Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά!
«Τρέχω», «είμαι στην τρεχάλα», «άσε, τρέχουμε» … Λέξεις που αντικατέστησαν πια το (έτσι κι αλλιώς συμβατικό) «καλά» στην απάντηση της ερώτησης «τι κάνεις;».
Είμαι στη μικρή ουρά του σουπερμάρκετ της γειτονιάς και χαζολογώ, όπως συνήθως. Η ταμίας (κάποιος άλλος θα την περιέγραφε, εγώ βαριέμαι και δεν έχω το ταλέντο), η ταμίας λοιπόν ...
...όχι, δεν βγάζει το τεφτέρι, δεν παίρνει το παλιομόλυβο από το αφτί, δεν φτύνει τη μύτη του μολυβιού, δεν γράφει κάτι τεράστιους λοξούς αριθμούς κοιτώντας μια τις ντομάτες, μια το τεφτέρι και μια κάπου εκεί, δεν πιάνει το κουβεντολόι, μήτε και σταματάει για να φωνάξει στην κόρη της που έτσι κι αλλιώς δεν πρέπει να είναι εκεί, αλλά ...
... περνάει τα συσκευασμένα προϊόντα πάνω από το μηχάνημα, μπιπ, η τιμή γράφεται αυτόματα, κλικ, πρόσθεση, τιπ-τιπ αφαίρεση, ντλιν το ποσό και τα ρέστα σας έτοιμα, τυπωμένα … όλα αυτά σε χρόνο dt …
ενώ την ίδια στιγμή, ασθμαίνοντες οι πελάτες παλεύουν να τα φορτώσουν στις πλαστικές σακούλες και να φύγουν σαν κυνηγημένοι, σε έναν από χέρι χαμένο αγώνα δρόμου με τον σχεδόν μηδενικό χρόνο της αριθμομηχανής.
Πώς να μην τρέχουμε αφού συναγωνιζόμαστε μηχανήματα; Ο αγώνας είναι σικέ κι είμαστε χαμένοι από χέρι όσο περισσότερο κι όσο πιο πολλές δράσεις της ζωής μας τις αναθέτουμε στα μηχανήματα.
Θα πει κανείς ότι πίσω από αυτό κρύβεται η επιδίωξη υπεραξίας και κέρδους -δηλαδή για λόγους συμφέροντος του κεφαλαίου γίνεται όλο αυτό-, οπότε εκεί βρίσκεται και το πρόβλημα και η λύση του. Πάρα πολύ σωστό, αλλά μόνο εν μέρει. Διότι πίσω και από αυτό βρίσκεται ένα ολόκληρο όραμα και σχέδιο ζωής, που βαστάει άσβεστο και μεταβιβάζει μέσα στο χρόνο τη γενικευμένη εκμηχάνιση του ανθρώπου.
Είναι το όραμα και το σχέδιο, που ορίζουν σαν πρωταρχικό πρόβλημα του ανθρώπου τη λεγόμενη «φυσική σπάνη» και κατά συνέπεια σαν λύση του τη μέγιστη δυνατή «καθυπόταξη της φύσης» με τη βοήθεια των εργαλείων και των μηχανών, χάρη στις οποίες μάλιστα υποτίθεται ότι θα κερδίζαμε άφθονο «ελεύθερο χρόνο», απαλλαγμένο από τις πιέσεις της «σπάνης»! Και ναι, αυτό το όραμα και σχέδιο συνδέεται στενά με την αστική-κεφαλαιοκρατική τάξη, ωστόσο θα είμαστε εντελώς τυφλοί αν δεν βλέπουμε ότι το συμμερίζονται πολύ πλατύτερα στρώματα του πληθυσμού, ακόμα και μεταξύ των «φύσει» και «θέσει» αντιπάλων της: δείτε απλά πόσοι ωμνύουν στην ιδέα της Οικονομίας uber alles!
22 σχόλια:
στο μέλλον, μετά την επανάσταση, οι ταμειακές μηχανές θα ρυθμίζονται υποχρεωτικά με dt μεγαλύτερο εκείνου του χεριού που τοποθετεί τα προϊόντα στις σακούλες. μπορεί όμως να μην υπάρχουν καν ταμειακές. ή προϊόντα.
