31 Ιανουαρίου 2014

Ο Τρελός Λαγός

Γύριζε στους δρόμους ο τρελός λαγός
γύριζε στους δρόμους
ξέφευγε απ' τα σύρματα ο τρελός λαγός
έπεφτε στις λάσπες

Φέγγαν τα χαράματα ο τρελός λαγός
άνοιγε η νύχτα
στάζαν αίμα οι καρδιές ο τρελός λαγός
έφεγγε ο κόσμος

Bούρκωναν τα μάτια του ο τρελός λαγός
πρήσκονταν η γλώσσα
βόγγαε μαύρο έντομο ο τρελός λαγός
θάνατος στο στόμα
 
                                        (Μίλτος Σαχτούρης, από τα Ποιήματα 1945-1971, Kέδρος 1977)




29 Ιανουαρίου 2014

Εκπομπές HS στο Beton7 | #7

Γκμουχ γκμουχ. Παρακαλώ την προσοχή σας. Για να μη λέτε ότι το λέμε τελευταία στιγμή, σας το λέμε τώρα, την ... προτελευταία: Πέμπτη 30 Ιανουαρίου και πάντα στις ώρες που η φύση ησυχάζει, τουτέστιν 5 με 7 το απόγευμα, η έβδομη εκπομπή των City Travellers με τον Hollowsky στο Beton7 ArtRadio. 

Τούτη τη φορά, 
αφού κάνουμε ένα μικρό προσκλητήριο των κυριότερων μορφών που ζωντάνεψαν το καταστασιακό ρεύμα 

-όπου θα ανασύρουμε στη μνήμη μας από απολυμένους κηπουρούς μέχρι και σινολόγους, συν ένα χιμπατζή παρακαλώ!- 

θα μιλήσουμε για συγκεκριμένες ανατρεπτικές μεθόδους των καταστασιακών στο πεδίο της τέχνης και για την μυστηριώδη καταστασιακή "θεωρία του θεάματος", πάνω στην οποία πολύς κόσμος έσπασε στυλό, μολύβια, δάχτυλα, ακόμα και φρεσκοβαμμένα νύχια,  ενώ εκατομμύρια πολύτιμα και αναντικατάστατα εγκεφαλικά κύτταρα χάθηκαν για χάρη της... 

Όλα αυτά, εννοείται, με άκρως ερευνητική διάθεση, φοβερή μουσική και πάντοτε σε συνάρτηση με το ταραγμένο σήμερα!

Κλικ λοιπόν εδώ 







28 Ιανουαρίου 2014

Η Σοφιστική, ή Πώς να έχεις δίκιο ακόμα κι όταν έχεις άδικο


Αρθούρος Σοπενχάουερ
(1788-1860)
Συνεχίζοντας γύρω από το θέμα της μετατροπής μιας συζήτησης σε αγώνα «ταπώματος», θα παραπέμψουμε στο κορυφαίο επί του θέματος βιβλίο του Αρθρούρου Σοπενχάουερ με τίτλο Η εριστική διαλεκτική. Το έγραψε μεταξύ 1830-1831, κυκλοφόρησε το 1864 και είναι περισσότερο ίσως γνωστό με τον τίτλο της γαλλικής μετάφρασής του, Η τέχνη του να έχεις πάντα δίκιο (στα ελληνικά, μετάφραση Μυρτώ Καλοφωλιά, εκδ. 2011). - Σημ. HS,

Η «τέχνη» αυτή αφορά στην κατατρόπωση του συνομιλητή μας, ασχέτως του αν έχουμε δίκιο ή άδικο.

Ως μέθοδος στηρίζεται στη συγκάλυψη της διαφοράς μεταξύ αλήθειας και αληθοφάνειας.

Στόχος της, να διδάξει με ποια τεχνάσματα μπορεί κανείς να πείσει το κοινό ότι έχει δίκιο ακόμα κι αν έχει άδικο.

Καύσιμά της, η ματαιοδοξία∙ το πάθος για τις τιμές∙ η ανεντιμότητα∙ η ροπή των ανθρώπων να μιλάνε πριν σκεφτούν∙ και η ξεροκεφαλιά.

Δυναμωτικό της, η διαπίστωση ότι, ακόμα κι όταν όλα σου τα επιχειρήματα έχουν πέσει στο καναβάτσο, μπορείς πάντοτε να βρεις ακόμα ένα που θα σου δίνει δίκιο.

Τα τεχνάσματα που μετέρχεται η «εριστική διαλεκτική», όπως τα αναπτύσσει διεξοδικά ο Σοπενχάουερ είναι τα εξής:

Διευρύνεις έως υπερβολής την επιχειρηματολογία του άλλου −«Διευρύνεις υπερβολικά το επιχείρημα του συνομιλητή σου και γενικεύεις στο έπακρο το νόημά του, ενώ την ίδια στιγμή φροντίζεις να οχυρώνεις το δικό σου επιχείρημα μέσα σε πολύ στενά όρια. Αυτό το τέχνασμα στηρίζεται στο γεγονός ότι, όσο γενικότερη είναι μια θέση, τόσο ευκολότερα μπορείς να την προσβάλεις.»

Παίζεις με τα ομώνυμα −«Σε αυτό που λέει ο συνομιλητής σου δίνεις μια έννοια, η οποία, πέρα από τις λεκτικές ομοιότητες, έχει ελάχιστη ή και καμία σχέση με το επιχείρημά του. Με αυτό τον τρόπο καταρρίπτεις θριαμβευτικά τη συγκεκριμένη φράση του δίνοντας την εντύπωση ότι αναίρεσες την αρχική του θέση.»

Απολυτοποιείς τα αντίπαλων επιχειρήματα −«Παίρνεις μια πρόταση του συνομιλητή σου η οποία αναφέρεται σε κάτι το μερικό, και την απολυτοποιείς, την παρουσιάζεις σαν θέση γενικής ισχύος, ή τη μεταθέτεις σε ένα τελείως άλλο πλαίσιο, και έτσι την αντικρούεις ως απόλυτη.»

Κρύβεις τα χαρτιά σου −«Όταν θέλεις να καταλήξεις σε ένα συμπέρασμα, δεν πρέπει να το φανερώσεις εξαρχής στο συνομιλητή σου. Απεναντίας, τον οδηγείς να αποδεχτεί μία προς μία τις προκείμενες του συμπεράσματός σου, ενσωματώνοντάς τες σποραδικά μέσα στη συζήτηση ώστε να μην το αντιληφθεί.» [σημ. H.S. Προκείμενες είναι οι προτάσεις που οδηγούν σε ένα συμπέρασμα.]

Επιστρατεύεις ψευδείς προκείμενες −«Στην περίπτωση που ο συνομιλητής σου αρνείται να δεχτεί τις αληθινές προκείμενες που του παρουσιάζεις, είτε επειδή δεν συμμερίζεται την αληθοφάνειά τους, είτε επειδή έχει μαντέψει προς τα πού το πας, να χρησιμοποιήσεις ψευδείς προκείμενες. Μη διστάσεις να χρησιμοποιήσεις προκείμενες, που είναι μεν ψευδείς αυτές καθαυτές, αλλά ο αντίπαλός σου τις αποδέχεται ad hominem. Έτσι μπορείς να στρέψεις εναντίον του πράγματα με τα οποία συμφωνεί. Αν π.χ. γνωρίζεις ότι είναι μέλος μιας αίρεσης, στην οποία δεν ανήκεις εσύ, χρησιμοποίησε το δόγμα της στρέφοντάς το εναντίον του.» [σημ. Η επιχειρηματολογία ad hominem συνίσταται στο να εδράζει κανείς την αλήθεια ή το ψεύδος των επιχειρημάτων στα προτερήματα ή τα ελαττώματα των ανθρώπων ή των ομάδων που υποστηρίζουν αυτά ή παρόμοια επιχειρήματα.]

Θέτεις ως αποδεδειγμένο αυτό που είναι ζητούμενο να αποδειχτεί −«Χρησιμοποίησε συγκαλυμμένα τη “λήψη του ζητουμένου” και πρόβαλε ως αξίωμα αυτό που πρέπει να αποδειχτεί. Γι’ αυτό το σκοπό μπορείς να χρησιμοποιήσεις μια διαφορετική λέξη −π.χ. «έχει καλή φήμη» αντί του «είναι έντιμος»−, ή γενικές αλήθειες που υπερκαλύπτουν το συζητούμενο −π.χ. να επικαλεστείς το επισφαλές κάθε ανθρώπινης γνώσεις προκειμένου να πλήξεις τις γνώσεις της Ιατρικής.»

