01 Μαΐου 2021

Νίτσε ή Αριστοτέλης;



«(…) Ο Νίτσε κατέχει αυτή τη θέση [του ήρωα της συστηματικής υπέρβασης όλων των αξιών] στο βαθμό που αντιπροσωπεύει την απόλυτη απάντηση στη συστηματική αβεβαιότητα και στις αγεφύρωτες διαφωνίες, οι οποίες προέκυψαν από την ηθική φιλοσοφία του Διαφωτισμού και του μετά-Διαφωτισμού. Το κεντρικό έργο του Διαφωτισμού ήταν να προσδιορίσει ένα σύνολο ηθικών κανόνων, που θα ισχύουν εξίσου για όλα τα λογικά πρόσωπα. Το έργο αυτό απέτυχε και κληρονόμοι του ήταν μια πληθώρα αντίπαλων μεταξύ τους απόψεων (καντιανών, ωφελιμιστικών, συμβασιoκρατικών) και διαφόρων συνδυασμών μεταξύ τους, οι διαφωνίες των οποίων πολλαπλασιάστηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε η κουλτούρα του 20ου αιώνα στερήθηκε από οποιαδήποτε ευρέως διαδεδομένη, ορθολογική ηθική, και κατέληξε με ένα αμάλγαμα θραυσμάτων από προηγούμενες ηθικές στάσεις και θεωρίες.

Από μεθοδολογικής απόψεως είναι σήμερα σαφές ότι όταν έγραφα τη Short History of Ethics, θα έπρεπε να είχα βάλει στο επίκεντρο αυτό που έμαθα από τον R.G. Collingwood: ότι η ηθική είναι ουσιαστικά ιστορικό θέμα και ότι η φιλοσοφική έρευνα, στην ηθική όπως και αλλού, παραμένει ελλειπτική όσο δεν είναι ιστορική.

- Τι εννοείτε λέγοντας ότι η ηθική είναι ‘‘ουσιαστικά ιστορικό θέμα’’; Είναι πιθανό πίσω από τον Collingwood και τον Μαρξ, αυτό το δεινό αφηγητή, να ξεπηδάει ο Τζιανμπατίστα Βίκο;

Ο Βίκο μάς υπενθύμισε κάτι που είχε ξεχάσει ο Διαφωτισμός: ότι η ορθολογική έρευνα, στο πεδίο της της ηθικής ή οποιοδήποτε άλλο, συνεχίζει το έργο του προπαρασκευαστικού μύθου και παραμένει σε ριζωμένη σε αυτόν. Μια τέτοια έρευνα δεν ξεκινάει από τις καρτεσιανές ‘‘πρώτες αρχές’’. Εκκινεί από κάποια τυχαία ιστορική αφετηρία, από κάποια περίσταση η οποία εκπλήσσει αρκετά ώστε να εγείρει ερωτήματα, να προκαλέσει αντιφατικές απαντήσεις και ως εκ τούτου να οδηγήσει στην επιχειρηματολογία. Όταν οι επιχειρηματολογίες αναπτύσσονται συστηματικά μέσα στο χρόνο, τότε γίνονται ένα σημαντικό χαρακτηριστικό των κοινωνικών σχέσεων, τις οποίες ενημερώνουν και στις οποίες δίνουν έκφραση. Οι προπαρασκευαστικές κοινότητες αφήγησης ιστοριών μετατρέπονται σε ορθολογικές κοινωνίες, στις οποίες οι ιστορίες αρχικά τίθενται υπό αμφισβήτηση και στη συνέχεια αναπτύσσονται εν μέρει από θεωρίες, οι οποίες με τη σειρά τους τίθενται υπό αμφισβήτηση.

- Όμως αν είναι έτσι, τότε η ιστορία συμπίπτει με την καθαρά πολιτισμική και αφηγηματική παράδοση. Είναι δύσκολο να υποστηριχθεί ότι αυτό το επιχείρημα δεν συνεπάγεται μια ιστορικιστική αντίληψη της ιστορίας.

Για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε κάποια ιδιαίτερη φιλοσοφική θέση, θα πρέπει να είμαστε σε θέση να την εντοπίσουμε μέσα σε μια τέτοια παράδοση, πολιτισμική και αφηγηματική, πάντα σε σχέση με τους διαδόχους της. Στο βαθμό που υπερβαίνει τους περιορισμούς και διορθώνει τα λάθη των προκατόχων της, και εφόσον ανοίγει νέες δυνατότητες για τους διαδόχους της, κατορθώνει να αιτιολογηθεί ορθολογικά. Εφόσον αποτυχαίνει σε αυτά τα καθήκοντα, τότε αποτυχαίνει ως φιλοσοφική θεωρία. Επομένως, η καλύτερη θεωρία, αυτή στην οποία οφείλουμε τη λογική υπακοή μας στην ηθική φιλοσοφία όπως και αλλού, είναι πάντα η καλύτερη θεωρία που έχει αναπτυχθεί μέχρι τώρα μέσα στην ιδιαίτερη παράδοση,  στην οποία δουλεύουμε.

- Όμως από εδώ είναι εύκολο να γλιστρήσει κανείς σε μια μορφή απόλυτου σχετικισμού.


Είναι ενδεχόμενο να μην καρποφορήσει μια παράδοση ηθικής σκέψης και πρακτικής. Οι πόροι της ενδέχεται να μην επαρκούν για την επίλυση των προβλημάτων, που είναι κρίσιμα για τις δικές της λογικές έρευνες. Μπορεί κάποιες εσωτερικές ή εξωτερικές συγκρούσεις να υπονομεύσουν τις συμφωνίες εκείνες, που κατέστησαν εφικτή τη διεξαγωγή συζήτησης και έρευνας. Και η διάλυση ή η απόρριψή της ενδέχεται να αφήσει μια κοινωνία χωρίς επαρκείς πόρους για την ανακατασκευή της ηθικής της, κάνοντας ταυτόχρονα οδυνηρά εμφανή την ανάγκη για μια τέτοια αναδόμηση.

- Αυτό συνέβη με τον ευρωπαϊκό Διαφωτισμό στο τέλος του 18ου αιώνα;

Ακριβώς! Στο After Virtue (1981) υποστήριξα ότι μπορούμε να καταλάβουμε καλύτερα την αποτυχία του προτάγματος του Διαφωτισμού ως συνέπεια της λαθεμένης απόρριψης, κατά το 16ο και το 17ο αιώνα, αυτού που ονόμασα ‘‘η παράδοση των αρετών’’. Δηλαδή ότι η παράδοση αυτή γεννήθηκε κατά τη μετάβαση από παλιότερες μορφές της ελληνικής Κοινότητας στην αθηναϊκή Πόλη του 5ου αιώνα, και μέσα από την κριτική και την κατασκευή μιας θεωρίας και πρακτικής των αρετών, στην οποία ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης είναι τα ονόματα-κλειδιά. 

Οι αρετές είναι, πρώτον, εκείνες οι ιδιότητες του νου και του χαρακτήρα χωρίς τις οποίες δεν μπορεί να πραγματωθεί ό,τι καλό υπάρχει σε ανθρώπινες πρακτικές όπως οι τέχνες και οι επιστήμες, καθώς και σε παραγωγικές δραστηριότητες όπως η γεωργία, η αλιεία ή η αρχιτεκτονική. Δεύτερον, οι αρετές είναι εκείνες οι ιδιότητες, χωρίς τις οποίες ένα άτομο δεν μπορεί να πραγματώσει τη ζωή εκείνη, η οποία είναι η καλύτερη γι’ αυτό το ίδιο με βάση τα παραπάνω αγαθά. Και τρίτον, είναι εκείνες οι ιδιότητες, χωρίς τις οποίες μια ανθρώπινη κοινότητα δεν μπορεί να ανθίσει και δεν μπορεί να υπάρξει επαρκής αντίληψη για το συνολικό ανθρώπινο καλό.