Μέχρι τότε, τι κάνουμε φίλε Γιάννη;
Πώς αντιστεκόμαστε σ' αυτή τη δίνη;
Ας πούμε, πιάνουμε κουβέντα με την ταμία ... καθυστερούμε επίτηδες χαζολογώντας ... περιεργαζόμαστε και βάζουμε ένα-ένα τα πράμματα στις σακούλες ... ξέρω γω; με κίνδυνο πάντοτε τη λαϊκή χλεύη, "πιο γρήγορα κύριος", "ουστ μουλάρι", "τα ζώα μου αργά ο βλαξ"!
Πάντως θέλει χειρόφρενο με ABS!
εγώ πηγαινω στο μπακαλικάκι της πλατείας.
Να σε ρωτήσω , πιστεύεις ότι μπορούν οι τεχνολογικές δυνατότητες αντί να δυναστεύουν τους κατακαήμενους τηλεορασόπληκτους, την πλέμπα που λέμε κι εμείς οι αριστεροί κουλτουριάρηδες με τα βολεματάκια μας με την κεντρική η και αυτόνομη θέρμανση με τα λαπτοπάκια και τα μπλόγκάκια μας, και τα ασανσεράκια μας τα αυτοκινητάκια μας κτλ κτλ. πιστευεις λοιπόν ότι η τεχνολογικές επιτυχίες μπορούν να προσληφθούν από τον λαουτζίκο με κάποιον άλλο τρόπο πέραν αυτού του κοινότοπου? (ταχύτης -πρόοδος- ευημερεία διευκόλυνση) και αν ναι ποιον. Αν όχι τι να κάνουμε? να πάμε πίσω στις σπηλιές?
Υπάρχει άλλη επιλογή, για τους χιλιάδες μαλάκες της κηδείας του Χριστόδουλου?
πάλι εγώ, κάτι ξέχασα. Λές: "Συναγωνιζόμαστε μηχανήματα!"
Ποιοι?
@ TalibanF,
δεν υπάρχει θέμα πρόσληψης "από το λαουτζίκο" ή ακόμα και από Εσένα, ω μέγιστε! Η τεχνολογία, δηλαδή ΚΑΘΕ τεχνικό μέσον ΑΥΤΟ ΚΑΘΕΑΥΤΟ (αλλά και η όλη σκέψη που το κατασκευάζει) έχει ένα συγκεκριμένο κανόνα: την ΠΟΣΟΤΙΚΗ αύξηση, είτε μεγέθους, είτε μάζας, είτε όγκου, είτε ταχύτητας.
Δεν φτιάχνεις ποτέ και κανένα τεχνικό μέσον (εργαλείο, συσκευή, κ.ο.κ.) για να παράγεις λιγότερο ή να κάνεις πιο αργά κάτι! Αλλά ακόμα και αν το φτιάχνεις ας πούμε για fun, εκεί σε οδηγεί ΑΠΟ ΜΟΝΟ ΤΟΥ: να κάνεις περισσότερα και γρηγορότερα κάποια πράγματα.
Απλό και κατανοητό αυτό; Μήπως διαφωνείς;
Ούτε υπάρχει θέμα "επιστροφής στις σπηλιές". Αλλά ας ξεκαθαρίσουμε με τι ακριβώς έχουμε να κάνουμε.
καταρχήν υπάρχει η αντίληψη ότι εμείς (οι 2, 3, 10) μπορούμε να γίνουμε οι χιλιάδες της κηδείας του χριστόδουλου. αυτό δε γίνεται, ό,τι και να κάνει κανείς από εμάς με το παράδειγμά του.
κατά δεύτερον, πάντα υπάρχουν, ακόμη και σήμερα, όσοι βιάζονται κι όσοι τρέχουν να προφτάσουν την ταμειακή. είναι θέμα χαρακτήρα, παρά παιδείας.
τρίτον, μπορείς απλώς να το θεωρείς ως δεδομένο, ότι έτσι γίνεται, η ταμίας να τρέχει, οι λοιποί να εκνευρίζονται. όταν είσαι εσύ ο ταμίας, στο εκάστοτε ταμείο, τότε μπορείς να κατευθύνεις τα πράγματα όσο σε παίρνει.
@ γιάννη,
αυτό που θέλησα να πω και στον talibanfew είναι, πως δεν είναι θέμα ούτε "λαουτζίκου", ούτε παιδείας, ούτε χαρακτήρα: η μηχανή έχει ΔΙΚΟ ΤΗΣ απαράβατο νόμο ...
