεις ότι υπάρχει και χρονικός έλεγχος παραγωγής στις υπηρεσίες; Δηλαδή οι καπιταλιστές μετράνε όλα τα κόστη πλην τού εργατικού; Όλα αυτά ήταν ονειροφαντασίες τού Μαρξ;
Γράφεις ότι είναι «διανοητικές αφαιρέσεις». Και μας γυρνάς στο …σχολείο! Διότι θυμόμαστε:
«Συγκεκριμένα είναι τα ουσιαστικά που σημαίνουν πρόσωπο, ζώο ή πράγμα και αφηρημένα εκείνα που σημαίνουν ενέργεια, κατάσταση ή ιδιότητα».
Να σου πούμε και μια άλλη ‘‘διανοητική αφαίρεση’’; Βαρύτητα! Κι ο Νεύτωνας, φίλε HollowSky, από …ονειροφαντασίες υπέφερε; ;-)
Επομένως, καθόλου δεν είναι στον αέρα, όπως λες, το Α. Αντίθετα, είναι απολύτως γειωμένο. Όπως το μήλο τού Νεύτωνα!
Πάμε και στο Β. Οk, δεν υπάρχει υπεραξία, ούτε απόλυτη, ούτε σχετική. Δεν υπάρχει τίποτε. Και ο καπιταλισμός δεν έχει μετατρέψει παραμορφωτικά τις εργασιακές δεξιότητες σε εμπόρευμα. Κι αυτό στο μυαλό τού Μαρξ ήταν και πουθενά αλλού!
Αν είναι έτσι, τότε, το κέρδος τού καπιταλιστή από πού προέρχεται, για να ’χουμε και το καλό ρώτημα;
Εκμετάλλευση:
Εντάξει, ας πούμε ότι ο Μαρξ αντιλαμβάνεται στραβά την έννοια τής εκμετάλλευσης στον καπιταλισμό και την αιτιολογεί επίσης στραβά. Εσύ, που την τονίζεις και με κεφαλαία, πώς την αντιλαμβάνεσαι και σε τι συνίσταται κατά την άποψή σου;
Τα λέμε
ΥΓ Υπάρχουν κι άλλα σημεία τού σχολίου σου προς συζήτηση. Αλλά μείναμε στα κύρια για να μη φορτώσουμε πολύ το σχόλιο (και για να έχουμε κι άλλα να κουβεντιάζουμε στο μέλλον! ;-) ).
ΥΓ2 Το μέλλον μπορεί να είναι και κοντινό, αφού, ποστάροντας το παρόν σχόλιο, είδα ότι συνεχίζεις. Εμείς απαντάμε μόνο στα δυο πρώτα σχόλια που μας έγραψες.
@ LeftG700,
τώρα που το λέτε, κάτι έχω ακούσει για χρονομέτρηση στο εργοστάσιο ...
Αλλά πριν αποφανθούμε ποιος έχει κάνει σοβαρά λάθη, θα πρέπει να μου πείτε εάν αυτή η χρονομέτρηση γίνεται με μέτρο τον "κοινωνικά αναγκαίο χρόνο εργασίας".
Διότι μόνο αν συμβαίνει αυτό, μόνο τότε θα ισχύει αυτό που λέει ο Μαρξ και το οποίο συζητάμε.
Εάν λοιπόν ο καπιταλιστής χρονομετράει στο εργοστάσιο για να δει πού βρίσκεται σε σχέση με τον "κοινωνικά αναγκαίο χρόνο εργασίας", τότε προφανώς δεν μπορεί να το κάνει παρά μόνον εφόσον έχει μπροστά του έναν αριθμό (π.χ. 35 ώρες)- γιατί τα μεγέθη μετριούνται ΜΟΝΟ με αριθμούς, όπως θα ξέρετε μιας και πήγατε κι εσείς σχολείο -, ο οποίος αριθμός αντιπροσωπεύει τον "κοινωνικά αναγκαίο χρόνο εργασίας". Κι από αυτόν βλέπει πού βαδίζει το εργοστάσιό του από άποψης "κοινωνικά αναγκαίου χρόνου εργασίας".
Αυτό συμβαίνει; Και μήπως μπορείτε κιόλας να πείτε πώς τον βγάζουνε αυτό τον αριθμό οι καπιταλιστές;
Προφανώς μόνον ένας τρόπος υπάρχει: να κάθονται και να μετράνε σε κάθε εργοστάσιο το χρόνο εργασίας, που απαιτείται για να παραχθεί ένα προϊόν, να παίρνουν ο ένας τον άλλον τηλέφωνο για να φτιάξουν τον κατάλογο με όλους αυτούς τους αριθμούς ... και μετά; Με ποιόν τρόπο προσδιορίζουν, από όλους αυτούς τους αριθμούς ποιός αντιπροσωπεύει τον "κοινωνικά αναγκαίο χρόνο εργασίας";
Υποθέτω πως δεν θα σας είναι και τόσο δύσκολο ν' απαντήσετε, αφού είστε σίγουροι πως το λάθος το κάνω εγώ.
Και μάλλον εύκολα θα μπορείτε να δώσετε κι ένα απτό παράδειγμα αυτού του συγκεκριμένου "κοινωνικά αναγκαίου χρόνου εργασίας", π.χ. σχετικά με το εμπόρευμα ψωμί: ποιός είναι ο κοινωνικά αναγκαίος χρόνος που προσδιορίζει σήμερα την αξία του; Για αριθμό μιλάμε, έτσι;
Γιατί, αφού μιλήσατε για βαρύτητα, θα ξέρετε επίσης πως οι φυσικοί δεν περιορίζονται να πουν πως "η βαρύτητα είναι μια δύναμη που υπάρχει", ούτε πως "το μέγεθος της βαρύτητας υπάρχει", αλλά είναι σε θέση να μετρήσουν και να εκφράσουν με έναν αριθμό το μέτρο της βαρυτικής δύναμης σε κάθε περίπτωση - και τότε μόνο πράγματι αποδεικνύουν ότι η βαρύτητα δεν είναι φάντασμα.
Περιμένοντας την απάντησή σας στα παραπάνω ερωτήματά μου, προτείνω να μείνουμε σε αυτό το σημείο, προς το παρόν, από το οποίο θα μπορέσουμε να δούμε λίγο πιο καθαρά ποιος κάνει σοβαρά λάθη ήδη στους πολύ συγκεκριμένους όρους πριν πάμε σε πιο αφηρημένους.
@ LeftG700,
σχετικά με "Το γενικότερο:", παρ. α:
Είναι γνωστό ότι ο Φουκό ανακάλυπτε "εξουσία" παντού, ακόμα και κάτω απ' το μαξιλάρι του. Από την άλλη, είναι αρκετό πιθανό ότι, πασπαλίζοντας τα πάντα με εξουσία, αχρήστεψε αυτή την έννοια (φυσικά για όσους τον ακολουθούν).
Αυτό δε σημαίνει όμως ότι και όλοι οι υπόλοιποι πρέπει να σταματήσουμε να τη χρησιμοποιούμε, ή ότι πρέπει να την αντιλαμβανόμαστε με φουκοϊκά κριτήρια.
@hollowsky,
Μήπως είσαι αφηρημένα/ος Φουκοϊκος?-))
@ Izi,
μπα, όπως ξέρεις είμαι ... συγκεκριμένα αντί-φουκωϊκός! Και χωρίς να έχω διαβάσει πάνω από 10 σελίδες Φουκώ! :-)))
Φίλε HollowSky (και υπόλοιποι φίλοι που παρακολουθείτε),
Διάβασα λίγο "διαγώνια" το σχόλιό σου μετά το δικό μας. Μέχρι να επανέλθουμε πιο ολοκληρωμένα κι επειδή κάτι είπες για το πώς καθορίζεται ο κοινωνικά αναγκαίος χρόνος:
Ο κοινωνικά αναγκαίος χρόνος σε συνθήκες καπιταλισμού καθορίζεται από το γνωστό λατινικό slogan:
Citius, Altius, Fortius!!!
Μια οπτική αναπαράσταση μπορείς να απολαύσεις εδώ! ;-)
Τα λέμε
ΥΓ Ευχές σε όλους για τις γιορτές τού Σ/Κ/Δ!
@ Αγαπητοί LeftG700,
καλό θα ήταν, πριν απαντήσετε, να προσέξετε ότι το "Citius, Altius, Fortius" δεν είναι μονάδα μέτρησης (ούτε χρόνου, ούτε κανενός άλλου πράγματος), ούτε καν ένας μαθηματικός τύπος από τον οποίον μπορεί να προκύψει μέτρηση και αριθμός, αλλά όπως λέτε ... σύνθημα.
Επομένως, δεν μπορεί αυτό, ένα σύνθημα, να προσδιορίζει τον "κοινωνικά αναγκαίο χρόνο εργασίας" σαν έναν αριθμό βάσει του οποίου ο καπιταλιστής θα εκτιμάει πού βρίσκεται η δική του παραγωγή συγκριτικά με των άλλων - όπως εννοεί ο Μαρξ.
Βλέπετε, το ... κακό με το χρόνο είναι ότι μετριέται και το ... κακό με τη μέτρηση είναι πως αυτή εκφράζεται με τύπους και τελικά με αριθμούς. Κι έτσι, όποιος λέει "κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εργασίας" οφείλει - για να δεχτούμε πως δεν αερολογεί - να υποδείξει τουλάχιστον τον τύπο από τον οποίο αυτός ο ρημάδης ο χρόνος προκύπτει ως αριθμός!
