«Την εποχή που έζησε ο Ντζερζίνσκι, η
φιλοσοφία λογαριαζόταν στερημένη από κάθε πρακτική σημασία, χωρίς ουσιαστικά
αντικείμενο. Στην πραγματικότητα όμως, το όραμα του κόσμου που υιοθετούν τα
μέλη μιας κοινωνίας σε μια δεδομένη στιγμή, καθορίζει την οικονομία, την
πολιτική και τα ήθη της.
Οι μεταφυσικές μεταλλάξεις —που
πάει να πει: οι ριζικές και παγκόσμιες
μεταμορφώσεις του οράματος για τον κόσμο, τις οποίες έχει υιοθετήσει η
πλειονότητα των ανθρώπων— είναι
σπάνιες στην ιστορία της ανθρωπότητας. Όπως για παράδειγμα, η εμφάνιση του Χριστιανισμού.
Μόλις παραχθεί μια μεταφυσική μετάλλαξη,
εξελίσσεται χωρίς να συναντάει αντιστάσεις, μέχρι τις έσχατες συνέπειές της.
Παρασύρει στο διάβα της, χωρίς καν να το αντιλαμβάνεται, τα οικονομικά και
πολιτικά συστήματα, τις αισθητικές απόψεις, τις κοινωνικές ιεραρχήσεις. Καμιά ανθρώπινη δύναμη δεν μπορεί ν'
αποτρέψει την πορεία της, καμιά άλλη δύναμη εκτός από την εμφάνιση μιας
καινούργιας μεταφυσικής μετάλλαξης.»
Μισέλ Ουελμπέκ, Τα Στοιχειώδη Σωματίδια (2000)
μετάφραση Αλέξης Εμμανουήλ (Εστία, 2007)
9 σχόλια:
όπως του Κομμουνισμού
όχι, του Αναρχισμού
Θα έλεγα ότι δεν ισχύει ακριβώς το "χωρίς να συναντάει αντιστάσεις", που λέει ο Ουελμπέκ.
Περισσότερο ισχύει μια άλλη εικόνα: εκείνη της αποφασιστικής μάχης, από την οποία κρίνεται οριστικά ο πόλεμος.
Μετά από αυτήν δεν σταματούν οι μάχες, όμως ο πόλεμος έχει κερδηθεί ουσιαστικά και απομένουν τα τυπικά για να λήξει.
Με την ευκαιρία να πω, ότι δεν συμμετίζομαι την αισιοδοξία των προλαλήσαντων Padthech και Anonymous, που φαίνεται να θεωρούν ότι η μεταφυσική μετάλλαξη των καιρών μας έχει ήδη συντελεστεί (από τον Κομμουνισμό ή τον Αναρχισμό).
Πιστεύω μάλιστα ότι οι κοινωνίες μας απέχουν ακόμα κάμποσο και από αυτή την "αποφασιστική μάχη".
Σε κάθε περίπτωση όμως, το ζουμί είναι αυτό που επισημαίνει ο Ουελμπέκ.
Μήπως όμως κι εμείς Χολοού όπως ακριβώς ο αγαπητός(ή μήπως όχι και τόσο αγαπητός) Μισέλ Ντζερζίνσκι, δεν μπορούμε να ανεχτούμε την φυσιολογική φθορά των πραγμάτων.
Μήπως συντηρούμε για χρόνια τον μικρό πλαστικό χάρακα που σπάει και εμείς τον κολλάμε με σελοτείπ και ξανασπάει και τον ξανακολλάμε με επιπρόσθετα κομμάτια σελοτέϊπ ωστε ο χάρακας δεν είναι πια ίσιος, και δεν μπορεί επομένως να επιτελέσει την λειτουργία του ως χάρακας αλλά παρ'όλα αυτά εμείς τον επιδιορθώνουμε συνεχώς και τον ξαναβάζουμε στην θήκη του?
(Ένας φίλος δηλώνει αναρχοκομουνιστής. Ναι!)
Α, ναι Ιζι, συμφωνώ! Τουλάχιστον όμως το μυριζόμαστε το πράγμα.
Δύο σχόλια. Πρώτον, δείχνει να έχει παρέλθει αμετάκλητα η περίοδος που ήταν μεταφυσικές οι μεταλλάξεις (τύπου θρησκείας), εκτός αν κάποια καταστροφή (όχι απλός πόλεμος) γυρίσει την ιστορία πίσω. Δεύτερον, διαφαίνεται ο ερχομός του πολιτισμού της αλληλεγγύης.
@ Σταμάτη,
πάνω σε τι μπορεί να θεμελιωθεί η αλληλεγγύη;
Πάνω στην επίγνωση που μπορεί να προσφέρουν τα ηλεκτρονικά μέσα και τα κοινωνικά δίκτυα, του πόσοι άνθρωποι πιστεύουν/νιώθουν τα ίδια πράγματα, πόσοι άνθρωποι είναι πιασμένοι στην ίδια φάκα...
Αν δεν ανεβάσουμε το επίπεδό μας θα πέσουμε θύματα μιας κυρίαρχης υποκρισίας... Μπορεί αντί για την εποχή της αλληλεγγύης να έρθει το "1984"; Θα δούμε...
Δημοσίευση σχολίου