Η Γέννηση της Ιστορίας

«Και αυτοί που αποδοκιμάζουν το πραξικόπημα; Οι φοιτητές και οι εργάτες είναι στην πρώτη γραμμή όσων λένε όχι… Τρεις εργάτες ήταν εκεί, ρίχνοντας κλεφτές ματιές δεξιά κι αριστερά. Ο ένας μιλούσε λίγα γαλλικά. Τα μάτια του έλαμψαν καθώς μου είπε με χαμηλή φωνή: Συμφορά! Μεγάλη συμφορά! Αλλά πού θα πάει!»

France-Soir (24/4/1967)

«Στο μεταξύ ο στρατηγός Παττακός επιδιώκει να εδραιώσει μια νέα “ηθική τάξη πραγμάτων”. Διέταξε όλα τα αγόρια στην Ελλάδα να έχουν κοντοκουρεμένα μαλλιά και τα κορίτσια να μην διανοηθούν να φοράνε μίνι φούστες. Μάλιστα, κατ’ εντολή του υπουργού Εσωτερικών, θα πρέπει να κοινωνούν κάθε Κυριακή»

Le Monde (27/4/1967)

Σημ. HS. Από το τεύχος 11 της Internationale Situationniste (Οκτώβριος 1967). Ο τίτλος «Η Γέννηση της Ιστορίας» ήταν δικός τους.

Ρατσισμός και Ατομικισμός

Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με δυο εισαγωγικές διευκρινήσεις. Η πρώτη: δεν θα θίξω εδώ το φαινόμενο του φυλετισμού γενικά και διαχρονικά, αλλά τον ρατσισμό όπως εμφανίζεται στις σύγχρονες κοινωνίες μας και ειδικότερα με την οξύτερη μορφή του, την «εθνικοσοσιαλιστική». Η δεύτερη: αυτό που θα επιχειρήσω κυρίως να αναδείξω είναι η ανθρωπολογική διάσταση του προβλήματος, ο «ανθρωπολογικός τύπος» του σύγχρονου ρατσισμού, το πώς προσδιορίζει και οριοθετεί το «ανθρώπινο» —άρα και το απάνθρωπο. 
 

Για το πρόβλημα που θα μας απασχολήσει λοιπόν, είναι επιβεβλημένη από τα πράγματα η διαπίστωση μιας σοβαρής αποτυχίας στην ίδια την προσέγγισή του. Κοινός τόπος είναι πλέον η προσέγγιση και η καταγγελία του ρατσισμού, και γενικότερα του φασισμού και του ναζισμού, σαν να πρόκειται για ένα φαινόμενο κατά βάση αναχρονιστικό και οπισθοδρομικό· ένα φαινόμενο, το οποίο υποτίθεται πως αντλεί τις δυνάμεις του από ό,τι πιο «σκοτεινό, σκοταδιστικό και ανορθολογικό» —δηλαδή ό,τι πιο ξένο προς το νεωτερικό πολιτισμό μας, όπως λέγεται— υπάρχει στην ανθρώπινη ψυχή, απειλώντας να γυρίσει σε εποχές «προνεωτερικές», στον «βάρβαρο Μεσαίωνα», τις σύγχρονες, προοδευτικές και φιλελεύθερες κοινωνίες μας, το μοντέρνο σύστημά μας, που υποτίθεται ότι προάγει τη μετριοπάθεια και τη λογική. 

Όμως θα πρέπει επιτέλους να προσεχθεί ότι αυτή η προσέγγιση δεν έχει κατορθώσει ούτε να εξηγήσει πειστικά, αλλά ούτε και να ανακόψει δραστικά, την εμφάνιση παλιότερα και σήμερα την επανεμφάνιση του ναζιστοφασισμού στις πιο προηγμένες χώρες του δυτικού κόσμου, οι οποίες κατά τα άλλα οδύρονται, αλλά χωρίς να πείθουν, ότι αποτελεί εντός τους ξένο σώμα. Σε τελική ανάλυση, ακριβώς τον «αντινεωτερισμό» του επικαλείται και ο ίδιος ο ναζιστοφασισμός[i], αλλά ως καύχημά του και για «ευγενείς» υποτίθεται λόγους —την απαλλαγή από τις «υποκριτικές πολυπλοκότητες» της αστικής κουλτούρας και ζωής, και την αναβίωση ενός «απλού και ένδοξου αρχαίου παρελθόντος»—, στην προσπάθειά του να παρουσιαστεί και να κερδίσει έδαφος σαν ένα κίνημα «αντισυστημικό». Θα μπορούσε λοιπόν κανείς να αντιπαρατεθεί με επιτυχία σε κάποιον τονίζοντας υπέρμετρα ένα χαρακτηριστικό του, που και ο ίδιος θέλει να τονίζεται; Ασφαλώς όχι! 