Πέρα από αυτό, που είναι στοιχειώδες, προσέξτε και κάτι άλλο: Καθόλου δεν αρκεί να παράγει κάποιο εργοστάσιο γρηγορότερα, δηλαδή σε μικρότερο χρόνο, από ένα άλλο (που φτιάχνει τα ίδια πράγματα, εννοείται) για να είναι πιο κερδοφόρο! Γιατί, πολύ απλά, εάν για να κερδίσει σε χρόνο φτιάχνει σκάρτα πράγματα, η αγορά θα πετάξει την παραγωγή του στα αζήτητα. Στοιχειώδες κι αυτό, έτσι;
Επομένως ο "κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εργασίας" δεν μπορεί να είναι ο μικρότερος χρόνος, ο μικρότερος αριθμός, στον κατάλογο με τους χρόνους εργασίας που πρέπει να σκαρώνουν οι καπιτάλες για να τον υπολογίσουν.
Άρα;
Το βιντεάκι χάρμα, απολαύστε κι αυτό:
http://www.youtube.com/watch?v=CYbsBcPDVQM
:-)
Εύχομαι κι εγώ καλό Σ/Κ/Δ.
Φίλοι μας leftg700,Το βίντεο που παραθέσατε περισσότερο αναφέρεται στο χρόνιο ρεκόρ μονταρίσματος ενός διακόπτη και λιγότερο στον "κοινωνικά αναγκαίο χρόνο εργασίας"
Η μέτρηση του οποίου έχει δυσκολίες μιας και πρόκειται για μια σύνθετη αντίφαση όρων έτσι κι αλλιώς...
Το "κοινωνικά αναγκαίος" δεν μπορεί να αποδοθεί με έναν αριθμό ή υπολογιστικό τύπο ενώ ο "χρόνος εργασίας" από την άλλη επιβάλλεται να αποδοθεί. Κάπου εκεί γίνεται κενή ρητορεία... Το πρόβλημα εδώ, είναι πως ενώ ο "κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εργασίας" δεν αποτελεί μια πραγματικότητα, αλλά μια νοητική κατασκευή, μια αφαίρεση, ένα αξίωμα· παρ' όλα αυτά χαράζει σε βάθος τις επόμενες αντιλήψεις και τους υπολογισμούς των ανθρώπων (από τον Ρικάρντο και τον Σμίθ και μετά εννοώ) που καθώς φαίνεται δεν αντέχουν το σχίσμα που επιφέρει η αλήθεια.
Καταλήγουμε δυστυχώς όπως και στο ανέκδοτο δηλαδή, που έλεγε ο τρελός: άντε κι εγώ τώρα να κατανοήσω ότι δεν είμαι καλαμπόκι, οι κότες θα το καταλάβουν?-)
Υπολογίζω ότι από το 1800 έχουν περάσει περίπου επτά γενεές ανθρώπων που είναι πεισμένοι (από δω κι από κει) ότι η ανατροπή και ο μετασχηματισμός από την την κοινωνίας της εκμετάλλευσης στην κοινωνία της ελευθερίας και της δικαιοσύνης πριν απ' όλα θα πρέπει να γίνει "οικονομικά"(και μετά βλέπουμε)
Η ιδέα της συσσώρευσης της κυριαρχίας από την άλλη δίνει ένα επιπλέον εύρος στην κριτική του υπάρχοντος.
Εύχομαι κι εγώ καλές γιορτές!
@izi
Δυο τρεις γενιές αφελών,υπερασπίζοντας αυτήν ακριβώς την προκατάληψης (της δίκαιης απόδοσης, της σπανιότητας, της προόδου της παραγωγής κτλ.) ενεπλάκησαν με ζήλο σε αλληλοσφαγιασμούς που στοίχισαν (κάποιοι θα πούν απέδωσαν) περίπου 100.000.000 ανθρώπινες ζωές σε ένα διάστημα 50 ετών.
(Στις απώλειες και την κτηνώδη απανθρωπιά των παγκοσμίων πολέμων δεν υπολογίζονται οι φονικές δράσεις και οι γενοκτονίεςτων Γάλλων και των Άγγλων και αργότερα και των Αμερικάνων ιμπεριαλιστών αποικιοκρατών οι οποίες φυσικά και είναι συγκρίσιμες με αυτές των Ναζιστών και των Κομμουνιστών και εδώ που τα λέμε είναι και οι μόνες που συνεχίζονται νικηφόρα και ακάθεκτες)
Καλές Γιορτές σε όλους!
@hollow
σχετικά με το αντι-φουκωϊκος πάντως να επισημάνουμε ότι υπάρχει μια κάποια σύμπτωση της δικής του θεώρησης με αυτά που λες.(εμείς συμφωνούμε)
Υπάρχει και το "Για την Υπεράσπιση της κοινωνίας" που έχει βγάλει ο "ψυχογιός" στην σειρά που επιμελείται ο newromancer Ροζάνης σας.
Τυχαίο?-))
Καλό τριήμερο.
@ α+κ+ρ+ε+ς,
τίποτα δεν είναι τυχαίο!
http://en.wikipedia.org/wiki/Foucault_pendulum
:-)
φίλοι leftg700,
Η χρήση, δεν είναι ένα χαρακτηριστικό των αντικειμένων αλλά η εκδήλωση μιας συγκεκριμένης κοινωνικής (ή κοινοτικής) πρακτικής.
Η χρήση του σαμπουάν για την καθαριότητα των μαλλιών, στον καπιταλισμό, αντικατέστησε άλλες μη κεφαλαιοποιημένες, κεφαλαιοποιήσιμες κοινωνικές πρακτικές, με αποτέλεσμα τα χημικά και τα ορυκτέλαια τα οποία θεωρούμε «άξια» για να τα χρησιμοποιούμε στο κεφάλι μας.
Οι χρήσεις δεν ταιριάζουν με φυσικό και αυτόματο τρόπο στις ανάγκες αλλά εξαρτώνται από το σύστημα των πεποιθήσεων και τον τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας (ή κοινότητας), από την εποχή του homo sapiens έως σήμερα.
Φυσικοποιόντας την χρήση και θέτοντάς την εκτός κριτικής, ουσιαστικά θέτουμε εκτός κριτικής όλες τις υλικές προϋποθέσεις του καπιταλισμού.
Υ.Γ. 1 ρε συ izi, ο hollow έχει μαλλιά; άλλες φορές μόλις άκουγε για ανάγκες, αξία χρήσης κλπ. αγρίευε αμέσως, τώρα τουμπεκί.
Υ.Γ. 2 ρε συ buccaneer's gambit, με τα ακάρεα το παλεύω για την εξουσία στο μαξιλάρι μου έχεις να προτείνεις τίποτα;
Υ.Γ. 3 ρε σεις παιδιά, είναι κακό πράγμα αυτό το Φουκοϊκός, γιατί όπως το περιγράφετε έχω αρχίσει και ανησυχώ και δεν έχω διαβάσει ούτε μια αράδα.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΦΙΛΟΙ ΜΟΥ, ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΤΕ ΚΑΛΑ
Καλή η παρατήρηση του Παναγιώτη, δηλ. την κρατάμε αν είναι ν' απαντήσουμε στα σοβαρά στο "καλό ρώτημα" των leftg700: "τότε, το κέρδος τού καπιταλιστή από πού προέρχεται;"
ΥΓ. Τον Φουκό δεν θα τον πετάξουμε στα σκουπίδια. Η κριτική αφορούσε τη μονομανία του με την "εξουσία" - και κυρίως την (ολέθρια) επίδραση που είχε αυτή στις κοινωνικές επιστήμες ή γενικότερα σε κάποιου είδους κοινωνικό στοχασμό.
Φίλε HollowSky (και υπόλοιποι φίλοι, μια και η παρέα μεγάλωσε),
Μας φαίνεται ότι, παρά μια κάποια πρόοδο που σημείωσες, τα πας όλο και χειρότερα! ;-) Ας αρχίσουμε όμως από τα καλά νέα.
Τα καλά νέα είναι ότι δέχθηκες κατ’ αρχήν πως η (κατά Μαρξ) αξία υπάρχει και παραϋπάρχει, ανεξάρτητα από το αν και πώς μετριέται, με ακρίβεια ή όχι, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τη βαρύτητα, η οποία, βεβαίως βεβαίως, δεν έκανε την εμφάνισή της στη γη από τη στιγμή που μετρήθηκε με ακρίβεια! —συ είπας!
Μέχρι εδώ τα καλά. Από εδώ και κάτω αρχίζει η …σύγχυση.
1) Ενώ δέχεσαι το παραπάνω, ότι δηλαδή η ύπαρξη ενός πράγματος, ενός φαινομένου ή μιας κατάστασης δεν εξαρτάται από το κατά πόσον έχει μετρηθεί αριθμητικά και με ακρίβεια, κατά ‘‘μαγικό τρόπο’’ το απορρίπτεις για τη θεωρία τής αξίας. Και δεν μπαίνεις καν στον κόπο να μας πεις για ποιους λόγους κάνεις αυτή την εξαίρεση! Κατά τα φαινόμενα, έχεις την ακράδαντη πεποίθηση ότι, αντιθέτως, εξηγείς αυτούς τους λόγους με το νι και με το σίγμα. Πρόκειται περί ψευδαίσθησης. Διότι, καλέ μας φίλε, το ζήτημα, κατ’ αρχήν, δεν είναι κατά πόσον η έννοια της αξίας μπορεί να μετρηθεί με ακρίβεια ή όχι. Το ζήτημα είναι αν πρόκειται για μια έννοια που τη γέννησε η φαντασιοπληξία τού Μαρξ, ‘‘δημιούργημα’’ εκ του μηδενός δηλαδή, μη γειωμένο στην κοινωνική πραγματικότητα του καπιταλισμού. Κατ’ εσέ, δεν είναι γειωμένο. Γιατί; Επειδή, όπως είπαμε, δεν είναι αποτυπωμένο σε αριθμούς (νομίζεις).