... και αν π.χ. η ταμίας κάνει γρήγορα και ο κόσμος λαχανιάζει με τις σακούλες, είναι ΕΠΕΙΔΗ μια διαδικασία "λογαριασμού" που προηγουμένως γινόταν σε λ.χ. 5 λεπτά (μολύβι, χαρτί) και ΚΥΡΙΩΣ εξαρτιόταν από την ταχύτητα (άρα και τη διάθεση) του μπακάλη, με τη μηχανή γίνεται σε λίγα δευτερόλεπτα ΕΠΕΙΔΗ τόσο τρέχει το μηχάνημα από μόνο του και ΔΕΝ εξαρτάται από την ταχύτητα και διάθεση του μπακάλη-ταμία.
Δηλαδή ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΛΛΙΩΣ, ΑΠΑΞ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΘΕΙ ΜΙΑ ΜΗΧΑΝΗ για να εκτελεί μια λειτουργία!
Ήδη από τα μισά του προηγούμενου αιώνα έγινε σε κάποιους (π.χ Γιόρν)αντιληπτό το πρόβλημα. Τότε σκέφτονταν, ότι μια λύση είναι η εξής: το χρόνο που κερδίζουμε με τη μηχανική επιτάχυνση (αυτοματοποίηση) διαφόρων εργασιών και λειτουργιών, να τον αφιερώνουμε σε κάτι το δημιουργικό.
Ίσως αυτή να είναι μια λύση;
hollow, ναι συμφωνώ.
παρακάτω λές όμως ότι η μηχανή έχει δικό της απαράβατο νόμο.
Σε αυτό δεν συμφωνώ.
Το "απαράβατος νόμος" αν το καλοσκεφτεις θα δεις ότι αποτελεί αντίθεση όρου.
Επίσης και το "δικό ΤΗΣ" δεν υφίσταται.
Αρα ας ξεκαθαρίσουμε με τι έχουμε να κάνουμε.
Με την τεχνολογία στον κόσμο της ελεύθερης αγοράς.
Για να το σκεφτούμε.
Θα μπορούσαμε να το πουμε "Η τεχνολογία στην υπηρεσία του ψευδους της ελεύθερης αγοράς"
Αυτό είναι μια καλή νομίζω αρχή.
Στην ουσία αυτό που κάνει η ταμίας είναι ότι αφαιρεί την ήδη ισχνή Εμπειρία από την πράξη της συναλλαγής και έτσι αυτή μετατίθεται σε έναν χώρο μεταφυσικό. Αυτό αμέσως εντείνει την από καιρό ισχυρή ιδεολογικοποίηση του χρήματος.
Έτσι δημιουργείται σε σχέση με αυτό ένα μέσα και ένα έξω σε αυτούς που ως αυτόματα πλεον συναλλάσονται.
Αυτό το όριο παρουσιάζεται αδιαρρηκτο, κι έτσι αρχίζουν τα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου, μιας και όσοι είναι εντός του πλαισίου της νέας αυτής πίστεως αντιστέκονται ενάντια σε όσους αυτοί πιστεύουν ότι είναι εκτός και επιθυμούν να εισέλθουν.
Αυτοί όμως , οι τελευταίοι , δεν υπάρχουν οπότε οι μέσα αλληλοτρώγονται.
Να μια ιδέα.
Πάρτε από το σουπερ μαρκετ εναν καφε. Μόλις πάει να τον "χτυπήσει" πείτε: "Στοπ!! βλέπω ότι κοστίζει 6,36 , μπορείτε παρακαλώ να μου αναλύσετε πως καταλήξατε σε αυτήν ακριβώς την τιμή διότι ΔΕΝ ΤΗΝ ΠΙΣΤΕΥΩ...θα περιμένω"
Με αυτόν τον τρόπο (πάνω - κάτω) εισάγεται η εμπειρία στην χρηματική συναλλαγή (η συναλλαγή ως πράξη και όχι ώς αντανακλαστικό)
όποιος έχει αυτήν έχει και την δύναμη.
Αλλωστε πόσοι νομίζετε πως γνωρίζουν την ακριβή διαδικασία που κάνει ένα πακέτο τσιγάρα να κοστίζει 3 ευρώ κι ενα άλλο 2,80.
Πολλοί λίγοι. Ελάχιστοι.
