25 Μαρτίου 2015

Η Ιδιοτέλεια ως αρετή και άλλα κόλπα: Άυν Ραντ

Άυν Ραντ
(1905-1982)
Στο πλαίσιο των όσων εξερευνούμε εδώ και στις εκπομπές μας σχετικά με τη φύση του κοινωνικού, το ζήτημα της εξατομίκευσης και τα συναφή καυτά θέματα περί δικαιοσύνης, δημοκρατίας, αλήθειας και ηθικής, θα δώσουμε τώρα το λόγο σε μια ακραιφνή θεωρητικό του νεοφιλελευθερισμού. 

Πρόκειται για τη ρωσομερικανίδα Αλίσια Ζινόβιεβνα Ρόζενμπαουμ, γνωστή ως Άυν Ραντ, μια ενδιαφέρουσα γυναίκα, που τα έργα της ενέπνευσαν ανθρώπους όπως ο Άλαν Γκρίνσπαν, o διοικητής της FED, ή ο Άντον Λαβέι, ιδρυτής της «Εκκλησίας του Σατανά», και στην οποία οι κυρίαρχοι χρωστούν μεγάλη υπηρεσία. Για ποιο λόγο το λέμε αυτό;

Διότι με τα λογοτεχνικά έργα της (Κοντά στον Ουρανό, Ο Άτλας επαναστάτησε...), τα κινηματογραφικά σενάριά της και τις θεωρίες της, συνεισέφερε σε μια «μετα-νιτσεϊκή» αντιστροφή των αξιών, με την οποία οι ισχυροί παρουσιάστηκαν ως δήθεν ... θύματα της σύγχρονης κοινωνίας μας, ενώ οι φτωχοί κι αδύναμοι ως ... θύτες!  

Ας την ακούσουμε να εκθέτει τις ιδέες της και στη συνέχεια θα πιάσουμε να τις ξηλώσουμε όπως τους πρέπει.

Η κατά Ραντ αρετή της ιδιοτέλειας

Παραθέτουμε από το κεφάλαιο Τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, στο βιβλίο της Η Αρετή της Ιδιοτέλειας (1964):
«Αν θέλει κανείς να υποστηρίξει μια ελεύθερη κοινωνία, δηλαδή τον καπιταλισμό, πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι απαραίτητο θεμέλιό της είναι η αρχή των δικαιωμάτων του Ατόμου. Αν θέλει κανείς να υποστηρίξει τα ατομικά δικαιώματα, πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι ο καπιταλισμός είναι το μόνο σύστημα που τα στηρίζει και τα προστατεύει. (...)
Τα ‘‘δικαιώματα’’ είναι μια ηθική έννοια. Είναι η έννοια που παρέχει μια λογική μετάβαση από τις αρχές που καθοδηγούν τις πράξεις του Ατόμου στις αρχές που οδηγούν τις σχέσεις του με τους άλλους. Είναι η έννοια που συντηρεί και προστατεύει την ατομική ηθικότητα μέσα σε ένα κοινωνικό πλαίσιο −ο δεσμός ανάμεσα στον ηθικό κώδικα ενός ανθρώπου και το νομικό κώδικα μιας κοινωνίας, ο δεσμός ανάμεσα στην ηθική και την πολιτική. Τα δικαιώματα του Ατόμου είναι το μέσον με το οποίο η κοινωνία υποτάσσεται στον ηθικό νόμο. 
Κάθε πολιτικό σύστημα στηρίζεται σε κάποιον ηθικό κώδικα. Ο κυρίαρχος ηθικός κώδικας στην ιστορία του ανθρώπου ήταν διάφορες παραλλαγές του αλτρουιστικού-κολλεκτιβιστικού δόγματος, που υποτάσσουν το Άτομο σε κάποια ανώτερη αυθεντία, μυστικιστική ή κοινωνική. Γι’ αυτό το λόγο, τα περισσότερα πολιτικά συστήματα ήταν απλές παραλλαγές της ίδιας Κρατιστικής τυραννίας. Διέφεραν μόνο σε βαθμό, όχι στη βασική αρχή τους. Σε όλα αυτά τα συστήματα, η ηθική ήταν ένας κώδικας που εφαρμοζόταν πάντοτε στο Άτομο και ποτέ στην Κοινωνία. Η κοινωνία τοποθετούνταν έξω από τον ηθικό νόμο, ως ενσάρκωσή του ή αποκλειστικός ερμηνευτής του, και η εσωτερίκευση της αυτοθυσιαστικής προσφοράς στο κοινωνικό καθήκον θεωρούνταν ως ο κύριος ηθικός σκοπός της επίγειας ανθρώπινης ύπαρξης. […]  
Δεδομένου όμως ότι αυτό που λέμε ‘‘κοινωνία’’ δεν υπάρχει −αφού η κοινωνία δεν είναι παρά ένας αριθμός Ατόμων−, αυτό σήμαινε στην πράξη, ότι οι άρχοντες της κοινωνίας εξαιρούνταν από τον ηθικό νόμο και υπόκεινταν μόνο στα κατά παράδοση τελετουργικά. Έτσι περιβάλλονταν με απόλυτη εξουσία και απαιτούσαν τυφλή υπακοή, με βάση την υπόρρητη αρχή που λέει ότι «Καλό είναι, ό,τι είναι καλό για την κοινωνία (ή για τη φυλή, το έθνος) και τα διατάγματα των αρχόντων είναι η φωνή του καλού επί της γης». Αυτό ίσχυε σε όλα τα κρατιστικά συστήματα, σε όλες τις παραλλαγές της αλτρουιστικής-κολλεκτιβιστικής ηθικής, είτε αυτές ήταν μυστικιστικές, είτε κοινωνικές. (...) 
Η βαθύτερη από όλες τις επαναστατικές επιτυχίες των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής ήταν η καθυπόταξη της κοινωνίας στον ηθικό νόμο. Η αρχή των δικαιωμάτων του Ατόμου αντιπροσώπευε την επέκταση της ηθικότητας από το Άτομο στο κοινωνικό σύστημα, ως περιορισμός της εξουσίας του κράτους, ως προστασία του Ατόμου από την ωμή δύναμη της συλλογικότητας, ως καθυπόταξη του δυνατού στο σωστό. Η ΗΠΑ ήταν η πρώτη ηθική κοινωνία στην ιστορία.  
Όλα τα προηγούμενα συστήματα έβλεπαν το Άτομο σαν ένα μέσο, που όφειλε να θυσιαστεί στους σκοπούς των άλλων, και την κοινωνία σαν ένα αυτοσκοπό. Οι ΗΠΑ είδαν το Άτομο σαν αυτοσκοπό και την κοινωνία σαν ένα μέσο για την ειρηνική, εύτακτη και εκούσια συνύπαρξη των Ατόμων. Όλα τα προηγούμενα συστήματα διακήρυξαν πως η ζωή του Ατόμου ανήκει στην κοινωνία, πως η κοινωνία μπορεί να χρησιμοποιεί το Άτομο όπως της αρέσει και πως την όποια ελευθερία απολαμβάνει το Άτομο, την απολαμβάνει επειδή του το επιτρέπει η κοινωνία, η οποία μπορεί ανά πάσα στιγμή να την ανακαλέσει. Οι ΗΠΑ διακήρυξαν, ότι η ζωή του Ατόμου είναι δικαιωματικά δική του (που σημαίνει: δική του εκ φύσεως και ηθικής αρχής)∙ ότι το δικαίωμα είναι κάτι που ανήκει σε κάθε Άτομο∙ ότι η Κοινωνία δεν έχει, ως κοινωνία, δικαιώματα∙ και ότι μοναδικός ηθικός σκοπός μιας κυβέρνησης είναι η προστασία των δικαιωμάτων του Ατόμου. (...)

23 Μαρτίου 2015

Εκπομπή #13 | Άυν Ραντ





H Άιν Ραντ και το πλυντήριο της Ιδιοτέλειας. Περιπλάνηση στον όμορφο κόσμο. Μυστικά και αλήθειες. Αποσπάσματα από την ερωτική αλληλογραφία Κεφαλαίου-Εξουσίας. Απομακρύνετε τα παιδιά και τις ευπαθείς ομάδες. Ξανά στα θρανία: γιατί δεν μπορώ να καταλάβω την τριλεκτική; Δεν μπορείς βρε, ή δεν θέλεις; Ποίηση που βρέθηκε σ’ ένα θρανίο. Ώρα για σπορ. Ένα παλιό άθλημα στην επικαιρότητα. Σκυταλοδρομία μετ’ εμποδίων. Η πολιτική ως τρίαθλον ελευθερίας. Όπως πάντα: συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης. Τι να κάνουμε; Ένα βήμα μπρος και δυο βήματα ακόμα πιο μπρος. Και φυ-σι-κά μουσική από τα βάθη του Είναι πριν το λερώσει ο Χάιντεγγερ! 


20 Μαρτίου 2015

Πληροφόρηση και Προπαγάνδα | Είπατε θέαμα; - 3

Ζακ Ελλύλ
«Μια από τις πιο διαδεδομένες σύγχρονες κοινοτοπίες, η οποία θεωρείται μάλιστα αυτονόητη και απολύτως ασφαλής, είναι ότι άλλο πράγμα είναι η πληροφόρηση και τελείως άλλο πράγμα η προπαγάνδα. Κάθε καθωσπρέπει άνθρωπος γνωρίζει ότι στην εποχή μας η πληροφόρηση είναι εντελώς απαραίτητη. Πρόκειται, όπως λένε, για μια απολύτως θετική κατάκτηση και ένα από τα πλεονεκτήματά μας σε σχέση με τους ανθρώπους παλιότερων εποχών, είναι ότι μαθαίνουμε τι συμβαίνει στην Κίνα και πληροφορούμαστε ποιες είναι οι αποφάσεις της κυβέρνησης της χώρας μας. (...)