- Σε ό,τι αφορά τις κειμενικές πηγές, η άποψή σας υπέρ της ανάκτησης των ‘‘αρετών’’ σε αντίθεση προς την καθολικού τύπου ιδέα της ‘‘μίας αρετής’’ στον ενικό αριθμό, στηρίζεται στη φιλοσοφία του Αριστοτέλη, έτσι δεν είναι;

Σωστά! Αυτή η σύνθετη αντίληψη των αρετών διατυπώθηκε κλασικά από τον Αριστοτέλη σε μια μορφή, η οποία προϋποθέτει τη λογική στήριξη τόσο των κεντρικών θέσεων της πολιτικής και ηθικής φιλοσοφίας του, όσο και της μεταφυσικής στην οποία βασίζονται. Όταν έγραφα το Μετά την Αρετή δεν είχα κατανοήσει αυτή τη σύνδεση μεταξύ αρετής και μεταφυσικής. Είχα ωστόσο δει ότι η αποτυχία του προτάγματος του Διαφωτισμού μάς άφησε με δυο εναλλακτικές λύσεις: 

- είτε να ξαναφτιάξουμε την ηθική θεωρία και την κοινοτική πρακτική του Αριστοτελισμού σε όποια εκδοχή της θα παρείχε την καλύτερη μέχρι στιγμής θεωρία, εξηγώντας την αποτυχία του Διαφωτισμού ως μέρος των συνεπειών της κατάρρευσης μιας παράδοσης·
- είτε, αντί γι’ αυτό, να κατανοήσουμε την αποτυχία του Διαφωτισμού ως ένα σύμπτωμα της αδυναμίας να ανακαλύψουμε οποιαδήποτε λογική αιτιολόγηση της ηθικής στάσης, δηλαδή ως ένα τεκμήριο ότι η διάγνωση του Νίτσε ήταν σωστή.

Έτσι λοιπόν, το ζήτημα που έθεσε το Μετά την Αρετή ήταν: Αριστοτέλης ή Νίτσε;

- Γιατί όχι Νίτσε;

Για δυο λόγους. Ο ένας αφορά τον ίδιο τον Νίτσε και τη λεπτομερειακή εξήγηση του γενεαλογικού προτάγματός του από σύγχρονους οπαδούς του, όπως ο Μισέλ Φουκώ και ο Ζιλ Ντελέζ, οι οποίοι, χωρίς να το θέλουν, έθεσαν υπό αμφισβήτηση την ίδια τη δυνατότητα να γίνει αυτό το πρόταγμα επαρκώς κατανοητό με τους δικούς του όρους. Νομίζω ότι, καθώς οι γενεαλόγοι αφαίρεσαν τη μάσκα των άλλων και τους ξεγύμνωσαν, στο τέλος ξεγυμνώθηκαν κι οι ίδιοι. 

Ο άλλος λόγος που απορρίπτω το Νίτσε είναι αριστοτελικός. Έχει να κάνει αφενός με το ότι ανακάλυψα πως μόνο με αριστοτελικούς όρους μπορώ να κατανοήσω και συνάμα να γράψω σωστά την αφήγηση της δικής μου ανισομερούς διανοητικής και ηθικής εξέλιξης· και αφετέρου με το ότι συνειδητοποίησα, πως σε εκείνες τις μεσαιωνικές διαμάχες, κατά τις οποίες ανασυγκροτήθηκε η αριστοτελική παράδοση σε ισλαμικά, εβραϊκά και χριστιανικά περιβάλλοντα, ο Αριστοτελισμός ως πολιτική και ηθική φιλοσοφία προόδευσε αφ' ενός βασιζόμενος τόσο στα δικά του κριτήρια και αφ' ετέρου αντιστεκόμενος στην έξωθεν κριτική. Έτσι αναδύθηκε, τελικά, στη θωμιστική εκδοχή του ως η καταλληλότερη καταγραφή του ανθρώπινου αγαθού, των αρετών και των κανόνων, από όσες έχω συναντήσει. 

- Επομένως προσπαθείτε να συμφιλιώσετε δυο ιστορικά αντιτιθέμενες γραμμές σκέψης: από τη μια μεριά την ιστορικιστική υπόθεση, και από την άλλη το αριστοτελικό κατηγορικό παράδειγμα. Η δική σας εκδοχή του ιστορικισμού υπογραμμίζει την ιδέα, ότι μπορούμε να επεξεργαστούμε και να ασκήσουμε κριτική στις θεωρίες μόνο μέσα στο πλαίσιο συγκεκριμένων ιστορικό-πολιτισμικών παραδόσεων. Απεναντίας, ο αριστοτελισμός σας στηρίζεται στην υπόθεση ότι τα πράγματα έχουν καθολικά ‘‘θεμέλια’’ και δεν εκκινεί από το ιστορικό πλαίσιο μιας ορισμένης παράδοσης.

Οι ισχυρισμοί που διατυπώθηκαν από όλες τις ανεπτυγμένες παραδόσεις έρευνας για λογαριασμό των δικών τους φιλοσοφικών, ηθικών και επιστημονικών θεωριών, είναι πράγματι ισχυρισμοί για την αλήθεια, ισχυρισμοί για αυτό που οι πάντες σε οποιαδήποτε παράδοση οφείλουν να αναγνωρίζουν προκειμένου οι ισχυρισμοί αυτοί να θεωρηθούν γνήσια γνώση. Οι ίδιες οι ερευνητικές δραστηριότητες προϋποθέτουν μια ισχυρή και ουσιολογική έννοια της αλήθειας. Όμως ακόμα κι αν δεν μπορούμε να αποφύγουμε τη διαπίστωση ότι η σχέση μεταξύ αλήθειας και λογικής είναι προβληματική, δεν θεωρώ πως η διαπίστωση αυτή αποτελεί πρόβλημα για τον Αριστοτελισμό. 
 
Ένας λόγος για τον οποίο κάποιοι θεωρούν ότι πρόκειται για αξεπέραστη δυσκολία, είναι ότι πιστεύουν πως, εάν ένα σύνολο δηλώσεων ή μια θεωρία ισχυρίζονται ότι είναι αληθινές, τότε θα πρέπει να μπορούμε να συγκρίνουμε τα πλεονεκτήματά τους με τα πλεονεκτήματα των αντίπαλων ισχυρισμών, δηλαδή ισχυρισμών για το ίδιο θέμα, οι οποίοι στηρίζονται σε δηλώσεις ή θεωρίες ασύμβατες με τις πρώτες. Εάν όμως δεν υπάρχουν ουδέτερα κριτήρια ορθολογικής αιτιολόγησης, δηλαδή κριτήρια ανεξάρτητα από οποιαδήποτε παράδοση, τότε οι αντίπαλες θεωρίες που προκύπτουν από διαφορετικές παραδόσεις, μπορούν να αποτιμώνται η καθεμιά με βάση μόνο κριτήρια που προέρχονται από την οικεία της παράδοση και μόνο —επομένως μοιάζει αδύνατο να υπάρξει η απαιτούμενη σύγκριση μεταξύ τους. Τέτοιες αντίπαλες θεωρίες θα ήταν εντελώς αδύνατο να συγκριθούν. Επομένως, λένε, κάθε ιστορικισμός που σχετικοποιεί την ορθολογική αιτιολόγηση οριοθετώντας την στο αποκλειστικό πλαίσιο των επιμέρους ερευνητικών παραδόσεων, είναι ασύμβατος με απόψεις όπως ο Αριστοτελισμός, που βεβαιώνουν την αλήθεια των συμπερασμάτων τους.