Εκμαιεύεις την αποδοχή των επιχειρημάτων σου μέσα από ατέλειωτες ερωτήσεις −«Υποβάλλεις στον συνομιλητή σου πολλά, αλλεπάλληλα και μακροσκελή ερωτήματα, ώστε να συγκαλύψεις αυτό που θέλεις να αποδείξεις, και έπειτα διατύπωσε γρήγορα-γρήγορα το επιχείρημα που προκύπτει από τις παραδοχές του. Οι αργόστροφοι αντίπαλοι δεν θα πάρουν είδηση τα λάθη και τα κενά της ταχυδακτυλουργίας σου.»

Εκνευρίζεις επίτηδες τον αντίπαλό σου −«Προπάθησε να τον εκνευρίσεις στρεψοδικώντας και προσβάλλοντάς τον. Έτσι δεν θα μπορεί να κρίνει σωστά. Γενικά, να εμμένεις σε ό,τι διαπιστώνεις ότι τον θυμώνει.»

Εκμεταλλεύεσαι υπέρ σου το πνεύμα αντιλογίας του άλλου −«Αν ο συνομιλητής σου είναι πνεύμα αντιλογίας, κάνε του τις αντίθετες ερωτήσεις από αυτές που θα του έκανες κανονικά, ή άφησέ τον να επιλέξει ανάμεσα σε δυο αντίθετα ερωτήματα, ώστε να μη μπορεί να καταλάβει προς τα πού θέλεις να πας τη συζήτηση.»

Γενικεύεις συμφωνίες που αφορούν σε άλλα θέματα −«Αν ο συνομιλητής σου συμφωνεί σε επιμέρους επιχειρήματά σου, μην τον ρωτήσεις αν συμφωνεί και στη γενική θέση στην οποία θέλεις να καταλήξεις. Αυτή θα την παρουσιάσεις στο τέλος, σαν τετελεσμένο και αποδεκτό γεγονός. Έτσι ο συνομιλητής σου θα πιστέψει ότι όντως συμφώνησε με αυτήν και την ίδια εντύπωση θα σχηματίσει και το ακροατήριο.»

Διαλέγεις μεταφορές που ευνοούν τη θέση σου −«Αν π.χ. ο αντίπαλός σου προτείνει μια μεταρρύθμιση, αποκάλεσέ την ρηξικέλευθο νεωτερισμό στην περίπτωση που αντιληφθείς ότι αυτή η λέξη είναι αρνητικά φορτισμένη στο ακροατήριο∙ ή το αντίστροφο. Το τέχνασμα αυτό είναι μια συγκελυμμένη μορφή του τεχνάσματος 6.»

Χειραγωγείς και κατευθύνεις εκεί που θέλεις τον συνομιλητή σου −«Μαζί με το επιχείρημά σου παρουσιάζεις και ένα σκανδαλώδες αντεπιχείρημα, και καλείς το συνομιλητή σου να διαλέξει ανάμεσα στα δυο. Έτσι τον οδηγείς να αποδεχτεί το επιχείρημά σου.»

Αναγκάζεις το συνομιλητή σου να υπερβάλει −«Σε αυτό θα τον οδηγήσεις προβάλλοντάς του συνεχείς διαφωνίες και οξύνοντας τον ανταγωνισμό.»

Ισχυρίζεσαι ότι νίκησες παρ’ όλο που έχεις ηττηθεί −«Το τέχνασμα μπορεί να πιάσει αν ο συνομιλητής σου είναι σεμνός ή ηλίθιος, κι εσύ έχεις πολύ θράσος και δυνατή φωνή.»

Βγάζεις τρελό το συνομιλητή σου −«Αν αυτό που υποστηρίζεις είναι παράλογο, πρόβαλε μια άλλη θέση, αληθινή μεν αλλά που η ισχύς της δεν είναι προφανής. Αν ο αντίπαλός σου την απορρίψει επειδή υποπτεύεται κάποιο τέχνασμα, άρχισε να θριαμβολογείς ότι είναι παράλογος.»

Βγάζεις τον συνομιλητή σου ανακόλουθο −«Όταν υποστηρίζει μια θέση, εξέτασε αν είναι ανακόλουθη ή μοιάζει ανακόλουθη με άλλες θέσεις που έχει εκφράσει, ή με δικές του πράξεις ή προθέσεις. Π.χ. αν υποστηρίζει ότι η ζωή στην πόλη του είναι δυσάρεστη, πείτε του “Τότε γιατί δεν σηκώνεσαι να φύγεις;”. Το τέχνασμα αυτό πιάνει πάντα.»

Βγάζεις το συνομιλητή σου δικολάβο −«Αν σου ζητήσει να παραδεχτείς μια θέση από την οποία κρίνεται το επίμαχο ζήτημα, να αρνηθείς υποστηρίζοντας ότι επιχειρεί να παρουσιάσει ως αποδεδειγμένο αυτό που μένει να αποδειχτεί.»

Δεν διστάζεις να διακόψεις και να εκτρέψεις τη συζήτηση… −«… όταν βλέπεις ότι έχεις στριμωχτεί για τα καλά.»

Δεν τον αφήνεις να πει αυτός ποιο είναι το συμπέρασμα −«Όταν ο συνομιλητής σου έχει δεχτεί τις προκείμενες που παρουσίασες, μην του ζητήσεις να πει αυτός ποιο είναι το συμπέρασμα. Πες το εσύ, όπως θέλεις.»

Ξεστομίζεις ένα επιχείρημα, όποιο να ‘ναι, όσο κακό κι αν είναι −«Μην ξεχνάς ότι τι ζητούμενο είναι η νίκη, όχι η αλήθεια.»

Διαστρεβλώνεις μεθοδικά τα επίχειρήματά του… −«… με τρόπο ώστε η θέση του να φανεί παράλογη ή και επικίνδυνη.»

Βρίσκεις και ξεφουρνίζεις το αντίθετο παράδειγμα −«Ψάξε και βρες την έστω και μια και μοναδική περίπτωση όπου δεν ισχύει αυτό που ο συνομιλητής σου θέλει να υποστηρίξει, και πάτησε σε αυτήν γενικεύοντας την ισχύ της.»

Στρέφεις τα επιχειρήματα του εναντίον του −«Αν π.χ. σου πει για κάποιον, “Είναι ακόμα παιδί, μην είσαι τόσο αυστηρός μαζί του”, απάντησε: “Ακριβώς επειδή είναι ακόμα παιδί πρέπει να τον διορθώσω, αλλιώς θα διατηρήσει τις κακές συνήθειές του”.»

Πείθεις το ακροατήριο, όχι το συνομιλητή σου −«Πρόβαλε μια αντίρρηση, την αβασιμότητα της οποίας μόνο ένας ειδήμονας θα ήταν σε θέση να αντιληφθεί. Το καλύτερο είναι, αυτή η αντίρρηση να γελοιοποιεί το συνομιλητή σου, γιατί στο κοινό αρέσει να γελάει παρά να σκέφτεται.»

Κάνεις αντιπερισπασμό −«Όταν στριμώχνεσαι, ξεκίνα να μιλάς για άλλο θέμα σαν να ήταν σχετικό με το συζητούμενο.»

Επικαλείσαι κάτι που είπε μια αυθεντία, όχι τη λογική −«Μην ξεχνάς ότι, όπως είπε ο Σενέκας, το κοινό προτιμάει να πιστέψει τυφλά μια άποψη παρά να ασκεί την κρίση του. Υπάρχουν πλήθος αυθεντιών, που απολαμβάνουν τον σεβασμό του όχλου.»

 «Αυτό με ξεπερνάει» −«Όταν δεν έχεις να αντιτάξεις επιχειρήματα, μπορείς με λεπτό ειρωνικό τόνο να πεις: “Αυτό που λέτε, ξεπερνάει τις ταπεινές αντιληπτικές μου ικανότητες”, υπαινισσόμενος έτσι ότι ο αντίπαλός σου λέει ανοησίες.»

Κατατάσσεις την άποψη του συνομιλητή σου σε μια απεχθή κατηγορία −«Για να απαλλαγείς από ένα επιχείρημα του συνομιλητή σου, αρκεί να το κατατάξεις σε μια απεχθή κατηγορία −π.χ. “Μα αυτό είναι σπιριτουαλισμός, ή αθεϊσμός, ή πανθεϊσμός, ή ρασιοναλισμός, ή ανορθολογισμός, κ.ο.κ.”−έστω κι αν η σύνδεση αυτή δεν είναι διόλου προφανής.»