Έχουμε λοιπόν από τη μια μεριά την πληροφόρηση, που υποτίθεται πως είναι από τη φύση της έντιμη, αληθινή και ξεκάθαρη μετάδοση δεδομένων, και από την άλλη την προπαγάνδα, η οποία διαστρεβλώνει τα δεδομένα, ψεύδεται και πηγάζει από το πάθος για εξουσία, τον μακιαβελισμό και τη συνειδητή εξαπάτηση. Αυτή η καθησυχαστική διχοτόμηση μεταξύ πληροφόρησης και προπαγάνδας επιτρέπει σ’ εμάς, τους καλώς πληροφορημένους ανθρώπους, να κοιμόμαστε ήσυχοι και φυσικά να μην υποκύπτουμε στην προπαγάνδα.

Η σχέση μεταξύ πληροφόρησης και προπαγάνδας. 

Όμως αν δούμε τα πράγματα πιο προσεκτικά, θα διαπιστώσουμε αμέσως ότι δεν είναι τόσο απλά. Πρώτα-πρώτα είναι αδύνατον να υπάρξει ένας ξεκάθαρος ορισμός της προπαγάνδας. Ο καθένας την παρουσιάζει όπως την αντιλαμβάνεται ο ίδιος και έχουμε ένα ευρύ φάσμα, από εκείνους που βλέπουν προπαγάνδα παντού, από την κυριακάτικη λειτουργία μέχρι το δημοτικό σχολείο, έως εκείνους οι οποίοι θεωρούν πως δεν μπορούμε να ορίσουμε κάτι ιδιαίτερο ως προπαγάνδα και επομένως ότι προπαγάνδα δεν υφίσταται. (...)

Το μοναδικό σημείο που θεωρώ σοβαρό σε όλα αυτά, είναι το εξής: οι περισσότεροι συγγραφείς έχουν τη γνώμη ότι όλα θα είναι μια χαρά άπαξ και λυθούν τα προβλήματα στην οργάνωση της πληροφόρησης. Πρόκειται για μια πολύ επικίνδυνη αυταπάτη, διότι τίποτα δεν πρόκειται να λυθεί αφού το θεμελιώδες πρόβλημα με την πληροφόρηση βρίσκεται αλλού, δηλαδή στη στενότατη σχέση μεταξύ πληροφόρησης και προπαγάνδας και στο γεγονός ότι δεν είναι δυνατόν να χωριστούν η μια από την άλλη.

Αλλά και πέρα από αυτό, πρέπει να δούμε και τα νέα δεδομένα σε ό,τι αφορά την προπαγάνδα. Για παράδειγμα, τώρα πια οι προπαγανδιστές έχουν συνειδητοποιήσει ότι το ψέμμα δεν εξυπηρετεί τους σκοπούς τους κι έχουν αποφασίσει ότι τους συμφέρει περισσότερο να πουλάνε αλήθειες και να στηρίζουν την προπαγάνδα τους σε γεγονότα. (...) 
 
Με άλλα λόγια, η σύγχρονη προπαγάνδα είναι πολύ πιο πανούργα απ’ όσο έχουμε συνηθίσει να νομίζουμε. 

Η πληροφόρηση, προαπαιτούμενο της προπαγάνδας

Πρέπει να υπογραμμίσουμε, χωρίς να επιμείνουμε ιδιαίτερα σε αυτό, ότι τα μέσα της προπαγάνδας είναι ακριβώς τα ίδια με αυτά της πληροφόρησης: όχι μόνον υλικά μέσα (τηλεόραση, ραδιόφωνο, εφημερίδες, ταινίες, ομιλίες, κ.λπ.) αλλά και ψυχολογικά μέσα, δεδομένου ότι και η πληροφόρηση πρέπει να ‘διαδοθεί’, να γίνει γνωστή, δηλαδή να τραβήξει την προσοχή του κοινού. Ο ακροατής πρέπει να πειστεί, ότι η τάδε πληροφορία είναι έντιμη και αξιόπιστη. Πώς θα πειστεί; Με κάθε διαθέσιμο μέσο προσεταιρισμού. Διότι όταν η πληροφόρηση, θέλοντας να μείνει ‘αντικειμενική’, περιορίζεται στην απλή έκθεση των γυμνών γεγονότων, δεν υπάρχει περίπτωση να βρει ακροατήριο. Όταν θέλουμε να μεταδώσουμε μια πληροφορία, πρέπει να παίρνουμε υπόψη μας σε ποιον άνθρωπο τη μεταδίδουμε. Ποιο είναι το ακροατήριό μας. Ποιος είναι λοιπόν ο σημερινός ακροατής; Ποιος είναι ο σημερινός άνθρωπος, τον οποίο θέλουμε να πληροφορήσουμε; Είναι, πρώτα απ’ όλα, ένας άνθρωπος που έχει ελάχιστο ελεύθερο χρόνο. Μέσα σε αυτόν, πρέπει να του μεταδώσουμε τις πληροφορίες μας. Ε λοιπόν, για να δώσουμε ένα απτό παράδειγμα, προκειμένου να διαβάσει κανείς μια εφημερίδα όπως ο Le Monde, χρειάζεται δυο ώρες την ημέρα και πάλι κάμποσα θα του έχουν ξεφύγει. Ποιος άνθρωπος σήμερα θα διαθέσει δυο ώρες από τον ελεύθερο χρόνο του για να πληροφορηθεί; Επομένως, η πληροφόρηση πρέπει να συμπυκνωθεί. Να δοθεί σαν χαπάκι’. Αλλά τότε, είναι στ’ αλήθεια πληροφόρηση; 

Επιπλέον, αυτή η πληροφόρηση-χαπάκι πρέπει να παρουσιαστεί με μια ευχάριστη και ελκυστική μορφή, που θα δίνει στον κουρασμένο σημερινό ακροατή την αίσθηση ότι με δυο λόγια έχει πάρει το ‘ζουμί’ της πληροφορίας. Αλλά για να γίνει αυτό, η πληροφόρηση πρέπει να παρουσιαστεί με ‘εύπεπτο’ τρόπο, που δεν θα ‘κουράζει’ τον ήδη κουρασμένο ακροατή.  
 
Όμως μπορεί να υπάρξει  ‘εύπεπτη’ σοβαρή πληροφόρηση; Για να υπάρξει σοβαρή πληροφόρηση, θα πρέπει ο ακροατής να έχει ήδη αρκετές γνώσεις ιστορίας, πολιτικής και γεωγραφίας, αν χρειάζεται, ώστε να καταλαβαίνει τι είναι αυτό που του λένε. Ακόμα περισσότερο, θα πρέπει να έχει τη διάθεση αλλά και την ικανότητα να σκέφτεται, να συνθέτει, να διακρίνει και να θυμάται −και όλα αυτά δεν είναι φυσικά χαρίσματα αλλά καρποί παιδείας και εκπαίδευσης. Τι σχέση έχει λοιπόν αυτό με τον σημερινό ακροατή; (...)

Επομένως, πού ακριβώς βρίσκεται το υποτιθέμενο όριο ανάμεσα στην προπαγάνδα, δηλαδή τη μαζική διακήρυξη απλουστευμένων γεγονότων με στόχο τον προσεταιρισμό του κοινού, και σε μια πληροφόρηση η οποία σερβίρεται σε μορφή-χαπάκι και σε ένα κοινό που δεν έχει την παραμικρή δυνατότητα να την ελέγξει;

Ακούμε συχνά, ότι ο καλύτερος τρόπος για να πολεμήσει κανείς την προπαγάνδα, είναι η μετάδοση σωστής πληροφόρησης. Αυτό σε κάποιο βαθμό ισχύει. Λέω όμως ‘σε κάποιο βαθμό’, διότι στην πραγματικότητα η πληροφόρηση αποτελεί προαπαιτούμενο της προπαγάνδας. 

Πράγματι, για να υπάρξει προπαγάνδα, πρέπει να υπάρχει κάποια αναφορά στα τρέχοντα πολιτικά και οικονομικά δεδομένα. Η πραγματική δύναμη της προπαγάνδας δεν βρίσκεται τόσο στη δογματική επιχειρηματολογία της όσο στην ερμηνεία των τρέχοντων γεγονότων, την οποία παρουσιάζει. Η προπαγάνδα μπορεί να δουλέψει μόνο όταν τρέχοντα πολιτικά ή οικονομικά γεγονόταν έχουν ήδη ξυπνήσει, αναστατώσει ή προσανατολίσει την κοινή γνώμη. Πιάνεται από μια υπάρχουσα ψυχολογική πραγματικότητα, όχι μόνιμη αλλά ενός είδους ψυχολογική ταραχή που προκαλείται από ένα συμβάν.  Όμως αυτού του είδους οι ψυχολογικές αναστατώσεις δεν διαρκούν πολύ. Πρέπει λοιπόν να συντηρούνται, να κρατιώνται ζωντανές και να παρατείνονται προκειμένου να παράξουν μια ‘κοινή γνώμη’. Αλλά η κοινή γνώμη είναι ακριβώς το έδαφος πάνω στο οποίο στήνεται η προπαγάνδα. Αν δεν υπάρξει κοινή γνώμη, δεν μπορεί να υπάρξει προπαγάνδα .(...)

Την κοινή γνώμη λοιπόν την παράγουν τα ΜΜΕ, τα οποία διαδίδουν πληροφορίες και απασχολούν ασταμάτητα τις μάζες με διάφορα πολιτικά, οικονομικά και άλλα συμβάντα, αναπλάθοντας διαρκώς τη βάση πάνω την οποία υφαίνει την επιχειρηματολογία της και ανθίζει η προπαγάνδα. Διότι πρέπει να το επαναλάβουμε: η προπαγάνδα δεν στηρίζει τους ισχυρισμούς της πάνω σε καθαρά ψέματα αλλά πάνω σε κάθε λογής επιμέρους δεδομένα. (...)

Επομένως, η πληροφόρηση όχι μόνο προσφέρει στην προπαγάνδα τη βάση, χωρίς την οποία δεν θα μπορεί να υπάρξει, αλλά, πιο σημαντικό ακόμα, της παρέχει αυτό ακριβώς που [η προπαγάνδα] χρειάζεται για να λειτουργήσει διογκώνοντας τα προβλήματα και παρουσιάζοντας τις ‘λύσεις’ που τη συμφέρουν. (...)

