Η Βιοτεχνολογία και ο Δράκος

Έχω ένα κακό νέο και ένα καλό.

Το κακό είναι, ότι καταστράφηκαν οι σοδειές μας

και δεν έχουμε να φάμε παρά μόνο σκατά.

Το καλό είναι, ότι θα φτάσουνε για όλους.

(από τον Κήνσορα Τζιανφράνκο)

Στην προχτεσινή Ελευθεροτυπία (26/11/2007) διάβασα ένα άρθρο του Τάκη Μίχα υπέρ των γενετικά τροποποιημένων προϊόντων (ΓΤΠ) με τον (δήθεν) ουδέτερο τίτλο «Βιοτεχνολογία και τροφή». Θ’ ασχοληθώ λίγο με αυτό, επειδή το θεωρώ εντελώς χαρακτηριστικό μιας ορισμένης προπαγάνδας υπέρ των ΓΤΠ -και της κυρίαρχης σκέψης γενικά-, η οποία μάλιστα φοράει το μανδύα της... «απροκατάληπτης και νηφάλιας επιστημονικής συζήτησης» και χρησιμοποιεί τρία ρητορικά τεχνάσματα.

Τέχνασμα πρώτο: Σοκ και δέος! Πράγματι, το άρθρο ξεκινάει κουνώντας απειλητικά στον αναγνώστη το φάσμα της παγκόσμιας πείνας, με το γνωστό δημοσιογραφικό τέχνασμα των μεγάάάάάλων αριθμών που «κόβουν την ανάσα»: τόσα εκατομμύρια θα πεινάσουν, τόσα εκατομμύρια θα διψάσουν, τόσα εκατομμύρια θα πεθάνουν, κ.ο.κ. Αφού λοιπόν φτιάξει το κατάλληλο κλίμα «συζήτησης», δηλαδή: «με το μαχαίρι στο λαιμό (του οποιουδήποτε ενδέχεται να εκφέρει αντιρρήσεις ασφαλώς)», … περνάει στο 

Δεύτερο τέχνασμα: Η λύση είναι ΜΙΑ κι εμείς την ξέρουμε καλά. Ποια είναι ακριβώς; Ε, δεν θα κάτσουμε να την ψειρίσουμε κιόλας! Εδώ ο κοσμάκης ψοφολυσσάει της πείνας! Η λύση είναι γενική, ένα γενικό πλαίσιο, μια γενική ιδέα: «Η τεχνολογία, κυρίες και κύριοι». Γενικώς και αορίστως. Ό,τι κάνει η τεχνολογία είναι καλό! Προσκυνάτε! Αμέ; Μπρίκια κολλάμε; Η αγία Τεχνολογία, δηλαδή, εν προκειμένω, η τεχνολογία των μεταλλαγμένων προϊόντων διατροφής. Άφεριμ!

Τέχνασμα τρίτο: Ο κακός δράκος -όλα τα παραμύθια έχουν δράκους. Για να κλείσει ωραία λοιπόν ο κύκλος , ή μάλλον η περικύκλωση, της ρητορείας, που ξεκίνησε με τρόμο, επιστρατεύεται και πάλι ο φόβος. Κι έτσι ο καλός δημοσιογράφος βγάζει απ' το καπέλο του τον Κακό, που μάλιστα δεν είναι απλώς κακός αλλά και τρελός (ανορθολογικός κατά το savoir vivre -άλλωστε από τον Χίτσκοκ ίσαμε τον Τζέιμς Μποντ, όλοι οι κακοί είναι και ολίγον τι σαλεμένοι), ναι τρελός αφού εναντιώνεται σε κάτι το τόσο αυτονόητα Αγαθό όπως είναι η αγία τεχνολογία: 

«Όμως η χρήση της σωτήριας τεχνολογίας παρεμποδίζεται από αντιλήψεις που δεν είναι κατ’ ανάγκη ορθολογικές», επισημαίνει με θλίψη ο Τ.Μ, και επαυξάνει τσιτάροντας από το άρθρο ενός Άγγλου, τέως βουλευτή του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος και υπέρμαχου (ασφαλώς, ασφαλώς) των ΓΤΠ, που λέει:

«Ποτέ άλλοτε στην Ιστορία οι λαϊκές αντιλήψεις δεν ήταν τόσο μακριά από τα επιστημονικά δεδομένα».