- Και πώς απαντάτε σε αυτό το κατά τα φαινόμενα άψογο επιχείρημα;

Όπως υποστήριξα στο Whose Justice? Which Rationality?, το λάθος αυτού του επιχειρήματος βρίσκεται στο ότι υποθέτει πως, εάν δυο ή περισσότερες αντίπαλες θεωρίες ικανοποιούν τον όρο ότι διατυπώθηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι κατά το μέγιστο δυνατό ανοικτές στη διάψευση (η καθεμιά με βάση τα καλύτερα κριτήρια της οικείας της παράδοσης), τότε η μία θα μπορεί πάντα να αντιμετωπίζει πετυχημένα και με βάση τα οικεία του κριτήρια όλες τις κριτικές προκλήσεις, ενώ η άλλη ή οι άλλες όχι. Όμως το γεγονός ότι αυτές αποτυχαίνουν με βάση τα κριτήρια της οικείας τους παράδοσης, δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να αποτυχαίνουν και στη λογική αιτιολόγησή τους. 

Με αυτούς ακριβώς τους όρους λοιπόν, ο Αριστοτελισμός απέτυχε μεν σε σημεία-κλειδιά της θεωρίας του για τη φυσική και τη βιολογία, αλλά πέτυχε στην ορθολογική αιτιολόγησή του ως μεταφυσική, ως πολιτική και ηθική, και ως θεωρία της έρευνας. Και εάν αυτό ισχύει, τότε ο Αριστοτελισμός φάνηκε πως, τουλάχιστον σε αυτούς τους τομείς, δεν είναι μόνο η καλύτερη μέχρι σήμερα θεωρία, αλλά και η καλύτερη θεωρία σχετικά με το τι καθιστά καλύτερη μια ορισμένη θεωρία. Στο σημείο αυτό, είναι λογικό να προχωρεί κανείς στη φιλοσοφία ως αριστοτελικός, μέχρις ότου παρουσιαστούν λόγοι για να προχωρήσει αλλιώς.

- Νομίζω πως είστε ο μόνος στη σύγχρονη φιλοσοφική σκηνή, κυρίως σε αυτήν εδώ τη μεριά του Ατλαντικού, που προτείνει και πάλι τον αριστοτελισμό ως μια επιστημολογική προοπτική. Πώς αισθάνεστε γι’ αυτό;

Ας ξεκινήσω με τις διαφωνίες μου. Αντίθετα από τον Ντέιβιντσον, υποστηρίζω πως υπάρχουν αντίπαλα και εναλλακτικά εννοιολογικά σχήματα, που σε κάποιο βαθμό είναι αδύνατο να μεταφραστούν το ένα στη ‘‘γλώσσα’’ του άλλου· και επίσης ότι μέσα στα διαφορετικά εννοιολογικά σχήματα ενυπάρχουν αντίπαλες και εναλλακτικές αντιλήψεις της λογικής. Αντίθετα από τον Ρόρτυ, πιστεύω πως υπάρχουν ισχυρές και ουσιολογικές αντιλήψεις της αλήθειας και της λογικής αιτιολόγησης (αριστοτελικές και θωμιστικές), τις οποίες δεν μπορεί να αγγίξει η κριτική του στην επιστημολογική θεμελιοκρατία. 

Από τον Γκάνταμερ έμαθα πάρα πολλά για τη διανοητική και ηθική παράδοση. Είμαι πολύ κοντά σε όλα όσα λέει ο Γκάνταμερ στηριζόμενος στον Αριστοτέλη, ενώ απορρίπτω όλα όσα προέρχονται από τον Χάιντεγκερ. Πιστεύω πως ο Χάιντεγκερ δεν είχε καθόλου υποπέσει σε λάθος όταν θεωρούσε πως οι απόψεις του σχετίζονταν στενά με τη φιλοσοφική πολιτική του Ναζισμού. Παρ’ όλο που η κριτική του Λούκατς στον Χάιντεγκερ εμπεριείχε στρεβλώσεις εξαιτίας της στράτευσής του στον Σταλινισμό, οι κεντρικές διαπιστώσεις του ήταν σωστές. (…)»

απόσπασμα από συνέντευξη του Άλασνταιρ Μακιντάιρ,
στο The American Philosopher : Conversations With Quine, Davidson, Putnam, Nozick, Danto, Rorty, Cavell, MacIntyre, and Kuhn
της Giovanna Borradori (University of Chicago Press, 1994)


Σημ. HS Ο Alasdair MacIntyre αποτελεί πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση σύγχρονου στοχαστή που τα βάζει με το «ρεύμα», και θα πρέπει κανείς ν’ αποφύγει τον πειρασμό να τον ταξινομήσει βιαστικά στο κουτάκι «συντηρητικός». Αξίζει να προσέξουμε καταρχήν τη θεωρία του περί «αρετών» μετά την «αρετή», τη σημασία της οποίας μπορούμε να καταλάβουμε αν δούμε ότι απαντάει στον κυρίαρχο «ρεύμα» που υποστηρίζει ότι δεν μπορούμε να θεμελιώσουμε λογικά το καλό και το δίκαιο, και πρέπει να αρκεστούμε σε μια διαδικαστική αντίληψη του δικαίου και σε μια καθαρά διαδικαστική θέσμιση κανόνων μια ιδέα που εξοστρακίζει τη διαχρονική διάσταση της κοινωνίας, δηλαδή αυτό που την χαρακτηρίζει και την κινεί ως «όλον», με ένα πλήθος συνεπειών σε όλα τα πεδία. 

Εξίσου ενδιαφέρον έχει ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει το διπλό κίνδυνο από τη μια του «πολιτισμικού σολιψισμού» (κάθε κοινωνία είναι μοναδική και είναι εντελώς αδύνατο να μεταφραστεί η ‘‘γλώσσα’’ της στη ‘‘γλώσσα’’ των άλλων κοινωνιών) και του ακραίου σχετικισμού που τον στηρίζει, και από την άλλη της ισοπεδωτικά «οικουμενιστικής» ιδέας ότι πίσω από τις διαφοροποιήσεις και την ποικιλία των πολιτισμών υπάρχει μια ομοιογένεια που εντοπίζεται στο ότι «όλοι οι άνθρωποι είναι…».

Στα ελληνικά έχει εκδοθεί το βιβλίο του Έλλογα εξαρτημένα όντα (Κουκκίδα, 2013) και η μελέτη Alasdair MacIntyre της Λίας Μελά (Παπαζήση, 2012).
 