Ισχυρίζεσαι ότι ακόμα κι αν αυτό που λέει ισχύει θεωρητικά, πρακτικά είναι αδύνατον −«Με αυτό το σόφισμα, ενώ αποδέχεσαι τη βάση του συλλογισμού του, απορρίπτεις το συμπέρασμα, σε αντίθεση με τον γνωστό κανόνα της λογικής.»

Δεν τον αφήνεις ν’ αποφεύγει την ερώτηση −«Όταν δεν απαντάει σε μια ερώτηση, τάραξέ τον με αυτήν.»

Τον χτυπάς εκεί που πονάει −«Αντί να απευθύνεσαι στο νου του συνομιλητή σου (και του ακροατηρίου), κάνε τον να νιώσει ότι η άποψή του υπονομεύει τα συμφέροντά του.»

Πατάς μέχρις εξοντώσεως σε μια εσφαλμένη απόδειξη του άλλου−«Αν ο συνομιλητής σου έχει δίκιο αλλά για καλή σου τύχη χρησιμοποίησε μια λαθεμένη απόδειξη, διάψευσέ την εύκολα και αμέσως μετά ισχυρίσου ότι διέψευσες ολόκληρη την άποψή του.»

Το έσχατο τέχνασμαγκαγκάν γκαγκάν! −«Μόλις αντιληφθείς ότι ο συνομιλητής σου έχει το πάνω χέρι και δεν υπάρχει ελπίδα να τον κατατροπώσεις, ξεκίνα να πετάς λόγια προσβλητικά, ταπεινωτικά και αγενή για το πρόσωπό του. Με αυτό το τέχνασμα καταφέρνεις να φύγει η συζήτηση από το συζητούμενο θέμα (στο οποίο έχεις ηττηθεί) και να περάσει στο πρόσωπο του συνομιλητή σου, ότι αυτός είναι έτσι, είναι αλλιώς, και πάει λέγοντας. Πρόκειται για ένα πολύ δημοφιλές τέχνασμα, αφού μπορεί να το χρησιμοποιήσει ο καθένας.»

24 Ιανουαρίου 2014

Η ρητορική της Τεχνοκρατίας

«Μια από τις πολυτιμότερες, για τον ίδιο, ανακαλύψεις του Ειδικού-Τεχνοκράτη ήταν η ιδέα ότι θα μπορούσε να θωρακίσει το ζωτικό του χώρο μέσα από την ανάπτυξη μιας εξειδικευμένης διαλέκτου, την οποία δεν είναι −και δεν πρέπει να είναι− σε θέση να κατανοήσουν οι αμύητοι. 

Επίθεση εναντίον της γλώσσας 

Η πλημμυρίδα νεολογισμών που παρατηρήθηκε τα τελευταία πενήντα χρόνια, κλόνισε τις γλώσσες του δυτικού κόσμου. Υπάρχει η γενική, αλλά λανθασμένη, εντύπωση ότι οι περισσότεροι από αυτούς νεολογισμούς προέρχονται από την αγγλική γλώσσα. Γι’ αυτό το λόγο, πολλοί επιχείρησαν να αποδώσουν το νέο-αναλφαβητισμό των χωρών τους στον “ιμπεριαλισμό της αγγλικής”, ή, αντίστροφα, στην ανικανότητα της δικής τους γλώσσας, των γερμανικών, των γαλλικών ή των ισπανικών να “εκσυγχρονιστούν”. Όμως η αλήθεια είναι ότι αυτή η πλημμυρίδα νεολογισμών οφείλεται στους Ειδικούς και παρατηρείται με την ίδια ένταση και έκταση σε όλες τις δυτικές γλώσσες. (...)

Αυτή η πλημμυρίδα φανερώνει μια τρομακτική επίθεση εναντίον της γλώσσας ως μέσου κατανόησης και επικοινωνίας. Οι τοίχοι που περιχαρακώνουν τα “κουτάκια” των διαφόρων γνωστικών πεδίων, υψώνονται ολοένα και περισσότερο.

Ενώ ο Σωκράτης, ο Ντεκάρτ, ο Μπέικον, ο Λοκ ή ο Βολταίρος μιλούσαν και έγραφαν στην καθομιλουμένη του τόπου τους, ο σύγχρονος φιλόσοφος μιλάει και γράφει σε ένα ιδίωμα, που το καταλαβαίνει μόνο ο ίδιος και οι ομογάλακτοί του. (...) Οι διάλεκτοι της πολιτικής επιστήμης και της κοινωνιολογίας γίνονται ολοένα και πιο ερμητικές, οχυρώνονται η καθεμιά στον εαυτό της και αδυνατούν να κατανοήσουν η μια την άλλη, παρ’ όλο που αφορούν σε πολύ κοντινά γνωστικά πεδία. (...)

Ο αρχιτέκτονας και ο ιστορικός τέχνης, πάλι, χρησιμοποιούν τόσο διαφορετικές μεταξύ τους διαλέκτους, που δίνουν την εντύπωση ότι μιλάνε για εντελώς διαφορετικά πράγματα. Ποιος θυμάται όμως ότι το ναό του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη τον έκτισαν ζωγράφοι; Ένας Γερμανός ανθρωπολόγος, τέλος, μπορεί πιο εύκολα να επικοινωνήσει μ’ ένα Γάλλο ομόλογό του παρά με ένα Γερμανό απόφοιτο του Οικονομικού Πανεπιστημίου.

Ρητορική του μονόλογου 

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Θα μπορούσε να πει κανείς ότι βρισκόμαστε μπροστά στη γέννηση μιας διεθνούς γλώσσας; Όμως αυτό δεν ισχύει καθόλου! Όλες αυτές οι καινούργιες εξειδικευμένες διάλεκτοι δεν προσθέτουν τίποτα το χρήσιμο στις γλώσσες μας. Πρόκειται, απεναντίας, για μια ρητορική που μοναδικός σκοπός της είναι να δυσχεραίνει στο έπακρο την κατανόηση και την επικοινωνία. […]

Φυσικά ο Ειδικός και ο Τεχνοκράτης ισχυρίζονται ότι δεν είναι έτσι τα πράγματα. Με στεντόρεια φωνή υποστηρίζουν, πως πρόκειται, αντίθετα, για έναν εμπλουτισμό του λεξιλογίου, ο οποίος βελτιώνει την κατανόηση και βαθαίνει τη γνώση στον εξειδικευμένο τομέα τους. Μόνο που αυτή η βελτίωση αφορά αποκλειστικά το “αόρατο κολλέγιο” των Ειδικών που εργάζονται στον ίδιο τομέα. Όταν όμως μαζευτούν π.χ. δέκα γεωγράφοι και συμφωνήσουν ότι η Γη είναι επίπεδη, τότε η μεταξύ τους επικοινωνία θα ενισχύσει απλώς το σφάλμα τους. Αν μάλιστα εξοπλιστούν με μια ιδιαίτερη, δική τους, διάλεκτο, τότε κανένας “αμύητος” δεν θα μπορεί να τους ελέγξει. Στην πραγματικότητα, μόνον η εμπειρία ενός ναυτικού θα μπορούσε να τους συνεφέρει … όμως ο τελευταίος άνθρωπος με τον οποίο θα επιθυμούσαν να συζητήσουν τα “θέματά τους”, είναι ακριβώς κάποιος “αμύητος”, έστω κι αν έχει ταξιδέψει στα πέρατα του κόσμου.

Πανεπιστημιακός σκοταδισμός 

Αντικείμενο και λόγος ύπαρξης της γλώσσας είναι η επικοινωνία. Ένας μεγάλος πολιτισμός στηρίζεται φυσικά σε μια κατανοητή, ευρεία και πλούσια σε περιεχόμενο επικοινωνία. Όποτε η γλώσσα αρχίζει να παρεμποδίζει την επικοινωνία, έχουμε να κάνουμε με πολιτισμό σε παρακμή.

Πρωτεργάτες αυτού του σκοταδιστικού φαινομένου στη Δύση ήταν εκείνοι ακριβώς που υποτίθεται ότι ασχολούνται με τη βελτίωση της γλώσσας και της επικοινωνίας: οι πανεπιστημιακοί. Μετέτρεψαν τα πανεπιστήμιά τους σε ναούς της εξειδίκευσης, κολακεύοντας τη μοντέρνα ροπή προς οτιδήποτε προβάλλεται σαν μοναδικό και ξεχωριστό. 

