Ιερή Πείνα

Η Ιερή Πείνα του Μπάρυ Ανστγουωρθ (μετ. Γιάννης Σκαρπέλος).

Ένα πολύ καλό μυθιστόρημα για αυτό το καλοκαίρι των ολυμπιακών αγώνων.

Πολλές οι αντιστοιχίες με το παρόν μας.

Αυτό είναι, φανερά, μια από τις στοχεύσεις του συγγραφέα.

Ένας παραλληλισμός, κάποιες μεταφορές, η κοινωνία ως δουλεμπορικό πλοίο, το σύστημα της εξουσίας κτλ.

Ο μονόλογος λαμβάνει χώρα το 1753 σε ένα εμπορικό οχυρό στην δυτική Αφρική. Ακροατής είναι ο Μάθιου Πάρις γιατρός σε  δουλεμπορικό, τον "Έμπορο του Λίβερπουλ" και ομιλητής ο καλλιτέχνης πορτρέτων Ντελμπλάνκ, στο δωμάτιο του τελευταίου μπροστά από το, καλυμμένο με ένα ύφασμα, πορτραίτο του διοικητή του οχυρού.

"...εδώ φυσάει ένας άρρωστος άνεμος που δεν είναι για καλό. Ο αιδεσιμότατος Καλαμπάντα έχει πολλή δουλειά με τις κηδείες, για τις οποίες παίρνει κάποιο επίδομα από την εταιρεία". Η κούραση στο πρόσωπο του Ντελμπλάνκ υποχώρησε και τη θέση της πήρε ξαφνικά ένα χαμόγελο. "Να ο άνθρωπος για σένα. Είδες πως μιλούσε για τα κηρύγματα στους ελεύθερους αδελφούς του. Οι ελεύθεροι αδελφοί του είναι αναγκασμένοι να ακούνε τα κηρύγματα του, είτε το θέλουν είτε όχι. Όλοι χρωστάνε στην Εταιρεία, που έχει καθιερώσει να τους δίνει ποτό και άλλα εμπορεύματα επί πιστώσει. Η Εταιρεία μπορεί αύριο να τους πουλήσει για να ξοφλήσουν τα χρέη τους. Και το ξέρουν".
 "Σαν τον Τάκερ", είπε ο Πάρις.
" Ποιος είναι αυτός;"
 "Α, ένας μιγάς έμπορος στον ποταμό Σερμπρο, όπου βρισκόμασταν πριν τρεις μέρες. Έχει μεγάλο εμπορικό κόμβο και είναι ο μεγιστάνας της περιοχής. Πιστώνοντας, κάνει τους πάντες να τον φοβούνται κι έτσι τους έχει όλους στη δούλεψή του".
  "Μα είναι κοινή πρακτική", είπε ο Ντελμπλάνκ, "κι όχι μόνον στην Αφρική. Βέβαια εδώ αποκαλύπτεται στην καθαρότερη μορφή της, χωρίς υποκριτικά μασκαρέματα. Βλέπουμε την ιερότητα του χρήματος". [....]
 "Όπως όλοι γνωρίζουμε, το χρήμα είναι ιερό", είπε. "Το ίδιο ιερή λοιπόν πρέπει να είναι και η πείνα που νοιώθουμε για το χρήμα, αλλά και για τα μέσα που χρησιμοποιούμε για να το αποκτήσουμε. Όταν κάποιος άνθρωπος χρωστά, μετατρέπεται σε χρήμα με σάρκα και αίμα, σε επένδυση με ποδαράκια. Μπορείς να τον κάνεις ότι θέλεις, μπορείς να τον βάλεις να δουλέψει μέχρι θανάτου ή να τον πουλήσεις. Δεν μπορούμε να ονομάσουμε αυτή την συμπεριφορά βάρβαρη ή άπληστη, αφού προσπαθούμε απλά και μόνο να πάρουμε πίσω τα χρήματα που επενδύσαμε, και το καθήκον αυτό είναι ιερό. Και από αυτή την άποψη οι νέγροι δεν βρίσκονται σε πολύ χειρότερη θέση από τους λευκούς αν κρίνω από όσα μου λέει ο Σώντερς. Είναι ένας πράκτορας"
 "Ναι, τον γνωρίσαμε το απόγευμα. Μας πήγε να δούμε τους σκλάβους. Δεν μου φάνηκε και πολύ υγιής"
 "Θα πεθάνει αν δεν φύγει. Θα έφευγε αν μπορούσε , όσο υπάρχει ακόμη η πιθανότητα να γίνει καλά, αλλά δεν μπορεί - η Εταιρεία τον κρατά τόσο γερά σαν να τον έχει αλυσοδεμένο.
Εβδομήντα πέντε λίρες το χρόνο φαίνονται αρκετές στην Λήντενχωλ Στρήτ. Όταν έφτασε εδώ όμως, έμαθε πως πληρώνετε σε κράκα".
  "Τι είναι αυτό;"
"Ένα είδος ψευδονομίσματος που χρησιμοποιείται στις αποθήκες της Εταιρείας, - με τιμές που καθορίζει η Εταιρεία. Το μόνο που μπορεί να αγοράσει ο Σώντερς είναι τενεκεδάκια και χουρμαδέλαιο, και λίγο ψάρι για να κρατηθεί στη ζωή. Για τα υπόλοιπα αναγκάζεται να χρεώνεται. Και όλοι οι υπόλοιποι βρίσκονται στην ίδια κατάσταση.Δηλαδή είναι όλοι τους ένα μπουλούκι λευκών νέγρων και το ίδιο γίνεται σε όλα τα εμπορικά οχυρά που πήγα.Οι μόνοι που καλοπερνάνε είναι οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Εταιρείας"
Ξανακοίταξε, άθελά του την σκεπασμένη προσωπογραφία.
 "Αν ζήσουν αρκετά βέβαια"