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Ετικέτες

1000 ρέγγες (7) 1100 (1) 1789 (2) 1837 (1) 1846 (1) 1848 (1) 1850 (1) 1871 (1) 1900 (2) 1907 (1) 190cm (4) 1917 (12) 1919 (1) 1936 (2) 1939 (1) 1940 (1) 1943 (2) 1944 (1) 1946 (1) 1947 (1) 1950 (2) 1952 (1) 1957 (1) 1965 (3) 1967 (1) 1968 (5) 1969 (1) 1978 (2) 1980 (1) 1983 (1) 2003 (1) 2006 (1) 2008 (9) 2015 (1) Α. Μπορντίγκα/A. Bordiga (1) Α. Σβιατόγκορ/А. Святогор (1) Α.Ι. (7) Α.Κέννυ/A. Kenny (1) Α.Κοντ/A.Comte (1) Α.Ντ.Μονκρετιέν/A.de Montchretien (1) αγάπη (5) Αγγλία (3) Αγία Πετρούπολη (1) Αδάμ Σμιθ/Adam Smith (9) Αθήνα (13) Αιδ. Μπίλι/Rev Billy (1) Άινσταϊν (1) Αισχύλος (1) Άκης Πάνου (1) Ακρόπολη (2) Αλαίν Καγιέ/Alain Caillé (1) Άλαν Τιούρινγκ/Alan Turing (2) Άλασνταιρ Μακιντάιρ/Alasdair MacIntyre (1) Αλβέρτος ο Μέγας (1) Αλέκα Παπαρήγα (1) Αλέξανδρος Κοζέβ/Alexandre Kojève (2) Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1) Αλέξανδρος Σμέμαν/Александр Шмеман (1) Αλέξανδρος Σοκούροφ/Алекса́ндр Соку́ров (1) Αλέξανδρος Τομπάζης (1) Αλέξανδρος Τρόκκι/Alexander Trocchi (1) Αλεξάντερ Μπέρκμαν/Александр Беркман (3) Αλέξης Ασλάνογλου (2) Αλέξης Καλοφωλιάς (1) Αλέξης ντε Τοκβίλ/Alexis deTocqueville (3) αλήθεια (27) Αληthεια (2) Αλκιβιάδης (1) αλλοτρίωση (61) Αλμπέρ Καμύ/Albert Camus (2) Άλμπερτ Σπέερ/Albert Speer (2) Άλμπερτ Φίνεϊ/Albert Finney (1) Αλμπέρτο Καβαλκάντι/Alberto Cavalcanti (2) Άλμπρεχτ Ντύρερ/Albrecht Duhrer (1) Άλντους Χάξλεϊ/Aldus Haxley (1) Αλταμίρα (6) Αλφειός (1) Αναξίμανδρος (1) ανάπτυξη (17) αναρχισμός (10) Ανδρέας Εμπειρίκος (1) Ανδρέας Παπανδρέου (1) ανθρώπινα πιράνχας (32) ανθρωπολογία (1) Άννα Άρεντ/Hannah Arendt (8) Άννα Ιβάνοβνα Μπελιάι/Анна Ивановна Беляй (1) Άννα Κοκκίνου (1) Ανρί Ντεμπριγιώ/Henry Debrillaut (1) Ανρί Λεφέβρ/Henri Lefebre (4) Ανρί Μισώ/Henry Michaux (2) Άνσελμ Γιάπε/Anselm Jappe (1) Άνταμ Κέρτις/Adam Curtis (1) Αντίνοος (1) Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ/Antoine de Saint-Exupéry (1) Αντρέ Κερτέζ/André Kertész (1) Αντρέ Ορλεάν/André Orléan (5) Άντυ Γουώρχολ/Andy Warhol (2) Αντώνης Κουτρουμπής (1) αξία (13) Άρβο Περτ/Arvo Pärt (2) Αργυριάδης-Καλούμενος-Μπάτσης (1) Άρης Αλεξάνδρου (3) Άρης Κωνσταντινίδης (1) Άρης Μπερλής (1) Άρθουρ Λένινγκ/Arthur Lehning (1) Αρθούρος Σοπενχάουερ/Arthur Schopenhauer (3) Αριστοτέλης (14) Άσγκερ Γιόρν/Asger Jorn (21) Άυν Ραντ/Ayn Rand (3) Αφρική (2) Β. Γκ. Ζέμπαλντ/W. G. Sebald (2) Β.Α. Μότσαρτ/W.A/ Mozart (1) Βαγγέλης Αρτέμης (2) Βαλεντίν Βολόσινοφ/Валенти́н Воло́шинов (1) Βάλτερ Μπένγιαμιν/Walter Benjamin (6) Βανς Πάκαρντ/Vance Packard (2) Βασίλης Ηλιακόπουλος (2) Βασίλης Στρατιώτης (1) Βενετιά (1) Βενσάν Ντεκόμπ/Vincent (1) Βενσάν Ντεκόμπ/Vincent Descombes (16) Βέρνερ Χέρτσογκ/Werner Herzog (1) Βερολίνο (3) βία (20) Βιετνάμ (2) Βίκτωρ Μπούλλα/Виктор Буллаa (1) Βίκτωρ Ουγκώ/Victor Hugo (1) Βίκτωρ Σερζ/Ви́ктор Киба́льчич (1) Βίκτωρ Σκλόφκσι/Ви́ктор Шкло́вский (3) Βίκτωρ Φρανκλ/Victor Frankl (2) Βίλεμ Φλούσερ/Vilem Flusser (1) Βίνσεντ Μπράουν/Vincent Browne (1) βιοτεχνολογία (6) Βλαδίμιρος Λένιν/Влади́мир Ле́нин (6) Βλαντίμιρ Μαγιακόφκι/Влади́мир Маяко́вский (2) βοηθήματα μνήμης (11) Γαλλία (8) Γένεσις (1) Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος (4) Γερμανία (9) Γιάννηδες (1) Γιάννης Γρηγοριάδης (9) Γιάννης Ισιδώρου (4) Γιάννης Κάτρης (1) Γιάννης Πεδιώτης (3) Γιάννης Ρίτσος (3) Γιάννης Σκαρίμπας (3) Γιάννης Τσέγκος (1) Γιόζεφ Μπλοχ/Joseph Bloch (1) Γιόζεφ Ντίτζγκεν/Josef Dietzgen (1) γιορτή (18) Γιούργκεν Χάμπερμας/Jurgen Habermas (2) Γιόχαν Γκριμονπρέ/Johan Grimonprez (1) Γιόχαν Χουιζίνγκα/Johan Huizinga (3) Γιώργος Γαϊτάνος (1) Γιώργος Μακρής (1) Γιώργος Νικολαΐδης (1) Γιώργος Σεφέρης (2) Γιώργος Χαντζής (1) Γκ. Κ. Τσέστερτον/G.K. Chesterton (5) Γκ. Ράιλ/G. Ryle (1) Γκαίτε/Goethe (1) Γκέοργκ Ζίμελ/Georg Simmel (4) Γκετζ Άλυ/Götz Aly (1) Γκι Αμπέιγ/Guy Abeille (1) Γκίλμπερτ Ράιλ/Gilbert Ryle (2) Γκιόργκι Λίγκετι/György Ligeti (1) Γκιόργκι Λούκατς/György Lukács (4) Γκουίντο Καβαλκάντι/Guido Cavalcanti (1) Γκυ Ντεμπόρ/Guy Debord (23) Γκύντερ Άντερς/Günther Anders (9) γλώσσα (21) Γουάλας Στήβενς/Wallace Stevens (1) Γουδή (1) Γουίλιαμ Ήγγλετον/William Eggleton (1) Γουίλιαμ Μπάροους/William Burroughs (2) Γουίλιαμ Σαίξπηρ/William Shakespeare (3) Γούντι Άλλεν/Woody Allen (1) Γρηγόρης Βαλτινός (1) Δανία του Βορρά (2) Δανία του Νότου (5) Δελφοί (1) Δέσποινα Ζευκιλή (1) Δημήτρης Δημητριάδης (1) Δημήτρης Καραγιάννης (1) Δημήτρις Βεργέτης (1) δημιουργικότητα (8) Διεθνής (1) δικαιοσύνη (12) δοκιμασίες (3) Δουβλίνο (1) Δραπετσώνα (1) δυσφορία (30) Ε. Άνσκομπ/E. Anscombe (4) Ε. Βιλ/E. Will (1) Έ. Λ. Μάστερς / Ε. L. Masters (1) Ε.