Ο Μόρις Στρονγκ έφτασε στο σημείο να πει, ότι “υπάρχει μεγαλύτερη ικανότητα σύνθεσης των γνωστικών πεδίων έξω από τα πανεπιστήμια παρά μέσα σε αυτά”. Και ο αμερικανός ιστορικός Γουίλιαμ Πολκ πρότεινε να μετονομαστούν τα πανεπιστήμια [universities] σε πολυδιασπασιστήμια [multiversities], αφού η υπερεξειδικευμένη και πολυδιασπασμένη διδακτική τους βρίσκεται στην καρδιά αυτού που διαχωρίζει την κοινωνία αντί να την ενοποιεί. Οι πανεπιστημιακοί διδάσκαλοι, φύλακες της διανοητικής παράδοσης της Δύσης, κατατεμαχίζουν πλέον τα κάθε λογής (πολιτικά, καλλιτεχνικά ή οικονομικά) γεγονότα του καιρού μας σε επιμέρους κομματάκια κι έχουν καταντήσει να είναι οι επίσημοι προστάστες των “κουτιών” μέσα στα οποία ζουν και σκέφτονται οι διδασκόμενοι νέοι και νέες.

Αυτή η εμμονή στην εξειδίκευση της γνώσης είναι τέτοια, ώστε είναι πλέον αδύνατον να μιλήσει κανείς με απλά λόγια για τα δημόσια ζητήματα. Όταν ο κάθε Ειδικός οχυρώνεται στην ειδικότητά του και μετά βίας δέχεται παρεμβάσεις από ειδήμονες άλλων ειδικοτήτων σε αυτήν, καταλαβαίνουμε πόσο οι Ειδικοί και οι Τεχνοκράτες συνολικά θεωρούν ανάξιο να τους κρίνει τον υπόλοιπο κόσμο.

Περισπουδαστα τεχνάσματα 

Άλλωστε έχουν βρει τον τρόπο να αντιμετωπίζουν τις ενοχλητικές ερωτήσεις των “αμύητων”: αποφεύγουν να απαντήσουν και αποθαρρύνουν τον “αμύητο” ρίχνοντάς του συνέχεια σπόντες ότι δεν διαθέτει “επαρκή πληροφόρηση”, ότι δεν διατυπώνει τις ερωτήσεις του “με τη δέουσα ακρίβεια”, ότι τα έχει “κάπως μπερδεμένα στο μυαλό του”, ότι στέκεται “στην επιφάνεια” γιατί δεν γνωρίζει “σε βάθος το θέμα”,... για να καταλήξουν στο τέλος να τον κατηγορήσουν ότι είναι “υπερβολικά δύσπιστος και περίεργος”.

Ακόμα και στην περίπτωση που εκείνος που κάνει τις ενοχλητικές ερωτήσεις τυχαίνει να είναι ιεραρχικά ανώτερός τους, ή είναι κατά για κάποιο λόγο υποχρεωμένοι να του απαντήσουν, οι Ειδικοί και οι Τεχνοκράτες έχουν τον τρόπο τους να τον στέλνουν αδιάβαστο: του δίνουν ένα ελάχιστο πληροφόρησης σε μια ψαρωτική διάλεκτο, ζητώντας και καλά συγγνώμη που είναι “αναγκασμένοι” να τα λένε τόσο “δυσνόητα”, υπονοώντας ότι ο απέναντί τους δεν διαθέτει το κατάλληλο γνωστικό υπόβαθρο για να καταλάβει κάτι παραπάνω. 

Φυσικά δεν το συζητάμε τι γίνεται στην περίπτωση που ο Ειδικός δεν είναι υποχρεωμένος να σεβαστεί εκείνον που του κάνει ερωτήσεις. Αυτόν, θα τον φλομώσει με ένα σωρό ακαταλαβίστικα “δεδομένα” και τεχνικές ανθυπολεπτομέρειες, και θα πνίξει με αυτό τον τρόπο το διάλογο δίνοντας ταυτόχρονα την εντύπωση ότι έχει όλη την καλή διάθεση να απαντήσει και να συνεργαστεί μαζί του. 

Αν, τέλος, βρεθεί κανείς που να καταλαβαίνει κάτι μέσα σ’ όλη αυτή τη επιστημονικοφανή λεκτική σαβούρα, για να συνεχίσει τις ερωτήσεις του αναγκάζεται να καταφύγει και αυτός σε ανάλογη λεκτική πολυπλοκότητα, με αποτέλεσμα  να αποκαμωθεί και να σηκωθεί να φύγει ο υπόλοιπος κόσμος, που έχει βρεθεί εκεί για να πάρει απαντήσεις για το θέμα που τον καίει. Με αυτό τον τρόπο, παρασύροντας τον δηλαδή στο δικό τους “κουτάκι”, ο Ειδικός κι ο Τεχνοκράτης βγάζουν εκτός μάχης τον ενοχλητικό  “αμύητο”.»



Σημ. HS. Ελπίζουμε ότι ο αγώνας που δίνεται αυτό τον καιρό στα πανεπιστήμια, δεν περιορίζεται στη συνδικαλιστική οπτική αλλά αφορά, κυρίως, στο να μην μετατραπούν ολοκληρωτικά σε... πολυδιασπασιστήμια. Ευτυχώς, δεν λείπουν εκείνοι οι πανεπιστημιακοί που, με τις τοποθετήσεις τους και με τον βίο τους, μας επιτρέπουν και μας ενισχύουν αυτή την ελπίδα.

Με την ευκαιρία, ρίξτε μια ματιά και σε αυτήν εδώ την ανάρτηση, όπου ο Σάουλ λέει κάποια πολύ ενδιαφέροντα πράγματα για το Νταβός, που έχει φορέσει πάλι τα γιορτινά του αυτές τις μέρες.
 



Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Ετικέτες

1000 ρέγγες (7) 1100 (1) 1789 (2) 1837 (1) 1846 (1) 1848 (1) 1850 (1) 1871 (1) 1900 (2) 1907 (1) 190cm (4) 1917 (12) 1919 (1) 1936 (2) 1939 (1) 1940 (1) 1943 (2) 1944 (1) 1946 (1) 1947 (1) 1950 (2) 1952 (1) 1957 (1) 1965 (3) 1967 (1) 1968 (5) 1969 (1) 1978 (2) 1980 (1) 1983 (1) 2003 (1) 2006 (1) 2008 (9) 2015 (1) Α. Μπορντίγκα/A. Bordiga (1) Α. Σβιατόγκορ/А. Святогор (1) Α.Ι. (7) Α.Κέννυ/A. Kenny (1) Α.Κοντ/A.Comte (1) Α.Ντ.Μονκρετιέν/A.de Montchretien (1) αγάπη (5) Αγγλία (3) Αγία Πετρούπολη (1) Αδάμ Σμιθ/Adam Smith (9) Αθήνα (13) Αιδ. Μπίλι/Rev Billy (1) Άινσταϊν (1) Αισχύλος (1) Άκης Πάνου (1) Ακρόπολη (2) Αλαίν Καγιέ/Alain Caillé (1) Άλαν Τιούρινγκ/Alan Turing (2) Άλασνταιρ Μακιντάιρ/Alasdair MacIntyre (1) Αλβέρτος ο Μέγας (1) Αλέκα Παπαρήγα (1) Αλέξανδρος Κοζέβ/Alexandre Kojève (2) Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1) Αλέξανδρος Σμέμαν/Александр Шмеман (1) Αλέξανδρος Σοκούροφ/Алекса́ндр Соку́ров (1) Αλέξανδρος Τομπάζης (1) Αλέξανδρος Τρόκκι/Alexander Trocchi (1) Αλεξάντερ Μπέρκμαν/Александр Беркман (3) Αλέξης Ασλάνογλου (2) Αλέξης Καλοφωλιάς (1) Αλέξης ντε Τοκβίλ/Alexis deTocqueville (3) αλήθεια (27) Αληthεια (2) Αλκιβιάδης (1) αλλοτρίωση (61) Αλμπέρ Καμύ/Albert Camus (2) Άλμπερτ Σπέερ/Albert Speer (2) Άλμπερτ Φίνεϊ/Albert Finney (1) Αλμπέρτο Καβαλκάντι/Alberto Cavalcanti (2) Άλμπρεχτ Ντύρερ/Albrecht Duhrer (1) Άλντους Χάξλεϊ/Aldus Haxley (1) Αλταμίρα (6) Αλφειός (1) Αναξίμανδρος (1) ανάπτυξη (17) αναρχισμός (10) Ανδρέας Εμπειρίκος (1) Ανδρέας Παπανδρέου (1) ανθρώπινα πιράνχας (32) ανθρωπολογία (1) Άννα Άρεντ/Hannah Arendt (8) Άννα Ιβάνοβνα Μπελιάι/Анна Ивановна Беляй (1) Άννα Κοκκίνου (1) Ανρί Ντεμπριγιώ/Henry Debrillaut (1) Ανρί Λεφέβρ/Henri Lefebre (4) Ανρί Μισώ/Henry Michaux (2) Άνσελμ Γιάπε/Anselm Jappe (1) Άνταμ Κέρτις/Adam Curtis (1) Αντίνοος (1) Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ/Antoine de Saint-Exupéry (1) Αντρέ Κερτέζ/André Kertész (1) Αντρέ Ορλεάν/André Orléan (5) Άντυ Γουώρχολ/Andy Warhol (2) Αντώνης Κουτρουμπής (1) αξία (13) Άρβο Περτ/Arvo Pärt (2) Αργυριάδης-Καλούμενος-Μπάτσης (1) Άρης Αλεξάνδρου (3) Άρης Κωνσταντινίδης (1) Άρης Μπερλής (1) Άρθουρ Λένινγκ/Arthur Lehning (1) Αρθούρος Σοπενχάουερ/Arthur Schopenhauer (3) Αριστοτέλης (14) Άσγκερ Γιόρν/Asger Jorn (21) Άυν Ραντ/Ayn Rand (3) Αφρική (2) Β. Γκ. Ζέμπαλντ/W. G. Sebald (2) Β.Α. Μότσαρτ/W.A/ Mozart (1) Βαγγέλης Αρτέμης (2) Βαλεντίν Βολόσινοφ/Валенти́н Воло́шинов (1) Βάλτερ Μπένγιαμιν/Walter Benjamin (6) Βανς Πάκαρντ/Vance Packard (2) Βασίλης Ηλιακόπουλος (2) Βασίλης Στρατιώτης (1) Βενετιά (1) Βενσάν Ντεκόμπ/Vincent (1) Βενσάν Ντεκόμπ/Vincent Descombes (16) Βέρνερ Χέρτσογκ/Werner Herzog (1) Βερολίνο (3) βία (20) Βιετνάμ (2) Βίκτωρ Μπούλλα/Виктор Буллаa (1) Βίκτωρ Ουγκώ/Victor Hugo (1) Βίκτωρ Σερζ/Ви́ктор Киба́льчич (1) Βίκτωρ Σκλόφκσι/Ви́ктор Шкло́вский (3) Βίκτωρ Φρανκλ/Victor Frankl (2) Βίλεμ Φλούσερ/Vilem Flusser (1) Βίνσεντ Μπράουν/Vincent Browne (1) βιοτεχνολογία (6) Βλαδίμιρος Λένιν/Влади́мир Ле́нин (6) Βλαντίμιρ Μαγιακόφκι/Влади́мир Маяко́вский (2) βοηθήματα μνήμης (11) Γαλλία (8) Γένεσις (1) Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος (4) Γερμανία (9) Γιάννηδες (1) Γιάννης Γρηγοριάδης (9) Γιάννης Ισιδώρου (4) Γιάννης Κάτρης (1) Γιάννης Πεδιώτης (3) Γιάννης Ρίτσος (3) Γιάννης Σκαρίμπας (3) Γιάννης Τσέγκος (1) Γιόζεφ Μπλοχ/Joseph Bloch (1) Γιόζεφ Ντίτζγκεν/Josef Dietzgen (1) γιορτή (18) Γιούργκεν Χάμπερμας/Jurgen Habermas (2) Γιόχαν Γκριμονπρέ/Johan Grimonprez (1) Γιόχαν Χουιζίνγκα/Johan Huizinga (3) Γιώργος Γαϊτάνος (1) Γιώργος Μακρής (1) Γιώργος Νικολαΐδης (1) Γιώργος Σεφέρης (2) Γιώργος Χαντζής (1) Γκ. Κ. Τσέστερτον/G.K. Chesterton (5) Γκ. Ράιλ/G. Ryle (1) Γκαίτε/Goethe (1) Γκέοργκ Ζίμελ/Georg Simmel (4) Γκετζ Άλυ/Götz Aly (1) Γκι Αμπέιγ/Guy Abeille (1) Γκίλμπερτ Ράιλ/Gilbert Ryle (2) Γκιόργκι Λίγκετι/György Ligeti (1) Γκιόργκι Λούκατς/György Lukács (4) Γκουίντο Καβαλκάντι/Guido Cavalcanti (1) Γκυ Ντεμπόρ/Guy Debord (23) Γκύντερ Άντερς/Günther Anders (9) γλώσσα (21) Γουάλας Στήβενς/Wallace Stevens (1) Γουδή (1) Γουίλιαμ Ήγγλετον/William Eggleton (1) Γουίλιαμ Μπάροους/William Burroughs (2) Γουίλιαμ Σαίξπηρ/William Shakespeare (3) Γούντι Άλλεν/Woody Allen (1) Γρηγόρης Βαλτινός (1) Δανία του Βορρά (2) Δανία του Νότου (5) Δελφοί (1) Δέσποινα Ζευκιλή (1) Δημήτρης Δημητριάδης (1) Δημήτρης Καραγιάννης (1) Δημήτρις Βεργέτης (1) δημιουργικότητα (8) Διεθνής (1) δικαιοσύνη (12) δοκιμασίες (3) Δουβλίνο (1) Δραπετσώνα (1) δυσφορία (30) Ε. Άνσκομπ/E. Anscombe (4) Ε. Βιλ/E. Will (1) Έ. Λ. Μάστερς / Ε. L. Masters (1) Ε.Ε. Κάμινγκς/E.E. Cummings (1) Ε.