Αυτή η διόγκωση των προβλημάτων, απαραίτητο καύσιμο της προπαγάνδας, σχετίζεται άμεσα με τη διεύρυνση πλαισίου που πραγματοποιεί η πληροφόρηση.Στην πραγματικότητα, η καθαρή πληροφόρηση δεν μεταδίδει τίποτε άλλο από συγκεκριμένα γεγονότα. Το συγκεκριμένο γεγονός, όσο σημαντικό κι αν είναι, έχει καθεαυτό περιορισμένη έκταση τόσο στο χώρο όσο και στο χρόνο: συνέβη εκεί και τότε. Είναι, δηλαδή, ένα μοναδικό συμβάν. Η πληροφορία δεν έχει παγκόσμιο εύρος. Όμως εκείνος ο οποίος πληροφορεί, αυτός που μεταδίδει την πληροφορία, επιχειρεί πάντοτε να συνδέσει το συγκεκριμένο συμβάν με άλλα παρόμοια, να αναδείξει τι προηγήθηκε και τι το ακολούθησε, ίσως ακόμα και να προσφέρει μια ερμηνεία ή μια εξήγηση του γεγονότος αυτού. Έτσι η πληροφορία που μεταδίδει παύει ευθύς αμέσως να είναι ‘σκέτη’ πληροφόρηση. Σε αυτό, πρέπει να προσθέσουμε και το γεγονός ότι ο σημερινός άνθρωπος δέχεται κυριολεκτικά ένα καθημερινό κατακλυσμό από πληροφορίες. Πληροφορίες ασύνδετες μεταξύ τους, που αφορούν ένα ευρύ γεωγραφικό φάσμα και ένα ευρύτατο φάσμα προβλημάτων. (...)

Έτσι, μέσα από τον κατακλυσμό πληροφόρησης, ο άνθρωπος αφ’ ενός μεν ‘ενημερώνεται’ ότι η πραγματικότητα της κατάστασής του εξαρτάται άμεσα από την πραγματικότητα ολόκληρης της κοινωνίας, ενός συνόλου κοινωνιών ή και του πλανήτη ολόκληρου, δηλαδή ότι η ζωή του αποτελεί κομμάτι ενός ολοένα και πιο διευρυμένου πλαίσιου ζωής και μιας ολότητας θεμάτων και προβλημάτων. Και αφ’ ετέρου, την ίδια στιγμή, βρίσκεται παγιδευμένος σε ένα ατέλειωτο καλειδοσκόπιο, καμωμένο από χιλιάδες εικόνες, που η μια διαδέχεται την άλλη χωρίς να υπάρχει καμιά σύνδεση μεταξύ τους, πράγμα που επιτείνει μέσα του την αίσθηση ότι η ζωή του αποτελεί κομμάτι μιας τεράστιας ολότητας, η οποία δεν έχει καμιά λογική, κανέναν ειρμό, κανένα ρυθμό, κανένα νόημα και αλλάζει με τρομαχτική ταχύτητα χωρίς ο ίδιος να μπορεί να καταλάβει τίποτα και χωρίς καμιά δυνατότητα να δράσει πάνω της με τις δεξιότητες που έχει αποκτήσει μέσα στο μικρό πλαίσιο της προσωπικής του ζωής. (...)

Γίνεται φανερό λοιπόν, ότι η πληροφόρηση δεν αποτελεί μόνο προαπαιτούμενο της προπαγάνδας αλλά και οδηγεί στην προπαγάνδα, αφού η προπαγάνδα είναι εκείνη που θα παράσχει σε αυτό τον άνθρωπο τη μυθική εξασφάλιση, που έχει ανάγκη. Διότι ο άνθρωπος που έχει πνιγεί από τον κατακλυσμό της πληροφόρησης, έχει ολοένα και μεγαλύτερη ανάγκη για ένα σύστημα που θα ταξινομεί και θα του εξηγεί όλες αυτές τις πληροφορίες −και μάλιστα ένα σύστημα το οποίο, όσο πιο σύνθετο είναι το πλαίσιο που του παρουσιάζεται από τον κατακλυσμό των πληροροφιών, τόσο πιο απλές και χοντροειδείς εξηγήσεις θα του παρέχει. Κι αυτή ακριβώς είναι η δουλειά της προπαγάνδας».

Ζακ Ελλύλ, Πληροφόρηση και Προπαγάνδα (1957)



Σημ. HS. Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, ο Ελλύλ δεν στρέφεται εδώ εναντίον της πληροφόρησης γενικά. Για άλλη μια φορά, αυτό που κάνει είναι να αναδεικνύει τους κινδύνους που ενυπάρχουν εκεί που δεν το υποψιαζόμαστε, ώστε να γίνουμε προσεκτικότεροι. Διότι είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι πολλοί, ενώ αποστρέφονται τη φτηνή προπαγάνδα, έχουν την ψευδαίσθηση ότι η πληροφόρηση είναι εντελώς άτρωτη από τον προπαγανδιστικό οίστρο ...

Το παραπάνω κείμενο δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Diogènes», την οποία έφτιαξε το 1948 ο Ροζέ Καγιουά (βλ. το βιβλίο του Τα παιχνίδια και οι άνθρωποι, μετάφραση Νίκος Μπουκανιέρος Κούρκουλος, εκδ. Εικοστού Πρώτου) και στην οποία δημοσιεύτηκαν εξαιρετικά κείμενα και του σπουδαίου Κώστα Παπαϊωάννου (βλ. Η αποθέωση της ιστορίας, Εναλλακτικές εκδόσεις). Ενδιαφέρουσες συναντήσεις, με πολλές προεκτάσεις, τις οποίες όπως γνωρίζετε προσπαθώ να συζητήσω διεξοδικότερα και στις εκπομπές στο Beton7 ArtRadio όπου συμμετέχω φέτος κάθε δεύτερη Πέμπτη.
 

16 Μαρτίου 2015

Το παίγνιον της μοίρας. Και ο ζόφος παραμένει ...


Τα άλογα του Αχιλλέως

Τον Πάτροκλο σαν είδαν σκοτωμένο,
που ήταν τόσο ανδρείος, και δυνατός, και νέος,
άρχισαν τ' άλογα να κλαίνε του Αχιλλέως·
η φύσις των η αθάνατη αγανακτούσε
για του θανάτου αυτό το έργον που θωρούσε.
Τίναζαν τα κεφάλια των και τες μακρυές χαίτες κουνούσαν,
την γη χτυπούσαν με τα πόδια, και θρηνούσαν
τον Πάτροκλο που ενοιώθανε άψυχο -αφανισμένο-
μιά σάρκα τώρα ποταπή -το πνεύμα του χαμένο-
ανυπεράσπιστο -χωρίς πνοή-
εις το μεγάλο Τίποτε επιστραμένο απ' την ζωή.

Τα δάκρυα είδε ο Ζεύς των αθανάτων
αλόγων και λυπήθη. «Στου Πηλέως τον γάμο»
είπε «δεν έπρεπ' έτσι άσκεπτα να κάμω·
καλύτερα να μην σας δίναμε άλογά μου
δυστυχισμένα! Τι γυρεύατ' εκεί χάμου
στην άθλια ανθρωπότητα πούναι το παίγνιον της μοίρας.
Σεις που ουδέ ο θάνατος φυλάγει, ουδέ το γήρας
πρόσκαιρες συμφορές σας τυραννούν. Στα βάσανά των
σας έμπλεξαν οι άνθρωποι».
Όμως τα δάκρυά των
για του θανάτου την παντοτεινή
την συμφοράν εχύνανε τα δυο τα ζώα τα ευγενή.

Κ.Π. Καβάφης, Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984 


11 Μαρτίου 2015

Εκπομπή #12 | Ποιοι είναι οι απόγονοι των Αυλικών;



Σημειώσεις που βρέθηκαν σ' ένα τραίνο: Το χορτασμένο λιοντάρι και  το χωνεμένο κατσίκι. Ο Χότζας και η φύσηΝόμος και ηθική, πολιτική και δίκαιο. Όταν σου λένε "η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού", μη μασάς: ρώτησέ τους τι θα πει εφικτό. Οι κοινές ιδέες στις οποίες στηρίζονται οι ιστορικοί απόγονοι των Αυλικών: αναλυτικός κατάλογος. Καλά, δεν σφάξανε! Με πόσους τρόπους μπορείς να παίξεις στη ρουλέτα παρελθόν-παρόν-μέλλον, τι βγαίνει κάθε φορά και τι σχέση έχουν όλα αυτά με την ευρωπαϊκή τριλεκτική. Και προσοχή: ο δρ Strangelove δεν βγήκε στη σύνταξη! Μια εκπομπή που ξεχορταριάζει το ευρωπαϊκό μονοπάτι και στήνει ξόβεργες για την κοινοτοπία και το μηδενισμό της.

09 Μαρτίου 2015

Η ευρωπαϊκή τριλεκτική στο ραδιόφωνο!





ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ

Ευρωπαίες και Ευρωπαίοι από την νήσον Μοντσίκ έως το ακρωτήριον Ζελανίγια
και από το ακρωτήριον Φλίγκελυ έως την ημετέραν Γαύδον,

ευαρέστως γνωστοποιούμε υμίν, ότι αύριον, 
ημέραν Τρίτην 10 Μαρτίου, 
και από ώρας 7 έως 9 το βράδυ

πάντοτε δε από τον ευαγή διαγαλαξιακόν ραδιοσταθμόν
(ξενιστί RadioBubble)

και εις την καθιερωμένην πλέον εκπομπήν ημών των Κινδυνολίγων
(ξενιστί Dangerfew),

θα εκτεθούν και μετά πάσης λεπτομερείας θα εξηγηθούν από μικροφώνου
και μετά κα-τα-πλη-κτι-κής μουσικής
ουχί μόνον αι λεπτόταται σχέσεις μεταξύ νομιμότητος και ηθικής υπό το πρίσμα της διαλεκτικής δημοκρατία-αλήθεια,
ουδέ μόνον αι δαιδαλώδεις συμφύσεις του λίαν συγχρόνου φαινομένου του τεχνοκρατικού κοινωνικού ανθού 
(ξενιστί élite), 
αλλά, κυριότατα, τα θεμελιώδη μυστικά της ευρωπαϊκής τριλεκτικής
προς άρσιν ταλαιπωριών και φωτισμόν.


