 |
| Donetsk People’s Republic Jesus flag, communist flag, and national flag |
"Δεν θεωρώ τον εαυτό μου σκεπτικιστή με την τρέχουσα έννοια. Κατά την
πεποίθηση μου, η γνώση των ανθρωπίνων πραγμάτων είναι κατ' αρχήν δυνατή
—υπό την προϋπόθεση μιας συνεπούς αποκοπής από την ηθική-κανονιστική
σκέψη. Η διαπίστωση της σχετικότητας των κανονιστικών αρχών και των
αξιών μονάχα στα μάτια των ηθικιστών αποτελεί έκφραση σκεπτικισμού. Για
μένα η ίδια αυτή διαπίστωση αποτελεί απλώς εμπειρικά τεκμηριωμένη και
αποδείξιμη γνώση. Και έρχομαι έτσι στο τελικό σας ερώτημα. Φυσικά είναι
τέτοιες αξιολογικά ελεύθερες γνώσεις και τέτοιες περιγραφικές
μεθοδεύσεις ανώτερες —όμως ανώτερες είναι μονάχα μέσα στην προοπτική της
επιστήμης ως αναζήτησης της αλήθειας. Η περιγραφική αξιολογικά ελεύθερη
έρευνα θα γινόταν ασυνεπής μόνον εάν θα προσπαθούσε να
αυτονομιμοποιηθεί με τον ισχυρισμό ότι η επιστήμη και η αξιολογικά
ελεύθερη αλήθεια αποτελεί, εν γένει και καθ' εαυτήν, την ύψιστη αξία.
Όμως μονάχα οι ηθικές-κανονιστικές θέσεις αυτονομιμοποιούνται με την
αντίληψη ότι οι δικές τους κανονιστικές αρχές έχουν γενική ισχύ και
δεσμευτικότητα. Η επιστημονική γνώση —και μάλιστα ακριβώς στο βαθμό όπου
παραμένει επιστημονική— δεν μπορεί να είναι πρακτικά δεσμευτική για
κανέναν, επειδή δεν έχει να προσφέρει ηθικό-κανονιστικό προσανατολισμό'
άλλωστε η ίδια συγκροτείται ακριβώς παραμερίζοντας την επιθυμία
παρόμοιων προσανατολισμών, οι οποίοι σε τελευταία ανάλυση είναι θέμα
γούστου, ήτοι διόλου δεν εξαρτώνται από την επιστημοσύνη. Και εκτός
αυτού η επιστημονική γνώση κάθε άλλο παρά αποτελεί την κυρίαρχη μορφή
σκέψης μέσα σε μια κοινωνία."
Απόσπασμα από συνέντευξη του Π. Κονδύλη στο 15ο τεύχος του περιοδικού Λεβιάθαν.
Υπάρχει και στο βιβλίο με τίτλο "Το αόρατο χρονολόγιο της ιστορίας", αλλά και στο διαδίκτυο.
Υπάρχει και στο βιβλίο με τίτλο "Το αόρατο χρονολόγιο της ιστορίας", αλλά και στο διαδίκτυο.
6 σχόλια:
Καλό! Μέγας χιουμορίστας ο Κονδύλης, όταν "φιλοσοφούσε" δημοσίως. Το έχει πει κι ο ίδιος άλλωστε: "Όπου λείπουν οι αξιώσεις ισχύος, εκεί πρέπει να επακολουθήσει όχι απλώς η αποχή από πρακτικές συστάσεις, αλλά και η ολοκληρωτική σιωπή. Ακόμα και η δημόσια ανακοίνωση της αξιολογικά ελεύθερης θεωρίας της απόφασης αποτελεί ασυνέπεια, η οποία οφείλεται σε συγγραφική ματαιοδοξία ή στην ευχαρίστηση που δοκιμάζει κανείς προκαλώντας τους άλλους" (Ισχύς και Απόφαση, σ. 229). Και το αποδεικνύει περίτρανα και εδώ. Όπου εξυμνεί την επιστήμη και την επιστημοσύνη ως ότι, δήθεν, ενδιαφέρονται αποκλειστικά και μόνο για μια α-πρακτική αλήθεια υπεράνω του κόσμου των γούστων! Καλό!
Γιατί χιουμορίστας ρε συ Χόλοου; Αποκλείεις να τα πίστευε αυτά για την επιστήμη;
Είναι γνωστό πως ο Κονδύλης ήταν μηδενιστής, το έλεγε και ο ίδιος.
Εμείς είμαστε αντιμηδενες ε; (όπως το παληκαράκι στη φωτό).
...
Πολύ καλό!
@ Παρατηρητής,
ε, όχι δα. Ίσως να το πίστευε το 1991 ("Ισχύς και Απόφαση"). Όμως την ΙΔΙΑ χρονιά με την παραπάνω συνέντευξη, δηλαδή το 1994, και μάλιστα στο ξεκίνημά της (Φεβρουάριος), σε κείμενό του στο περιοδικό Δευκαλίων με τίτλο "Επιστήμη, Ισχύς και Απόφαση" (εκδ. Στιγμή) -που κλείνει με το κεφάλαιο με το χαρακτηριστικό τίτλο "Η ουτοπία μιας επιστήμης ελεύθερης από κυριαρχία"- έλεγε τα ΑΝΑΠΟΔΑ για την επιστήμη και την επιστημοσύνη.