Χ. Γονατάς (1) Έζρα Πάουντ/Ezdra Pound (1) εικονική δημόσια σφαίρα (5) εικονογραφημένα κείμενα (10) εκπομπές (58) Ελβετία (1) Έλεν Κέλλερ/Helen Keller (1) Ελένη Ηλιοπούλου (1) Ελένη Μπέλλου (1) Ελευθερία (42) Ελευθεριακός (1) Ελίας Κανέττι/Elias Canetti (1) Εμίλ Μπενβενίστ/Emile Beneveniste (1) Εμίλ Ντυρκέμ/Emile Durkheim (1) Εμίλ Σιοράν/Emil Cioran (1) Έμιλυ Ντίκινσον/Emily Dickinson (2) Εμμανουήλ Καντ/Emmanuel Kant (2) Εμμανουήλ Λεβινάς/Emmanuel Levinas (3) Εμμανουήλ Μουνιέ/Emmanuel Mounier (1) Έντσο Τραβέρσο/Enzo Traverso (1) εξατομίκευση (45) εξέγερση (10) εξουσία (38) επανάσταση (25) επαναστατικός χαρτοπολτός (4) επιβίωση (5) επιστήμη (23) Έρασμος/Erasmus (1) εργασία (23) Ερίκ Σατί/Eric Satie (1) Έρικ Χομπσμπάουμ/Eric Hobsbaum (1) Έρνεστ Γκέλνερ/Ernest Gellner (1) Ερνστ Γιούνγκερ/Ernst Junger (2) Ερνστ Κασσίρερ/Ernst Cassirer (3) Ερνστ Μπλοχ/Ernst Bloch (1) ΕΡΩΔΙΟΣ (1) ΕΣΗΕΑ (2) ΕΣΣΔ (1) Ετιέν Ντε λα Μποεσί/Etien De la Boetie (1) Ευγένιος Ενρικέζ/Eugène Enriquez (1) Ευγένιος Ζαμιάτιν/Евге́ний Замя́тинn (1) Ευγένιος Ιονέσκο/Eugene Ionesco (1) ευρωπαϊκή προοπτική (49) ευτυχία (11) Ζ.-Ζ. Ρουσσώ/J.-J. Rousseau (1) Ζ.-Π. Βουαγιέ/J.-P. Voyer (5) Ζ.-Π. Ντιτέιγ/J.-P. Duteuil (1) Ζ.-Π. Ντυπουΐ/J.-P. Dupuy (1) Ζ.-Π. Σαρτρ/J.-P. Sartre (2) Ζακ Ελλύλ/Jacques Ellul (29) Ζακ Λακάν/Jacques Lacan (6) Ζακ Μπουβρές/Jacques Bouveresse (2) Ζακ Ντεριντά/Jacques Derrida (2) Ζακ Πρεβέρ/Jacques Prévert (2) Ζακ Σαπίρ/Jacques Sapir (2) Ζαν Ιτάρ/Jean Itard (1) Ζαν Μορώ/Jeanne Moreau (1) Ζαν Μπωντριγιάρ/Jean Baudrillard (1) Ζαν-Λυκ Γκοντάρ/Jean Luc Godard (3) Ζαν-Πιέρ Βερνάν/Jean Pierre Vernant (1) Ζαπατίστας (1) Ζάχα Χαντίντ/Zahā Ḥadīd (1) Ζάχος Παπαζαχαρίου (1) Ζεράρ Νταβί/Gerard Davy (1) Ζερμαίν Γκρηρ/Germaine Greer (1) Ζήσης Κοτιώνης (2) Ζήσης Σαρίκας (5) Ζιλ Ντελέζ/Gilles Deleuze (2) Ζιλ Ντωβέ/Gilles Dauve (1) Ζορ Βον/Zohr Vaughan (1) Ζύγκμουντ Μπάουμαν/Zygmunt Bauman (3) Ζυλ Ντωβέ/Gilles Dauvé (3) ζωή (45) Ζωρζ Μπατάιγ/Georges Bataille (1) ηθική (34) ΗΠΑ (19) Θανάσης Σβώλος (1) Θάτσερ/Thatcher (1) θέαμα/spectacle (13) Θένια Κουτρουμπή (1) Θεολόγος Βοσταντζόγλου (1) Θεός (16) Θεοφάνης Μελάς (2) Θεσσαλονίκη (2) Θήοντορ Ρόζακ/Theodore Roszak (1) θλίψη (12) Θοδωρής Χιώτης (1) Θόδωρος Ζιάκας (1) Θουκυδίδης (2) Ι.Θ. Κακριδής (1) Ίαν Χάκινγκ/Ian Hacking (2) Ιβάν Παβλόφ/Ива́н Па́влов (1) Ιβάν Τουργκένιεφ/Иван Тургенев (1) Ίγγα Κρεστενσεν/Inger Christensen (1) ιδρύματα τέχνης (7) ικέτες και ξένιοι (6) Ιλιάδα (1) Ιράν (1) Ισαάκ Μπ. Σίνγκερ/Isaac B. Singer (1) Ισπανία (1) Ισπαχάν (1) ιστορία (41) ισχύς (22) Ιχάμπ Χασσάν/Ihab Hassan (1) Ιωάννα Τσιβάκου (1) Ιωάννης ο Θεολόγος (1) Ιωσήφ Στάλιν/Ио́сиф Ста́лин (2) Κ.Π. Καβάφης (3) Κ.Σ. Λιούις/C.S. Lewis (4) Κάθλην Ρέιν/Kathleen Raine (1) καλλιτέχνες (24) Καλοκαίρι (8) Κάρελ Φουνκ/Karel Funk (1) Κάρεν Κίλιμνικ/Karen Kilimnik (1) Καρλ Γκέοργκ Μπύχνερ/Karl Georg Büchner (1) Καρλ Κορς/Karl Korsch (3) Καρλ Κράους/Karl Kraus (3) Καρλ Μαρξ/Karl Marx (33) Καρλ Πολάνυι/Karl Polanyi (2) Καρλ Σμιτ/Karl Schmidt (1) Καρλομάγνος (1) Κάρολος Δαρβίνος/Charles Darwin (1) Καρτέσιος/Descartes (7) Καταστασιακή Διεθνής/Internationale Situationniste (9) καταστασιακοί/situationnistes (20) Κατερίνα Αθανασίου (1) Κατερίνα Ηλιοπούλου (8) Κέβιν Κέλι/Kevin Kelly (2) Κεν Λόουτς/Ken Loach (1) Κεν Ρόμπινσον/Ken Robinson (1) Κένεθ Γκέργκεν/Kenneth Gergen (1) κενό (18) κεφαλαιοκρατία (37) Κίνα (1) Κλάους Κάρστενσον/Claus Carstensen (1) Κλερ Οζιάς/Claire Auzias (1) Κλωντ Λεβί-Στρώς/Claude Lévi-Strauss (4) Κομμούνα (1) κομμουνισμός (10) Κόνσταντ/Constant Niewenhuys (1) Κοπεγχάγη (1) Κόρα Ντάιαμοντ/Cora Diamond (1) Κορνήλιος Καστοριάδης (9) Κουρτ Βάιλ/Kurt Weil (1) Κουρτ Σβίττερς/Kurt Schwitters (1) κράτος (14) κρίση (32) Κριστιάν Ντελακαμπάιν/Christiane Delacampaigne (1) Κριστίν Λαγκάρντ/Christine Laguarde (1) Κριστόφ Κισλόφσκι/Krzysztof Kieslowski (1) Κρίστοφερ Λας/Christopher Lasch (4) Κροστάνδη (1) κυριαρχία (13) Κωνσταντίνος Καραμανλής (1) Κωνσταντίνος Ματσούκας (1) Κώστας Βάρναλης (1) Κώστας Δεσποινιάδης (4) Κώστας Κολημένος (1) Κώστας Παπαϊωάννου (7) Κώστας Χριστοδούλου (1) Κωστής Βελόνης (1) Κωστής Παπαγιώργης (2) Λ. Βίττγκενσταϊν/L. Wittgenstein (17) Λα Μετρί/ La Mettrie (1) Λάζαρος Αρσενίου (3) Λάκι Λουτσιάνο/Lucky Luciano (1) Λάμπρος Κωνσταντάρας (1) Λάο Τσε/老子 (1) Λαρς φον Τρίερ/Lars von Trier (1) λενινισμός (6) Λεξικό Κριαρά (1) Λεξικό Liddell-Scott (2) Λέο Στράους/Leo Strauss (1) Λεόν Βαλράς/Léon Walras (2) Λέσχη Φιλελεύθερης Ανάγνωσης (1) Λετονία (1) Λετριστές/Lettristes (1) Λέων Σεστώφ/Лев Шесто́в (2) Λέων Τρότσκι/Лев Тро́цкий (3) Λιούις Μάμφορντ/Lewis Mumford (10) λογική (3) Λογιόλα/Loyola (1) Λόγος (26) λογοτεχνία (25) Λονδίνο (3) Λουί Αραγκόν/Louis Aragon (1) Λουί Μαλ/Louis Mal (1) Λουΐ ντε Σαιν Ζυστ/Louis de Saint Juste (1) Λουί Ντυμόν/Louis Dumont (6) Λουίς Αλτουσέρ/Louis Althusser (1) Λουίς Μπουνιουέλ/Louis Buñuel (3) Λουσιέν Μαλζόν/Lucien Malson (1) Λουσίντα και Ντέιβις Μάτλοκ/L & D Matlock (1) Λυγκέας (2) Λωτρεαμόν/Lautréamont (7) Μ. Γκωσέ/M. Gauchet (1) Μάης '68 (1) Μάικ Κέλυ/Mike Kelley (1) Μάικλ Χάρντ/Michael Hardt (1) Μάκης Μηλάτος (1) Μακιαβέλλι/Machiavelli (4) Μάλκολμ Λόουρι/Malcolm Lowry (1) Μάλκολμ Χ/Malcolm X (1) μανιφέστα (65) Μανόλης Λαμπρίδης (1) Μανώλης Αναγνωστάκης (3) Μαξ Βέμπερ/Max Weber (2) Μαξ Ήστμαν/Max Eastman (1) Μαρακές (1) Μάρθα Γκέλχορν/Martha Gellhorn (1) Μαρί ντε Ενζέλ/Marie de Hennezel (1) Μαρίνα Τσβετάγιεβα/Мари́на Цвета́ева (3) Μάρσαλ Σάλινς/Marshall Sahlins (5) Μαρσέλ Μαριέν/Marcel Mariën (1) Μαρσέλ Μως/Marcel Mauss (1) Μαρσέλ Ντυσάν/Marcel Duchamp (1) Μάρτζορι Πέρλοφ/Marjorie Perloff (1) Μάρτζορι Ρόουλινγκ/Marjorie Rowling (1) Μάρτιν Λούθερ Κινγκ/M.L. King (1) Μάρτιν Μπούμπερ/Martin Buber (1) Μάρτιν Χάιντεγγερ/Martin Heidegger (5) μελαγχολία (5) Μελούνα (1) Μέριλυν (1) Μεσαίωνας (7) Μέση Ανατολή (1) μεταμοντέρνο (10) μεταμορφωτική δύναμη (34) μηδέν (11) μηδενισμός (35) Μηνάς Εμμανουήλ (1) Μίλτος Θεοδοσίου (2) Μίλτος Σαχτούρης (2) Μίλτων Φρίντμαν/Milton Friedmann (1) Μιριέλ Μπαρμπερί/Muriel Barbery (1) Μισέλ Αλιετά/Michel Aglietta (1) Μισέλ Ουελμπέκ/Michel Houellebecq (3) Μισέλ Πικολί/Michel Piccoli (1) Μισέλ Σερ/Michel Serres (1) Μισέλ Τουρνιέ/Michel Tournier (2) Μισέλ Φουκώ/Michel Foucault (11) ΜΙΤ (1) Μίχαελ Λέβι/Michael Loewy (2) Μιχαήλ Θερβάντες/Miguel Cervantes (1) Μιχαήλ Μπακούνιν/Михаил Бакунин (2) Μιχαήλ Μπαχτίν/Михаи́л Бахти́н (1) Μιχαηλάγγελος Αντονιόνι/Michelangelo Antonioni (2) Μιχάλης Πάγκαλος (1) Μόμπυ Ντικ (1) Μόρις Ντρούρι/Maurice Drury (1) μουσική (36) Μουσταφά Καγιάτι/Mustafa Khayati (1) μοφερισμός/mofferism (6) Μπαρούχ Σπινόζα/Baruch Spinoza (1) Μπάρυ Άνσγουωρθ/Barry Unsworth (1) Μπέλα Ταρ/Béla Tarr (1) Μπέρναρντ Μάντεβιλ/Bernard Mandeville (1) Μπέρτολντ Μπρεχτ/Bertold Brecht (3) Μπίφο Μπεράρντι/Bifo Berardi (2) Μπλεζ Πασκάλ/Blaise Pascal (1) Μπομπ Ντύλαν/Bon Dylan (1) Μπρέτον Γουντς (1) Μπριζίτ Μπαρντό/Brigitte Bardot (2) Μύκονος (1) μυστικισμός (1) Μωρίς Μερλώ-Ποντύ/Maurice Merleau-Ponty (2) Ν.Α. Μπερντγιάεφ/ Н/ А. Бердя́ев (1) Ν.Γ. Πεντζίκης (1) ναζιστοφασισμός (29) ναρκισσισμός (10) Νασρεντίν Χότζας (1) ναυαγοί (2) Νέα Ζηλανδία (1) Νέα Υόρκη (2) Νεάντερταλ (1) νεοφιλελευθερισμός (12) Νίκος Εγγονόπουλος (3) Νίκος Ζαχαριάδης (2) Νίκος Καρούζος (4) Νίκος Μπελογιάννης (1) Νίκος Σκοπλάκης (1) Νίκος Buccanier Κούρκουλος (6) Νόαμ Τσόμσκι/Noam Chomsky (1) Νόρμπερτ Ελίας/Norbert Elias (1) νους (24) Νούτσιο Όρντινε/Nuccio Ordine (1) Ντ. Ουίγκινς/D. Wiggins (2) Ντ. Χάνκοκ/D. Hancock (1) Ντέιβιντ Λυντς/David Lynch (3) Ντέιβιντ Μπομ/David Bohm (1) Ντέιβιντ Ρικάρντο/David Ricardo (4) Ντέιβιντ Χιούμ/David Hume (4) Ντέσμοντ Μόρις/Desmont Morris (1) Ντμίτρι Πρίγκοφ/Дми́трий При́гов (1) Ντον Ντελίλο/Don Delillo (2) Ντόναλντ Γουίνικοτ/Donald Winnicott (2) Ντονέλα Μήντοους/Donella Meadows (1) Ξενοδοχείο των Ξένων (2) Ξενοφών (3) ξεψάρωμα (3) Ο. Σ. Βίκτορ/H. St Victor (1) Οδύσσεια (2) οικονομία (52) Οκτάβιο Πας/Octavio Paz (2) Όλγα Γερογιαννάκη (1) όλεθρος (29) Όμηρος (1) ομιλίες (13) ΟΟΣΑ (1) Ορφέας Απέργης (2) Όσκαρ Ουάιλντ/Oskar Wilde (2) Ουίσταν Ώντεν/Wystan Auden (3) Ουόλτ Ουΐτμαν/Walt Whitman (1) Π.Α.Ρενουάρ/P.A.Renoir (1) Π.Μ.Σ. Χάκερ/P.M.S. Hacker (6) παιδεία (7) παιχνίδι (7) Παναγιώτης Κονδύλης (10) Παπάγος (1) παπαρολογία (7) παράδοση (4) παραμύθιασμα (2) Παρίσι (1) Πάρνηθα (1) Πασκάλ Ενζέλ/Pascal Engel (1) Πάσχος Μανδραβέλης (3) Πέδρο Ματέο/Pedro Mateo (1) Πέπη Ρηγοπούλου (1) περιπέτεια (3) Πέτρος Αρτάνης (1) Πέτρος Κορνήλιος/Pierre Corneille (1) Πέτρος Παπαθανασίου (1) Πήτερ Γκητς/P.T. Geach (2) Πήτερ Κρηφτ/Peter Kreeft (1) Πήτερ Μπρουκ/Peter Brook (1) Πήτερ Ουίντς/Peter Winch (2) Πήτερ Ουότκινς/Peter Watkins (1) Πιέρ Μανάν/Pierre Manent (1) Πιέρ Μπουρντιέ/Pierre Bourdieu (1) Πιέρ-Ζοζέφ Προυντόν/Pierre-Joseph Proudhon (1) Πλαστήρας (2) Πλάτωνας (4) πλουραλισμός (1) ποίηση (67) πολεμικά κείμενα (11) πόλεμος (26) πόλη (25) πολιτική (47) Ποτάμι (1) προαίρεση (1) προεκλογικά μηνύματα (9) προλεταριάτο (47) Προμηθέας (1) προπαγάνδα (57) Πωλ Βιριλιό/Paul Virilio (1) Πωλ Βαλερύ/Paul Valery (1) Πωλ Ζοριόν/Paul Jorion (1) Πωλ Ζωγραφάκης (1) Πωλ Λαφάργκ/Paul Lafargue (2) Πωλ Ρικέρ/Paul Ricoeur (2) Ρ. ΜακΝαμάρα/R. MacNamara (3) Ραούλ Βανεγκέμ/Raoul Vaneigem (6) Ραούλ Σουρίτα/Raul Zurita (1) Ρας Ρίις/Rush Rhees (1) Ράσελ Τζάκομπι/Russel Jacobi (3) Ρέι Μπράντμπερι/Ray Bradbury (1) Ρέιμοντ Κάρβερ/Raymond Carver (1) Ρενέ Ζιράρ/René Girard (10) Ρενέ Κλερ/ René Clair (1) Ρισελιέ/Richelieu (1) Ρίτα Γκαβέρα (1) Ρίτσαρντ Κόμπντεν/Richard Cobden (1) Ρίτσαρντ Μοράν/Richard Moran (1) Ρίτσαρντ Ρόρτι/Richard Rorty (7) Ροβεσπιέρος (1) Ρόζα Λούξεμπουργκ/Rosa Luxembourg (3) Ρόζενταλ-Γιούντιν (1) ρομαντισμός (4) Ρομπέρ Αντέλμ/Robert Antelme (1) Ρόμπερτ Οπενχάϊμερ/Robert Oppenheimer (1) Ρόμπερτ Ρέντφορντ/Robert Redford (1) Ρόμπερτ Φρανκ/Robert Frank (1) Ρόμπερτ Χας/Robert Hass (2) Ρομπέρτο Χουαρόθ/Roberto Juarroz (1) Ρουμανία (1) Ρωσία (3) Σ. Μπενβενούτο/S. Benvenuto (1) Σ. Πιρόν/S. Piron (1) Σαίξπηρ/Shakespeare (1) Σαν Φρανσίσκο (1) σαπουνόφουσκες (10) Σαρλ Μπωντλέρ/Charles Baudeilaire (1) Σαρλ Μπωντλέρ/Charles Baudeilaire (1) Σαρλ Πεγκί/Charles Péguy (1) Σαρλ Φουριέ/Charles Fourier (1) Σβετλάνα Αλεξίεβιτς/Светлана Алексиевич (1) Σέρεν Κίρκεγκωρ/Søren Kierkegaard (5) Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλου (1) Σέσιλ ντε Μιλ/Cecil DeMille (1) σθένος (4) Σιμόν Βέιλ/Simone Weil (6) Σιμόν Λέις/Simon Leys (1) σινεμά (44) Σίνεντ Ο'Κόνορ/Sinead O'Connor (1) Σίντνεϊ Λιουμέτ/Sidney Lumet (1) Σίσυφος (1) σκεπτικισμός (6) Σκιπίων ο Αφρικανός (1) σκουπιδοντενεκέδες (1) Σλαβόι Ζίζεκ/Slavoj Žižek (4) Σόνια (1) σοσιαλδημοκρατία (7) Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα (1) Σουηδία (3) Σουν Τζου/ 孫子 (1) σουρεαλισμός (7) σοφία (6) Σπύρος Κυριαζόπουλος (7) σταλινισμός (14) Σταμάτης Γονίδης (1) Σταμάτης Πολενάκης (1) Στάνλεϊ Κάβελ/Stanley Cavell (2) Στάνλεϊ Κιούμπρικ/Stanley Kubrick (1) Στάντις Λώουντερ/Standish Lawder (2) Στέλιος Κούλογλου (1) Στέλιος Ράμφος (1) Στεφάν Λαβινιότ/Stéphane Lavignotte (1) Στέφανος Λουπάσκο/Stephan Lupasco (4) Στέφανoς Ροζάνης (8) Στήβεν Πίνκερ/Steven Pinker (2) στρατόπεδα εργασίας (10) στρατόπερα αναψυχής (1) Σύλβια Πλαθ/Sylvia Plath (1) Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου (3) Σύνταγμα (1) σχετικισμός (2) Σωκράτης (4) σώμα (3) Τ.