Ε. Κάμινγκς/E.E. Cummings (1) Ε.Χ. Γονατάς (1) Έζρα Πάουντ/Ezdra Pound (1) εικονική δημόσια σφαίρα (5) εικονογραφημένα κείμενα (10) εκπομπές (58) Ελβετία (1) Έλεν Κέλλερ/Helen Keller (1) Ελένη Ηλιοπούλου (1) Ελένη Μπέλλου (1) Ελευθερία (42) Ελευθεριακός (1) Ελίας Κανέττι/Elias Canetti (1) Εμίλ Μπενβενίστ/Emile Beneveniste (1) Εμίλ Ντυρκέμ/Emile Durkheim (1) Εμίλ Σιοράν/Emil Cioran (1) Έμιλυ Ντίκινσον/Emily Dickinson (2) Εμμανουήλ Καντ/Emmanuel Kant (2) Εμμανουήλ Λεβινάς/Emmanuel Levinas (3) Εμμανουήλ Μουνιέ/Emmanuel Mounier (1) Έντσο Τραβέρσο/Enzo Traverso (1) εξατομίκευση (45) εξέγερση (10) εξουσία (38) επανάσταση (25) επαναστατικός χαρτοπολτός (4) επιβίωση (5) επιστήμη (23) Έρασμος/Erasmus (1) εργασία (23) Ερίκ Σατί/Eric Satie (1) Έρικ Χομπσμπάουμ/Eric Hobsbaum (1) Έρνεστ Γκέλνερ/Ernest Gellner (1) Ερνστ Γιούνγκερ/Ernst Junger (2) Ερνστ Κασσίρερ/Ernst Cassirer (3) Ερνστ Μπλοχ/Ernst Bloch (1) ΕΡΩΔΙΟΣ (1) ΕΣΗΕΑ (2) ΕΣΣΔ (1) Ετιέν Ντε λα Μποεσί/Etien De la Boetie (1) Ευγένιος Ενρικέζ/Eugène Enriquez (1) Ευγένιος Ζαμιάτιν/Евге́ний Замя́тинn (1) Ευγένιος Ιονέσκο/Eugene Ionesco (1) ευρωπαϊκή προοπτική (49) ευτυχία (11) Ζ.-Ζ. Ρουσσώ/J.-J. Rousseau (1) Ζ.-Π. Βουαγιέ/J.-P. Voyer (5) Ζ.-Π. Ντιτέιγ/J.-P. Duteuil (1) Ζ.-Π. Ντυπουΐ/J.-P. Dupuy (1) Ζ.-Π. Σαρτρ/J.-P. Sartre (2) Ζακ Ελλύλ/Jacques Ellul (29) Ζακ Λακάν/Jacques Lacan (6) Ζακ Μπουβρές/Jacques Bouveresse (2) Ζακ Ντεριντά/Jacques Derrida (2) Ζακ Πρεβέρ/Jacques Prévert (2) Ζακ Σαπίρ/Jacques Sapir (2) Ζαν Ιτάρ/Jean Itard (1) Ζαν Μορώ/Jeanne Moreau (1) Ζαν Μπωντριγιάρ/Jean Baudrillard (1) Ζαν-Λυκ Γκοντάρ/Jean Luc Godard (3) Ζαν-Πιέρ Βερνάν/Jean Pierre Vernant (1) Ζαπατίστας (1) Ζάχα Χαντίντ/Zahā Ḥadīd (1) Ζάχος Παπαζαχαρίου (1) Ζεράρ Νταβί/Gerard Davy (1) Ζερμαίν Γκρηρ/Germaine Greer (1) Ζήσης Κοτιώνης (2) Ζήσης Σαρίκας (5) Ζιλ Ντελέζ/Gilles Deleuze (2) Ζιλ Ντωβέ/Gilles Dauve (1) Ζορ Βον/Zohr Vaughan (1) Ζύγκμουντ Μπάουμαν/Zygmunt Bauman (3) Ζυλ Ντωβέ/Gilles Dauvé (3) ζωή (45) Ζωρζ Μπατάιγ/Georges Bataille (1) ηθική (34) ΗΠΑ (19) Θανάσης Σβώλος (1) Θάτσερ/Thatcher (1) θέαμα/spectacle (13) Θένια Κουτρουμπή (1) Θεολόγος Βοσταντζόγλου (1) Θεός (16) Θεοφάνης Μελάς (2) Θεσσαλονίκη (2) Θήοντορ Ρόζακ/Theodore Roszak (1) θλίψη (12) Θοδωρής Χιώτης (1) Θόδωρος Ζιάκας (1) Θουκυδίδης (2) Ι.Θ. Κακριδής (1) Ίαν Χάκινγκ/Ian Hacking (2) Ιβάν Παβλόφ/Ива́н Па́влов (1) Ιβάν Τουργκένιεφ/Иван Тургенев (1) Ίγγα Κρεστενσεν/Inger Christensen (1) ιδρύματα τέχνης (7) ικέτες και ξένιοι (6) Ιλιάδα (1) Ιράν (1) Ισαάκ Μπ. Σίνγκερ/Isaac B. Singer (1) Ισπανία (1) Ισπαχάν (1) ιστορία (41) ισχύς (22) Ιχάμπ Χασσάν/Ihab Hassan (1) Ιωάννα Τσιβάκου (1) Ιωάννης ο Θεολόγος (1) Ιωσήφ Στάλιν/Ио́сиф Ста́лин (2) Κ.Π. Καβάφης (3) Κ.Σ. Λιούις/C.S. Lewis (4) Κάθλην Ρέιν/Kathleen Raine (1) καλλιτέχνες (24) Καλοκαίρι (8) Κάρελ Φουνκ/Karel Funk (1) Κάρεν Κίλιμνικ/Karen Kilimnik (1) Καρλ Γκέοργκ Μπύχνερ/Karl Georg Büchner (1) Καρλ Κορς/Karl Korsch (3) Καρλ Κράους/Karl Kraus (3) Καρλ Μαρξ/Karl Marx (33) Καρλ Πολάνυι/Karl Polanyi (2) Καρλ Σμιτ/Karl Schmidt (1) Καρλομάγνος (1) Κάρολος Δαρβίνος/Charles Darwin (1) Καρτέσιος/Descartes (7) Καταστασιακή Διεθνής/Internationale Situationniste (9) καταστασιακοί/situationnistes (20) Κατερίνα Αθανασίου (1) Κατερίνα Ηλιοπούλου (8) Κέβιν Κέλι/Kevin Kelly (2) Κεν Λόουτς/Ken Loach (1) Κεν Ρόμπινσον/Ken Robinson (1) Κένεθ Γκέργκεν/Kenneth Gergen (1) κενό (18) κεφαλαιοκρατία (37) Κίνα (1) Κλάους Κάρστενσον/Claus Carstensen (1) Κλερ Οζιάς/Claire Auzias (1) Κλωντ Λεβί-Στρώς/Claude Lévi-Strauss (4) Κομμούνα (1) κομμουνισμός (10) Κόνσταντ/Constant Niewenhuys (1) Κοπεγχάγη (1) Κόρα Ντάιαμοντ/Cora Diamond (1) Κορνήλιος Καστοριάδης (9) Κουρτ Βάιλ/Kurt Weil (1) Κουρτ Σβίττερς/Kurt Schwitters (1) κράτος (14) κρίση (32) Κριστιάν Ντελακαμπάιν/Christiane Delacampaigne (1) Κριστίν Λαγκάρντ/Christine Laguarde (1) Κριστόφ Κισλόφσκι/Krzysztof Kieslowski (1) Κρίστοφερ Λας/Christopher Lasch (4) Κροστάνδη (1) κυριαρχία (13) Κωνσταντίνος Καραμανλής (1) Κωνσταντίνος Ματσούκας (1) Κώστας Βάρναλης (1) Κώστας Δεσποινιάδης (4) Κώστας Κολημένος (1) Κώστας Παπαϊωάννου (7) Κώστας Χριστοδούλου (1) Κωστής Βελόνης (1) Κωστής Παπαγιώργης (2) Λ. Βίττγκενσταϊν/L. Wittgenstein (17) Λα Μετρί/ La Mettrie (1) Λάζαρος Αρσενίου (3) Λάκι Λουτσιάνο/Lucky Luciano (1) Λάμπρος Κωνσταντάρας (1) Λάο Τσε/老子 (1) Λαρς φον Τρίερ/Lars von Trier (1) λενινισμός (6) Λεξικό Κριαρά (1) Λεξικό Liddell-Scott (2) Λέο Στράους/Leo Strauss (1) Λεόν Βαλράς/Léon Walras (2) Λέσχη Φιλελεύθερης Ανάγνωσης (1) Λετονία (1) Λετριστές/Lettristes (1) Λέων Σεστώφ/Лев Шесто́в (2) Λέων Τρότσκι/Лев Тро́цкий (3) Λιούις Μάμφορντ/Lewis Mumford (10) λογική (3) Λογιόλα/Loyola (1) Λόγος (26) λογοτεχνία (25) Λονδίνο (3) Λουί Αραγκόν/Louis Aragon (1) Λουί Μαλ/Louis Mal (1) Λουΐ ντε Σαιν Ζυστ/Louis de Saint Juste (1) Λουί Ντυμόν/Louis Dumont (6) Λουίς Αλτουσέρ/Louis Althusser (1) Λουίς Μπουνιουέλ/Louis Buñuel (3) Λουσιέν Μαλζόν/Lucien Malson (1) Λουσίντα και Ντέιβις Μάτλοκ/L & D Matlock (1) Λυγκέας (2) Λωτρεαμόν/Lautréamont (7) Μ. Γκωσέ/M. Gauchet (1) Μάης '68 (1) Μάικ Κέλυ/Mike Kelley (1) Μάικλ Χάρντ/Michael Hardt (1) Μάκης Μηλάτος (1) Μακιαβέλλι/Machiavelli (4) Μάλκολμ Λόουρι/Malcolm Lowry (1) Μάλκολμ Χ/Malcolm X (1) μανιφέστα (65) Μανόλης Λαμπρίδης (1) Μανώλης Αναγνωστάκης (3) Μαξ Βέμπερ/Max Weber (2) Μαξ Ήστμαν/Max Eastman (1) Μαρακές (1) Μάρθα Γκέλχορν/Martha Gellhorn (1) Μαρί ντε Ενζέλ/Marie de Hennezel (1) Μαρίνα Τσβετάγιεβα/Мари́на Цвета́ева (3) Μάρσαλ Σάλινς/Marshall Sahlins (5) Μαρσέλ Μαριέν/Marcel Mariën (1) Μαρσέλ Μως/Marcel Mauss (1) Μαρσέλ Ντυσάν/Marcel Duchamp (1) Μάρτζορι Πέρλοφ/Marjorie Perloff (1) Μάρτζορι Ρόουλινγκ/Marjorie Rowling (1) Μάρτιν Λούθερ Κινγκ/M.L. King (1) Μάρτιν Μπούμπερ/Martin Buber (1) Μάρτιν Χάιντεγγερ/Martin Heidegger (5) μελαγχολία (5) Μελούνα (1) Μέριλυν (1) Μεσαίωνας (7) Μέση Ανατολή (1) μεταμοντέρνο (10) μεταμορφωτική δύναμη (34) μηδέν (11) μηδενισμός (35) Μηνάς Εμμανουήλ (1) Μίλτος Θεοδοσίου (2) Μίλτος Σαχτούρης (2) Μίλτων Φρίντμαν/Milton Friedmann (1) Μιριέλ Μπαρμπερί/Muriel Barbery (1) Μισέλ Αλιετά/Michel Aglietta (1) Μισέλ Ουελμπέκ/Michel Houellebecq (3) Μισέλ Πικολί/Michel Piccoli (1) Μισέλ Σερ/Michel Serres (1) Μισέλ Τουρνιέ/Michel Tournier (2) Μισέλ Φουκώ/Michel Foucault (11) ΜΙΤ (1) Μίχαελ Λέβι/Michael Loewy (2) Μιχαήλ Θερβάντες/Miguel Cervantes (1) Μιχαήλ Μπακούνιν/Михаил Бакунин (2) Μιχαήλ Μπαχτίν/Михаи́л Бахти́н (1) Μιχαηλάγγελος Αντονιόνι/Michelangelo Antonioni (2) Μιχάλης Πάγκαλος (1) Μόμπυ Ντικ (1) Μόρις Ντρούρι/Maurice Drury (1) μουσική (36) Μουσταφά Καγιάτι/Mustafa Khayati (1) μοφερισμός/mofferism (6) Μπαρούχ Σπινόζα/Baruch Spinoza (1) Μπάρυ Άνσγουωρθ/Barry Unsworth (1) Μπέλα Ταρ/Béla Tarr (1) Μπέρναρντ Μάντεβιλ/Bernard Mandeville (1) Μπέρτολντ Μπρεχτ/Bertold Brecht (3) Μπίφο Μπεράρντι/Bifo Berardi (2) Μπλεζ Πασκάλ/Blaise Pascal (1) Μπομπ Ντύλαν/Bon Dylan (1) Μπρέτον Γουντς (1) Μπριζίτ Μπαρντό/Brigitte Bardot (2) Μύκονος (1) μυστικισμός (1) Μωρίς Μερλώ-Ποντύ/Maurice Merleau-Ponty (2) Ν.Α. Μπερντγιάεφ/ Н/ А. Бердя́ев (1) Ν.