Ακόμη λιγότεροι είναι σε θέση να μεταβάλλουν αυτές τις διαφοροποιήσεις και απολύτως κανείς να έχει τον απόλυτο έλεγχό τους. Ούτε ο Μεγάλοδύναμος.
search&destroy
(η άλλη λύση)
Η άλλη λύση βρίσκεται εκεί που είναι και η απόφαση.
http://www.youtube.com/watch?v=A6tIpse8Kf4
γίνονται κι αυτά
αλλά κι αυτά
http://www.youtube.com/watch?v=jglCyU8TPJw
χολοσκάει,
υπάρχει ο χρόνος της ταμίας (έτσι κλίνεται;) και ο χρόνος του πελάτη. ο δεύτερος κερδίζει εξαιτίας της μηχανής, η πρώτη δεν κερδίζει χρόνο, το 8ωρο (λέμε) παραμένει 8ωρο, μάλλον αυξάνεται η πυκνότητα του ωραρίου της. επίσης κερδίζει χρόνο ο εργοδότης της. ο πελάτης (και ο εργοδότης;) κερδίζει χρόνο, τον οποίο θεωρητικά μπορεί να αφιερώσει όπου θέλει. μόνο που και ο ίδιος είναι μια/ένας "ταμίας" σε άλλη θέση, σε άλλη δουλειά. κι ό,τι κερδίζει στο ταμείο άλλου, το χάνει στο δικό του, ως αύξηση της "πυκνότητας" του ωραρίου του (δλδ αντί για 1000 προϊόντα, πλέον χτυπά χάρη στην ταμειακή 5000)
Τι πάει να πει δημιουργικό άλλωστε;
Ταλιμπάν,
εννοείται πως όλα αυτά είναι μεταφυσικά. αλλά ποιο είναι το ζητούμενο από όποιον διαφωνεί με αυτά; τίποτε άλλο, εκτός από την αντικατάσταση αυτού του είδους της μεταφυσικής με κάποιαν άλλη.
@ Taliban και Γιάννη,
όχι, δεν έχει σχέση με το "ψεύδος της ελεύθερης αγοράς" το θέμα που συζητάω: και σε ένα π.χ. κατά Μαρξ σοσιαλιστικό καθεστώς, πάλι η ταμειακή μηχανή θα καθάριζε το λογιαριασμό σε χρόνο dt - ασχέτως εάν (υποθέσουμε ότι) οι τιμές των προϊόντων ήταν πιο "αληθινές" (για μένα δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα, γιατί ούτε εδώ το ζήτημα είναι λογιστικό, αλλά αυτό είναι άλλη κουβέντα).
Ούτε το θέμα είναι (Γιάννη), ότι ο πελάτης κερδίζει χρόνο ενώ τον χάνει η ταμίας - διότι λίγο παραπέρα ο πελάτης είναι "ταμίας" (χειριστής μηχανής στη δική του δουλειά) ... οπότε έρχεται, ας πούμε, ίσα βάρκα ίσα νερά.
Το θέμα είναι η ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΙΑΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟ ΜΙΑ ΜΗΧΑΝΗ! Αυτό είναι το θέμα: ότι ο άνθρωπος κάνει στην άκρη, ότι τον αντικαθιστά μια μηχανή.
Φυσικά θα πει κανείς ότι αυτό δεν είναι πρόβλημα καθεαυτό: δεν υπάρχει λόγος να κάνω το λογαριασμό με το μολύβι και με το μυαλό μου αφού υπάρχει η ταμειακή μηχανή. Μόνο που αυτό εδώ, το τόσο προφανές και αυτονόητο, μάς κάνει να ξεχνάμε αυτό που πραγματικά συμβαίνει:
1. αναθέτουμε σε μια μηχανή κάτι που κάνουμε εμείς,
2. η μηχανή δεν το κάνει με τον τρόπο του ανθρώπου αλλά με τον τρόπο της μηχανής,
3. ο τρόπος της μηχανής είναι αυτός της ποσοτικής επαύξησης (περισσότερο-γρηγορότερα) και του αυτοματισμού,
4. που ο άνθρωπος δεν γίνεται να συναγωνιστεί.
Τώρα, όσο περισσότερο απλώνεται το πεδίο δραστηριοτήτων μας που εγκαταλείπουμε στις μηχανές (άμα το σκεφτείς, τρελαίνεσαι!), τόσο υπάρχει θέμα ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗΣ του ανθρώπου: "εμείς", δηλαδή, "τι κάνουμε;".
Ή αλλιώς: οι μηχανές μάς υπηρετούν ή τις υπηρετούμε;
Tι είμαστε ΕΞΩ από την επικράτειά τους;
Hollowsky,
δε βλέπω τέτοια αντίθεση ανθρώπου-μηχανής. πάντα κάποιοι άνθρωποι ελέγχουν τις μηχανές, αυτές δηλαδή δουλεύουν γι' αυτούς (όχι για όλους τους ανθρώπους). ούτε βλέπω λόγο άγχους, τι κάνουμε τώρα που η μηχανή κάνει ό,τι κάναμε εμείς. λες να μείνουμε άχρηστοι και να μας αφήσουν να ψοφολογήσουμε (ή να ψοφολογήσουμε από άνια); δε το νομίζω.