Συγκεκριμένα, έλεγε μεταξύ άλλων ότι
- "[Τα θεωρητικο-επιστημονικά νοητικά φαινόμενα] δεν διαμορφώνονται εκείθεν της μηχανικής και της δυναμικής των επιδιώξεων ισχύος συγκεκριμένων υποκειμένων" (σ. 19)
- "Η θεωρία και η επιστήμη είναι κοινωνικές [...] με την έννοια ότι μέσα σε αυτές προεξάρχουν οι ίδιοι εκείνοι μορφολογικοί κανόνες της επιδίωξης αυτοσυντήρησης και ισχύος, οι οποίοι δρουν εξίσου σε άλλα κοινωνικά πεδία, άρα και στο πεδίο των ιδεατών μεγεθών" (σ. 20)
- "Ο προσανατολισμός και η επαύξηση της ισχύος [...] διασφαλίζονται στην περίπτωση αυτή (=του επιστήμονα και της επιστημοσύνης) με το ότι το υποκείμενο, υποτυπώνοτας μιας (μαθηματική ή φυσική) θεωρία, ανακαλύπτει τον τρόπο που του ταιριάζει για να βρει τη θέση του μέσα στην εκάστοτε ενδιαφέρουσα κοινωνία θεωρητικών [...]" (σ. 26)
- "Τη συνύφανση γνώσης και ισχύος [...] πρέπει επίσης να την κατανοήσουμε με την έννοια ότι η γνώση είναι ισχύς, ήτοι συμπυκνωμένη έκφραση των αξιώσεων ισχύος ορισμένης ταυτότητας" (σ. 28)
-"Από πολύν καιρό έχει επισημανθεί το αυτονόητο, ότι δηλαδή καμία παρατήρηση δεν μπορεί να γίνει έξω από ορισμένη υποκειμενική προοπτική" (σ. 31 -μάλιστα λέει ότι αυτό ισχύει ακόμα και για "το απλό προσεκτικό κοίταγμα"),
- "Ύψιστο κριτήριο [της επιστήμης και της επιστημοσύνης] είναι η εφαρμοσιμότητα και όχι η αλήθεια" (σ. 35)
- "[Είναι δεδομένη] η συνύφναηση της φυσικοεπιστημονικής έρευνας σε όλα τα επίπεδα, προ παντός τα ανώτερα και τα ανώτατα, με μια κοσμοθεωρητική απόφαση και με τη συναφή αξίωση ισχύος" (σ. 39)
κ.λπ., κ.λπ.
Είπαμε λοιπόν, ήταν μέγας χιουμορίστας όταν "φιλοσοφούσε" δημοσίως.
Χόλοου το σχόλιό σου τείνει να υποτιμήσει τον Κονδύλη;
Δε νομίζω ότι η ανάγνωση και η παράθεση των αποσπασμάτων που βλέπω σημαίνουν αυτό που λες "χιουμορίστας".
Ο Χιουμορίστας είσαι εσύ μάλλον στην περίπτωσή μας.
Στην ανάρτηση άλλωστε βαζετε και το λινκ για ολόκληρη την συνέντευξη, οπότε μπορείς να της ρίξεις και μια ματιά.
@ Δευκαλίων ο Ζ, ευχαριστώ για τη συμβουλή αλλά συμβαίνει να έχω διαβάσει και τη συγκεκριμένη συνέντευξη (ναι, ολόκληρη), και το κείμενο της ίδια χρονιάς από το οποίο παρέθεσα τα σχετικά. Από την πλευρά μου λοιπόν κατέδειξα πως, σε ό,τι αφορά την επιστήμη, την επιστημονική γνώση και την επιστημοσύνη, άλλα έλεγε στη μία και τ' ανάποδα στο άλλο. Εξού και, σε συνδυασμό με τα περί της "ευχαρίστησης που (όποιος ανακοινώνει δημόσια την αξιολογικά ελεύθερη θεωρία της απόφασης) δοκιμάζει προκαλώντας τους άλλους", η εκτίμησή μου για το χιούμορ του. Νομίζω ότι θα έτεινα να τον υποτιμήσω εάν του απέδιδα "συγγραφική ματαιοδοξία", όχι επειδή τον θεωρώ σε συγκεκριμένες εκδηλώσεις μέγα χιουμορίστα.
Εάν πάντως εξακολουθείς διαφωνείς, δεν έχεις παρά να καταδείξεις ότι έκανα λάθος, δηλαδή να καταδείξεις ότι στη συγκεκριμένη συνέντευξη και στο συγκεκριμένο κείμενο της ίδιας χρονιάς λέει ακριβώς τα ίδια, και όχι τα ανάποδα, για την επιστήμη, την επιστημονική γνώση και την επιστημοσύνη.
Δημοσίευση σχολίου