Εναλλακτικές προσεγγίσεις

Είναι ανάγκη επομένως, να στραφούμε προς άλλου τύπου προσεγγίσεις. Να εξετάσουμε το πρόβλημα με τη βοήθεια αναλύσεων, οι οποίες δεν αντιμετωπίζουν το σύγχρονο ρατσισμό σαν ένα φάντασμα που ξεπροβάλλει από το ιστορικό παρελθόν, αλλά ως μια εκδήλωση του ίδιου του μοντέρνου πολιτισμού. Υπάρχουν τέτοιες προσεγγίσεις; Βεβαίως! Ευτυχώς, δεν είναι λίγοι οι στοχαστές που έχουν εντοπίσει και αναλύσει τη στενή σχέση του ναζισμού και του φασισμού με το κυρίαρχο κοινωνικό σύστημα από μια βαθύτερη πολιτική, κοινωνική και πολιτισμική σκοπιά, δείχνοντας καθαρά ότι ανήκουν στη σφαίρα του μύθου τόσο η «αντισυστημικότητα» του ναζιστοφασισμού όσο και ο «αντιφασιστοναζισμός» του συστήματος.

Εκπομπή #25 | Από το Άτομο στον Πολίτη

Με σπασμένα φρένα τρέχουμε από το Άτομο στον Πολίτη. Επιστολές αγανακτισμένων αναγνωστών. Απαντήσεις που καίνε! Πνεύμα, πράξη και μοντέρνα χρηματοκίνητα! Ποιοι φώναζαν Abajo la intelligencia; Πώς συγκροτούν κοινωνία τα Άτομα στον πραγματικό κόσμο; Μηχανές και γρανάζια, γλυκιά μου, μας χωρίζουνε. Ανατομία ενός αδιέξοδου και μερικά κόλπα για να βγαίνεις από κάθε λαβύρινθο.

Εικονογραφημένα κείμενα 5 | Προβλήματα ύπνου...drops

τοίχος στην Iπποκράτους πριν από κάνα χρόνο...

Ξημερώνει 21η Απριλίου

15η εκμπομπή

Θέμα

ΜΗΔΕΝΙΣΜΟΣ

Όποιος πολεμάει τα τέρατα 

πρέπει να προσέχει μη γίνει κι ο ίδιος τέρας. 

Κι όταν κοιτάζεις πολλή ώρα την άβυσσο, 

η άβυσσος κοιτάζει κι αυτή μέσα σου.

RadioBubble

Τρίτη, 

21.4.2015 

7-9 μμ

Ο Νόμος των Ερειπίων και οι Μεταμορφώσεις της Μητέρας

Ο Τζακ και ο Μάρρεϋ φίλοι, καθηγητές και οι δύο, κάνουν ένα περίπατο στις άκρες της πανεπιστημιούπολης συζητώντας, ο Τζακ ιδρυτής και πρόεδρος του τμήματος "χιτλερικών σπουδών" αφηγείται:

 

Είπα στο Μάρρεϋ πως ο Αλμπερτ Σπέερ ήθελε να χτίσει κτήρια που θα παρήκμαζαν με επιβλητικό τρόπο, εντυπωσιακά, σαν ρωμαικά ερείπια. Όχι να σκουριάζουν σαν παροπλισμένα πλοία η κακοσούλουπα φτωχόσπιτα από σιδερένιο σκελετό. Ήξερε πως ο Χίτλερ θα ευνοούσε οτιδήποτε θα μπορούσε να καταπλήξει τις ερχόμενες γενιές. Έκανε σχέδια για ένα κτήριο του Ράιχ, το οποίο θα κτίζονταν με ειδικά υλικά που θα του επέτρεπαν να καταρρεύσει με ρομαντικό τρόπο- ένα σχέδιο γκρεμισμένων τειχών, μισές κολώνες τυλιγμένες σε περικοκλάδες. Το ερείπιο είναι μέρος της δημιουργίας, είπα, που δείχνει μια τάση νοσταλγίας πίσω από την αρχή της ισχύος, μια τάση να οργανώσει αυτή την επιθυμία για τις γενιές του μέλλοντος.

- Δεν έχω εμπιστοσύνη στην νοσταλγία κανενός εκτός από την δική μου, είπε ο Μάρρεϋ. Η νοσταλγία είναι προϊόν της μη ικανοποίησης και της οργής. Είναι η τακτοποίηση διαφορών ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν. Όσο πιο δυνατή η νοσταλγία τόσο πιο κοντά έρχεται η βία. Ο πόλεμος είναι η μορφή που παίρνει η νοσταλγία, όταν οι άνθρωποι πιέζονται να πουν κάτι καλό για την πατρίδα τους.

από τον "Λευκό Θόρυβο",  του Ντον Ντελίλο 
και από το νοσταλγικό 1983

ΥΓ Izi. Σχετικά με τα ερείπια μιας εποχής.... Η "χιπστερική" μελαγχολία της θεωρίας, η αναπόληση ενός εξιδανικευμένου παρελθόντος, τα θετικά παραδείγματα και οι "στρογγυλεμένες" αφηγήσεις και οι αναπαραστάσεις μιας ολωσδιόλου αλλοτριωμένης καθημερινότητας είναι ο δείκτης της δυστυχίας μας.
 

Οι στήλες της φτηνής δημοσιογραφίας, τα μέτρια διηγήματα, οι ρετρό ακαδημαϊκοί, τα γλυκούλια αρχεία των μουσείων, τα "χάπενινκς", τα "ιβέντς" και τα "αφιερώματα", αλλά, και κυρίως, οι κινηματογραφικές ταινίες της θεαματικής βιομηχανίας, τα διεθνή μπεστ σέλλερς  τα παγκόσμια σουξέ, και οι σχεδιαστικές τάσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας, αν  ισχύουν όσα επισημαίνει ο Μάρρεϋ, δεν μας αφήνουν και πολλές ελπίδες...

Έχουμε πόλεμο!

Δοκιμασίες του πνεύματος | Το χειρόγραφο-ζαμπόν

Άντερς και Άρεντ

«Πάνω από τα μισά βιβλία από όσα έγραψα, είναι βιβλία “λογοτεχνίας”, έστω κι αν ανήκουν σ’ αυτό που λέγεται πολιτική και φιλοσοφική λογοτεχνία. Ξεκίνησα να γράφω λίγο καιρό πριν ανέβει στην εξουσία ο Χίτλερ. Ήταν ένα βιβλίο που του είχα δώσει τον τίτλο Η μολουσιανή Κατακόμβη. Η Μολουσία ήταν μια φανταστική χώρα. Το βιβλίο αποτελούνταν από πάρα πολλές μικρές ιστορίες, πάνω από εκατό, που πλέκονταν μεταξύ τους σαν τις ιστορίες από τις Χίλιες και μία νύχτες. Θέμα του ήταν ο μηχανισμός του φασισμού. Τις ιστορίες εκείνες υποτίθεται ότι τις αφηγούνταν οι άνθρωποι που είχε φυλακίσει η Γκεστάπο της Μολουσίας σε μια σπηλιά, που την είχε μετατρέψει σε μπουντρούμι. Ήταν θρύλοι, ιστορίες και αποφθέγματα, που μεταδίδονταν από γενιά σε γενιά φυλακισμένων μέχρι να ξεδιπλωθεί τελικά ολόκληρο το “δίδαγμά” τους έπειτα από την πτώση της δικτατορίας. 

Η πρώτη γραφή εκείνου του αντιφασιστικού βιβλίου ολοκληρώθηκε πριν πάρει την εξουσία ο Χίτλερ και είχα ζητήσει τότε από τον Μπρεχτ να δώσει το χειρόγραφο στον εκδότη του, τον Κιπενχάουερ∙ όπως και έκανε. Ο Κιπενχάουερ, πάντοτε προνοητικός, φρόντισε να καμουφλάρει το χειρόγραφο επισυνάπτοντάς το σ’ ένα παλιό χάρτη της Ινδονησίας, στον οποίο πρόσθεσε ένα νησί με το όνομα “Μολουσία”. Κι έκανε πολύ καλά γιατί με το που το τελείωσε, εισέβαλε στο σπίτι του η πραγματική Γκεστάπο και κατέσχεσε όλα τα χειρόγραφα που βρήκε εκεί∙ μαζί και το δικό μου. Ωστόσο οι λογοκριτές έχαψαν το κόλπο του Κιπενχάουερ και πολύ γρήγορα τού επέστρεψαν το χειρόγραφο νομίζοντας ότι επρόκειτο για “ιστορίες από τις θάλασσες του Νότου”. Έτσι ο Κιπενχάουερ το ξανάδωσε στον Μπρεχτ κι εκείνος πάλι σ’ εμένα. 

Στη συνέχεια, λίγες μέρες πριν εγκαταλείψω τη ναζιστική Γερμανία, το χειρόγραφο πήρε ένα παράξενο δρόμο. Μην τολμώντας να το περάσω παράνομα από τα σύνορα, το άφησα σε κάποιους φίλους, οι οποίοι το τύλιξαν σε λαδόκολλα και το κρέμασαν δίπλα στο τζάκι τους, μαζί με τα λουκάνικα και τα ζαμπόν. Έμεινε λοιπόν εκεί κρεμασμένο για πολλούς μήνες και “σίτεψε”, όπως λέμε, παίρνοντας την ωραία μυρωδιά των αλλαντικών που το συντρόφευαν. 