μπορούμε να συγκρίνουμε τον αγρότη που είχε άροτρο με τον αγρότη που έχει τρακτέρ, δηλαδή να σκεφτούμε τα αποτελέσματα της εμφάνισης μηχανών στη ζωή μας. ε, δε νομίζω ότι είχαν φόβο ή κάποιο κενό στη ζωή τους εξαιτίς των μηχανών.
στο κάτω-κάτω, πάντα θα χρειάζεται κάποιος, να ελέγχει τη μηχανή.
υπάρχουν απλώς δύο φαντασιώσεις σχετικά με τη μηχανή. η πρώτη πραγματοποιείται, κάποιοι λίγοι κερδίζουν από αυτήν. η δεύτερη συνίσταται στο αίτημα να κερδίζουν όλοι και έπειτα να αφιερώνονται στα χόμπυ τους απρόσκοπτα.
@ γιάννη,
δεν πιστεύω πως είναι έτσι τώρα πια τα πράγματα.
Πρώτα πρώτα, το άροτρο δεν είναι μηχανή. Είναι εργαλείο. Άλλο το έργαλείο και άλλο η μηχανή! Το άροτρο χρειάζεται ζώο για να το σύρει. Δεν είναι "αυτοκίνητο", να θέλει μόνο καύσιμο. Το άροτρο πάει με το ρυθμό του ζώου, που δεν είναι ιλιγγιωδώς διαφορετικός από του ανθρώπου. Το τρακτέρ όμως δεν είναι απλώς εργαλείο, είναι μηχανή. Πάει με όσα "άλογα" το φορτώσει ο κατασκευαστής. Δηλαδή με ρυθμούς ΕΞΩ από κάθε ρυθμό ζωντανού (ανθρώπου ή ήμερου ζώου). Ελέγχεις αυτό το ρυθμό; Δεν σε βάζει σε ένα λούκι-μονόδρομο ποσοτικής αύξησης; Πιό γρήγορα-πιο πολλά! Το ελέγχεις αυτό; Αφού πάει από μόνο του.
Άρα υπάρχει κάτι εδώ, που δεν αντιμετωπίζεται "σοσιαλιστικά" (=να κερδίζουν όλοι και όχι λίγοι). Κάτι που έχει σχέση με το νόημα και τη χρήση της ζωής.
Να μείνω σε δύο πράγματα γρήγορα (σαν μηχανη).
ΑΣΧΤ: το "γρήγορα" κάτι μου θυμίζει:-))
Το ένα είναι το ζήτημα της ΑΝΙΑΣ, το οποίο πράγματι θέτει η βιομηχανική επανάσταση- πριν δεν υπήρχε ως κοινωνική παθολογία. (ο Ρασκόλνικωφ είναι χαρακτήρας καινοφανής στα χρονικά της αφήγησης- οι Καφκικοί ήρωες επίσης κτλ.)
Επίσης οι δυό πολεμοι του προηγούμενου αιώνα και τα εκατομμύρια των νεκρών ήταν επίσης χαρακτηριστικά της ανίας της "νέας εποχής".
Και το δεύτερο είναι το θέμα του ρυθμού ο οποίος απουσιάζει από την μηχανική λειτουργία μιας και η τελευταία δεν δύναται να παρουσιάσει παρα ελάχιστες εναλλαγές που μάλιστα θεωρούνται και ελλατώματα.
Αυτό που επιβάλει η μηχανή μαζί με την ανια είναι η αρμονικότητα ΤΗΣ. Ο ρυθμός χάνεται.
Ρυθμός υπάρχει στα παιγχνίδια που παλαιότερα ανέπτυσαν συγκροτημένα οι κοινωνίες στα τελετουργικά τους και στην τέχνη τους.
Στούς μοντέρνους καιρούς το όριο που σημασιοδοτούσε την εναλλαγή έχει σβήσει και παραμένει αναντικατάστατο.