Γρηγορείτε, συντονισθείτε!



08 Μαρτίου 2015

Ποιος είναι Ευρωπαίος; | Η Τριλεκτική Μέθοδος για Αρχαρίους


Η φωτογραφία είναι από το βιβλίο του Asger Jorn
Αγριότητα, Βαρβαρότητα και Πολιτισμός (1964)


«Όποιος θέλει σήμερα να δηλώνει Ευρωπαίος, πρέπει να έχει την ικανότητα να στέκεται πάνω από τις κληρονομημένες προκαταλήψεις του και να κατέχει και τις τρεις αυτές βασικές μορφές της ευρωπαϊκής τριλεκτικής που προαναφέραμε, χωρίς να απαρνείται τη δική του κουλτούρα».

Asger Jorn, Η φυσική τάξη. De divisione naturae (1962)
  Πρώτη Αναφορά προς το
«Σκανδιναβικό Ινστιτούτο Συγκριτικού Βανδαλισμού»


Σημ. HS Για όσους αναγνώστες μας δεν έχουν ακόμα μυηθεί στα μυστήρια της ευρωπαϊκής τριλεκτικής, όπως την παρουσίασε ο μεγάλος Δανός καλλιτέχνης, επαναστάτης και φιλόσοφος, σημειώνουμε με συντομία τα εξής. 
 
Πρώτον, ότι αυτό που ονομάζεται «ευρωπαϊκός πολιτισμός» είναι ένας κόσμος όπου δεν παίζει μια, ούτε δυό, αλλά οι τρεις διακριτές και θεμελιώδεις πολιτισμικές δομές.
 
Δεύτερον, αυτές οι τρεις δομές είναι η λατινική, η ελληνοβυζαντινή ή ρωσοβυζαντινή και η νορδική, στις οποίες αντιστοιχούν και οι τρεις τύποι διακυβέρνησης του σχήματος στην παραπάνω φωτογραφία. Δεν πρέπει να θεωρηθεί τυχαίο ότι σε αυτές αντιστοιχούν και οι τρεις βασικές τροπές της ιστορικής χριστιανοσύνης (καθολικισμός, ορθοδοξία, προτεσταντισμός). Ας σημειωθεί εδώ ότι με τον όρο σοβιέτ ο Γιόρν εννοεί ουσιαστικά το αμεσοδημοκρατικό λαϊκό συμβούλιο, ενώ με τον όρο πόλις αναφέρεται βασικά στη ρωμαϊκή και ελληνιστική πόλη.
 
Τρίτον, οι τρεις αυτές πολιτισμικές δομές συγκροτούνται και «παίζουν» μεταξύ τους τριλεκτικά, δηλαδή αποτελώντας, στην ιδεατή καθαρότητά τους, τις τρείς κορυφές ενός δυναμικού τριγώνου.

Τέταρτον, η τριλεκτική δυναμική αυτού του τριγώνου συγκροτείται ως εξής : 
  1. Μεταξύ των κορυφών του υπάρχει διαλεκτική σύνθεση ανά δυο με εξοβελισμό-αποπομπή της τρίτης (π.χ. στην Αρχαιότητα ελληνορωμαϊκός κόσμος με αποπεμπόμενους τους Βόρειους∙ στη Νεωτερικότητα σύνθεση Βορρά με τη λατινική δομή και αποπομπή της ανατολικής ελληνο-ρωσο-βυζαντινής δομής).
  2. Μεταξύ της σύνθεσης των δυο και της τρίτης κορυφής η σχέση δεν είναι σχέση διαλεκτικής σύνθεσης, αλλά συμπληρωματικής αντίθεσης (ο αποπεμπόμενος ποτέ δεν εκμηδενίζεται πλήρως και διαρκώς πλανάται στη συμπαιγνία των άλλων δύο).
Τέλος, αν θυμίσουμε ότι προχωρημένοι ρέκτες της τριλεκτικής μεθόδου έχουν ήδη σημειώσει ότι το επίπεδο που ορίζουν οι τρεις κορυφές τέμνεται και από ένα κατακόρυφο άξονα, που δεν απασχόλησε ίσως τον Γιόρν αλλά είναι υπαρκτός και ορίζει μια επιπλέον δυναμική στο όλο παιχνίδι.

Για περισσότερα, δείτε το βιβλίο του Γιόρν εδώ και συμπληρωματικά ένα παλιότερο κείμενό μου, εδώ.


06 Μαρτίου 2015

Τα ρεύματα της ζωής | Μανιφέστα 38

Τα σοβαρότερα προβλήματα της σύγχρονης ζωής γεννιούνται από την αξίωση του ατόμου να διατηρεί την αυτονομία και την ατομικότητα του απέναντι στις συνθλιπτικές κοινωνικές δυνάμεις, την ιστορική κληρονομιά, τον περιβάλλοντα πολιτισμό και τη διαδικασία της καθημερινής ζωής. (...)  
 
Η μεγαλούπολη αποκαλύπτεται ως ένας από τους μεγάλους εκείνους ιστορικούς σχηματισμούς μέσα από τους οποίους αντιτιθέμενα ρεύματα που περικλείουν τη ζωή εκτυλίσσονται και αλληλοσυνδέονται με ισότιμα δικαιώματα. Εντούτοις, σ' αυτήν τη διαδικασία τα ρεύματα της ζωής, ανεξαρτήτως του εάν τα επιμέρους φαινόμενα τους προκαλούν μέσα μας την συμπάθεια ή την αντιπάθεια, υπερβαίνουν εντελώς τη σφαίρα εκείνη απέναντι στην οποία πρέπει να τηρούμε στάση κριτού. Αφού οι δυνάμεις αυτές της ζωής έχουν φτάσει να αποτελούν τις ρίζες και την κορυφή της όλης ιστορικής ζωής στην οποία εμείς με τη φευγαλέα μας ύπαρξη, αποτελούμε μόνο ένα τμήμα, σαν απομονωμένο κελί, δεν αποτελεί έργο μα...

Η πρώτη και η τελευταία παράγραφος αυτού του διαμαντιού του Γκέοργκ Ζίμελ . Πόλη και ψυχή
Του 1903. Πριν το 1914, πριν το 1939 πριν το 1959 ...
Κυκλοφορεί μαζί με ένα κείμενο αντί εισαγωγής, όπου ο Λούκατς παρουσιάζει τον Ζίμελ.
 
 
 

02 Μαρτίου 2015

Κάτι λάθος υπάρχει στον ορίζοντα | Κρίση 24

Henri Lefebvre (1901-1991)
«Υπάρχει σε τούτη τη χώρα μια τρομακτική, μια κραυγαλέα αντίφαση ανάμεσα στον αέρα των πραγμάτων και τα σύμβολα της ισχύος. 
Σε αυτή την ήσυχη κωμόπολη, τίποτα δεν θυμίζει τον πόλεμο, το τραγικό αίσθημα της ζωής, τη θέληση για δύναμη. 
Ανάμεσα από τα βαριά, λιτά αστικά αρχοντόσπιτα, που διάκοσμός τους είναι η ίδια η κατασκευαστική τους δομή, ο αέρας είναι ποτισμένος με τη γλυκιά μυρωδιά από τις φλαμουριές. Στο διπλανό κανάλι, χιλιάδες βάτραχοι κρώζουν ασταμάτητα. Στο δρόμο περνούν παπάδες, νεαρά κορίτσια, φυλακισμένοι, κυνηγιάρικα σκυλιά. Από ένα χρυσοπράσινο καμπαναριό σημαίνουν οι καμπάνες. 
Κάπου υπάρχει κάτι λάθος…  
Και να που σε μια στροφή του δρόμου, το εντόπισα. Το λάθος. Ήταν ένα μνημείο, δεν ξέρω τίνος πολέμου, ποιας νίκης. Ένα κατασκεύασμα από ατσάλι και πέτρα, ένα σύμπλεγμα από αετούς με νύχια γαμψά και κοφτερά σπαθιά, συσπασμένα μούσκλια και σφιγμένα πρόσωπα …

Έτσι είδε τη Γερμανία την επομένη του πολέμου ο Πιέρ Κουρτάντ (στο Action, Ιούλιος 1945). Όμως το λάθος που εντόπισε, δεν είναι αποκλειστικά γερμανικό. Είναι παγκόσμιο. Είναι ένα λάθος σχετικά με την ανθρώπινη ισχύ, που έγινε ισχύς ορισμένων μόνο ανθρώπων. Είναι το λάθος για την ισχύ όταν αυτή αποσπάται από τη ζωή και μετατίθεται στο πεδίο της κρατικής δεσποτείας. Είναι το λάθος της αλλοτριωμένης ισχύος. Και δεν χαρακτηρίζει μόνο τη Γερμανία η αντίφαση ανάμεσα στην επώδυνη ή γελοία κατάσταση της ‘‘ιδιωτικής’’ ζωής (ακόμα και των προνομιούχων) κι αυτή την ισχύ, που γίνεται ‘‘δημόσια’’ μόνο σε παράλογα εξωτερικές μορφές και εκδηλώσεις.

Στα εργοστάσια με την εκπληκτική τεχνολογία τους (‘‘ιδιωτικές’’ ιδιοκτησίες κι αυτά!), αντιστοιχούν ετούτα τα μνημεία που ενσαρκώνουν μαγικά το κύρος του Κράτους και τη δύναμη των Κυρίων −μα και γιορτές, τελετουργίες κι ιεροτελεστίες γεμάτες μια πλαστή μεγαλοπρέπεια … κι ακόμα, ιδέες αποκρυφιστικές, μεγαλοπαρμένες θεωρίες κι ‘‘επίσημες’’ αφαιρέσεις, που μοναδική τους έγνοια και νόημα είναι να λένε, να εκφράζουν και να μαρτυρούν τη ‘‘θέληση για δύναμη’’.