Στο Παρίσι είχα φύγει μονάχος μου κι όταν αργότερα ήρθε να με βρει η τότε σύζυγός μου [η Άννα Άρεντ, σημ. H.S.], μου έφερε μαζί της και το χειρόγραφο στο δωμάτιο που είχα πιάσει στο Καρτιέ Λατέν. Κάθησα λοιπόν και το ξανάγραψα από την αρχή, προσθέτοντας κι άλλες ιστορίες ώσπου το έκανα τρεις φορές μεγαλύτερο. Τι το έκανα το πρώτο εκείνο χειρόγραφο; Μια και τις περισσότερες φορές δεν είχαμε να φάμε παρά λίγο ψωμί, το χρησιμοποίησα σαν “αρωματικό”: το μύριζα καθώς έτρωγα τη μπαγκέτα μου κι ένιωθα πως έτρωγα ψωμί με ζαμπόν και λουκάνικα! Κάτω από αυτές τις περιστάσεις γεννήθηκε εκείνο το χειρόγραφο των 600 σελίδων με θέμα το ναζισμό…»

Γκύντερ Άντερς, Et si je suis déséspéré, que voulez-vous que j’ y fasse?,
(εκδ. Allia 2001)
από τη συνέντευξη στον Mathias Grepfrath το 1977

Σημ. HS.  «Δοκιμασίες του πνεύματος», ή μάλλον «δοκιμασίες ανθρώπων του πνεύματος»: ναι, μπορούν να μας δώσουν κάποια πατήματα για να στηριχτούμε στο σήμερα.

Τον εξαιρετικό Γκύντερ Άντερς τον έχουμε κιόλας παρουσιάσει δυο φορές: την πρώτη με αφορμή το έγκλημα στην Φουκουσίμα και τη δεύτερη, με το εξαιρετικό Ο Κόσμος σαν Φάντασμα και σαν Matrix, στα πλαίσια του προβληματισμού μας γύρω από την προπαγάνδα και τους μηχανισμούς μαζικής αποβλάκωσης −έτσι, κατά κάποιον τρόπο, το σημαντικό εκείνο κείμενό του θα ήταν καλό να διαβαστεί συμπληρωματικά με το απόσπασμα από το βιβλίο του Βανς Πάκαρντ, που δημοσιεύσαμε πριν λίγες μέρες εγκαινιάζοντας τα δικά μας «προεκλογικά μηνύματα».

Η Αρχή της Συλλογικής Ευθύνης

Ζάμοτς, Ανώγεια, Πάτεν, Λίντιτσε, Μαρτσαμπότο, σε ολόκληρο τον 20ο αιώνα ακούγεται ο οδυρμός χωριών που τιμωρήθηκαν ομαδικά, κι έπειτα από την εμπειρία της Σρεμπρένιτσα ξέρουμε ότι τα πράματα μπορούν να γίνουν ακόμη χειρότερα. 

Αλλά με το Οραντούρ σιρ-Γκλάν συμβαίνει και κάτι άλλο. Συμβολίζει το διχασμό και την ανημποριά της ίδιας της Γαλλίας. Το απόγευμα εκείνης της 10ης Ιουνίου στρατιώτες της μεραρχίας των SS  Ντας Ράϊχ, περικύκλωσαν το ειρηνικό χωριό έβγαλαν τα παιδιά από τις τάξεις συγκέντρωσαν όλους τους κατοίκους και ξαφνικά άρχισαν να πυροβολούν. Γύρω στα μεσάνυχτα είχαν αφάνισει σχεδόν ολόκληρο τον πληθυσμό του χωριού: 191 άντρες, 245 γυναίκες, 140 μαθητές, 67 μωρά, νήπια και μικρά παιδιά. Οι άντρες τουφεκίστηκαν, οι γυναίκες και τα παιδιά οδηγήθηκαν στην εκκλησία κλειδώθηκαν στο κτήριο και κάηκαν ζωντανοί. Η μεγαλύτερη ήταν η Μαργκερίτ Φουσά, ενενήντα χρόνων, και ο μικρότερος ο Μόρις Βίλατ, τριών μηνών. Το γιατί αυτής της σφαγής κανείς δεν το γνωρίζει ακόμη. Τώρα εικάζουμε ότι τα ss έκαναν λάθος: σαράντα χιλιόμετρα παρακάτω υπήρχε το δραστήριο αντιστασιακό χωριό Οραντούρ σιρ-Βερ. 

Κατά τη δίκη των δραστών το Φεβρουάριο του 1953, οι συσχετισμοί έγιναν οδυνηρά σαφείς· από τους είκοσι κατηγορούμενους οι δεκατέσσερις αποδείχτηκε ότι προέρχονταν από την ίδια τη Γαλλία, από την Αλσατία. Είχαν στρατολογηθεί από τον Γερμανικό στρατό, είπαν, και είχαν απλώς ενεργήσει κατόπιν εντολής. Μετά την ετυμηγορία -δύο θανατικές καταδίκες, οι υπόλοιποι τιμωρήθηκαν με ποινές εργασίας- ακούστηκαν τόσες πολλές διαμαρτυρίες από την Αλσατία που τελικά η γαλλική κυβέρνηση έδωσε αμνηστία σε όλους τους δολοφόνους. Εξοργισμένοι οι ελάχιστοι επιζώντες του Οραντούρ σιρ-Γκλάν επέστρεψαν τον πολεμικό σταυρό και τη Λεγεώνα τιμής τους μη θέλοντας καμία σχέση με το γαλλικό κράτος.