Τώρα πράγματι ζούμε σε μια αρμονική ανιαρή παραγωγική-"μαρξιστική" εποχή όπου οι παραγωγικές σχέσεις είναι και οι μόνες που "ρίχνονται στο τραπέζι"
¨οσο για "την χρήση" της ζωής
χμ... δεν θα πάρω, προτιμώ το "νόημα" ή καλύτερα την "σημασία"
Hollowsky,
όντως το άροτρο δεν είναι μηχανή, είναι εργαλείο που αντικαταστήθηκε από το τρακτέρ και αντικατέστησε τα παλούκια με τα οποία οι πρωτόγονοι όργωναν, όπως και το μολύβι-χαρτί είναι εργαλεία που αντικαταστήθηκαν από την ταμειακή και αντικατέστησαν τον νοερό υπολογισμό. αυτό που ήθελα να πω είναι: δεν έννοιωσε καμμία άνια αυτός που αντικατέστησε το παλούκι με το άροτρο και αυτός που αντικατέστησε τη νοερή πρόσθεση με την πρόσθεση με τη χρήση χαρτιού/μολυβιού. κατ' αντιστοιχία με τη σχέση παλουκιού-αρότρου πρέπει να ιδωθεί λοιπόν η μετάβαση αρότρου-τρακτέρ ή μολυβιού-ταμειακής. γιατί το άλογο (άροτρο) ασφαλώς και είχε υπεράνθρωπη δύναμη (δοκίμασε να οργώσεις μόνος σου ό,τι οργώνει ένα άλογο στον ίδιο χρόνο). πάλι δηλαδή ο άνθρωπος βιαζόταν να κινηθεί γρηγορότερα από όσο, ως άνθρωπος, θα κινείτο, από τη δράση του αλόγου. το ίδιο συμβαίνει και τώρα. απλώς η ταμειακή δεν τρώει άχυρο, δεν έχει μάτια. έλεγχε ο άνθρωπος το άλογο; όχι βέβαια. όσο εύκολα μπορεί να "ελέγξει" ένα άλογο κανείς, άλλο τόσο εύκολα μπορέι να κατασκευάσει ταμειακές που να υπολογίζουν σε "ανθρώπινους" (με μολύβι και χαρτί) χρόνους.
επιπλέον δε βλέπω κανέναν επιπλέον χρόνο, γιατί - το πες κι εσύ - όσο χρόνο κερδίζει κάποιος λόγω της μηχανής ως πελάτης, τον χάνει ως "ταμίας" στη δική του δουλειά.
επαναλαμβάνω την άποψή μου, ότι τίποτα δεν πάει από μόνο του. χρειάζεται κάποιος να ελέγχει τη ταμειακής ή την ελεγκτική μηχανή της ταμειακής ή την ελεγκτική μηχανή της ελεγκτικής μηχανής της ταμειακής κοκ.
@ γιάννη,
σύμφωνοι, σε επίπεδο προθέσεων ("να κάνω πιο γρήγορα-πιο πολλά") μπορεί να είναι "ίδιο" το άροτρο με το τρακτέρ ...
... μόνο που πιστεύω, πως υπάρχει ποιοτικό άλμα και δημιουργείται πλέον αντικειμενική διαφορά, όταν περνάς από ένα εργαλείο σε μια μηχανή - και μάλιστα όταν ολόκληρη η κοινωνία περνάει από τα εργαλεία στις μηχανές.
Πράγματι λ.χ. το αυτοκίνητο δεν πάει από μόνο του και θέλει κάποιον να το ελέγχει, όμως όταν χάρη στη βιομηχανία μπορούν να έχουν αυτοκίνητα σχεδόν όλοι οι κάτοικοι μιας χώρας, τότε για να κυκλοφορήσουν χρειάζεται ευρύτατο οδικό δίκτυο = ξεπάστρεμα εκτάσεων γης = κ.τ.λ. ... και αυτό δεν είναι θέμα επιλογής, διότι όπως ο ένας θέλει να πηγαίνει με τ' αμάξι από Κολιάτσου-Παγκράτι, έτσι κι ο άλλος από Κάτω Ραχούλα-Πέρα Παναγιά, κ.ο.κ., και δεν νομίζω να υπάρχει πολιτικό σύστημα που να μπορεί να εμποδίσει μακροπρόθεσμα μια τέτοια εξέλιξη.
Θέλω να πω, ότι διαμορφώνεται έτσι ένας Κόσμος. Εκ των πραγμάτων. Πώς και πόσο τον ελέγχουμε;
ΟΚ δεν είμαι ούτε κατά της μηχανής, ούτε απαισιόδοξος, όμως νομίζω ότι υπάρχει πρόβλημα.