2) Μπαινοβγαίνεις στον θετικισμό με δεξιοτεχνία που θα ζήλευε κι ο Χουντίνι! Από τη μια, πέφτεις με τα μούτρα μέσα του, όταν απαιτείς νούμερα και μετρήσεις, κι από την άλλη, την κάνεις για άλλες πολιτείες αλαργινές, όταν μας μιλάς πρωτίστως για «κυριαρχίες» επί των εργαζομένων και αφαίρεση του δικαιώματός τους να έχουν λόγο για το προϊόν τής εργασίας τους, περιφρονώντας πλήρως τη θετικιστική πλευρά τού φαινομένου της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης! Πρέπει να αποφασίσεις: αυτό το μέσα-έξω (κατά το γνωστό ανέκδοτο) δεν σε ζαλίζει; ;-) Α! Για να ’χουμε κι ένα άλλο καλό ρώτημα: «Κυριαρχία»; Σαν φαντασιοπληξία μάς ακούγεται. Εκτός κι αν μας το κάνεις λιανά. Σε …αριθμούς! ;-)
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
ΣΥΝΕΧΕΙΑ
3) Μάλλον δεν έχεις κατανοήσει σωστά την έννοια τού κοινωνικά αναγκαίου χρόνου εργασίας. Να θυμηθούμε λίγο τα λόγια τού εισηγητή της, για να μη μιλάμε ερήμην του και σηκωθεί από τον τάφο του και μας αρχίσει στο βρισίδι; Γράφει λοιπόν ο παππούς:
«Ονομάζουμε κοινωνικά αναγκαίο χρόνο εργασίας τον χρόνο εργασίας που απαιτείται για να παραχθεί μια κάποια αξία χρήσης κάτω από τις κανονικές κοινωνικές συνθήκες, που ταιριάζουν σ’ αυτή την παραγωγή όταν η εργασία εκτελείται με τον κοινωνικό μέσο όρο επιδεξιότητας και εντατικότητας. Μετά την καθιέρωση της ατμοκίνητης ύφανσης στην Αγγλία, έφτανε το μισό τής προηγούμενης εργασίας για να μετατρέψει σε ύφασμα μια δεδομένη ποσότητα μαλλιού. Όσο για τον ίδιο τον άγγλο υφαντουργό [που εργάζεται χειρωνακτικά], του χρειάστηκε πάντα ο ίδιος χρόνος για να πραγματοποιήσει αυτή τη μετατροπή, αλλά το προϊόν τής ατομικής του εργασίας 1 ώρας δεν αποτελεί πια παρά το μισό μιας κοινωνικά αναγκαίας ώρας εργασίας, κι άρα η αξία [του] πέφτει [αντιστοιχεί] στο μισό».
Όπως βλέπεις ο άνθρωπος μίλαγε για μέσες και κανονικές συνθήκες εργασίας. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο η τιμή ενός προϊόντος (για την ακρίβεια το τμήμα της τιμής που αντιστοιχεί στο κόστος εργασίας) δεν καθορίζεται σύμφωνα με τον ατομικό χρόνο εργασίας που περιέχει αλλά τον κοινωνικό μέσο όρο. Π.χ.: Αν το Χ εργοστάσιο παπουτσιών παράγει 1 παπούτσι την ώρα και το Ψ 20 (της ίδιας ποιότητας) δεν υπάρχει καμία περίπτωση τα παπούτσια τού Χ εργοστασίου να πουληθούν σε εικοσαπλάσια τιμή!
Τώρα, αν έχεις την άποψη ότι η Toyota δεν ξέρει ποιος είναι ο κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εργασίας για να εφαρμοστεί ένα καπώ στα αυτοκίνητά της, ή ότι ο ιδιοκτήτης μιας καφετέριας αγνοεί πόσο τέτοιο χρόνο χρειάζεται η ‘‘κοπέλα’’ για να φτιάξει ένα καπουτσίνο, επειδή αυτή η γνώση τους δεν αποτυπώνεται με …μαθηματικό τύπο (πάλι κάργα θετικιστής εδώ, ε; ;-) )τι να σου πούμε. Έχουμε ακούσει και χειρότερα σε διάφορες άλλες συζητήσεις! ;-)
4) Αν πρόσεχες τον επιρρηματικό προσδιορισμό στον όρο που συζητάμε («κ ο ι ν ω ν ι κ ά αναγκαίος χρόνος εργασίας»), δεν θα μπερδευόσουνα με το «Citius, Altius, Fortius». Γιατί μέσα στον προσδιορισμό αυτό υπάρχει η κοινωνία. Και μέσα στην κοινωνία υπάρχουν και οι καπιταλιστές. Κι αυτοί είναι υποχρεωμένοι να υπηρετήσουν το πνεύμα του ανταγωνισμού, αν θέλουν να επιβιώσουν. Και ακριβώς αυτό το πνεύμα τού ανταγωνισμού εξέφραζε το «Citius, Altius, Fortius»[***]. (Κανονικά, εδώ, για να είσαι συνεπής με τις απόψεις σου, πρέπει να μας πεις: Αυτός ο ανταγωνισμός ρε παιδιά μπορεί να αποτυπωθεί με κάνα μαθηματικό τύπο; Αν δεν μπορεί, δεν υπάρχει! Στην περίπτωση αυτή θα μας θύμιζες μια ιστορία που έχουμε ακούσει για κάποιον ο οποίος είχε κάνει σκοπό τής ζωής του να αποδείξει με μαθηματικό τρόπο το αναπόφευκτο της …σοσιαλιστικής επανάστασης! ;-) )
Κλείνοντας, κι αφού σου θυμίσουμε ότι εκκρεμούν οι απαντήσεις σου σε κάποιες σημαντικές ερωτήσεις που σου έχουμε υποβάλλει, να πούμε και το εξής:
Αρχίζουμε να σχηματίζουμε την πεποίθηση ότι είσαι ένας αναντάμ-παπαντάμ ιδεαλιστής. Οπότε, λίγα με τον παππού! Ήταν μέγας καυγατζής κι επειδή (το χειρότερο!) δεν υπάρχει και κανένας μαθηματικός τύπος που να αποδεικνύει το αδύνατο της νεκρανάστασης, καλού-κακού φύλαγε τα ρούχα σου! ;-)
Τα λέμε
Φίλε buccaneer's gambit,
Η αναφορά μας στον Φουκώ ήταν en passant. Δεν είχαμε σκοπό να ανοίξουμε καμιά ‘‘φουκολογία’’, μόνο να δείξουμε στον HollowSky ότι θεωρεί μεγάλο τον Μαρξ για λάθος λόγους. Ωστόσο, να πούμε δυο λόγια γι’ αυτό που γράφεις.
Θα συμφωνήσουμε ότι ήταν κατά κάποιο τρόπο ‘‘μονομανής’’ ως προς το ζήτημα της εξουσίας. Δεν νομίζουμε όμως ότι αυτό ακυρώνει τις βαθιές αναλύσεις του γι’ αυτήν και το φως που έριξε στο πολυπλόκαμο και δαιδαλώδες τού φαινομένου. Όπως καταλαβαίνεις, αυτό σημαίνει πως δεν τον θεωρούμε καθόλου τού πεταματού, αν και όχι αντιεξουσιαστές (με την τρέχουσα έννοια του όρου).
Τα λέμε
Φίλε izi,
Για τα περί κοινωνικά αναγκαίου χρόνου εργασίας βλέπε το σχόλιό μας προς τον HollowSky. Να σου πούμε όμως κάτι για το οποίο δεν έχεις τη σωστή εικόνα (το ίδιο κι ο HollowSky). Οι Σμιθ και Ρικάρντο πάλεψαν με την αξία προσπαθώντας απλώς και μόνο να επιλύσουν το ζήτημα του πώς διαμορφώνονται οι τιμές. Ο Μαρξ το πήγε παραπέρα. Πώς μπόρεσε; Το μπόρεσε επειδή συνέλαβε την έννοια της αφηρημένης εργασίας. Αυτή η έννοια είναι κομβική για να γίνει κατανοητό πώς η εργασιακή δύναμη μετατρέπεται, στον καπιταλισμό, κι αυτή σε εμπόρευμα.
Τα λέμε
Φίλε panagiotis,
Η αξία χρήσης τών υλικών αγαθών δεν είναι εφεύρεση του καπιταλισμού! Εμπεριέχονται σ’ αυτά, τα οποία, με τη σειρά τους, είναι προϊόντα τής ανθρώπινης εργασίας από καταβολής κόσμου. Δεν σου κάνει το σαμπουάν, γιατί ο καπιταλισμός το κατασκεύασε αφού πρώτα ‘‘κατασκεύασε’’ την ανάγκη γι’ αυτό; Εντάξει, πέτα το, δεν θα τα χαλάσουμε. Πέτα το σαμπουάν και πιάσε μια προβιά που ο πρωτόγονος άνθρωπος τη φόραγε για να προφυλαχθεί από το κρύο. Δεν είχε αξία χρήσης κρυμμένη μέσα της η οποία, για να φανερωθεί, έπρεπε να φορέσει κάποιος αυτή την προβιά; Μ’ άλλα λόγια: Μη μένεις σ’ ένα συγκεκριμένο παράδειγμα που δίνει κάποιος συνομιλητής σου. Δες το στην ευρύτητά του, αν θέλεις να καταλάβεις το γ ε ν ι κ ό που θέλει να σου πει μέσα από μια ε ι δ ι κ ή αναφορά.
Τα λέμε
@ LeftG700,
σας είχα πει να προχωρήσουμε αργά, αλλά δυστυχώς παιδιά πήρατε τη στροφή πολύ απότομα και ντελαπάρατε! :-) Αυτά παθαίνει όποιος είναι υπερβολικά σίγουρος, ότι οι πλάτες στις οποίες στηρίζεται είναι ακλόνητες...