Μετά το  Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο διεξήχθησαν μερικές πολύ επιτυχημένες καμπάνιες δημόσιων σχέσεων. Ως εκ θαύματος οι Αυστριακοί κατάφεραν να μετατρέψουν τον εαυτό τους από ενθουσιώδεις συνεργούς σε θύματα. Οι προσεχτικοί Ολλανδοί έγιναν αίφνης ρωμαλέοι ήρωες της αντίστασης που όλοι τους είχαν κρύψει στην σοφίτα τους  κι από μια Άννα Φρανκ. Αλλά αυτό που κατόρθωσαν οι Γάλλοι είναι σχεδόν απίστευτο. Όταν μιλούσαν στη Γαλλία για τον πόλεμο , μιλούσαν μόνο για δόξα και θρίαμβο, λες και δεν υπήρχε ήττα, χάος, πείνα, κατήφεια και δωσιλογισμός.]

από το βιβλίο του Χεϊρτ Μακ με τίτλο

Στην Ευρώπη, ταξίδια στον 20ο αιώνα

Υγ. Izi.

• "Αρχή της συλλογικής ευθύνης" οι Γερμανοί κατακτητές ονόμαζαν την μεθόδευση των αντιποίνων για την κατά τόπους αντίσταση. Οι σφαγές αμάχων στην βαλκανική από συνεργάτες των γερμανικών, ιταλικών και βουλγαρικών στρατευμάτων  υπό τις διαταγές και την κάλυψη τους δεν έχουν τέλος.
• Στην Ελλάδα δεν είχε καμπάνιες δημοσίων σχέσεων. Οι δωσίλογοι δεν αμφισβητήθηκαν λεπτό. Παρέμειναν στην κυβέρνηση του τόπου, στην οποία συμμετείχαν και πριν με τους κατακτητές. Τουλάχιστον χρειάστηκε και να πολεμήσουν γι αυτό.
• Η ελληνική αντίσταση ήταν η ισχυρότερη της Ευρώπης. Δέσμευε τον κατακτητή στο να οπλίζει και να συντηρεί, σχεδόν επί τεσσερα χρόνια  160.000 στρατιώτες Έλληνες, Βούλγαρους, Γερμανούς και Ιταλούς και μάλιστα στο τέλος τους νίκησε.
  Στην Ελλάδα η γερμανική γκεστάπο απασχολούσε τον πενταπλάσιο αριθμό καθαρμάτων από ότι σε ολόκληρη την Γαλλία. 
• Τα τρία τέταρτα των Εβραίων στην Γαλλία συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο χαμό τους από Γάλλους αστυνομικούς που έκαναν σωστά τη δουλειά τους.

Ο εξισωτισμός της ευθύνης

Στιγμιότυπο από πάρτυ που οργάνωσε ο αμερικάνικος στρατός  στην Ουάσινκτων, λίγους μήνες μετα την ρίψη της ατομικής βόμβας στην Χιροσίμα και το Ναγκασάκι , για την κοινοποίηση της έναρξης του προγράμματος πυρηνικών δοκιμών στο κορραλιογενες νησί Μπικίνι. Εκεί δοκιμάστηκε και η πρώτη θερμοπυρηνική υδρογονόβομβα.

 

1.
Όταν ο "πολίτης" συναινεί και συνεργάζεται, για να "πάει μπροστά ο τόπος του".
Όταν επαινεί και θαυμάζει τα μεγάλα καθαρά και καλοφωτισμένα βουλεβάρτα.
Όταν στηρίζει την ανάπτυξη, την καινοτομία, την τάξη, την νομιμότητα, την "Πρόοδο"!

Καλοί κι υπεύθυνοι πολίτες ήταν που φρόντιζαν για την εύρυθμη λειτουργία
στα στρατόπεδα συγκέντρωσης στην καρδιά της Γερμανίας.
Ειλικρινείς ζηλωτές της καινοτομίας, της προόδου της νομιμότητας και της τάξης.
Τι πιο καινοτόμο και ειλικρινές εξάλλου από μια νομιμότατη βιομηχανία θανάτου;
Δεν πρόκειται για καταναγκασμό, ούτε για τον "α-πολιτικό μηδενισμό" του γοητευτικού τυχοδιώκτη.
Με έπεισε στο λεπτό για αυτό ένας καλός φίλος τις προάλλες. (*)