Γουάου! Πόσα δεν ξέρουμε! Πόσα ξέρετε εσείς!

Τετριμμένο το κόλπο βέβαια, αφού το επαναλαμβάνουν αυτούσιο εδώ πάρα πολλές δεκαετίες τώρα. Πάει ως εξής: Οι λαϊκές αντιλήψεις, ο «λαουτζήκος» δηλαδή όπως τον λένε, είναι πάντοτε ημιπάλαβες, sorry ανορθολογικές, και στέκονται μακριά από την πεφωτισμένη Τεχνοεπιστήμη, το σωτήριο έργο της οποίας διακήρυξε εδώ και πολλούς αιώνες ο προπάππους της τεχνοκρατικής ελίτ και οραματιστής της Νέας Ατλαντίδας, Φραγκίσκος Μπέικον, γράφοντας μεταξύ άλλων τα εξής πεφωτισμένα (πάρτε βαθιά ανάσα!): 

«Θα υποβάλλουμε επίσης τα ζώα σε πειραματική έρευνα με κάθε λογής δηλητήρια, αντίδοτα, φάρμακα και χειρουργικές επεμβάσεις (…) Άλλα από αυτά θα τα κάνουμε μεγαλύτερα και μακρύτερα από την πραγματική τους φύση, και άλλα νάνους. Έτσι ώστε να τα κάνουμε άλλα μεν γονιμότερα και άλλα στείρα και ανίκανα προς αναπαραγωγή»...

αφού ασφαλώς

... «ο αληθινός και νόμιμος σκοπός των επιστημών, είναι η εισαγωγή νέων εφευρέσεων και τεχνικών μέσων στην ανθρώπινη ζωή». 

Καταλάβαμε, καταλάβαμε! Ποιος ορθολογικός άνθρωπος δεν θα πετούσε το σκουφί του από τη χαρά του με όλα τούτα τα θαύματα! Λένε, λοιπόν, και ξαναλένε:

«Μας περικυκλώνουν συμφορές! Μοναδική σωτηρία, η Τεχνολογία! Μόνο που την εμποδίζουν οι λαϊκές προκαταλήψεις, φόβοι και ανορθολογισμοί!».

Έτσι, πασχίζουν στην ουσία να αποκλείσουν εκ των προτέρων μια συζήτηση γύρω από το ενδεχόμενο να ευθύνεται -και έως ποιου βαθμού- η ίδια η τεχνολογία, ή καλύτερα: το ίδιο το τεχνικό πνεύμα (το οποίο εκφράζουν με λιβανωτούς τέτοια άρθρα), για τις συμφορές αυτές. Αποκλείεται π.χ. το ενδεχόμενο να συζητηθεί, μήπως οι συμφορές αυτές οφείλονται λ.χ. στην υπέρμετρη διόγκωση της Τεχνόσφαιρας σε βάρος της Βιόσφαιρας, με όλα τα επακόλουθά της όπως είναι η «αστυφιλία», η επιβολή της μονοκαλλιέργειας, η καταστροφή του εδάφους, η δηλητηρίαση του υδροφόρου ορίζοντα, κ.ο.κ. Όποιος αποτολμά να θέσει έστω και το παραμικρό ερωτηματικό, αντιμετωπίζεται σαν ύποπτος για … ανορθολογισμό, σκοταδισμό, φονταμενταλισμό, τεχνοφοβία και δεν συμμαζεύεται!

Το αστείο είναι, ότι αυτοί οι νεοφιλελεύθεροι τεχνολάτρες είναι, υποτίθεται, πολέμιοι του ολοκληρωτισμού! 

Υ.Γ.  Όσοι θέλουν (και πρέπει) να εξετάσουν σοβαρά το θέμα της βιοτεχνολογίας, ας επισκεφθούν το «Ξενοδοχείο των Ξένων» (τχ 7) στην ιστοσελίδα http://www.disobey.net/hotel/