Γιατί το θέμα δεν ήταν σε καμιά στιγμή η έννοια της αξίας γενικά κι αφηρημένα, κι αν έπεσε ή όχι από τον ουρανό, όπως λέτε μάλλον ψιλοζαλισμένοι, αλλά - ουπς! - το πώς την προσδιορίζει ο Μαρξ κι αν αυτός ο προσδιορισμός του στέκει ή παραπατάει...
Οπότε ξαναπάμε άλλη μια φορά σιγά, για να μην ξαναζαλιστείτε.
Για τον Μαρξ λοιπόν, η έννοια της αξίας συνδέεται στενά και με μαθηματικά κόλπα και με μετρήσεις και με αριθμούς.
Γιατί ξέρετε, υποθέτω, πως για να δείξει πώς προκύπτει η αξία,αναφέρθηκε στη "μέθοδο που ακολουθούμε όταν συγκρίνουμε μεταξύ τους τα εμβαδά τριγώνων" και
ισχυρίστηκε πως η αξία των εμπορευμάτων εξαρτάται από το "ποσόν της κοινωνικά αναγκαίας εργασίας που είναι ενσωματωμένη/αποκρυσταλλωμένη σε αυτά", το οποίο " μετριέται έχει με τη διάρκεια του κοινωνικά αναγκαίου χρόνου εργασίας", που απαιτείται γι' αυτή την παραγωγή τους.
Ο Μαρξ, επίσης, ισχυρίστηκε πως "η αξία αποκτά χρηματική έκφραση ή, πράγμα που σημαίνει το ίδιο, μετατρέπεται σε τιμή" - που σημαίνει και πάλι ποσόν, αριθμό.
"Μέθοδος σύγκρισης εμβαδών", "ποσά εργασίας", "διάρκεια χρόνου", "μετατροπή σε χρηματική τιμή"...
... και λέτε ότι "το θέμα δεν είναι αν η αξία μπορεί να μετρηθεί";;;!!!
ΜΑ ΑΥΤΟ ΑΚΡΙΒΩΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΘΕΜΑ, φίλοι μου: Πως, αν η αξία είναι αυτό που λέει και όπως το λέει ο Μαρξ, τότε πρέπει να είναι μετρήσιμη, και μετρήσιμη με τους όρους που αυτός θέτει - ειδάλλως ο ορισμός του δεν ισχύει και στον θετικισμό, που λέτε, άλλος μάλλον μπαινοβγαίνει κι όχι εγώ.
[συνεχίζεται από κάτω]
[συνέχεια]
Είναι τάχα μια πρόοδος προς αυτή την κατεύθυνση, ο ισχυρισμός πως ο "κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εργασίας" αναφέρεται σε ... "μέσες και κανονικές συνθήκες εργασίας";
Τι είναι αυτές οι "μέσες και κανονικές" συνθήκες εργασίας; Σε ποια πραγματικότητα αντιστοιχούν; Σε ένα σύστημα που στηρίζεται στον ακραίο ανταγωνισμό και τη συνεχή ανατροπή των τεχνικών και ανθρώπινων συνθηκών εργασίας, σε τι τάχα αντιστοιχούν αυτές οι "μέσες και κανονικές" συνθήκες εργασίας; Μα ασφαλώς σε ΤΙΠΟΤΑ! Δεν είναι μια απλή αφαίρεση (οπως π.χ. η έννοια της βαρύτητας, η οποία αντιστοιχεί σε μια πραγματικότητα) - είναι απλά μια έκφραση με κάποιο "ύφος" δήθεν επιστημοσύνης, αλλά ΧΩΡΙΣ ΚΑΝΕΝΑ ΝΟΗΜΑ!
Για να σας το κάνω λιανά, είναι σαν να λέει κανείς για "μέσες και κανονικές συνθήκες" ταχύτητας με την οποία τρέχει ένα σώμα, που αλλάζει διαρκώς ταχύτητα και για οποίο δεν γνωρίζουμε την ταχύτητά του ούτε σε κάποιο προηγούμενο σημείο, ούτε στο τώρα αλλά ούτε και έχουμε δεδομένο ότι σταμάτησε κάποια στιγμή!
Σαφώς κάτι τέτοιο θα μπορούσε να το πει ένας ποιητής, αλλά ένας ποιητής θα παρουσίαζε το έργο του σαν ποίημα, όχι σαν επιστημονικό πόνημα...
Αφού όμως πιστεύετε πως η Τογιότα κι ο Καφετεριάδης ξέρουνε και μετράνε τον "κοινωνικά αναγκαίο χρόνο", που χρειάζεται για φτιαχτούν τα προϊόντα τους, αυτό πάει να πει ότι τον μετράνε με κάποια μέθοδο και ασφαλώς με κάμποση ακρίβεια - ειδάλλως δεν θα λέγατε "μετράνε" αλλά "εικάζουν", "φαντάζονται",
"υποθέτουν".
Μήπως λοιπόν μπορείτε να μου πείτε πώς ακριβώς τον μετράνε; Γιατί αυτό σας ρώτησα εξαρχής, κι όλο το γυροφέρνετε αλλά δεν απαντάτε!
Πώς τον μετράνε; Μετράει λ.χ. ο Τογιότας πόσο χρόνο κάνει για να φτιάξει ένα καπώ, έπειτα παίρνει τηλέφωνο τον Σιτροέν, τον Μερτσέντε, τον Χόντα και τους άλλους κυρίους, τους ρωτάει σε πόσο χρόνο φτιάχνουνε αυτοί ένα καπώ, κι ύστερα παίρνει όλους αυτούς τους χρόνους και βγάζει π.χ. το μέσο όρο; Ή κάπως αλλιώς;
Τι λέει ο Τσελεμέντές σας;
:-)
@ Παναγιώτη,
όπως ακριβώς το λες, για την "αξία χρήσης": δεν είναι φυσικό φαινόμενο αλλά θεσμικό...
... και αυτό το γεγονός κρύβουν οι άμπρα-κατάμπρα "ορισμοί", που θέλουν να την παρουσιάσουν σαν κάτι που "εμπεριέχεται στα αγαθά", σαν μια "κρυμμένη" δική τους ιδιότητα, δηλαδή σαν μια ιδιότητα των ίδιων των αγαθών
- ενώ στην πραγματικότητα η χρησιμότητα, η ωφελιμότητα και η χρήση αφορούν αποκλειστικά και μόνο στη σχέση του ανθρώπου με τα πράγματα και επομένως στο αν ο ίδιος ελεύθερα τα κρίνει, ή πειθαναγκάζεται να τα θεωρεί, χρήσιμα.
Μεγάλο το τίμημα του πιθηκισμού της επιστήμης στην επαναστατική θεωρία - χαρακτηριστικό όλου του 19ου αιώνα και βάλε.
Φίλε HollowSky,
Κατανοητά όλα. Για να κλείσουμε όμως από τη μεριά μας αυτόν το γύρο συζήτησης με ένα τελικό σχόλιο, μας χρειάζονται οι απαντήσεις/θέσεις/απόψεις σου στα ερωτήματα που έχουμε υποβάλλει. Τα θυμίζουμε:
A.
Μέσα από ποιες διεργασίες κατά την άποψή σου αναδύεται αυτός ο κυρίαρχος ανθρωπολογικός τύπος που περιγράφεις (αφού, όπως είπαμε παραπάνω, απορρίπτεις τον ιστορικό υλισμό);
B.
Οk, δεν υπάρχει υπεραξία, ούτε απόλυτη, ούτε σχετική. Δεν υπάρχει τίποτε. Και ο καπιταλισμός δεν έχει μετατρέψει παραμορφωτικά τις εργασιακές δεξιότητες σε εμπόρευμα. Κι αυτό στο μυαλό τού Μαρξ ήταν και πουθενά αλλού!
Αν είναι έτσι, τότε, το κέρδος τού καπιταλιστή από πού προέρχεται, για να ’χουμε και το καλό ρώτημα;
Γ.
Εκμετάλλευση: Εντάξει, ας πούμε ότι ο Μαρξ αντιλαμβάνεται στραβά την έννοια τής εκμετάλλευσης στον καπιταλισμό και την αιτιολογεί επίσης στραβά. Εσύ, που την τονίζεις και με κεφαλαία, πώς την αντιλαμβάνεσαι και σε τι συνίσταται κατά την άποψή σου;
Τα λέμε
@left (εκτός της απάντησης του hollow που με καλύπτει πάνω κάτω)
Μια ερώτηση.
Έχετε σκεφτεί τι θα μπορούσαμε να κάνουμε αν ο Αι Βασίλης ήταν ένα ψέμα και τα δωράκια κάτω από το δέντρο τα έβαζαν οι γονείς μας ?-)
Από την (καθόλου μικρή) εμπειρία που έχω από τις γυμναστικές επιδείξεις των εκμεταλλευόμενων/εργαζομένων στον δρόμο, ήθελα να πω ότι βρίσκω αυτόν που διεκδικεί μοναχά την κλεμμένη αξία της εργασίας του απόλυτα αντενεργό αντεπαναστατικό και εν τέλη "επιθετικά ουδέτερο" ενάντια στον κοινωνικό μετασχηματισμό. Θα μπορούσα να τον περιγράψω με λεπτομέρειες αλλά να παραθέσω και εκατοντάδες ντοκουμέντα εικόνων τα οποία μάλιστα έχω και ο ίδιος καταγράψει.
Αντίθετα με γοητεύει αυτός και αυτή που αγωνίζονται για την ελευθερία στην ζωή τους, και την κατάργηση της εργασίας.