Έχουμε να κάνουμε με ιδιοτελή συναίνεση και υποστήριξη.
Πολλές φορές με φανατισμό.
Συνεργασία !
Οι περισσότεροι από τους καλούς αυτούς πολίτες, που ανεβοκατέβαζαν μοχλούς και πατούσαν κουμπιά, εκτελέστηκαν από τους νικητές.
Πριν κρεμαστούν, μας άφησαν απίστευτες μαρτυρίες που επιβεβαιώθηκαν και αργότερα.
Τα στρατόπεδα θα ήταν αδύνατον να λειτουργήσουν, είπαν, χωρίς την συνεργασία των ίδιων των αιχμαλώτων.
Πρώτου μεγέθους απανθρωπιά να στρέφεις τον άνθρωπο εξαπατώντας τον απειλώντας τον βασανίζοντάς τον, ενάντια στην ίδια τη ζωή του!
Ανήκουστο;
"Υπεύθυνους" έχουν μόνο οι ηττημένοι, οι υποτελείς, οι αιχμάλωτοι.
Στα ναζιστικά στρατόπεδα η "θεωρία του υπεύθυνου" έφτασε στο ακρότατο σημείο της.
Όσο απίστευτο κι αν ακούγεται, κάποιοι  συγκινούνται  με τον "άξιο τίτλο" του "υπεύθυνου" ακόμη κι αν βαδίζουν προς το θάνατο πριν την ώρα τους. Ανταποκρίνονται εθελοντικά ακόμη κι αν αυτή η "ευθύνη" τους κάνει βασανιστές και φονιάδες των συνανθρώπων τους, των αδερφών τους και των συντρόφων τους.

 https://dangerousminds.net/comments/the_ordinary_faces_of_evil_mugshots_of_female_nazi

2.

Οι κυρίαρχοι από την άλλη δεν αναγνωρίζουν καμία ευθύνη πέραν αυτής "απέναντι στον εαυτό τους".
Ο εαυτός αυτός είναι η απάνθρωπη περίπτωση.
Ένας εαυτός μηχανή, που είναι έτοιμος να εκλογικεύσει όσα εξυπηρετούν τα συμφέροντα και την διεύρυνση της κυριαρχίας τους.
Λίγο αργότερα, λίγο πριν ή πάντα, όταν με μία λάμψη χάθηκαν 80.000 άμαχοι.
Δεν τιμωρήθηκε ποτέ κανείς.
Από παράσημα αντιθέτως πολλά.
Οι κυρίαρχοι δεν έχουν υπεύθυνους στις τάξεις τους.
Έχουν ηγέτες, ελευθερωτές, ανανεωτές, ιδιοφυΐες, ριζοσπάστες, γενναίους, εκπολιτιστές, σοφούς νομοθέτες, ευεργέτες, μεγάλους καλλιτέχνες, ποιητές, εθνάρχες, εξομολογητές, πνευματικούς ανθρώπους ...

Έχουν και την προπαγάνδα περί ευθύνης.
Παντού.
Κι εδώ ακόμη, στην "χαώδη" κι "ανοργάνωτη" νοτιοανατολική γωνιά αλλά και "φάρο του ευρωπαϊκού πολιτισμού!"
Η επίσημη ορθόδοξη εκκλησία, η κρατική εκπαίδευση, τα ΜΜΕ, και ένα πλήθος κουρελο-διανοούμενων έχουν αναλάβει τη βρομοδουλειά. Τον συνεχή βομβαρδισμό, σε αμέτρητες παραλλαγές, με την παλιά και σίγουρη ιστορία του "υπεύθυνου πολίτη" και της "ευθύνης" του.

3.

Αποδιώχτε την απελπισία!
Είναι καιρός, και θα αντιδράσουμε ερμηνεύοντας και χτυπώντας ό,τι μας αφήνει άναυδους και μας γονατίζει τόσο αμείλικτα.

=====================
Προσεχώς:
Πέραν της ευθύνης. Αφηγήσεις για ένα εύρυθμο, κοινωφελές λειτουργικό σύστημα κάπου εκεί μακριά. Νανουρίσματα περι "κακοδιαχείρησης" και ιστορίες για αγρίους, σχετικά με "τρόπους", για το πώς οι "υπάρχουσες δομές" θα λειτουργήσουν καλύτερα για όλους (εξαιρουμένων τεσσάρων-πέντε ίσως κι έξι,  το πολύ εξιμισι, δισεκατομμυρίων ανθρώπων).

...