---------------------------------------------------

Υ.Γ. Το δουλεμπόριο σήμερα είναι παράνομο αλλά οι πρακτικές του ασκούνται ανά τον κόσμο. Στην Βρεττανική αυτοκρατορία καταργήθηκε το 1833 (Slavery Abolition Act 1833), με κάποιες εξαιρέσεις, που κι αυτές ως το 1870 είχαν συμπεριληφθεί στο σχετικό νόμο.
 Οι  ιστορικοί διαφωνούν στα νούμερα, αλλά σίγουρο είναι πως τουλάχιστον είκοσι εκατομμύρια άνθρωποι απάχθηκαν από την Αφρική, οι μισοί εκ των οποίων πετάχθηκαν νεκροί -και κάποιοι ζωντανοί ακόμη- στην θάλασσα κατά την μεταφορά τους στην Αμερική.

Πορτογάλοι, Δανοί, Αγγλοι, Γάλλοι και Ολλανδοί δουλεμποροι αλώνιζαν τις θάλασσες. Χιλιάδες πλοία ναυπηγήθηκαν και αμέτρητοι άντρες ναυτολογήθηκαν (οι περισσότεροι με τη βία) για να φέρουν σε πέρας το επαίσχυντο εμπόριό της διαφωτισμένης Ευρώπης !

Σαράντα τρία χρόνια μετά την κατάργηση της δουλείας, το 1876, ιδρύθηκε στις Βρυξέλλες η μη κυβερνητική "Διεθνής Αφρικανική Εταιρία για την εξερεύνηση και τον εκπολιτισμό της Αφρικής".
Η δράση της εταιρίας κόστισε, σε μόλις μια δεκαετία, την ζωή  πέντε εκατομμυρίων ανθρώπων που άφησαν την τελευταία τους πνοή από τις κακουχίες της καταναγκαστικής εργασίας στο "Ελεύθερο κράτος του Κονγκό", αριστερά και δεξιά της γραμμής που θα τους εκπολίτιζε.
Μέσα στη ζούγκλα που θα διαφώτιζε ο Λεοπόλδος και οι Ευρωπαίοι ανθρωπιστές-μέτοχοι της εταιρίας σιδηροδρόμων.