αντιλαμβάνομαι ότι δεν καταφέρεται εναντίον της μηχανής. το πρόβλημα που αναφέρεις με τη δυνατότητα όλων να αγοράσουν αυτοκίνητο (ή "ταμειακή") είναι υπαρκτό. αλλά δεν νομίζω ότι μπορεί κανείς να προβλέπει τις συνέπειες των πράξεών του, όπως αυτές διαπλέκονται με τις πράξεις των άλλων. τόσο σε ατομικό όσο και σε μαζικό επίπεδο, κοινωνιών, λαών κ.λπ. ή μάλλον μπορούμε ώς ένα βαθμό να ελέγχουμε τα αποτελέσματα των πράξεών μας.
όπως έχει αποδειχθεί από την ταμειακή, μπορούμε να πολλαπλασιάσουμε τις ανθρώπινες ικανότητες άπειρες φορές. από εκεί και πέρα, οι δυνατότητες είναι τρεις (βασικές). είτε επιστρέφουμε στην εποχή των εργαλείων (που κι αυτά μας ξεπερνούσαν) και των μηχανών που δεν μας ξεπερνάν τόσο όσο οι τωρινές. είτε προσπαθούμε να μοιράσουμε το κέρδος από τέτοιες μηχανές (οπότε π.χ. δε θα πηγαίνει Κάτω Ραχούλα-Πάνω Παναγιά με ΙΧ ή θα πηγάινει με γεμάτο 4-5 άτομα ΙΧ). είτε δεν προσπαθούμε να το μοιράσουμε.
κάθε αλλαγή στον τρόπο εργσίας επιφέρει ορισμένες άλλες αλλαγές και προααπαιτούμενα. με μολύβι και χαρτί χρειάζεται κόψιμο χ δέντρων την ημέρα κ.ο.κ., το οποίο αποφεύγεται τόσο με τη νοερή πρόσθεση όσο και με την ταμειακή. και, είτε ένας, μόνος του, επιλέγει να μη χρησιμοποιεί μολύβι και χαρτί, ώστε να μη κόβονται δέντρα, είτε δεν επιλέγει, το τελικό αποτέλεσμα -το κόψιμο δέντρων- οφείλεται στην επιλογή των πολλών για χρήση του χαρτιού κ μολυβιού αντί της νοερής πρόσθεσης.
@ γιάννη,
πράγματι δεν μπορούμε να προβλέψουμε όλες τις επιπτώσεις των πράξεών μας ... που σημαίνει, ότι μπορεί να γίνουν και ανεξέλεγκτες!
Γι' αυτό, από την πείρα της, η ανθρωπότητα έθετε κάποια
"προκαταβολικά" όρια με τη μορφή κανόνων (ας πούμε), επειδή για μια σειρά πράξεων ήταν πλέον γνωστό (και προβλέψιμο) ότι, άπαξ και ξεκινήσουν, πάρα πολύ δύσκολα ελέγχονται. Π.χ. "ου φονεύσεις". Αυτό ήταν στα πλαίσια μιας παιδείας, με τον αυτοέλεγχο που συνεπάγεται κάθε παδεία (και που δεν σημαίνει οπωσδήποτε "κακή καταπίεση").
Τώρα, οι μηχανές κάνουν πάρα πολύ εύκολα τα πράγματα. Άρα και το κακό. Π.χ. δύσκολα φτάνεις να σκοτώσεις κάποιον με μαχαίρι, προϋποθέτει επαφή άρα πολύ μίσος, κ.λπ., αλλά είναι πολύ εύκολο να σκοτώσεις πατώντας ένα κουμπί από 10000χλμ απόσταση!
Θέλω να πω, τι είδους παιδεία θέλουμε τώρα;
Τελοσπάντων, τεράστιο το θέμα, ε, το πιλατεύουμε όπως μπορούμε...
πάντω πρωτότυπο και ευφάνταστο δημοσίευμα!
χαίρε!
Hollow,
είναι ένα θέμα το "εμείς". πάλι πρέπει να ανατρέξουμε στο παρελθόν. τι έγινε όταν το άλογο αντικατέστησε την τσάπα; η μηχανή
-είναι προϊόν μιας παιδείας,
-δημιουργεί μια νέα παιδεία.