(*) πολλές φορές δεν χωράει το μυαλό σου (ή δεν συμφέρει να το παραδεχτείς φοβούμενος τις συνέπειες) το οτί κάποιοι φίλοι άλλαξαν "μπαϊράκι" και ιδιωτεύουν πάνω στο πτώμα του αστισμού και της μνησικακίας του.
Ερμηνεύεις λοιπόν την στάση τους αποδίδοντας τους αναστατώσεις ψυχολογικού τύπου, μια διαφαινόμενη μαλάκυνση,  ή κάποια αφέλεια, μια παροδική επιπολαιότητα, ή έναν "απολιτικό μηδενισμό".
Τότε για να βγεις από την αυταπάτη που βολεύει τον εγωισμό σου και  εσένα τον ίδιο, χρειάζεται ένας άλλος φίλος να σου υπενθυμίσει τον βαθμό της ιδιοτέλειας τους.  Ας κάνουμε μια εφήμερη εξαίρεση "για φίλους" κι ας αναμείνουμε, το δυνατόν συγκαταβατικοί, μέχρι νεωτέρας φυσικά, διότι ως γνωστόν "προτιμούμε να αλλάξουμε τους φίλους μας παρά τις ιδέες μας".

Ο τελευταίος Εβραίος της Βίνιτσα

Η φωτογραφία βρέθηκε στο προσωπικό άλμπουμ στρατιώτη των ειδικών "ομάδων εξόντωσης" (Einsatzgruppe), των SS. Από πίσω, το κάθαρμα είχε σημειώσει : "Ο Τελευταίος Εβραίος της Βίνιτσα"!

Η Βίνιτσα βρίσκεται στην Ουκρανία. Εκεί οι Γερμανοί στρατιώτες (Einsatzgruppe D) συνεργαζόμενοι με ντόπιους προδότες, εκτέλεσαν περίπου 30 χιλιάδες άμαχους.

Κι εδώ ο "τελευταίος", όπως μας πληροφορεί η σημείωση του ναζιστή σε αυτή την διάσημη φωτογραφία.

Αυτά υποθέτω τα γνωρίζετε. [;;;;]

Και μετά; Η Βίνιτσα σήμερα!

Χρώμα, χαμόγελο, καμπύλες.
Πόλη πορνείο.
Αυτό όμως είναι η αλήθεια της απώλειας. Δεν συμβαίνει στην Βίνιτσα, "εκεί μακριά", συμβαίνει δίπλα μας  και μέσα μας.
Οι δύο φωτογραφίες δίπλα δίπλα προκαλούν αηδία.
Δυσάρεστο αλλά ακριβές. Δεν πέρασε ούτε κλάσμα δευτερολέπτου, ούτε μια στιγμή.
Δεν υπάρχει ο Χρόνος εδώ. Είναι φανερό.
Αηδιάζουμε γιατί καταλαβαίνουμε ότι η κοινότητα του αίσχους των δύο ντοκουμέντων είναι η συναίνεση και η ενσωμάτωση. Αυτές πάλι είναι διαδικασίες.
Συμβαίνουν με μια συνέχεια.
Μέσα στην τυπικότητα της καθημερινότητας συμβαίνει η κατασκευή του λάγνου μαλάκα που ερεθίζεται με την απόλυτη υποταγή του άλλου και είναι έτοιμος να την υποστηρίξει για λογαριασμό του ισχυρού.
Το καμουφλάζ του ανθρώπινου πόνου είναι το καθημερινό μέλημα του συστήματος.
Η αποξένωση είναι αποξένωση από τον πόνο.
Ο ναζισμός νίκησε!
Το απάνθρωπο είναι εδώ.
Αυτή η πικρή παραδοχή, η επίγνωση, ίσως σημάνει την απαρχή μιας συνειδητοποίησης.
Την εκκίνηση ενός σχεδίου, μιας ενάντιας σκέψης έστω.

Ελευθερία, λέει ο Λεβινάς, είναι να γνωρίζεις ότι η ελευθερία κινδυνέυει. Αλλά γνωρίζω ή έχω συνείδηση σημαίνει , συνεχίζει, ότι έχω χρόνο να αποφύγω και να προλάβω την στιγμή του απανθρωπισμού.
 Τα προαπαιτούμενα της διηνεκούς αναβολής αυτής της προδοσίας, όπως η ανιδιοτέλεια της καλοσύνης, η επιθυμία του απολύτως Άλλου, η διάσταση της μεταφυσικής υποχωρούν κάθε φορά μπροστά  στον αυτοματισμό της οικονομίας και του τζόγου της. Των υποσχέσεων της. Ο άνθρωπος τις πιστευει τυφλα και δεν χαρίζει δευτερόλεπτο πλέον στον εαυτό του.
Σέρνεται βιαστικά, σπασμωδικά και χωρίς συναίσθηση πίσω από την ουτοπία του χρήματος. Νεκροζώντανος παραδίνεται στην απληστία. Συναινεί στην θραυσματικότητα της ζωής του και στην εξαθλιώση της κάθε του στιγμής.
Όσο δεν κατανοούμε πώς το παρελθόν καθοδηγεί το παρόν μας, θα είμαστε πεσμένοι κάτω και θα νομίζουμε πως πετάμε. Θα ζούμε στην τύχη και στην ψευτοευτυχία του τζογαδόρου.