(και όταν μιλάω για εργασία μιλάω πάντα για την μισθωτή εργασία:-) Από αυτούς δεν έχω ακριβώς παρά ελάχιστα ντοκουμέντα μιας και είναι "σπάνια είδη".
Πέρα από το οτι κινούμαι σε αυτήν την κατεύθυνση και ο ίδιος όσο μπορώ- μόνον μερικά "πρότυπα" θα μπορούσα να παραθέσω και το κάνω από καιρό σε καιρό αναρτώντας λόγια και έργα τους στο παρόν ιστολόγιο.
Ο "παππούς σας" είναι ένα από αυτά.
Ήταν τόσο αντιφατικός όσο κάποιος που αποκηρύσσει την θεώρηση του κόσμου (προς όφελος υποτίθεται της αλλαγής του) ενώ συγχρόνως γράφει πέντε τόμους με την λογιστική ανάλυση του καιρού του.
(Και με το δίκιο του γιατί πως θα αλλάξεις τον κόσμο αν δεν προσπαθήσεις να τον (ανα)γνωρίσεις?)
@Παναγιώτη
Δεν προτίθεμαι να αποκαλύψω λεπτομέρειες της κόμης του ιδεαλιστή hollow sky.
Φίλε izi,
Για να τα λέμε όλα, έχεις μια κάπως περίεργη αντίληψη και αίσθηση της κάλυψης από τον HollowSky. Διότι, όπως φαίνεται και από το τελευταίο σχόλιό μας, εμείς, αντίθετα, νιώθουμε ότι μας έχει αφήσει να τουρτουρίζουμε θεόγυμνοι μέσα στο κρύο! ;-)
Για τα υπόλοιπα που θίγεις στο καταληκτικό σχόλιό μας.
Τα λέμε
Φίλε left700. Είπα ότι καλύπτει εμένα όχι εσάς....
Κι έπειτα είπα "πάνω κάτω" δεν είπα και αριστερά δεξιά, μπρος πίσω κτλ. ;-)
(και αυτό το "πάνω κάτω" αφορά στην αδυναμία μέτρησης του κοινωνικά αναγκαίου χρόνου εργασίας το οποίο έχει ο καημένος εξηγήσει πολλάκις στα σχόλια του)
Αναμένω κι εγώ τις απαντήσεις του στις πολύ καλές σας ερωτήσεις με ενδιαφέρον μάλλον σε κάποια ανάρτηση γιατί εδώ βάρυνε το πράγμα και βγάλαμε κάλο στο σκρολάρισμα. (έχει χαλάσει και το άτιμο το ποντίκι)
τα λέμε
----------------------------
και Γενικότερα
Το ενδιαφέρον με τον Μαρξισμό εντοπίζεται και στο ΠΏΣ εναλλάσσεται μια ως πολιτική θεωρία υπεράσπισης των συμφερόντων της εργατικής τάξης και μια ως διαλεκτική (συνθετική) κοινωνικολογιστική επιστήμη.
Και να πω και την αλήθεια ούτε η θεωρία της υπεράσπισης της εργατικής τάξης ούτε η "κοινωνικολογιστική επιστήμη" με ενδιαφέρουν αλλά η ίδια η εναλλαγή, τα ενδιάμεσα στάδια οι μεταμορφώσεις...
Γενικότερα ο ιδεολογικός μηχανισμός οι παγιώσεις, οι διατυπώσεις η φόρμα ο χρόνος του κτλ.
Νομίζω ότι ο Μαρξισμός προσφέρεται για μια τέτοια έρευνα.
Δεν είμαι αμετακίνητα κατά, κατά κανενός αλλά πιστεύω ότι η "μαζικότητα" έφαγε τα ψωμιά της και η "αριστερές φωνές" δεν είναι σε θέση να εμπλακούν με αξιώσεις στον διάλογο που απαιτεί ο καιρός...
Αντίθετα οι φωνές που δεν έχουν αναγνωριστεί από τους αρχειοθέτες/φρουρούς των ιδεολογιών, φαίνεται πως εκθέτουν σε έναν ανταρτοπόλεμο, που τείνει να τακτοποιηθεί, όλους αυτούς τους επαγγελματίες εκπροσώπους του καπιταλιστικού αποκτηνωμένου κόσμου.
Της "κεφαλαιοποιημένης κοινωνίας" που λέει κι ο φίλος μας ο Παναγιώτης.
Αγαπητοί LeftG700,
προφανώς, όχι μόνο δεν σας είναι "κατανοητά όλα" αλλά δεν έχετε κατανοήσει ούτε τα πιο απλά και στοιχειώδη από αυτά που σας είπα και ξαναείπα - ειδάλλως δεν θα λέγατε πως, άπαξ και αποδειχτεί λαθεμένη η μαρξική θεωρία της αξίας, τότε ... "δεν υπάρχει τίποτα"!
Για να συνοψίσω τη συζήτησή μας: Ξεκινώντας από το απλούστερο ερώτημά σας - σε τι έγκειται κατά τη γνώμη μου η "φαινομενική ευταξία της θεωρίας της υπεραξίας" -, σας έδειξα, ότι ο Μαρξ προσδιορίζει την αξία με όρους οικονομικών λογισμών, που στην πραγματικότητα ποτέ δεν γίνονται, δεν μπορούν να γίνουν, δεν χρειάζεται να γίνουν κι ούτε σημαίνουν τίποτα, αφού το "ποσόν ενσωματωμένης εργασίας" και ο "κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εργασίας", που κατ' αυτόν, προσδιορίζουν την αξία των εμπορευμάτων, δεν μπορούν καθόλου να μετρηθούν - όπως θα όφειλαν εφόσον ορίζονται ως "ποσά", "μεγέθη" και "χρονικές διάρκειες" -, όχι επειδή τάχα είναι δύσκολο αλλά επειδή δεν αντιστοιχούν σε καμιά πραγματικότητα.
Σε αυτό, αντιτείνατε ότι αυτός ο "κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εργασίας" μπορεί να μετρηθεί και μάλιστα μετριέται από τους εργοστασιάρχες ... μόνο που ακόμα δεν έχετε καταφέρει να μου πείτε τουλάχιστον με ποια μέθοδο μετριέται, όπως εύλογα σας ζήτησα προκειμένου να αποδείξετε πως αυτό που λέτε, ακολουθώντας τον Μαρξ, ισχύει.
Εάν λοιπόν δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε πάνω στο πάρα πολύ απλό και στοιχειώδες, ότι δηλαδή όταν ορίζουμε κάτι ως μέγεθος, ποσόν και χρονική διάρκεια, τότε είμαστε υποχρεωμένοι να δείξουμε με ποια μέθοδο και σύμφωνα με ποιους τύπους αυτό μετριέται - διότι ποσά, μεγέθη και χρονικές διάρκειες προκύπτουν, επιτέλους, ΜΟΝΟΝ κατόπιν μετρήσεων!!! -, εάν λοιπόν δεν το δέχεστε ούτε αυτό, το εντελώς στοιχειώδες, τότε πώς περιμένετε να πάμε λίγο παραπέρα, σε πιο σύνθετα ζητήματα;
Για να κάνουμε ότι "συζητάμε";
Λυπάμαι αν αισθάνεστε ότι σας έχω αφήσει να τουρτουρίζετε, αλλά αυτό συμβαίνει όταν αφήνει κανείς τη "θαλπωρή" ανυπόστατων επινοήσεων για να περπατήσει στο φρέσκο αέρα.
Υ.Γ. Στοιχειώδεις ορισμοί.
Ποσότητα: αφηρημένη έννοια, που αναφέρεται στο μέγεθος (πόσο;) και το πλήθος (πόσα;).
Χρόνος: νοείται ως θεμελιώδης ποσότητα και όπως οι άλλες θεμελιώδεις ποσότητες (χώρος και μάζα) καθορίζεται μέσω της μέτρησης. Συνεπώς είναι μέγεθος. Χρόνος χαρακτηρίζεται η ακριβής μέτρηση μιας διαδικασίας από το παρελθόν στο μέλλον. Κάθε φυσικό φαινόμενο π.χ. μια πτώση αντικειμένου στο έδαφος εξελίσσεται στην έννοια της ορισμένης χρονικής περιόδου. Ο χρόνος μετράται σε μονάδες όπως το δευτερόλεπτο και με ειδικά όργανα, τα χρονόμετρα (π.χ. ρολόι).
Μέγεθος: στα Μαθηματικά, ονομάζεται κάθε ποσό που επιδέχεται αύξηση ή μείωση και επομένως μπορεί να μετρηθεί και να εκφρασθεί με αριθμούς. Ο αριθμός που αποτελεί το μέτρο κάποιου μεγέθους είναι ο λόγος (πηλίκο) του εξεταζόμενου μεγέθους προς άλλο ομοειδές το οποίο έχει επιλεχθεί ως μονάδα μέτρησης.
Στη Φυσική, μεγέθη χαρακτηρίζονται: το μήκος, η μάζα, ο χρόνος, η ένταση ηλεκτρικού ρεύματος, η θερμοκρασία, η ένταση φωτεινής ακτινοβολίας, η ποσότητα ουσίας καθώς και εκ των παραγώγων μονάδων αυτών το εμβαδόν, ο όγκος, η συχνότητα, η δύναμη, η πίεση, η ενέργεια, η ισχύς, η ηλεκτρική τάση, η ηλεκτρική αντίσταση, το ηλεκτρικό φορτίο καθώς και η ραδιενέργεια. Τα φυσικά μεγέθη διακρίνονται επίσης κατά το μέτρο τους σε «μονόμετρα» και «διανυσματικά». Μονόμετρα είναι τα μεγέθη που για να οριστούν χρειάζονται μόνο ένα αριθμό και μια μονάδα μέτρησης (π.χ. το μήκος, η απόσταση, η μάζα). Τα διανυσματικά απαιτούν φορέα, φορά και σημείο εφαρμογής (π.χ. η ταχύτητα και η επιτάχυνση).