Θέληση για δύναμη; Είναι η πραγματική ισχύς, που αποσπάστηκε από την κοινότητα (που και αυτή ράγισε και κατακερματίστηκε στα μυριάδες κομμάτια των εξατομικευμένων ‘‘ιδιωτών’’) κι έγινε ισχύς πάνω στους ανθρώπους, ισχύς υπεράνω των ανθρώπων, αντί να είναι απλά και μόνο ισχύς πάνω στα πράγματα. Κι είναι ακριβώς ετούτη η αποσπασμένη ισχύς που γυρεύει συνειδητά να μετατρέψει τους ανθρώπους σε εξατομικευμένα, ‘‘ιδιωτικά’’ πράγματα, σε οικονομικοπολιτικά εργαλεία. […]

Μέσα στη σύγχρονη ‘‘ανθρώπινη άμμο’’ βέβαια, ο κάθε κόκκος, που μοιάζει τόσο τερατωδώς μ’ όλους τους άλλους, φαντάζεται πως είναι απίστευτα πρωτότυπος, ακόμα και μοναδικός! Μα ο ατομικισμός οδηγεί στην αποπροσωποποίηση του ατόμου. Αυτή είναι η διαλεκτική κατάληξη της ‘‘ιδιωτικής’’ συνείδησης και της εσωτερικής αντίφασής της: το ανθρώπινο ον διαχωρισμένο απ’ το ανθρώπινο.

Ανρί Λεφέρβ, Η κριτική της καθημερινής ζωής, τόμος Α΄ 
(πρώτη έκδοση 1947)


Σημ. HS Απόσπασμα από ένα πολύ σημαντικό βιβλίο, που εξέφρασε κι επηρέασε βαθιά όλα τα μεταπολεμικά επαναστατικά ρεύματα, με πρώτους τους καταστασιακούς, που έκαναν την «κριτική της καθημερινής ζωής» ένα από τα κυριότερα θεωρητικά, μεθοδολογικά και πρακτικά τους εργαλεία −και είναι μια ιδέα που παραμένει εξόχως επίκαιρη. 
 
Αξίζει με την ευκαιρία να ξαναθυμηθούμε το σχετικό κείμενο του Γκυ Ντεμπόρ, Προοπτικές για συνειδητές αλλαγές μέσα στην καθημερινή ζωή (Internationale Situationniste, τχ. 6, Αύγουστος 1961) −υπάρχει σε ελληνική μετάφραση στην ανθολογία Το ξεπέρασμα της τέχνης (εκδ. Ύψιλον/βιβλία, 1986)−, αλλά και τα όσα έγραφε σχετικά ο Λεφέβρ Μηδενισμός και αμφισβήτηση. Περισσότερα εδώΟ Πιέρ Κουρτάντ (1915-1963) υπήρξε επιφανές μέλος του ΚΚ Γαλλίας από το Β’ παγκόσμιο πόλεμο έως το θάνατό του, και Action ήταν ο τίτλος του εβδομαδιαίου φιλοΚΚ περιοδικού, στο οποίο έγραφε μετά τη λήξη του πολέμου.


Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Ετικέτες

1000 ρέγγες (7) 1100 (1) 1789 (2) 1837 (1) 1846 (1) 1848 (1) 1850 (1) 1871 (1) 1900 (2) 1907 (1) 190cm (4) 1917 (12) 1919 (1) 1936 (2) 1939 (1) 1940 (1) 1943 (2) 1944 (1) 1946 (1) 1947 (1) 1950 (2) 1952 (1) 1957 (1) 1965 (3) 1967 (1) 1968 (5) 1969 (1) 1978 (2) 1980 (1) 1983 (1) 2003 (1) 2006 (1) 2008 (9) 2015 (1) Α. Μπορντίγκα/A. Bordiga (1) Α. Σβιατόγκορ/А. Святогор (1) Α.Ι. (7) Α.Κέννυ/A. Kenny (1) Α.Κοντ/A.Comte (1) Α.Ντ.Μονκρετιέν/A.de Montchretien (1) αγάπη (5) Αγγλία (3) Αγία Πετρούπολη (1) Αδάμ Σμιθ/Adam Smith (9) Αθήνα (13) Αιδ. Μπίλι/Rev Billy (1) Άινσταϊν (1) Αισχύλος (1) Άκης Πάνου (1) Ακρόπολη (2) Αλαίν Καγιέ/Alain Caillé (1) Άλαν Τιούρινγκ/Alan Turing (2) Άλασνταιρ Μακιντάιρ/Alasdair MacIntyre (1) Αλβέρτος ο Μέγας (1) Αλέκα Παπαρήγα (1) Αλέξανδρος Κοζέβ/Alexandre Kojève (2) Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1) Αλέξανδρος Σμέμαν/Александр Шмеман (1) Αλέξανδρος Σοκούροφ/Алекса́ндр Соку́ров (1) Αλέξανδρος Τομπάζης (1) Αλέξανδρος Τρόκκι/Alexander Trocchi (1) Αλεξάντερ Μπέρκμαν/Александр Беркман (3) Αλέξης Ασλάνογλου (2) Αλέξης Καλοφωλιάς (1) Αλέξης ντε Τοκβίλ/Alexis deTocqueville (3) αλήθεια (27) Αληthεια (2) Αλκιβιάδης (1) αλλοτρίωση (61) Αλμπέρ Καμύ/Albert Camus (2) Άλμπερτ Σπέερ/Albert Speer (2) Άλμπερτ Φίνεϊ/Albert Finney (1) Αλμπέρτο Καβαλκάντι/Alberto Cavalcanti (2) Άλμπρεχτ Ντύρερ/Albrecht Duhrer (1) Άλντους Χάξλεϊ/Aldus Haxley (1) Αλταμίρα (6) Αλφειός (1) Αναξίμανδρος (1) ανάπτυξη (17) αναρχισμός (10) Ανδρέας Εμπειρίκος (1) Ανδρέας Παπανδρέου (1) ανθρώπινα πιράνχας (32) ανθρωπολογία (1) Άννα Άρεντ/Hannah Arendt (8) Άννα Ιβάνοβνα Μπελιάι/Анна Ивановна Беляй (1) Άννα Κοκκίνου (1) Ανρί Ντεμπριγιώ/Henry Debrillaut (1) Ανρί Λεφέβρ/Henri Lefebre (4) Ανρί Μισώ/Henry Michaux (2) Άνσελμ Γιάπε/Anselm Jappe (1) Άνταμ Κέρτις/Adam Curtis (1) Αντίνοος (1) Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ/Antoine de Saint-Exupéry (1) Αντρέ Κερτέζ/André Kertész (1) Αντρέ Ορλεάν/André Orléan (5) Άντυ Γουώρχολ/Andy Warhol (2) Αντώνης Κουτρουμπής (1) αξία (13) Άρβο Περτ/Arvo Pärt (2) Αργυριάδης-Καλούμενος-Μπάτσης (1) Άρης Αλεξάνδρου (3) Άρης Κωνσταντινίδης (1) Άρης Μπερλής (1) Άρθουρ Λένινγκ/Arthur Lehning (1) Αρθούρος Σοπενχάουερ/Arthur Schopenhauer (3) Αριστοτέλης (14) Άσγκερ Γιόρν/Asger Jorn (21) Άυν Ραντ/Ayn Rand (3) Αφρική (2) Β. Γκ. Ζέμπαλντ/W. G. Sebald (2) Β.Α. Μότσαρτ/W.A/ Mozart (1) Βαγγέλης Αρτέμης (2) Βαλεντίν Βολόσινοφ/Валенти́н Воло́шинов (1) Βάλτερ Μπένγιαμιν/Walter Benjamin (6) Βανς Πάκαρντ/Vance Packard (2) Βασίλης Ηλιακόπουλος (2) Βασίλης Στρατιώτης (1) Βενετιά (1) Βενσάν Ντεκόμπ/Vincent (1) Βενσάν Ντεκόμπ/Vincent Descombes (16) Βέρνερ Χέρτσογκ/Werner Herzog (1) Βερολίνο (3) βία (20) Βιετνάμ (2) Βίκτωρ Μπούλλα/Виктор Буллаa (1) Βίκτωρ Ουγκώ/Victor Hugo (1) Βίκτωρ Σερζ/Ви́ктор Киба́льчич (1) Βίκτωρ Σκλόφκσι/Ви́ктор Шкло́вский (3) Βίκτωρ Φρανκλ/Victor Frankl (2) Βίλεμ Φλούσερ/Vilem Flusser (1) Βίνσεντ Μπράουν/Vincent Browne (1) βιοτεχνολογία (6) Βλαδίμιρος Λένιν/Влади́мир Ле́нин (6) Βλαντίμιρ Μαγιακόφκι/Влади́мир Маяко́вский (2) βοηθήματα μνήμης (11) Γαλλία (8) Γένεσις (1) Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος (4) Γερμανία (9) Γιάννηδες (1) Γιάννης Γρηγοριάδης (9) Γιάννης Ισιδώρου (4) Γιάννης Κάτρης (1) Γιάννης Πεδιώτης (3) Γιάννης Ρίτσος (3) Γιάννης Σκαρίμπας (3) Γιάννης Τσέγκος (1) Γιόζεφ Μπλοχ/Joseph Bloch (1) Γιόζεφ Ντίτζγκεν/Josef Dietzgen (1) γιορτή (18) Γιούργκεν Χάμπερμας/Jurgen Habermas (2) Γιόχαν Γκριμονπρέ/Johan Grimonprez (1) Γιόχαν Χουιζίνγκα/Johan Huizinga (3) Γιώργος Γαϊτάνος (1) Γιώργος Μακρής (1) Γιώργος Νικολαΐδης (1) Γιώργος Σεφέρης (2) Γιώργος Χαντζής (1) Γκ. Κ. Τσέστερτον/G.K. Chesterton (5) Γκ. Ράιλ/G. Ryle (1) Γκαίτε/Goethe (1) Γκέοργκ Ζίμελ/Georg Simmel (4) Γκετζ Άλυ/Götz Aly (1) Γκι Αμπέιγ/Guy Abeille (1) Γκίλμπερτ Ράιλ/Gilbert Ryle (2) Γκιόργκι Λίγκετι/György Ligeti (1) Γκιόργκι Λούκατς/György Lukács (4) Γκουίντο Καβαλκάντι/Guido Cavalcanti (1) Γκυ Ντεμπόρ/Guy Debord (23) Γκύντερ Άντερς/Günther Anders (9) γλώσσα (21) Γουάλας Στήβενς/Wallace Stevens (1) Γουδή (1) Γουίλιαμ Ήγγλετον/William Eggleton (1) Γουίλιαμ Μπάροους/William Burroughs (2) Γουίλιαμ Σαίξπηρ/William Shakespeare (3) Γούντι Άλλεν/Woody Allen (1) Γρηγόρης Βαλτινός (1) Δανία του Βορρά (2) Δανία του Νότου (5) Δελφοί (1) Δέσποινα Ζευκιλή (1) Δημήτρης Δημητριάδης (1) Δημήτρης Καραγιάννης (1) Δημήτρις Βεργέτης (1) δημιουργικότητα (8) Διεθνής (1) δικαιοσύνη (12) δοκιμασίες (3) Δουβλίνο (1) Δραπετσώνα (1) δυσφορία (30) Ε. Άνσκομπ/E. Anscombe (4) Ε. Βιλ/E. Will (1) Έ. Λ. Μάστερς / Ε. L. Masters (1) Ε.Ε. Κάμινγκς/E.E. Cummings (1) Ε.Χ. Γονατάς (1) Έζρα Πάουντ/Ezdra Pound (1) εικονική δημόσια σφαίρα (5) εικονογραφημένα κείμενα (10) εκπομπές (58) Ελβετία (1) Έλεν Κέλλερ/Helen Keller (1) Ελένη Ηλιοπούλου (1) Ελένη Μπέλλου (1) Ελευθερία (42) Ελευθεριακός (1) Ελίας Κανέττι/Elias Canetti (1) Εμίλ Μπενβενίστ/Emile Beneveniste (1) Εμίλ Ντυρκέμ/Emile Durkheim (1) Εμίλ Σιοράν/Emil Cioran (1) Έμιλυ Ντίκινσον/Emily Dickinson (2) Εμμανουήλ Καντ/Emmanuel Kant (2) Εμμανουήλ Λεβινάς/Emmanuel Levinas (3) Εμμανουήλ Μουνιέ/Emmanuel Mounier (1) Έντσο Τραβέρσο/Enzo Traverso (1) εξατομίκευση (45) εξέγερση (10) εξουσία (38) επανάσταση (25) επαναστατικός χαρτοπολτός (4) επιβίωση (5) επιστήμη (23) Έρασμος/Erasmus (1) εργασία (23) Ερίκ Σατί/Eric Satie (1) Έρικ Χομπσμπάουμ/Eric Hobsbaum (1) Έρνεστ Γκέλνερ/Ernest Gellner (1) Ερνστ Γιούνγκερ/Ernst Junger (2) Ερνστ Κασσίρερ/Ernst Cassirer (3) Ερνστ Μπλοχ/Ernst Bloch (1) ΕΡΩΔΙΟΣ (1) ΕΣΗΕΑ (2) ΕΣΣΔ (1) Ετιέν Ντε λα Μποεσί/Etien De la Boetie (1) Ευγένιος Ενρικέζ/Eugène Enriquez (1) Ευγένιος Ζαμιάτιν/Евге́ний Замя́тинn (1) Ευγένιος Ιονέσκο/Eugene Ionesco (1) ευρωπαϊκή προοπτική (49) ευτυχία (11) Ζ.-Ζ. Ρουσσώ/J.-J. Rousseau (1) Ζ.-Π. Βουαγιέ/J.-P. Voyer (5) Ζ.-Π. Ντιτέιγ/J.-P. Duteuil (1) Ζ.-Π. Ντυπουΐ/J.-P. Dupuy (1) Ζ.-Π. Σαρτρ/J.-P. Sartre (2) Ζακ Ελλύλ/Jacques Ellul (29) Ζακ Λακάν/Jacques Lacan (6) Ζακ Μπουβρές/Jacques Bouveresse (2) Ζακ Ντεριντά/Jacques Derrida (2) Ζακ Πρεβέρ/Jacques Prévert (2) Ζακ Σαπίρ/Jacques Sapir (2) Ζαν Ιτάρ/Jean Itard (1) Ζαν Μορώ/Jeanne Moreau (1) Ζαν Μπωντριγιάρ/Jean Baudrillard (1) Ζαν-Λυκ Γκοντάρ/Jean Luc Godard (3) Ζαν-Πιέρ Βερνάν/Jean Pierre Vernant (1) Ζαπατίστας (1) Ζάχα Χαντίντ/Zahā Ḥadīd (1) Ζάχος Παπαζαχαρίου (1) Ζεράρ Νταβί/Gerard Davy (1) Ζερμαίν Γκρηρ/Germaine Greer (1) Ζήσης Κοτιώνης (2) Ζήσης Σαρίκας (5) Ζιλ Ντελέζ/Gilles Deleuze (2) Ζιλ Ντωβέ/Gilles Dauve (1) Ζορ Βον/Zohr Vaughan (1) Ζύγκμουντ Μπάουμαν/Zygmunt Bauman (3) Ζυλ Ντωβέ/Gilles Dauvé (3) ζωή (45) Ζωρζ Μπατάιγ/Georges Bataille (1) ηθική (34) ΗΠΑ (19) Θανάσης Σβώλος (1) Θάτσερ/Thatcher (1) θέαμα/spectacle (13) Θένια Κουτρουμπή (1) Θεολόγος Βοσταντζόγλου (1) Θεός (16) Θεοφάνης Μελάς (2) Θεσσαλονίκη (2) Θήοντορ Ρόζακ/Theodore Roszak (1) θλίψη (12) Θοδωρής Χιώτης (1) Θόδωρος Ζιάκας (1) Θουκυδίδης (2) Ι.