Μαζική κατάρρευση των αστικών αρετών

Στα μέσα του 1942 ολόκληρη την Γκεστάπο στην Γαλλία την αποτελούσαν λιγότεροι από τρεις χιλιάδες άντρες. Περίπου τα τρία τέταρτα των Εβραίων συνελήφθησαν από απλούς γάλλους αστυφύλακες. Παρ' όλα αυτά οι περισσότεροι από αυτούς τους αστυνομικούς και τους δημοσίους υπαλλήλους δεν ήταν ναζί, και σε καμία περίπτωση αντισημίτες. Δεν είναι τυχαίο ότι στην έρευνά τους για την ευρωπαϊκή αντίσταση ο Ανταμ Λεμπόρ και ο Ρότζερ Μπόϊζ μιλούν για μια "μαζική κατάρρευση της ηθικής και των αστικών αρετών".

Το πρόβλημα δεν ήταν μόνο η μαζική δολοφονία καθεαυτή, ήταν επίσης , όπως το διατυπώνει ο Ντάνιελ Γκόλντχεϊγκεν "ο αβίαστος τρόπος, ο απίστευτα αβίαστος τρόπος" με τον οποίο γίνονταν οι συλλήψεις, η ακρίβεια των δρομολογίων των τρένων, η αποτελεσματικότητα με την οποία διεκπεραιώνονταν οι εκτελέσεις, το ασύλληπτο του αριθμού των θυμάτων -όχι δεκάδες ή εκατοντάδες, αλλά εκατομμύρια.

Το Ολοκαύτωμα ήταν πέρα από όλα τα άλλα, ένας γραφειοκρατικός εκτραχηλισμός στον οποίο συμμετείχαν αβίαστα εκατοντάδες χιλιάδες Ευρωπαίοι, μόνο και μόνο επειδή έβαζαν την τάξη και την ομαλή λειτουργία του γραφείου τους, της υπηρεσίας τους, της στρατιωτικής μονάδας ή του τμήματος της επιχείρησής τους πάνω από την ατομική τους συνείδηση.

Στον Observer της 9ης Απριλίου του 1944 ο Σεμπάστιαν Χάφνερ δημοσίευσε ένα διαυγές και σχεδόν προφητικό πορτρέτο του Αλμπερτ Σπέερ. Κατα τον Χάφνερ ο Σπέερ ήταν "η προσωποποίηση της επανάσταση των μάνατζερ"· όχι φανταχτερός σαν τους εθνικιστές ναζί, αλλά έξυπνος, γαλαντόμος, αδιάφθορος. Ήταν το πρότυπο των ανδρών που γίνονταν όλο και πιο σημαντικό σε αυτόν τον πόλεμο: "ο καθαρός τεχνοκράτης, ο αταξικός, ευφυής τύπος  χωρίς παρελθόν, που δεν γνωρίζει άλλο στόχο από το να κάνει καριέρα". Αυτή ακριβώς η ελαφρότητα, η απουσία σκέψης, είχε ως αποτέλεσμα όλοι οι νεαροί άντρες του είδους του να συνεχίσουν να υπηρετούν μέχρις εσχάτων " τον τρομακτικό μηχανισμό της εποχής μας".

Κατά μια έννοια το Ολοκαύτωμα μπορεί να θεωρηθεί έκφραση ενός σχεδόν θρησκευτικού φανατισμού, και ταυτόχρονα έκφραση εθελοτυφλίας, ένας θεμελιώδης, συλλογικός ηθικός εκτροχιασμός. Αυτή η εξήγηση δεν είναι πολύ δημοφιλής. Γιατί είναι η πιο ανησυχητική από όλες τις υπόλοιπες που επιμένουν στο αντισημιτισμό και την μοχθηρία των κορυφαίων γερμανών ναζί. Αυτό σημαίνει ότι ένας παρόμοιος μαζικός διωγμός, με τις σημερινές τεχνολογίες, γραφειοκρατίες, τα σημερινά συστήματα καταστολής και χειραγώγησης μπορεί να ξανασυμβεί σε ένα άλλο μέρος εναντίων μιας άλλης ομάδας. Οι τεχνοκράτες υπάρχουν και θα υπάρχουν. Με τα λόγια του Χάφνερ "Αυτή είναι η δική τους εποχή: Από τους Χίτλερ και Χίμλερ μπορούμε να απαλλαγούμε, αλλά οι Σπεερ, όποια κι αν είναι η τύχη του καθενός ξεχωριστά, θα είναι μαζί μας για πολύ καιρό ακόμα"

απόσπασμα από το βιβλίο του Χέερτ Μακ, Στην Ευρώπη 

(εκδ. Μεταίχμιο, μετάφραση Ινώ βαν Νταϊκ Μπαλτά) 

Το παραθέτω και υπό τον προβληματισμό  που θέτει στα σχόλια της προηγούμενης ανάρτησης ο hollowsky -συνάρθρωσης κοινωνικού ατομικού.