τα όρια πάντα τίθενται ώστε να παραβιάζονται από ορισμένους ή σχεδόν όλους. έτσι, είτε συμφωνείται να μην επιταχύνεται ο εκάστοτε ταμίας εξαιτίας της ταχύτητας της ταμειακής είτε καθένας πράττει όπως νομίζει. όμως, αν υποτεθεί ότι όλοι συμφωνούν αλλά κάποιοι επιβάλλουν στους ταμίες τους να συναγωνίζονται τις ταμειακές, αναπόφευκτα κερδίζει (σε χρονοχρήμα) όποιος επιχειρεί το συναγωνισμό με τη μηχανή. τότε αυτοί που συμφωνούν να μην συναγωνίζονται την μηχανή έχουν τη δύναμη να απαγορεύσουν τον συναγωνισμό με τη μηχανή είτε δεν την έχουν είτε κατορθώνουν να επικρατήσουν με άλλο τρόπο (καλλίτερη ποιότητα κ.λπ., μη εξάντληση των ανθρώπινων πόρων και της κοινωνίας). το μέλλον θα δείξει.
@ γιάννη,
σκέφτομαι πως δεν είναι τόσο θέμα "διαχειριστικό", θέμα του τι θα συμφωνηθεί ή όχι, και αν θα τηρηθεί αυτό ή όχι. Είναι και αυτό, αλλά νομίζω πως προηγείται κάτι άλλο.
Η μηχανή διεκπεραιώνει δραστηριότητες που σ' εμάς τους ανθρώπους φαίνονται πολύ βαριές, πολύ δύσκολες, πολύ βαρετές. Σαν ένα υπηρέτη, ας πούμε (έχεις δει την ταινία Ο Υπηρέτης;).
Το θέμα είναι, ότι οι άνθρωποι δείχνουν όλο και περισσότερο διετεθειμένοι να παρατάνε πράγματα που τους φαίνονται δύσκολα και βαριά ... Όχι μόνο το κουβάλημα βράχων αλλά και π.χ. το να διαβάζουν το παιδί τους, να φροντίζουν το διπλανό τους, κ.λπ.
Ε, όλα αυτά που εμείς εγκαταλείπουμε, τα αναλαμβάνουν οι μηχανές - είτε σαν μηχανές, είτε σαν μηχανικές τεχνικές. Όλες οι φαντασιώσεις για τα ΡΟΜΠΟΤ (από το ρομπότ-δάσκαλο έως το ρομπότ-σεξουαλικό παρτενέρ), από εδώ τρέφονται.
Το θέμα είναι λοιπόν, εάν η ανθρωπότητα τείνει (όπως δείχνουν πολλά συμπτώματα) να το ρίξει στη τεμπελιά και τη μαλακία ... τότε η μηχανή από υπηρέτης, γίνεται αφέντης και χορεύουμε στο ρυθμό της.
Αυτό που θα έπρεπε δηλαδή να συμφωνήσουμε πρώτα, είναι εάν αποδεχόμαστε μια θεώρηση των πραγμάτων τέτοια που μας προτρέπει να ακολουθάμε ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ τον "εύκολο δρόμο" (και το δικιολογεί αυτό) ή όχι.
---
@ καπιταλκομμουνι,
χαιρετώ κι εγώ - εδώ έχουμε χιονοπόλεμο! Εκεί;
βασικά, το ρομπότ θα κάνει, ας πούμε, 70 χρόνια στη Δύση και 200 χρόνια αλλού να εμφανιστεί ως δάσκαλος (ή παρτεναίρ), μαζικά (δλδ αφού ελεγχθεί ως προς την ασφάλεια). αλλά, νομίζω κάτι παραπλήσιο έχει ειπωθεί, το θέμα είναι όχι αν βαριόμαστε να διδάξουμε το παιδί, αλλά αν θέλουμε να κερδίσουμε χρόνο για να κάνουμε κάτι άλλο, το οποίο δεν μπορούμε να κάνουμε δίχως το ρομπότ. ασφαλώς με δεδομένη την άποψη για συνεχή αύξηση της παραγωγικότητας κ.λπ. κλπ, η οποία είναι κυριαρχούσα ιδεολογία, η μηχανή δε συνεπάγεται ότι απομένει χρόνος για να κάνουμε ό,τι μας αρέσει πραγματικά και το οποίο δεν μπορεί το ρομπότ να το κάνει, αλλά για περισσότερη δουλειά.
καθεαυτή όμως η βαρεμάρα δεν είναι κακό. δεν είναι οι τεμπέληδες που έχουν άλλα ενδιαφέροντα (υπό την προϋπόθεση να μην λουφάρουν εις βάρος των συνανθρώπων τους), αλλά οι τεμπέληδες που θέλουν απλώς να σαπίζουν σε μια καρέκλα, το πρόβλημα που σχετίζεται με τη μηχανή
Δημοσίευση σχολίου