Θ. Κακριδής (1) Ίαν Χάκινγκ/Ian Hacking (2) Ιβάν Παβλόφ/Ива́н Па́влов (1) Ιβάν Τουργκένιεφ/Иван Тургенев (1) Ίγγα Κρεστενσεν/Inger Christensen (1) ιδρύματα τέχνης (7) ικέτες και ξένιοι (6) Ιλιάδα (1) Ιράν (1) Ισαάκ Μπ. Σίνγκερ/Isaac B. Singer (1) Ισπανία (1) Ισπαχάν (1) ιστορία (41) ισχύς (22) Ιχάμπ Χασσάν/Ihab Hassan (1) Ιωάννα Τσιβάκου (1) Ιωάννης ο Θεολόγος (1) Ιωσήφ Στάλιν/Ио́сиф Ста́лин (2) Κ.Π. Καβάφης (3) Κ.Σ. Λιούις/C.S. Lewis (4) Κάθλην Ρέιν/Kathleen Raine (1) καλλιτέχνες (24) Καλοκαίρι (8) Κάρελ Φουνκ/Karel Funk (1) Κάρεν Κίλιμνικ/Karen Kilimnik (1) Καρλ Γκέοργκ Μπύχνερ/Karl Georg Büchner (1) Καρλ Κορς/Karl Korsch (3) Καρλ Κράους/Karl Kraus (3) Καρλ Μαρξ/Karl Marx (33) Καρλ Πολάνυι/Karl Polanyi (2) Καρλ Σμιτ/Karl Schmidt (1) Καρλομάγνος (1) Κάρολος Δαρβίνος/Charles Darwin (1) Καρτέσιος/Descartes (7) Καταστασιακή Διεθνής/Internationale Situationniste (9) καταστασιακοί/situationnistes (20) Κατερίνα Αθανασίου (1) Κατερίνα Ηλιοπούλου (8) Κέβιν Κέλι/Kevin Kelly (2) Κεν Λόουτς/Ken Loach (1) Κεν Ρόμπινσον/Ken Robinson (1) Κένεθ Γκέργκεν/Kenneth Gergen (1) κενό (18) κεφαλαιοκρατία (37) Κίνα (1) Κλάους Κάρστενσον/Claus Carstensen (1) Κλερ Οζιάς/Claire Auzias (1) Κλωντ Λεβί-Στρώς/Claude Lévi-Strauss (4) Κομμούνα (1) κομμουνισμός (10) Κόνσταντ/Constant Niewenhuys (1) Κοπεγχάγη (1) Κόρα Ντάιαμοντ/Cora Diamond (1) Κορνήλιος Καστοριάδης (9) Κουρτ Βάιλ/Kurt Weil (1) Κουρτ Σβίττερς/Kurt Schwitters (1) κράτος (14) κρίση (32) Κριστιάν Ντελακαμπάιν/Christiane Delacampaigne (1) Κριστίν Λαγκάρντ/Christine Laguarde (1) Κριστόφ Κισλόφσκι/Krzysztof Kieslowski (1) Κρίστοφερ Λας/Christopher Lasch (4) Κροστάνδη (1) κυριαρχία (13) Κωνσταντίνος Καραμανλής (1) Κωνσταντίνος Ματσούκας (1) Κώστας Βάρναλης (1) Κώστας Δεσποινιάδης (4) Κώστας Κολημένος (1) Κώστας Παπαϊωάννου (7) Κώστας Χριστοδούλου (1) Κωστής Βελόνης (1) Κωστής Παπαγιώργης (2) Λ. Βίττγκενσταϊν/L. Wittgenstein (17) Λα Μετρί/ La Mettrie (1) Λάζαρος Αρσενίου (3) Λάκι Λουτσιάνο/Lucky Luciano (1) Λάμπρος Κωνσταντάρας (1) Λάο Τσε/老子 (1) Λαρς φον Τρίερ/Lars von Trier (1) λενινισμός (6) Λεξικό Κριαρά (1) Λεξικό Liddell-Scott (2) Λέο Στράους/Leo Strauss (1) Λεόν Βαλράς/Léon Walras (2) Λέσχη Φιλελεύθερης Ανάγνωσης (1) Λετονία (1) Λετριστές/Lettristes (1) Λέων Σεστώφ/Лев Шесто́в (2) Λέων Τρότσκι/Лев Тро́цкий (3) Λιούις Μάμφορντ/Lewis Mumford (10) λογική (3) Λογιόλα/Loyola (1) Λόγος (26) λογοτεχνία (25) Λονδίνο (3) Λουί Αραγκόν/Louis Aragon (1) Λουί Μαλ/Louis Mal (1) Λουΐ ντε Σαιν Ζυστ/Louis de Saint Juste (1) Λουί Ντυμόν/Louis Dumont (6) Λουίς Αλτουσέρ/Louis Althusser (1) Λουίς Μπουνιουέλ/Louis Buñuel (3) Λουσιέν Μαλζόν/Lucien Malson (1) Λουσίντα και Ντέιβις Μάτλοκ/L & D Matlock (1) Λυγκέας (2) Λωτρεαμόν/Lautréamont (7) Μ. Γκωσέ/M. Gauchet (1) Μάης '68 (1) Μάικ Κέλυ/Mike Kelley (1) Μάικλ Χάρντ/Michael Hardt (1) Μάκης Μηλάτος (1) Μακιαβέλλι/Machiavelli (4) Μάλκολμ Λόουρι/Malcolm Lowry (1) Μάλκολμ Χ/Malcolm X (1) μανιφέστα (65) Μανόλης Λαμπρίδης (1) Μανώλης Αναγνωστάκης (3) Μαξ Βέμπερ/Max Weber (2) Μαξ Ήστμαν/Max Eastman (1) Μαρακές (1) Μάρθα Γκέλχορν/Martha Gellhorn (1) Μαρί ντε Ενζέλ/Marie de Hennezel (1) Μαρίνα Τσβετάγιεβα/Мари́на Цвета́ева (3) Μάρσαλ Σάλινς/Marshall Sahlins (5) Μαρσέλ Μαριέν/Marcel Mariën (1) Μαρσέλ Μως/Marcel Mauss (1) Μαρσέλ Ντυσάν/Marcel Duchamp (1) Μάρτζορι Πέρλοφ/Marjorie Perloff (1) Μάρτζορι Ρόουλινγκ/Marjorie Rowling (1) Μάρτιν Λούθερ Κινγκ/M.L. King (1) Μάρτιν Μπούμπερ/Martin Buber (1) Μάρτιν Χάιντεγγερ/Martin Heidegger (5) μελαγχολία (5) Μελούνα (1) Μέριλυν (1) Μεσαίωνας (7) Μέση Ανατολή (1) μεταμοντέρνο (10) μεταμορφωτική δύναμη (34) μηδέν (11) μηδενισμός (35) Μηνάς Εμμανουήλ (1) Μίλτος Θεοδοσίου (2) Μίλτος Σαχτούρης (2) Μίλτων Φρίντμαν/Milton Friedmann (1) Μιριέλ Μπαρμπερί/Muriel Barbery (1) Μισέλ Αλιετά/Michel Aglietta (1) Μισέλ Ουελμπέκ/Michel Houellebecq (3) Μισέλ Πικολί/Michel Piccoli (1) Μισέλ Σερ/Michel Serres (1) Μισέλ Τουρνιέ/Michel Tournier (2) Μισέλ Φουκώ/Michel Foucault (11) ΜΙΤ (1) Μίχαελ Λέβι/Michael Loewy (2) Μιχαήλ Θερβάντες/Miguel Cervantes (1) Μιχαήλ Μπακούνιν/Михаил Бакунин (2) Μιχαήλ Μπαχτίν/Михаи́л Бахти́н (1) Μιχαηλάγγελος Αντονιόνι/Michelangelo Antonioni (2) Μιχάλης Πάγκαλος (1) Μόμπυ Ντικ (1) Μόρις Ντρούρι/Maurice Drury (1) μουσική (36) Μουσταφά Καγιάτι/Mustafa Khayati (1) μοφερισμός/mofferism (6) Μπαρούχ Σπινόζα/Baruch Spinoza (1) Μπάρυ Άνσγουωρθ/Barry Unsworth (1) Μπέλα Ταρ/Béla Tarr (1) Μπέρναρντ Μάντεβιλ/Bernard Mandeville (1) Μπέρτολντ Μπρεχτ/Bertold Brecht (3) Μπίφο Μπεράρντι/Bifo Berardi (2) Μπλεζ Πασκάλ/Blaise Pascal (1) Μπομπ Ντύλαν/Bon Dylan (1) Μπρέτον Γουντς (1) Μπριζίτ Μπαρντό/Brigitte Bardot (2) Μύκονος (1) μυστικισμός (1) Μωρίς Μερλώ-Ποντύ/Maurice Merleau-Ponty (2) Ν.Α. Μπερντγιάεφ/ Н/ А. Бердя́ев (1) Ν.Γ. Πεντζίκης (1) ναζιστοφασισμός (29) ναρκισσισμός (10) Νασρεντίν Χότζας (1) ναυαγοί (2) Νέα Ζηλανδία (1) Νέα Υόρκη (2) Νεάντερταλ (1) νεοφιλελευθερισμός (12) Νίκος Εγγονόπουλος (3) Νίκος Ζαχαριάδης (2) Νίκος Καρούζος (4) Νίκος Μπελογιάννης (1) Νίκος Σκοπλάκης (1) Νίκος Buccanier Κούρκουλος (6) Νόαμ Τσόμσκι/Noam Chomsky (1) Νόρμπερτ Ελίας/Norbert Elias (1) νους (24) Νούτσιο Όρντινε/Nuccio Ordine (1) Ντ. Ουίγκινς/D. Wiggins (2) Ντ. Χάνκοκ/D. Hancock (1) Ντέιβιντ Λυντς/David Lynch (3) Ντέιβιντ Μπομ/David Bohm (1) Ντέιβιντ Ρικάρντο/David Ricardo (4) Ντέιβιντ Χιούμ/David Hume (4) Ντέσμοντ Μόρις/Desmont Morris (1) Ντμίτρι Πρίγκοφ/Дми́трий При́гов (1) Ντον Ντελίλο/Don Delillo (2) Ντόναλντ Γουίνικοτ/Donald Winnicott (2) Ντονέλα Μήντοους/Donella Meadows (1) Ξενοδοχείο των Ξένων (2) Ξενοφών (3) ξεψάρωμα (3) Ο. Σ. Βίκτορ/H. St Victor (1) Οδύσσεια (2) οικονομία (52) Οκτάβιο Πας/Octavio Paz (2) Όλγα Γερογιαννάκη (1) όλεθρος (29) Όμηρος (1) ομιλίες (13) ΟΟΣΑ (1) Ορφέας Απέργης (2) Όσκαρ Ουάιλντ/Oskar Wilde (2) Ουίσταν Ώντεν/Wystan Auden (3) Ουόλτ Ουΐτμαν/Walt Whitman (1) Π.Α.Ρενουάρ/P.A.Renoir (1) Π.Μ.