Φίλε HollowSky,
Πριν οτιδήποτε άλλο να σου ευχηθούμε, όπως και σε όλους εδώ, Καλή Χρονιά, με υγεία, δημιουργικότητα και ευτυχία.
Ερχόμενοι τώρα στα ‘‘δικά’’ μας, να σου πούμε το βασικό συμπέρασμα που βγάλαμε από την απάντησή σου; Δραπετεύεις φίλε μου! Και μάλιστα δραπετεύεις πολύ άτσαλα! Δεν υπονοώ εδώ κάποια αγένεια ή απρεπή συμπεριφορά. Εννοώ ότι η δραπέτευσή σου κάνει μπαμ!
Πώς επιχειρείς να την δικαιολογήσεις; Επικαλείσαι την αδυναμία μας να κατανοήσουμε το τι λες. Μάλιστα. Και καταθέτεις ως απόδειξη το ότι αυτό που καταλάβαμε (λανθασμένα κατ’ εσέ) είναι πως άπαξ και «αποδειχτεί λαθεμένη η μαρξική θεωρία της αξίας, τότε ... "δεν υπάρχει τίποτα"»!
Μα δεν μας λες σε παρακαλούμε; Εσύ δεν είσαι που ισχυρίζεσαι σε σχόλιό σου (Δεκέμβριος 23, 2011 9:35 πμ) «Το Β στηρίζεται στο Α, οπότε αν το Α δεν στηρίζεται πουθενά, πέφτει και το Β μαζί του.», όπου το Α είναι η ανάλυση της έννοιας τής αξίας και το Β τής υπεραξίας; Αφήνει κάτι όρθιο από τη θεωρία τής αξίας-υπεραξίας και δεν το πήραμε χαμπάρι;
Κι έπειτα, για να ’χουμε ένα ακόμα καλό ρώτημα, αυτή η απόδειξη της αδυναμίας μας να κατανοήσουμε στοιχειώδη πράγματα υπάρχει από τις 23 Δεκεμβρίου (τότε γράψαμε αυτό το «δεν υπάρχει τίποτε»). Θυμήθηκες να το επικαλεστείς μετά από μια ολόκληρη …εβδομάδα;;; Έλα φίλε μας! Μας βλέπουν!
Τέλος: Ας πούμε ότι εμείς είμαστε στόκοι. Τους τρεις(3) αναγνώστες σου που ρητά είπαν ότι περιμένουν κι εκείνοι μαζί μ’ εμάς τις απαντήσεις σου στα ερωτήματά μας δεν τους λαμβάνεις υπ’ όψη σου; Ούτε καν τον izi ο οποίος είναι και συνιστολόγος σου και παραπάνω τον ευχαριστείς μάλιστα για μια καλή πάσα;;; Έτσι ανταποδίδουν οι φίλοι τις ωραίες πάσες;;;
Προφάσεις εν αμαρτίαις φίλε μας. Προφάσεις εν αμαρτίαις.
Από εκεί και πέρα: Έχεις αγκιστρωθεί με νύχια και με δόντια σε μια ιδέα τού …αέρα! Ότι επειδή δεν μπορεί να αποτυπωθεί με κάποιον μαθηματικό τύπο η αφηρημένη έννοια του κοινωνικά αναγκαίου χρόνου εργασίας η έννοια αυτή πρέπει να απορριφθεί! Μα είναι δυνατόν να ισχυρίζεσαι κάτι τέτοιο; Είναι δυνατόν να μη μπορείς (ή να μη θέλεις να καταλάβεις, νομίζοντας πως αυτό δεν γίνεται αντιληπτό) ότι, λόγου χάρη, ο κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εργασίας για να κόψει κάποιο δέντρο ένας υλοτόμος τής εποχής τού χαλκού ήταν Χ ώρες, ενώ για έναν σημερινό είναι κάποια δευτερόλεπτα;;; Κι ότι επομένως, αν σε προσλάβει κάποιος για να κόβεις δέντρα σήμερα, δεν μπορείς να κόβεις δυο ή τρία δέντρα στο οχτάωρο και, ταυτόχρονα, να έχεις την απαίτηση να μη σε απολύσει, επειδή δεν μπορεί να σου αποδείξει με κάποιον μαθηματικό τύπο γιατί πρέπει να κόβεις 240 ή 300, κι όχι δυο ή τρία;;;
Αν δυσκολεύεσαι να καταλάβεις την έννοια του κοινωνικά αναγκαίου στον χρόνο εργασίας, σού προτείνουμε να σκεφτείς κατά πόσο ευσταθούν οι παρακάτω διατυπώσεις:
Ο κοινωνικά αναγκαίο χρόνος μετάβασης στην Αμερική το 1500 ήταν Χ μήνες, ενώ σήμερα είναι Χ ώρες. Ή:
Ο κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εκτύπωσης ενός βιβλίου στα χρόνια τού Γουτεμβέργιου ήταν Χ ώρες ενώ σήμερα είναι Χ δευτερόλεπτα. Ή:
Ο κοινωνικά αναγκαίος χρόνος παραγωγής τριών αντιγράφων ενός συμβολαίου αγοραπωλησίας την εποχή τού Μιμίκου και της Μαίρης ήταν Χ ώρες, ενώ σήμερα είναι Χ δευτερόλεπτα.
Μπορείς να συνεχίσεις έτσι με άπειρα παραδείγματα. Και μη σε πτοεί που δεν μπορεί να διατυπωθεί ακόμα ο σχετικός μαθηματικός τύπος. Εδώ πήγε ο άνθρωπος στο φεγγάρι! Η επιστήμη κάνει θαύματα! ;-)
Φίλε HollowSky, όσο περισσότερο σε γνωρίζουμε τόσο περισσότερο καταλαβαίνουμε γιατί είσαι ένας από τους happyfew: η γνώση φέρνει πάντα πονοκεφάλους στους ανθρώπους, σε αντίθεση με τη σύγχυση, τον εκλεκτικισμό, τον σχετικισμό και τη μεταμοντέρνα συνθήκη του «όλα πάνε με όλα και πιο πολύ με Coca Cola», που ήταν πάντα πηγή ευτυχισμένης αμεριμνησίας! ;-)
Θα φροντίσουμε από καιρού εις καιρόν να σου προξενούμε μερικούς τέτοιους πονοκεφάλους!... ;-) Ιδίως, επειδή έχουμε βάσιμους λόγους να πιστεύουμε ότι έχεις πάρει μερικούς από την εδώ παρέα στο λαιμό σου! ;-) Κάθε φορά που θα το στρίβεις αλά γαλλικά, τόσο και πιο πολύ θα απελευθερώνονται! ;-)
Τα λέμε
Φίλε izi,
Μα γιατί έχεις πρόβλημα με τη μισθωτή εργασία; Αφού πληρώνεσαι ακριβώς ό,τι δουλεύεις! (Την υπεραξία την κατήργησε ο HollowSky! ;-) ) Κανονικά, πρέπει να τα βάλεις μόνο με τις αντιδημοκρατικές συνθήκες κάτω από τις οποίες αναγκάζονται οι μισθωτοί να εργάζονται. Έτσι θα ικανοποιηθεί και η αντικυριαρχική διάθεση του HollowSky, αφού το μόνο που θα έχουν παραπάνω τα αφεντικά θα είναι οι σκοτούρες και τα βάσανα του επιχειρείν! Κορόιδα θα τα πιάσουμε! ;-)
Καλή Χρονιά!
Τα λέμε
leftg700, καλή χρονιά και σε σας.
Εύχομαι η αλήθεια να σας απελευθερώσει μόλις σπάσετε τον κουμπαρά σας και μετρήσετε πόσο χαρτζιλίκι σας άφησε το παλιο αφεντικό.
Θα τα πούμε στους δρόμους κυνηγώντας κοινωνικά και αναγκαία τον χαμένο χρόνο κάτω από κανένα πανό-κατό μιλώντας επιστημονικά γενικά και αόριστα για τύπους αγώνα και αλγόριθμους διαμαρτυριών και αιτημάτων ;-))
Να σημειώσω ξανά αυτό που δεν λέτε να καταλάβεται: Η μισθωτή εργασία δεν μπορεί να συμπέσει με δημοκρατικές συνθήκες. Αυτά σας τα λένε οι τυπογράφοι για να κολλάτε εθελοντικά τις αφίσες που τους χρυσοπληρώσατε ...
Δώστε και σ' αυτούς τις ευχές μου
@ Αγαπητοί LeftG700,
εύχομαι κι εγώ καλή και αγωνιστική χρονιά!
Είναι πολύ εύκολο να ξαναδιαβάσει κανείς την τελευταία απάντησή μου και να δει, πως αυτό που σας είπα - "πώς μπορούμε να προχωρήσουμε σε πιο σύνθετα θέματα αν δεν μπορούμε να συνενοηθούμε στο πιο απλό και στοιχειώδες;" - δεν συνιστούσε διόλου "δραπέτευση" αλλά το εντελώς αντίθετο: ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΣΤΟ ΘΕΜΑ ΜΑΣ...
... τη στιγμή ακριβώς που, επειδή δεν είχατε καταφέρει να απαντήσετε στο απλό περί του "πώς μετριέται ο κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εργασίας", προσπαθήσατε να μετατοπίσετε τη συζήτηση σε πιο σύνθετες περιοχές όπου θα σάς ήταν πιο εύκολο να τα θολώσετε.
Χαίρομαι λοιπόν που τελικά δεχτήκατε να παραμείνουμε στο θέμα του μαρξικού ορισμού της αξίας με βάση τον "κοινωνικά αναγκαίο χρόνο εργασίας".