Γ. Πεντζίκης (1) ναζιστοφασισμός (29) ναρκισσισμός (10) Νασρεντίν Χότζας (1) ναυαγοί (2) Νέα Ζηλανδία (1) Νέα Υόρκη (2) Νεάντερταλ (1) νεοφιλελευθερισμός (12) Νίκος Εγγονόπουλος (3) Νίκος Ζαχαριάδης (2) Νίκος Καρούζος (4) Νίκος Μπελογιάννης (1) Νίκος Σκοπλάκης (1) Νίκος Buccanier Κούρκουλος (6) Νόαμ Τσόμσκι/Noam Chomsky (1) Νόρμπερτ Ελίας/Norbert Elias (1) νους (24) Νούτσιο Όρντινε/Nuccio Ordine (1) Ντ. Ουίγκινς/D. Wiggins (2) Ντ. Χάνκοκ/D. Hancock (1) Ντέιβιντ Λυντς/David Lynch (3) Ντέιβιντ Μπομ/David Bohm (1) Ντέιβιντ Ρικάρντο/David Ricardo (4) Ντέιβιντ Χιούμ/David Hume (4) Ντέσμοντ Μόρις/Desmont Morris (1) Ντμίτρι Πρίγκοφ/Дми́трий При́гов (1) Ντον Ντελίλο/Don Delillo (2) Ντόναλντ Γουίνικοτ/Donald Winnicott (2) Ντονέλα Μήντοους/Donella Meadows (1) Ξενοδοχείο των Ξένων (2) Ξενοφών (3) ξεψάρωμα (3) Ο. Σ. Βίκτορ/H. St Victor (1) Οδύσσεια (2) οικονομία (52) Οκτάβιο Πας/Octavio Paz (2) Όλγα Γερογιαννάκη (1) όλεθρος (29) Όμηρος (1) ομιλίες (13) ΟΟΣΑ (1) Ορφέας Απέργης (2) Όσκαρ Ουάιλντ/Oskar Wilde (2) Ουίσταν Ώντεν/Wystan Auden (3) Ουόλτ Ουΐτμαν/Walt Whitman (1) Π.Α.Ρενουάρ/P.A.Renoir (1) Π.Μ.Σ. Χάκερ/P.M.S. Hacker (6) παιδεία (7) παιχνίδι (7) Παναγιώτης Κονδύλης (10) Παπάγος (1) παπαρολογία (7) παράδοση (4) παραμύθιασμα (2) Παρίσι (1) Πάρνηθα (1) Πασκάλ Ενζέλ/Pascal Engel (1) Πάσχος Μανδραβέλης (3) Πέδρο Ματέο/Pedro Mateo (1) Πέπη Ρηγοπούλου (1) περιπέτεια (3) Πέτρος Αρτάνης (1) Πέτρος Κορνήλιος/Pierre Corneille (1) Πέτρος Παπαθανασίου (1) Πήτερ Γκητς/P.T. Geach (2) Πήτερ Κρηφτ/Peter Kreeft (1) Πήτερ Μπρουκ/Peter Brook (1) Πήτερ Ουίντς/Peter Winch (2) Πήτερ Ουότκινς/Peter Watkins (1) Πιέρ Μανάν/Pierre Manent (1) Πιέρ Μπουρντιέ/Pierre Bourdieu (1) Πιέρ-Ζοζέφ Προυντόν/Pierre-Joseph Proudhon (1) Πλαστήρας (2) Πλάτωνας (4) πλουραλισμός (1) ποίηση (67) πολεμικά κείμενα (11) πόλεμος (26) πόλη (25) πολιτική (47) Ποτάμι (1) προαίρεση (1) προεκλογικά μηνύματα (9) προλεταριάτο (47) Προμηθέας (1) προπαγάνδα (57) Πωλ Βιριλιό/Paul Virilio (1) Πωλ Βαλερύ/Paul Valery (1) Πωλ Ζοριόν/Paul Jorion (1) Πωλ Ζωγραφάκης (1) Πωλ Λαφάργκ/Paul Lafargue (2) Πωλ Ρικέρ/Paul Ricoeur (2) Ρ. ΜακΝαμάρα/R. MacNamara (3) Ραούλ Βανεγκέμ/Raoul Vaneigem (6) Ραούλ Σουρίτα/Raul Zurita (1) Ρας Ρίις/Rush Rhees (1) Ράσελ Τζάκομπι/Russel Jacobi (3) Ρέι Μπράντμπερι/Ray Bradbury (1) Ρέιμοντ Κάρβερ/Raymond Carver (1) Ρενέ Ζιράρ/René Girard (10) Ρενέ Κλερ/ René Clair (1) Ρισελιέ/Richelieu (1) Ρίτα Γκαβέρα (1) Ρίτσαρντ Κόμπντεν/Richard Cobden (1) Ρίτσαρντ Μοράν/Richard Moran (1) Ρίτσαρντ Ρόρτι/Richard Rorty (7) Ροβεσπιέρος (1) Ρόζα Λούξεμπουργκ/Rosa Luxembourg (3) Ρόζενταλ-Γιούντιν (1) ρομαντισμός (4) Ρομπέρ Αντέλμ/Robert Antelme (1) Ρόμπερτ Οπενχάϊμερ/Robert Oppenheimer (1) Ρόμπερτ Ρέντφορντ/Robert Redford (1) Ρόμπερτ Φρανκ/Robert Frank (1) Ρόμπερτ Χας/Robert Hass (2) Ρομπέρτο Χουαρόθ/Roberto Juarroz (1) Ρουμανία (1) Ρωσία (3) Σ. Μπενβενούτο/S. Benvenuto (1) Σ. Πιρόν/S. Piron (1) Σαίξπηρ/Shakespeare (1) Σαν Φρανσίσκο (1) σαπουνόφουσκες (10) Σαρλ Μπωντλέρ/Charles Baudeilaire (1) Σαρλ Μπωντλέρ/Charles Baudeilaire (1) Σαρλ Πεγκί/Charles Péguy (1) Σαρλ Φουριέ/Charles Fourier (1) Σβετλάνα Αλεξίεβιτς/Светлана Алексиевич (1) Σέρεν Κίρκεγκωρ/Søren Kierkegaard (5) Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλου (1) Σέσιλ ντε Μιλ/Cecil DeMille (1) σθένος (4) Σιμόν Βέιλ/Simone Weil (6) Σιμόν Λέις/Simon Leys (1) σινεμά (44) Σίνεντ Ο'Κόνορ/Sinead O'Connor (1) Σίντνεϊ Λιουμέτ/Sidney Lumet (1) Σίσυφος (1) σκεπτικισμός (6) Σκιπίων ο Αφρικανός (1) σκουπιδοντενεκέδες (1) Σλαβόι Ζίζεκ/Slavoj Žižek (4) Σόνια (1) σοσιαλδημοκρατία (7) Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα (1) Σουηδία (3) Σουν Τζου/ 孫子 (1) σουρεαλισμός (7) σοφία (6) Σπύρος Κυριαζόπουλος (7) σταλινισμός (14) Σταμάτης Γονίδης (1) Σταμάτης Πολενάκης (1) Στάνλεϊ Κάβελ/Stanley Cavell (2) Στάνλεϊ Κιούμπρικ/Stanley Kubrick (1) Στάντις Λώουντερ/Standish Lawder (2) Στέλιος Κούλογλου (1) Στέλιος Ράμφος (1) Στεφάν Λαβινιότ/Stéphane Lavignotte (1) Στέφανος Λουπάσκο/Stephan Lupasco (4) Στέφανoς Ροζάνης (8) Στήβεν Πίνκερ/Steven Pinker (2) στρατόπεδα εργασίας (10) στρατόπερα αναψυχής (1) Σύλβια Πλαθ/Sylvia Plath (1) Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου (3) Σύνταγμα (1) σχετικισμός (2) Σωκράτης (4) σώμα (3) Τ.Κ.Παπατσώνης (2) Τ.Σ. Έλλιοτ/T.S. Elliot (3) Τάκης Μίχας (2) Ταλίν (1) Τάλκοτ Πάρσονς/Talcott Parsons (1) Τάσος Λάγγης (2) Τέοντορ Αντόρνο/Theodor Adorno (1) τέχνη (71) τεχνικό σύστημα (40) τεχνοκρατία (28) τεχνολογικός μεσσιανισμός (41) τεχνοσάχλα (16) Τζ. Μπένθαμ/J. Bentham (1) Τζ. Ρ. Σάουλ/J. R. Saul (8) Τζ. Σενμπάουμσφελντ/G. Schönbaumsfeld (1) Τζ. Στ. Μιλλ/J. St. Mill (1) Τζ.