Σ. Χάκερ/P.M.S. Hacker (6) παιδεία (7) παιχνίδι (7) Παναγιώτης Κονδύλης (10) Παπάγος (1) παπαρολογία (7) παράδοση (4) παραμύθιασμα (2) Παρίσι (1) Πάρνηθα (1) Πασκάλ Ενζέλ/Pascal Engel (1) Πάσχος Μανδραβέλης (3) Πέδρο Ματέο/Pedro Mateo (1) Πέπη Ρηγοπούλου (1) περιπέτεια (3) Πέτρος Αρτάνης (1) Πέτρος Κορνήλιος/Pierre Corneille (1) Πέτρος Παπαθανασίου (1) Πήτερ Γκητς/P.T. Geach (2) Πήτερ Κρηφτ/Peter Kreeft (1) Πήτερ Μπρουκ/Peter Brook (1) Πήτερ Ουίντς/Peter Winch (2) Πήτερ Ουότκινς/Peter Watkins (1) Πιέρ Μανάν/Pierre Manent (1) Πιέρ Μπουρντιέ/Pierre Bourdieu (1) Πιέρ-Ζοζέφ Προυντόν/Pierre-Joseph Proudhon (1) Πλαστήρας (2) Πλάτωνας (4) πλουραλισμός (1) ποίηση (67) πολεμικά κείμενα (11) πόλεμος (26) πόλη (25) πολιτική (47) Ποτάμι (1) προαίρεση (1) προεκλογικά μηνύματα (9) προλεταριάτο (47) Προμηθέας (1) προπαγάνδα (57) Πωλ Βιριλιό/Paul Virilio (1) Πωλ Βαλερύ/Paul Valery (1) Πωλ Ζοριόν/Paul Jorion (1) Πωλ Ζωγραφάκης (1) Πωλ Λαφάργκ/Paul Lafargue (2) Πωλ Ρικέρ/Paul Ricoeur (2) Ρ. ΜακΝαμάρα/R. MacNamara (3) Ραούλ Βανεγκέμ/Raoul Vaneigem (6) Ραούλ Σουρίτα/Raul Zurita (1) Ρας Ρίις/Rush Rhees (1) Ράσελ Τζάκομπι/Russel Jacobi (3) Ρέι Μπράντμπερι/Ray Bradbury (1) Ρέιμοντ Κάρβερ/Raymond Carver (1) Ρενέ Ζιράρ/René Girard (10) Ρενέ Κλερ/ René Clair (1) Ρισελιέ/Richelieu (1) Ρίτα Γκαβέρα (1) Ρίτσαρντ Κόμπντεν/Richard Cobden (1) Ρίτσαρντ Μοράν/Richard Moran (1) Ρίτσαρντ Ρόρτι/Richard Rorty (7) Ροβεσπιέρος (1) Ρόζα Λούξεμπουργκ/Rosa Luxembourg (3) Ρόζενταλ-Γιούντιν (1) ρομαντισμός (4) Ρομπέρ Αντέλμ/Robert Antelme (1) Ρόμπερτ Οπενχάϊμερ/Robert Oppenheimer (1) Ρόμπερτ Ρέντφορντ/Robert Redford (1) Ρόμπερτ Φρανκ/Robert Frank (1) Ρόμπερτ Χας/Robert Hass (2) Ρομπέρτο Χουαρόθ/Roberto Juarroz (1) Ρουμανία (1) Ρωσία (3) Σ. Μπενβενούτο/S. Benvenuto (1) Σ. Πιρόν/S. Piron (1) Σαίξπηρ/Shakespeare (1) Σαν Φρανσίσκο (1) σαπουνόφουσκες (10) Σαρλ Μπωντλέρ/Charles Baudeilaire (1) Σαρλ Μπωντλέρ/Charles Baudeilaire (1) Σαρλ Πεγκί/Charles Péguy (1) Σαρλ Φουριέ/Charles Fourier (1) Σβετλάνα Αλεξίεβιτς/Светлана Алексиевич (1) Σέρεν Κίρκεγκωρ/Søren Kierkegaard (5) Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλου (1) Σέσιλ ντε Μιλ/Cecil DeMille (1) σθένος (4) Σιμόν Βέιλ/Simone Weil (6) Σιμόν Λέις/Simon Leys (1) σινεμά (44) Σίνεντ Ο'Κόνορ/Sinead O'Connor (1) Σίντνεϊ Λιουμέτ/Sidney Lumet (1) Σίσυφος (1) σκεπτικισμός (6) Σκιπίων ο Αφρικανός (1) σκουπιδοντενεκέδες (1) Σλαβόι Ζίζεκ/Slavoj Žižek (4) Σόνια (1) σοσιαλδημοκρατία (7) Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα (1) Σουηδία (3) Σουν Τζου/ 孫子 (1) σουρεαλισμός (7) σοφία (6) Σπύρος Κυριαζόπουλος (7) σταλινισμός (14) Σταμάτης Γονίδης (1) Σταμάτης Πολενάκης (1) Στάνλεϊ Κάβελ/Stanley Cavell (2) Στάνλεϊ Κιούμπρικ/Stanley Kubrick (1) Στάντις Λώουντερ/Standish Lawder (2) Στέλιος Κούλογλου (1) Στέλιος Ράμφος (1) Στεφάν Λαβινιότ/Stéphane Lavignotte (1) Στέφανος Λουπάσκο/Stephan Lupasco (4) Στέφανoς Ροζάνης (8) Στήβεν Πίνκερ/Steven Pinker (2) στρατόπεδα εργασίας (10) στρατόπερα αναψυχής (1) Σύλβια Πλαθ/Sylvia Plath (1) Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου (3) Σύνταγμα (1) σχετικισμός (2) Σωκράτης (4) σώμα (3) Τ.Κ.Παπατσώνης (2) Τ.Σ. Έλλιοτ/T.S. Elliot (3) Τάκης Μίχας (2) Ταλίν (1) Τάλκοτ Πάρσονς/Talcott Parsons (1) Τάσος Λάγγης (2) Τέοντορ Αντόρνο/Theodor Adorno (1) τέχνη (71) τεχνικό σύστημα (40) τεχνοκρατία (28) τεχνολογικός μεσσιανισμός (41) τεχνοσάχλα (16) Τζ. Μπένθαμ/J. Bentham (1) Τζ. Ρ. Σάουλ/J. R. Saul (8) Τζ. Σενμπάουμσφελντ/G. Schönbaumsfeld (1) Τζ. Στ. Μιλλ/J. St. Mill (1) Τζ.Ρ.Ρ. Τόλκιν/J.R.R. Tolkien (1) Τζακ Α. Γκόλντστοουν/Jack A. Goldstone (1) Τζέημς Μπάλντουιν/James Baldwin (1) Τζέφρεϊ Χερφ/Jeffrey Herf (1) Τζον Γκρέι/John Gray (1) Τζον Κ. Γκαλμπρέιθ/John K. Galbraith (1) Τζον Λοκ/John Locke (3) Τζον Μ. Κούτσι/John M. Coetzee (2) Τζον Ρωλς/John Rawls (2) Τζον Σερλ/John Searle (6) Τζον Στάινμπεκ/John Steinbeck (1) Τζον Φ. Κέννεντυ/John F. Kennedy (3) Τζον Φόουλς/John Fowles (1) Τζον Χιούστον/John Houston (1) Τζον Ώστιν/John Austin (1) Τζορτζ Όργουελ/George Orwell (4) Τζορτζ Στάινερ/George Steiner (2) Τζόρτζιο Αγκάμπεν/Giorgio Agamben (4) Τζουζέπε Πίνοτ-Γκαλίτσιο/Giuseppe Pinot-Gallizio (1) Τζούλια Κρίστεβα/Julia Cristeva (1) Τομά Λεπετιέ/Thomas Lepeltier (1) Τομάς Ιμπάνιεθ/Tomás Ibáñez (1) Τόμας Πίντσον/ Thomas Pynchon (1) Τόμας Ρηντ/Thomas Reid (2) Τόμας Χομπς/Thomas Hobbes (4) Τόνι Νέγκρι/Toni Negri (2) Τόνι Σουάρτζ/Tony Schwartz (1) τραγωδία (10) Τρανσχιουμανισμός (1) Τριλεκτική (11) Τριστάν Τζαρά/Tristan Tzara (1) Τρόικα (21) Τσαρλς Ντέιβενπορτ/Charles Davenport (1) Τσαρλς Ράιτ Μιλλς/Charles Wright Mills (1) Τσαρλς Σ. Περς/Charles S. Peirce (1) Τσαρλς Τέιλορ/Charles Taylor (1) Τσαρλς Φορτ/Charles Fort (1) τυραννία (14) Υβ Λε Μανάκ/Yves Le Manach (9) Υβ Μισώ/Yves Michaud (1) υλισμός (13) υπαρξισμός (3) υποκείμενο (29) υπομονή (2) Φ. Ε. Ρεϊνάλ/F. E. Reynal (1) Φ. Σελίν/. Céline (1) Φ.Ντ. Πητ/F.D.Peat (1) Φαινομενολογία (1) Φελίξ Γκουαταρί/Félix Guattari (1) Φερνάντο Αρρραμπάλ/Fernando Arrabal (1) Φερνάντο Πεσσόα/Fernando Pessoa (2) Φθινόπωρο (1) Φίγκαρο (1) Φίλιπ Λάρκιν/Philip Larkin (1) Φιλοσοφία (76) Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι/Фёдор Достоевский (5) Φλαν Ο' Μπράϊαν/Flann O' Brien (1) Φουκουσίμα (3) Φρ. Ένγκελς/Fr. Engels (7) Φρ. Νίτσε/Fr. Nietsche (11) Φρ. Σιμιάν/Fr. Simiand (1) Φρ. Φουρκέ/Fr. Fourquet (1) Φράνσις Μπέικον/Francis Bacon (1) Φρανσουά Γκρουά/François Grua (1) Φρανσουά Καραντέκ/François Caradec (1) Φρανσουά Λυοτάρ/François Lyotard (1) Φρανσουά Φουρκέ/François Fourquet (1) Φραντς Κάφκα/Frantz Kafka (2) Φρέντερικ Τέιλορ/Frederick Taylor (1) Φρέντερικ Τζέιμσον/Frederick Jameson (1) Φρήντριχ Γιάκομπι/Friedrich Jacobi (1) Φρήντριχ Έμπερτ/Fredrich Ebert (1) Φρήντριχ Μουρνάου/Friedrich Murnau (1) Φρήντριχ Χάγιεκ/Friedriech Hayek (2) Φριτς Λάιστ/Fritz Leist (1) φρμκ (13) Φρόιντ/Freud (5) Φώτης Τερζάκης (1) Χ. Λ. Μπόρχες/J. L. Borges (2) Χ. Μ. Εντσενσμπέργκερ/H. M. Enzensberger (1) Χάιμε Σεμπρούν/Jaime Semprun (1) χαρά (5) Χάρβαρντ (1) Χάρης Βλαβιανός (1) Χάρι Χόλε (1) Χάρυ Γκουγκενχάιμ/Harry Guggenheim (1) Χάρυ Φράνκφουρτ/Harry Frankfurt (1) Χέγκελ/Hegel (12) Χέερτ Μακ/Geert Mak (3) Χένρικ Ίψεν/H. Ibsen (1) Χέρμαν Μέλβιλ/Herman Melville (1) Χέρμπερτ Μαρκούζε/Herbert Marcuse (2) Χιλή (1) Χίλντε ντε Μπράιν/Hilde de Bruijn (1) χιούμορ (29) Χιροσίμα (4) Χλόη Κολλύρη (1) Χουάλ Βίβες/Juan Vives (1) χρήμα (13) χρήμα και μαγεία (21) Χρήστος Βακαλόπουλος (1) Χριστός (3) χρόνος (10) ψυχή (12) ωφελιμισμός (13) A.I. (6) Ange S. Vlachos (1) Bar Beduin (1) Beatnics (1) beton7 (12) BHL (2) Biennale (2) Bloomberg (1) Bob Dylan (1) Bob Marley (1) Bodies (3) Bruce Springsteen (1) Cinemarian (3) CNN (1) dada (2) dangerfew (77) David Bowie (1) DAVOS (2) Descombes (1) DOCUMENTA (1) Einsatzgruppe D (1) EMAF (1) Frank Zappa (3) Gaston Bachelard/Γκαστόν Μπασλάρ (1) Happyfew (5) HighSpeedAcces (1) Hippies (1) Hollowsky (161) Iggy Pop (1) Il Consigliere (3) intothepill (2) izi (230) Janitoring (1) Jazz (2) Jeffrey Lee Pierce (1) Jimmy Cliff (1) Joe Strummer (1) Johnny Cash (2) Keith Richards (1) La Tribune (1) Malaguena (1) Mark Twain (1) Miles Davis (2) Monty Python (1) Muppet Show (1) nem68 (1) Nick Cave (1) Nosotros (1) psonia (4) RadioBubble (61) Renty (3) Ringo Star (1) RSA (1) Salon De Vortex (5) Scott Asheton (1) Serajevomag (1) sexbox (2) socialmedia (2) Tales from the Crypt (1) TESTS! (6) TwixtLab (1) UNICEF (1) urban hacking (13) Wall Street Journal (1) wobblies (2) Zακ Μπουβρές/Jacques Bouveresse (1) Zabriskie Point (1) zi (1) Zoviets (1)