Δεν έχετε βέβαια ακόμα καταφέρει να απαντήσετε στο ερώτημα που θέτει αυτός ο ορισμός, και που σας έθεσα κι εγώ, δηλαδή: πώς ακριβώς μετριέται αυτός ο "κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εργασίας";
Είπατε πως κάθε καπιταλιστής ξέρει να τον μετράει, αλλά ακόμα το πώς δεν μου το είπατε ακόμα. Τι διάολο; Τόσο ... μυστικό είναι πια; Ή μήπως πολύ απλά δεν πρόκειται για μια αφηρημένη έννοια αλλά για σκέτο πυροτέχνημα;
Ένα το κρατούμενο και πάμε για το δεύτερο: την έννοια του "κοινωνικά αναγκαίου" στο πακέτο "κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εργασίας", την οποία ισχυρίζεστε ότι δεν κατανοώ ενώ εσείς την έχετε καταλάβει μια χαρά.
Πάμε λοιπόν να το τσεκάρουμε.
(συνέχεια από κάτω)
(συνέχεια)
Λέτε λοιπόν:
"ο κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εργασίας για να κόψει κάποιο δέντρο ένας υλοτόμος τής εποχής τού χαλκού ήταν Χ ώρες, ενώ για έναν σημερινό είναι κάποια δευτερόλεπτα [...] Ο κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εκτύπωσης ενός βιβλίου στα χρόνια τού Γουτεμβέργιου ήταν Χ ώρες ενώ σήμερα είναι Χ δευτερόλεπτα", κ.ο.κ.
Φοβερό! Αλλά τι πάει να πει αυτό παιδιά; Ότι το κάθε πράγμα χρειάζεται ... κάποιο χρόνο (ο άγνωστος Χ) για να φτιαχτεί - σώπα! - και ότι σε διαφορετικές εποχές και με άλλα εργαλεία και γενικές συνθήκες αυτός ο χρόνος - εδώ βαστάμε την ανάσα μας! - ... διαφέρει (άγνωστος Χ στην παλαιολιθική εποχή, άγνωστος Ψ στην αρχαιότητα, άγνωστος Ζ το μεσαίωνα, άγνωστος Υ σήμερα, και πάει λέγοντας, δόξα τω θεώ έχει η αλφαβήτα κάμποσα γράμματα)!
Θα μπορούσε να είναι ανέκδοτο. Για να κατουρήσει το παιδί χρειάζεται Χ χρόνο. Ο ενήλικος χρειάζεται Ψ χρόνο. Κι άμα πάθει προστάτη, τότε χρειάζεται Ζ χρόνο!
Στα σοβαρά φίλοι μου, που λέτε κιόλας πως σας ενδιαφέρει η γνώση κι όχι ο μεταμοντέρνος εκλεκτικισμός: Σε τι το γεγονός ότι κάθε δουλειά θέλει το χρόνο της κι ότι σε κάθε εποχή και με κάθε νέο μέσον και συνθήκη αυτός ο χρόνος αλλάζει, σε τι αυτό ορίζει αυτό το χρόνο σαν "κοινωνικά αναγκαίο" χρόνο εργασίας;
Αφού δεν καταφέρατε να μου πείτε πώς μετριέται αυτός ο χρόνος, τουλάχιστον μήπως μπορείτε να μου απαντήσετε σε αυτό;
Τι προσδιορίζει ένα χρόνο εργασίας ως κοινωνικά αναγκαίο;
Είναι άραγε ο "πιο γρήγορος" χρόνος, στον οποίο φτιάχνεται κάτι (όπως φαίνεται να υπονοείτε διαρκώς); Μα αυτό το είπαμε: Δεν αρκεί στον καπιταλισμό να παράγεται κάτι όσο πιο γρήγορα γίνεται για να μπορεί και να πουλιέται. ΄Αρα ο "κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εργασίας" δεν είναι ο συντομότερος.
Είναι μήπως ο "μέσος χρόνος" στον οποίο φτιάχνεται και τον οποίο ίσως μπορούμε να υπολογίσουμε αν μετρήσουμε τους διαφορετικούς χρόνους των διαφορετικών εργοστασίων; Μα αυτό δεν γίνεται στην πράξη και δεν μπορεί ποτέ να γίνει στον καπιταλισμό. Γιατί, όπως έχω πει, ένα τέτοιο "μέσο χρόνο" εργασίας θα μπορούσαμε ίσως να υπολογίσουμε για μια εντελώς στατική παραγωγή, όχι όμως για μια παραγωγή που διαρκώς ανατρέπεται και στα μέσα και στις συνθήκες της, όπως συμβαίνει με τον καπιταλισμό. Άρα δεν είναι ούτε ο "μέσος χρόνος". Οπότε;
Δυο λοιπόν τα κρατούμενα που περιμένουν να τα φωτίσετε.
Μέχρι τότε ας ξεκαθαρίσω κάτι που έχω ξαναπεί και δεν καταλάβατε.
(συνέχεια από κάτω)
(συνέχεια)
Λετε λοιπόν, ότι άπαξ και απορριφθεί η μαρξική θεωρία της αξίας και άρα και της υπεραξίας, το μόνο που μένει να συμπεράνουμε -- κι αυτό αποδίδετε σε μένα! - είναι πως ο εργαζόμενος
"πληρώνεται ακριβώς ό,τι δουλεύει" και "άρα δεν πρέπει να έχει πρόβλημα με τη μισθωτή δουλειά"!!!
Κατανοητό βέβαια να το βλέπετε έτσι αφού σε αυτό το λούκι σάς έχει χώσει η θεωρία της αξίας που πιστεύετε με κλειστά μάτια ...
... εφόσον, ακολουθώντας την ανεξέταστα και σαν καλοί οπαδοί,κρίνετε πως το κυρίως θέμα με την εργασία είναι η "υπεραξία" που πηγάζει από το "απλήρωτο κομμάτι της".
Δείτε όμως και την άλλη μεριά της δοξασίας σας: Εφόσον σύμφωνα με αυτή μόνο ένα μέρος της εργασίας μένει απλήρωτο, τότε ένα άλλο μέρος της πληρώνεται κανονικά και δίκαια ("στην αξία της", που λέει κι ο Μαρξ). Επομένως, η αδικία που υφίστανται οι εργαζόμενοι δεν είναι πλήρης αλλά μερική ... κατά το "μέρος" της δουλειάς τους που μένει απλήρωτο.
Καταλαβαίνετε τώρα γιατί σας είπα, πως αυτή η θεωρία είναι η χαρά των εργατοπατέρων; Καταλαβαίνετε γιατί αυτή η θεωρία αφήνει τους οπαδούς της αμήχανους και μπερδεμένους απέναντι σε ένα πλήθος φαινομένων όπως εκείνες οι απεργίες των αμερικάνων εργατών στην πολεμική βιομηχανία με αίτημα να μην τελειώσει ο πόλεμος του Βιετνάμ και μείνουν άνεργοι, ή όπως οι συνδικαλιστικοί αγώνες για δικαιότερους μισθούς εργαζόμενων σε επιχειρήσεις που παράγουν διατροφικά και άλλα δηλητήρια;
Ας σας επαναλάβω λοιπόν στα σβέλτα αυτό που λέω εγώ για το όλο θέμα.
Λέω ότι το θέμα δεν είναι πως "ένα κομμάτι" της δουλειάς "μένει απλήρωτο", αλλά πως ο εργαζόμενος στερείται κάθε δυνατότητας να έχει λόγο πάνω στο τι παράγει, πώς το παράγει, για ποιο σκοπό το παράγει και μέσα σε ποιες ειδικές και γενικές συνθήκες το παράγει.
Δηλαδή ότι το θέμα δεν είναι ποιο "κομμάτι από το 8ωρο" ιδιοποιείται ο καπιταλιστής ως
"υπερεργασία", αλλά πως ιδιοποιείται ΟΛΟ το 8ωρο! Διότι ακριβώς "ιδιοποιούμαι κάτι " σημαίνει "κάνω αυτό το κάτι δικό μου", δηλαδή "το ορίζω εγώ, εγώ έχω λόγο πάνω του" - κι αυτό σίγουρα είναι που ΧΑΝΕΙ ο εργαζόμενος σήμερα.
Εξακολουθείτε να πιστεύετε, πως μια τέτοια θεώρηση συνεπάγεται "κανένα πρόβλημα με τη μισθωτή δουλειά";
Αυτά και περιμένω να ξεκαθαρίσετε τα δυο κρατούμενα, που είπαμε.
Στα 120 χρόνια από τη γέννηση του διαπρεπούς ηγέτη της ΕΣΣΔ Ι. Β. Στάλιν (1879), προτείνουμε στους αναγνώστες και αναγνώστριες να μελετήσουν το έργο του «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΣΣΔ», ξανα εκδόθηκε το 1998 από την «Σύγχρονη Εποχή» μπας και...
Η πρώτη έκδοση σε ελληνική μετάφραση έγινε από τις εκδόσεις της ΚΕ του ΚΚΕ το 1952 στο τσακ και σε ταυτόχρονη έκδοση με την ρώσική.
Το έργο του Ι. Στάλιν «Οικονομικά Προβλήματα του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ» αποτελεί τις συνολικές παρατηρήσεις που διατύπωσε ο συγγραφέας του κατά τη διαδικασία συγγραφής Εγχειριδίου της Πολιτικής Οικονομίας στην ΕΣΣΔ, στις αρχές της δεκαετίας του ΄50.
Αποτελείται από τα εξής τέσσερα μέρη:
I) Παρατηρήσεις πάνω σε οικονομικά ζητήματα σχετικά με τη συζήτηση του Νοέμβρη του 1951, που φέρει ημερομηνία 1 Φλεβάρη 1952.