Ρ.Ρ. Τόλκιν/J.R.R. Tolkien (1) Τζακ Α. Γκόλντστοουν/Jack A. Goldstone (1) Τζέημς Μπάλντουιν/James Baldwin (1) Τζέφρεϊ Χερφ/Jeffrey Herf (1) Τζον Γκρέι/John Gray (1) Τζον Κ. Γκαλμπρέιθ/John K. Galbraith (1) Τζον Λοκ/John Locke (3) Τζον Μ. Κούτσι/John M. Coetzee (2) Τζον Ρωλς/John Rawls (2) Τζον Σερλ/John Searle (6) Τζον Στάινμπεκ/John Steinbeck (1) Τζον Φ. Κέννεντυ/John F. Kennedy (3) Τζον Φόουλς/John Fowles (1) Τζον Χιούστον/John Houston (1) Τζον Ώστιν/John Austin (1) Τζορτζ Όργουελ/George Orwell (4) Τζορτζ Στάινερ/George Steiner (2) Τζόρτζιο Αγκάμπεν/Giorgio Agamben (4) Τζουζέπε Πίνοτ-Γκαλίτσιο/Giuseppe Pinot-Gallizio (1) Τζούλια Κρίστεβα/Julia Cristeva (1) Τομά Λεπετιέ/Thomas Lepeltier (1) Τομάς Ιμπάνιεθ/Tomás Ibáñez (1) Τόμας Πίντσον/ Thomas Pynchon (1) Τόμας Ρηντ/Thomas Reid (2) Τόμας Χομπς/Thomas Hobbes (4) Τόνι Νέγκρι/Toni Negri (2) Τόνι Σουάρτζ/Tony Schwartz (1) τραγωδία (10) Τρανσχιουμανισμός (1) Τριλεκτική (11) Τριστάν Τζαρά/Tristan Tzara (1) Τρόικα (21) Τσαρλς Ντέιβενπορτ/Charles Davenport (1) Τσαρλς Ράιτ Μιλλς/Charles Wright Mills (1) Τσαρλς Σ. Περς/Charles S. Peirce (1) Τσαρλς Τέιλορ/Charles Taylor (1) Τσαρλς Φορτ/Charles Fort (1) τυραννία (14) Υβ Λε Μανάκ/Yves Le Manach (9) Υβ Μισώ/Yves Michaud (1) υλισμός (13) υπαρξισμός (3) υποκείμενο (29) υπομονή (2) Φ. Ε. Ρεϊνάλ/F. E. Reynal (1) Φ. Σελίν/. Céline (1) Φ.Ντ. Πητ/F.D.Peat (1) Φαινομενολογία (1) Φελίξ Γκουαταρί/Félix Guattari (1) Φερνάντο Αρρραμπάλ/Fernando Arrabal (1) Φερνάντο Πεσσόα/Fernando Pessoa (2) Φθινόπωρο (1) Φίγκαρο (1) Φίλιπ Λάρκιν/Philip Larkin (1) Φιλοσοφία (76) Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι/Фёдор Достоевский (5) Φλαν Ο' Μπράϊαν/Flann O' Brien (1) Φουκουσίμα (3) Φρ. Ένγκελς/Fr. Engels (7) Φρ. Νίτσε/Fr. Nietsche (11) Φρ. Σιμιάν/Fr. Simiand (1) Φρ. Φουρκέ/Fr. Fourquet (1) Φράνσις Μπέικον/Francis Bacon (1) Φρανσουά Γκρουά/François Grua (1) Φρανσουά Καραντέκ/François Caradec (1) Φρανσουά Λυοτάρ/François Lyotard (1) Φρανσουά Φουρκέ/François Fourquet (1) Φραντς Κάφκα/Frantz Kafka (2) Φρέντερικ Τέιλορ/Frederick Taylor (1) Φρέντερικ Τζέιμσον/Frederick Jameson (1) Φρήντριχ Γιάκομπι/Friedrich Jacobi (1) Φρήντριχ Έμπερτ/Fredrich Ebert (1) Φρήντριχ Μουρνάου/Friedrich Murnau (1) Φρήντριχ Χάγιεκ/Friedriech Hayek (2) Φριτς Λάιστ/Fritz Leist (1) φρμκ (13) Φρόιντ/Freud (5) Φώτης Τερζάκης (1) Χ. Λ. Μπόρχες/J. L. Borges (2) Χ. Μ. Εντσενσμπέργκερ/H. M. Enzensberger (1) Χάιμε Σεμπρούν/Jaime Semprun (1) χαρά (5) Χάρβαρντ (1) Χάρης Βλαβιανός (1) Χάρι Χόλε (1) Χάρυ Γκουγκενχάιμ/Harry Guggenheim (1) Χάρυ Φράνκφουρτ/Harry Frankfurt (1) Χέγκελ/Hegel (12) Χέερτ Μακ/Geert Mak (3) Χένρικ Ίψεν/H. Ibsen (1) Χέρμαν Μέλβιλ/Herman Melville (1) Χέρμπερτ Μαρκούζε/Herbert Marcuse (2) Χιλή (1) Χίλντε ντε Μπράιν/Hilde de Bruijn (1) χιούμορ (29) Χιροσίμα (4) Χλόη Κολλύρη (1) Χουάλ Βίβες/Juan Vives (1) χρήμα (13) χρήμα και μαγεία (21) Χρήστος Βακαλόπουλος (1) Χριστός (3) χρόνος (10) ψυχή (12) ωφελιμισμός (13) A.I. (6) Ange S. Vlachos (1) Bar Beduin (1) Beatnics (1) beton7 (12) BHL (2) Biennale (2) Bloomberg (1) Bob Dylan (1) Bob Marley (1) Bodies (3) Bruce Springsteen (1) Cinemarian (3) CNN (1) dada (2) dangerfew (77) David Bowie (1) DAVOS (2) Descombes (1) DOCUMENTA (1) Einsatzgruppe D (1) EMAF (1) Frank Zappa (3) Gaston Bachelard/Γκαστόν Μπασλάρ (1) Happyfew (5) HighSpeedAcces (1) Hippies (1) Hollowsky (161) Iggy Pop (1) Il Consigliere (3) intothepill (2) izi (230) Janitoring (1) Jazz (2) Jeffrey Lee Pierce (1) Jimmy Cliff (1) Joe Strummer (1) Johnny Cash (2) Keith Richards (1) La Tribune (1) Malaguena (1) Mark Twain (1) Miles Davis (2) Monty Python (1) Muppet Show (1) nem68 (1) Nick Cave (1) Nosotros (1) psonia (4) RadioBubble (61) Renty (3) Ringo Star (1) RSA (1) Salon De Vortex (5) Scott Asheton (1) Serajevomag (1) sexbox (2) socialmedia (2) Tales from the Crypt (1) TESTS! (6) TwixtLab (1) UNICEF (1) urban hacking (13) Wall Street Journal (1) wobblies (2) Zακ Μπουβρές/Jacques Bouveresse (1) Zabriskie Point (1) zi (1) Zoviets (1)