Κ.Παπατσώνης (2) Τ.Σ. Έλλιοτ/T.S. Elliot (3) Τάκης Μίχας (2) Ταλίν (1) Τάλκοτ Πάρσονς/Talcott Parsons (1) Τάσος Λάγγης (2) Τέοντορ Αντόρνο/Theodor Adorno (1) τέχνη (71) τεχνικό σύστημα (40) τεχνοκρατία (28) τεχνολογικός μεσσιανισμός (41) τεχνοσάχλα (16) Τζ. Μπένθαμ/J. Bentham (1) Τζ. Ρ. Σάουλ/J. R. Saul (8) Τζ. Σενμπάουμσφελντ/G. Schönbaumsfeld (1) Τζ. Στ. Μιλλ/J. St. Mill (1) Τζ.Ρ.Ρ. Τόλκιν/J.R.R. Tolkien (1) Τζακ Α. Γκόλντστοουν/Jack A. Goldstone (1) Τζέημς Μπάλντουιν/James Baldwin (1) Τζέφρεϊ Χερφ/Jeffrey Herf (1) Τζον Γκρέι/John Gray (1) Τζον Κ. Γκαλμπρέιθ/John K. Galbraith (1) Τζον Λοκ/John Locke (3) Τζον Μ. Κούτσι/John M. Coetzee (2) Τζον Ρωλς/John Rawls (2) Τζον Σερλ/John Searle (6) Τζον Στάινμπεκ/John Steinbeck (1) Τζον Φ. Κέννεντυ/John F. Kennedy (3) Τζον Φόουλς/John Fowles (1) Τζον Χιούστον/John Houston (1) Τζον Ώστιν/John Austin (1) Τζορτζ Όργουελ/George Orwell (4) Τζορτζ Στάινερ/George Steiner (2) Τζόρτζιο Αγκάμπεν/Giorgio Agamben (4) Τζουζέπε Πίνοτ-Γκαλίτσιο/Giuseppe Pinot-Gallizio (1) Τζούλια Κρίστεβα/Julia Cristeva (1) Τομά Λεπετιέ/Thomas Lepeltier (1) Τομάς Ιμπάνιεθ/Tomás Ibáñez (1) Τόμας Πίντσον/ Thomas Pynchon (1) Τόμας Ρηντ/Thomas Reid (2) Τόμας Χομπς/Thomas Hobbes (4) Τόνι Νέγκρι/Toni Negri (2) Τόνι Σουάρτζ/Tony Schwartz (1) τραγωδία (10) Τρανσχιουμανισμός (1) Τριλεκτική (11) Τριστάν Τζαρά/Tristan Tzara (1) Τρόικα (21) Τσαρλς Ντέιβενπορτ/Charles Davenport (1) Τσαρλς Ράιτ Μιλλς/Charles Wright Mills (1) Τσαρλς Σ. Περς/Charles S. Peirce (1) Τσαρλς Τέιλορ/Charles Taylor (1) Τσαρλς Φορτ/Charles Fort (1) τυραννία (14) Υβ Λε Μανάκ/Yves Le Manach (9) Υβ Μισώ/Yves Michaud (1) υλισμός (13) υπαρξισμός (3) υποκείμενο (29) υπομονή (2) Φ. Ε. Ρεϊνάλ/F. E. Reynal (1) Φ. Σελίν/. Céline (1) Φ.Ντ. Πητ/F.D.Peat (1) Φαινομενολογία (1) Φελίξ Γκουαταρί/Félix Guattari (1) Φερνάντο Αρρραμπάλ/Fernando Arrabal (1) Φερνάντο Πεσσόα/Fernando Pessoa (2) Φθινόπωρο (1) Φίγκαρο (1) Φίλιπ Λάρκιν/Philip Larkin (1) Φιλοσοφία (76) Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι/Фёдор Достоевский (5) Φλαν Ο' Μπράϊαν/Flann O' Brien (1) Φουκουσίμα (3) Φρ. Ένγκελς/Fr. Engels (7) Φρ. Νίτσε/Fr. Nietsche (11) Φρ. Σιμιάν/Fr. Simiand (1) Φρ. Φουρκέ/Fr. Fourquet (1) Φράνσις Μπέικον/Francis Bacon (1) Φρανσουά Γκρουά/François Grua (1) Φρανσουά Καραντέκ/François Caradec (1) Φρανσουά Λυοτάρ/François Lyotard (1) Φρανσουά Φουρκέ/François Fourquet (1) Φραντς Κάφκα/Frantz Kafka (2) Φρέντερικ Τέιλορ/Frederick Taylor (1) Φρέντερικ Τζέιμσον/Frederick Jameson (1) Φρήντριχ Γιάκομπι/Friedrich Jacobi (1) Φρήντριχ Έμπερτ/Fredrich Ebert (1) Φρήντριχ Μουρνάου/Friedrich Murnau (1) Φρήντριχ Χάγιεκ/Friedriech Hayek (2) Φριτς Λάιστ/Fritz Leist (1) φρμκ (13) Φρόιντ/Freud (5) Φώτης Τερζάκης (1) Χ. Λ. Μπόρχες/J. L. Borges (2) Χ. Μ. Εντσενσμπέργκερ/H. M. Enzensberger (1) Χάιμε Σεμπρούν/Jaime Semprun (1) χαρά (5) Χάρβαρντ (1) Χάρης Βλαβιανός (1) Χάρι Χόλε (1) Χάρυ Γκουγκενχάιμ/Harry Guggenheim (1) Χάρυ Φράνκφουρτ/Harry Frankfurt (1) Χέγκελ/Hegel (12) Χέερτ Μακ/Geert Mak (3) Χένρικ Ίψεν/H. Ibsen (1) Χέρμαν Μέλβιλ/Herman Melville (1) Χέρμπερτ Μαρκούζε/Herbert Marcuse (2) Χιλή (1) Χίλντε ντε Μπράιν/Hilde de Bruijn (1) χιούμορ (29) Χιροσίμα (4) Χλόη Κολλύρη (1) Χουάλ Βίβες/Juan Vives (1) χρήμα (13) χρήμα και μαγεία (21) Χρήστος Βακαλόπουλος (1) Χριστός (3) χρόνος (10) ψυχή (12) ωφελιμισμός (13) A.I. (6) Ange S. Vlachos (1) Bar Beduin (1) Beatnics (1) beton7 (12) BHL (2) Biennale (2) Bloomberg (1) Bob Dylan (1) Bob Marley (1) Bodies (3) Bruce Springsteen (1) Cinemarian (3) CNN (1) dada (2) dangerfew (77) David Bowie (1) DAVOS (2) Descombes (1) DOCUMENTA (1) Einsatzgruppe D (1) EMAF (1) Frank Zappa (3) Gaston Bachelard/Γκαστόν Μπασλάρ (1) Happyfew (5) HighSpeedAcces (1) Hippies (1) Hollowsky (161) Iggy Pop (1) Il Consigliere (3) intothepill (2) izi (230) Janitoring (1) Jazz (2) Jeffrey Lee Pierce (1) Jimmy Cliff (1) Joe Strummer (1) Johnny Cash (2) Keith Richards (1) La Tribune (1) Malaguena (1) Mark Twain (1) Miles Davis (2) Monty Python (1) Muppet Show (1) nem68 (1) Nick Cave (1) Nosotros (1) psonia (4) RadioBubble (61) Renty (3) Ringo Star (1) RSA (1) Salon De Vortex (5) Scott Asheton (1) Serajevomag (1) sexbox (2) socialmedia (2) Tales from the Crypt (1) TESTS! (6) TwixtLab (1) UNICEF (1) urban hacking (13) Wall Street Journal (1) wobblies (2) Zακ Μπουβρές/Jacques Bouveresse (1) Zabriskie Point (1) zi (1) Zoviets (1)