II) Απάντηση στον σ. Αλέξανδρο Ιλιτς Νότκιν, με ημερομηνία 21 Απρίλη 1952.
III)Τα λάθη του σ. Δ. Λ. Γιαροσένκο, με ημερομηνία 22 Μάη 1952.
IV) Απάντηση στους συντρόφους Σάνινα Α. Β. και Βένζερ Β. Γ., με ημερομηνία 28 Σεπτέμβρη 1952.
(Λέτε να πρόλαβαν οι Νότκιν, Γιαροσένκο, Σανινα και Βέζνερ να κατανοήσουν γιατί δεν ίσχυε ο νόμος της αξίας στην ΕΣΣΔ)
πρώτα θα πρέπει να βρεθεί ο κανονικός χρόνος και μετα ο κοινωνικά ανγκαίος
:-))
http://www.tanea.gr/kosmos/article/?aid=4685174
ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΟ ΣΧΟΛΙΟ (Τέλος Πρώτου Γύρου)
Φίλε HollowSky,
Wow! At last! Finally! Να που το κατάλαβες:
Για να κατουρήσει το παιδί χρειάζεται Χ χρόνο. Ο ενήλικος χρειάζεται Ψ χρόνο. Κι άμα πάθει προστάτη, τότε χρειάζεται Ζ χρόνο!
Πάρ’ το τώρα αυτό και μετάτρεψέ το ως εξής:
Για να γεμίσει δέκα ζεμπίλια με κάρβουνο το παιδί ανθρακωρύχος χρειάζεται Χ χρόνο. Ο ενήλικος ανθρακωρύχος χρειάζεται Ψ χρόνο. Κι άμα πάθει πνευμονοκονίαση, τότε χρειάζεται Ζ χρόνο! (Και άλλαζε τα Χ, Ψ, Ζ, ανάλογα με την εποχή και την τεχνολογική και ανθρωπολογική εξέλιξη.)
Κατανοητόν; Όπως δεν υπάρχει κανένας μαθηματικός τύπος που να εξάγει τον απόλυτα ακριβή χρόνο ούρησης του παιδιού, του ενήλικου και του ενήλικου με προστάτη, αλλά αυτό διόλου δεν εμποδίζει τους γιατρούς να διακρίνουν τον κατά φύση αναγκαίο χρόνο ούρησης για κάθε κατηγορία από τον παρά φύση, έτσι ακριβώς και με τον αναγκαίο χρόνο εργασίας για (σχεδόν) κάθε εργασία.
Μας λες και μας ξαναλές (με διαφορετικά κάθε φορά λόγια):
Είπατε πως κάθε καπιταλιστής ξέρει να τον μετράει, αλλά ακόμα το πώς δεν μου το είπατε ακόμα. Τι διάολο; Τόσο ... μυστικό είναι πια; Ή μήπως πολύ απλά δεν πρόκειται για μια αφηρημένη έννοια αλλά για σκέτο πυροτέχνημα;
Και το κάνεις αυτό, παρά το ότι έχεις ειρωνευτεί την ειρωνεία μας περί χρονομέτρησης! Ε, τώρα τι να σου πούμε; Να μη σου χαλάσουμε το όνειρο ότι ‘‘κατεδάφισες’’ τη μαρξική θεωρία τής αξίας, επειδή δεν υπάρχει ένας γενικός μαθηματικός τύπος από τον οποίο προσδιορίζεται με ακρίβεια ο ακριβής κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εργασίας για αναρίθμητες παραγωγικές δραστηριότητες κάτω από αναρίθμητες συνθήκες παραγωγής! Δεν μπορούμε να αντισταθούμε στον πειρασμό να σε ξαναρωτήσουμε (χωρίς να έχουμε καμία αυταπάτη ότι θα πάρουμε απάντηση): μπορείς να μας δώσεις τον μαθηματικό τύπο ο οποίος εκφράζει σε συγκεκριμένα νούμερα (νούμερα χρόνου εργασίας, παραγωγής, κ.λπ., κ.λπ.) την έννοια του ανταγωνισμού; Δεν μπορείς; Λυπούμαστε, αλλά μη ξαναχρησιμοποιήσεις αυτή την έννοια. Δεν υπάρχει τέτοιο φαινόμενο, παρά μόνο στο μυαλό σου! Ακριβώς όπως υπήρχε στο μυαλό και μόνο τού Μαρξ η έννοια τής αξίας!
Τέλος: Να μας συμπαθάς, αλλά είναι λίγο κωμικό να έχεις την εντύπωση ότι βγάζεις οφσάιντ τον Μαρξ επειδή, τάχα, δεν είδε ότι ο καπιταλιστής, σε τελική ανάλυση, ιδιοποιείται όλη του τη ζωή. Εμείς είμαστε καλά παιδιά και δεν το παίρνουμε τοις μετρητοίς. Αλλά, ξέρεις, δεν είναι όλοι οι αριστεροί έτσι… ;-)
Τα λέμε
ΥΓ Όπως υπονοούμε και στον τίτλο τού σχολίου μας, δεν θα επανέλθουμε σε αυτόν τον κύκλο (γύρο) διαλόγου. Οι μέρες είναι μπροστά μας. Και το ‘‘όπλο’’ πάντα παρά πόδα… ;-)
@ LeftG700,
α, παιδιά, με απογοητεύετε. Δεν περίμενα να την πατήσετε τόσο εύκολα με το "παράδειγμα" του κατουρήματος!
Ώστε λοιπόν ο "κοινωνικά αναγκαίος χρόνος" για να παραχθεί ένα εμπόρευμα, ...
... για τον οποίον πριν λίγες μέρες (23/12, 3:45' και 28/12,
8:02') σκίζατε τα ρούχα σας ότι οι καπιταλιστές τον μετράνε και τον παραμετράνε - με χρονόμετρο μάλιστα! -, ...
... τελικά είναι για εσάς απλώς ένας "άγνωστος Χ", ο οποίος (παρ' όλο που εκφράζει, λέει, χρονική διάρκεια) ωστόσο δεν γίνεται με κανένα τρόπο να μετρηθεί ή να προσδιοριστεί ούτε έστω και στο περίπου -τουτέστιν, για να το πούμε απλά και σταράτα: είναι ένας κατ' ευφημισμόν "άγνωστος Χ" (τον βαφτίσαμε έτσι για ν' ακούγεται και καλά σαν κάτι το επιστημονικό) μα στην πραγματικότητα τελείως πανεντελώς απολύτως άγνωστος!
Και δεν έχετε κανένα πρόβλημα, που με βάση αυτό τον τελείως πανεντελώς άγνωστο (με βάρκα την ελπίδα) υποτίθεται πως μετριέται το "ποσόν της εργασίας" που είναι "ενσωματωμένο" στα εμπορεύματα - και "μεταφέρεται κιόλας μέσα από τα μηχανήματα", μα τον Μανιτού! -, άρα και το "μέγεθος της αξίας" τους ... σύμφωνα με τη θεωρία της αξίας, στην οποία πιστεύετε ανεξέταστα.
Προφανώς λοιπόν, εσείς δεν θεωρείτε αλμπάνη και σκιτζή ένα γιατρό, που θα σας έλεγε
- "Η χοληστερίνη σας είναι η κοινωνικά αναγκαία"
- "Δηλαδή γιατρέ;"
- "Τι δηλαδή; Είναι ένας άγνωστος Χ σχετικός με την ηλικία σας και τις γενικές συνθήκες ζωής σας σήμερα, που ασφαλώς διαφέρουν από της αρχαιότητας"
- "Τις ... ποιες;"
- "Τις μέσες και κανονικές συνθήκες ρε παιδιά, σχολείο δεν βγάλατε;"
- "Ααα, έτσι πες το γιατρέ μου, τώρα ... ησυχάσαμε. Δηλαδή η χοληστερίνη μας δεν μπορεί να μετρηθεί πιο συγκεκριμένα"
- "Ε, όχι βρε άνθρωποι, είναι πολύ πολύπλοκο, δεν γίνεται, μη με ζαλίζετε"
- "Και τότε πώς ξέρετε ότι είναι η κοινωνικά αναγκαία;"
- "Μα σας παρακαλώ, εγώ τα μυρίζομαι αυτά, δεν χρειάζομαι μαθηματικούς τύπους και αριθμούς!"
- "Αααα, με την όσφρηση λοιπόν βρήκατε πού κυμαίνεται η χοληστερίνη μας, διαισθητικά που λέμε"
- "Ε τι διάολο, μπρίκια κολλάμε;"!!!
:-)
Να υποθέσω λοιπόν πως συχνάζετε στα μέντιουμ;
:-))
Γιατί στο σχολείο μάλλον δεν πολυσυχνάσατε. Γιατί άμα μου λέτε ότι είναι το ίδιο η "έννοια του ανταγωνισμού", δηλαδή μια αφηρημένη έννοια που δεν αναφέρεται σε KANENA μέγεθος, με την έννοια του "κοινωνικά αναγκαίου χρόνου εργασίας", που αναφέρεται κατευθείαν και διαρκώς σε μέγεθος (χρονική διάρκεια, μέγεθος αξίας, ποσόν εργασίας, ... μην τα ξαναλέμε) - σίγουρα το σχολειό πρέπει να ήταν για σας κάτι σαν καφετέρια και με το συμπάθειο δηλαδή.
Όσο για το κλείσιμο του "γύρου του διαλόγου", αν δεν θυμάστε υποτίθεται πως τον έχετε κλείσει από τις 29/12.
Τι τρέχει; Κι εδώ τα μέντιουμ ορίζουν τη διάρκεια των γύρων;
:-)
Μη χανόμαστε.
Δημοσίευση σχολίου